Năm 2016: Tăng trưởng GDP ước 6,3%, lạm phát khoảng 4,75 4,9%

Tăng trưởng giảm chủ yếu do tổng cung

Theo Ủy ban Giám sát kinh tế tài chính vương quốc, tăng trưởng GDP năm 2016 ước ở mức 6,3 % giảm so với năm năm ngoái ( 6,7 % ) hầu hết do tổng cung suy giảm, tập trung chuyên sâu vào nông nghiệp và khai khoáng .

Tăng trưởng GDP Q4/2014-Q4/2016 (Đơn vị%)

Nguồn: UBGSTCQG

Cụ thể, tăng trưởng của nông nghiệp và khai khoáng ước ở mức tương ứng là 0,05% và -3,6%, thấp hơn nhiều mức tương ứng của năm 2015 là 2,03% và 6,5%. Nông nghiệp tăng trưởng chậm là do hạn hán, thiên tai; trong khi khai khoáng suy giảm là do giá dầu thế giới xuống thấp khiến sản lượng dầu thô phải cắt giảm (10 tháng năm 2016 giảm 9,3% so cùng kì năm trước).

Trong khi đó, công nghiệp chế biến chế tạo vẫn liên tục cải tổ tăng trưởng kể từ quý 1/2015 ( riêng quý 1/2016 giảm tăng trưởng do sản lượng điện thoại thông minh bị cắt giảm mạnh trong quý, giảm 17,6 % so cùng kỳ năm trước. Chỉ số PMI trong năm 2016 cũng luôn cao hơn 50 điểm và liên tục tăng cũng cho thấy sản xuất liên tục được lan rộng ra. Ngoài ra, dịch vụ cũng tăng trưởng cao hơn kế hoạch, ước ở mức 6,8 % trong năm 2016 ( kế hoạch là 6,58 % ) .
Cũng theo Ủy ban, trong khi tổng cung suy giảm, tổng cầu vẫn được duy trì, ngay cả cầu tiêu dùng. Điều đó bộc lộ trên 2 giác độ. Thứ nhất, tổng góp vốn đầu tư toàn xã hội đạt mức khá cao ( ước ở mức 33,1 % GDP, cao hơn mức 32,6 % GDP năm năm ngoái ) .
Thứ hai, tổng mức kinh doanh bán lẻ sản phẩm & hàng hóa và lệch giá dịch vụ tuy tăng chậm hơn năm năm ngoái ( loại trừ yếu tố giá ước tăng 7,7 %, thấp hơn mức tăng 8,4 % của năm năm ngoái ) nhưng tỷ suất tổng mức kinh doanh nhỏ sản phẩm & hàng hóa và lệch giá dịch vụ so với GDP ước đạt 85,8 %, cao hơn mức 77,3 % của năm năm ngoái. Điều này cho thấy tiêu dùng tăng chậm là hiệu quả chứ không phải nguyên do của tăng trưởng thấp .
Đặc biệt, xuất khẩu ròng 10 tháng năm 2016 đạt 3,5 tỷ USD, so với mức âm 4,1 tỷ USD của cùng kỳ năm năm ngoái .
Tuy nhiên, xuất khẩu năm 2016 tăng chậm hơn năm năm ngoái ( ước tăng 6,7 % về giá trị và 9,8 % về lượng ) thấp hơn mức tăng của năm năm ngoái ( tăng 8,1 % về giá trị và tăng 11,9 % về lượng ). Nguyên nhân hầu hết do xuất khẩu gạo và dầu thô giảm ; xuất khẩu điện thoại cảm ứng – linh phụ kiện tăng chậm lại .

Đáng chú ý, theo Ủy ban, mặc dù bình quân cả năm 2016 thấp hơn năm 2015 nhưng tăng trưởng đã hồi phục trong quý 3/2016, dựa trên việc tăng trưởng đã loại bỏ yếu tố mùa vụ sau 4 quý suy giảm liên tiếp (từ quý 3/2015 đến quý 2/2016) đã tăng trở lại trong quý 3/2016. Điều này đã được dự báo trước 2 quý bởi chỉ số LEI (thoát đáy trong tháng 3/2016).

Lạm phát cao hơn, nhưng lạm phát cơ bản ổn định

Ủy ban Giám sát kinh tế tài chính vương quốc cho biết, lạm phát năm 2016 ước ở mức 4,75 % – 4,9 %, cao hơn so với mức 0,6 % của năm năm ngoái, hầu hết do giá dịch vụ công ( y tế và giáo dục ) được dữ thế chủ động kiểm soát và điều chỉnh mạnh hơn, ước làm lạm phát tăng thêm khoảng chừng 4 điểm % so với năm năm ngoái .

Lạm phát cơ bản các tháng 2015-2016 (Đơn vị %)

Bên cạnh đó, giá nhà ở và vật tư thiết kế xây dựng và giá thực phẩm tăng nhanh hơn cũng làm lạm phát tăng so với năm năm ngoái. Ngoài ra, giá xăng dầu không giảm nhiều như trong năm năm ngoái đã khiến ảnh hưởng tác động giảm so với lạm phát của giá giao thông vận tải không nhiều như năm năm ngoái .

Trong khi đó, lạm phát cơ bản vẫn được duy trì ổn định (ước ở mức xung quanh 2%, so với mức 1,69% của năm 2015).

Nguyên nhân do chi phí sản xuất liên tục giảm với giá nguyên nhiên vật tư dùng cho sản xuất giảm ( 9 tháng năm 2016 giảm 1,3 %, cùng kì năm năm ngoái tăng 1,8 % ). Đồng thời, tỷ suất tín dụng thanh toán trên GDP vẫn duy trì ở mức cân đối dài hạn. Trong toàn cảnh trên, lạm phát cơ bản tăng nhẹ so với năm năm ngoái đa phần do giá nhà ở và vật tư thiết kế xây dựng tăng như đã đề cập ở trên .
Liên quan đến lạm phát năm 2017, Ủy ban cho biết, lạm phát chịu áp lực đè nén đa phần từ yếu tố giá quốc tế, được dự báo tăng trở lại. Cụ thể, yếu tố giá quốc tế dựbáo làm lạm phát năm 2017 tăng thêm khoảng chừng 2,5 điểm % so với năm 2016 ( trong đó, giá nguồn năng lượng làm tăng 2,2 điểm %, giá lương thực làm tăng 0,3 điểm % ). Tuy nhiên, so với năm 2016 áp lực đè nén kiểm soát và điều chỉnh giá dịch vụ công trong năm 2017 sẽ giảm .
Bởi vậy, Ủy ban dự báo lạm phát năm 2017 sẽ phụ thuộc vào vào mức độ kiểm soát và điều chỉnh giá dịch vụ công theo hai ngữ cảnh sau : ( i ) giá dịch vụ công không kiểm soát và điều chỉnh, lạm phát dự báo ở mức khoảng chừng 4 % ; ( ii ) giá dịch vụ công kiểm soát và điều chỉnh bằng nửa mức kiểm soát và điều chỉnh trong năm 2016, lạm phát dự báo ở mức 5 %.