Phân Tích Các Sự Thật (Bốn Sự Thật Cao Quý), Kinh Trung Bộ 141 – The Analysis Of The Truths (The Four Noble Truths), Majjhima Nikāya 141

” Ở gần tỉnh Benares, trong khu vui chơi giải trí công viên nai ở Isipatana, Bậc Giác Ngộ, bậc tuyệt đối, bậc trọn vẹn tỉnh thức, tức là Đức Phật đã lăn Bánh-Xe-Pháp cao-quý nhất. Và bánh xe pháp nầy không thể nào bị quay ngược ( trở lại ) bởi bất kể người nào trên quốc tế, dù rằng : đó là nhà sư tu khổ hạnh, hoặc là vị Bà La Môn, hoặc là vị trời, hoặc là Ma Vương, hoặc là vị Phạm Thiên. Đấy là sự giảng dạy, sự tương hỗ, sự xây dựng, sự soi sáng, sự nghiên cứu và phân tích, và sự bật mý cho mọi người biết rõ ràng về Bốn Sự Thật Cao Quý. Bốn thực sự nầy là gì ? Bốn thực sự cao quý nầy nói về : sự đau khổ ( hoặc là sự không như mong muốn, hoặc là sự không hoàn hảo nhất ), về nguyên do của sự đau khổ, về ( phương cách ) chấm hết sự đau khổ, và về con đường ( thực hành thực tế ) dẫn đến chấm hết sự đau khổ. Và thực sự cao quý về sự đau khổ ( hoặc là sự không suôn sẻ, hoặc là sự không hoàn hảo nhất ) là gì ? Tái sinh là sự đau khổ ; già là sự đau khổ ; chết là sự đau khổ ; sự phiền muộn, sự than phiền ( thương đau ), sự đau đớn, sự buồn rầu, và sự đau lòng là sự đau khổ ; phải gặp người mình không thích là sự đau khổ ; bị rời xa người mình thích là sự đau khổ ; và không có cái mình mong ước là sự đau khổ. Nói ngắn gọn, người bị dính mắc với năm uẩn ( thân tâm ) là đau khổ.

 

Và sự tái sinh là gì ? Là sự tái sinh, sự khởi đầu, sự thụ thai, sự luân hồi, sự biểu lộ của năm uẩn, sự tiếp-nhận những giác quan ( mắt, tai, mũi, lưỡi, thân và ‎ ý ) của những chúng sinh khác nhau, trong những cõi giới khác nhau của chúng sinh. Đấy gọi là sự tái sinh. Và sự già nua là gì ? Là sự già nua, sự suy nhược, răng bị gãy, tóc bạc, da nhăn nheo, sức sống giảm sút, và thân tâm suy yếu của những chúng sinh khác nhau, trong những cõi giới khác nhau của chúng sinh. Đấy gọi là sự già nua. Và cái chết là gì ? Là sự qua đời, sự diệt vong, sự tan rã, sự tàn lụi, sự tử trận, cái chết, sự chết, sự tan rã của những uẩn, sự chôn cất xác chết, và sự phân hủy của những giác quan của những chúng sinh khác nhau, trong những cõi giới khác nhau của chúng sinh. Đấy gọi là cái chết. Và sự phiền muộn là gì ? Là nỗi buồn, sự buồn rầu, trạng thái buồn rầu, nỗi buồn trong tâm, nỗi buồn sâu thẳm trong tâm một người, vì đã gặp cảnh xấu số, vì họ đã thưởng thức sự đau khổ. Đấy gọi là sự phiền muộn. Và sự than phiền ( thương đau ) là gì ? Là tiếng mếu máo, tiếng than vãn, tiếng thút thít, tiếng rên rỉ, của một người ở trạng thái thương đau và họ than phiền vì đã gặp cảnh xấu số, vì họ đã thưởng thức sự đau khổ. Đấy gọi là sự than phiền ( thương đau ). Và nỗi đau đớn là gì ? Là sự đau đớn về thể xác, sự không dễ chịu về thể xác, cảm xúc đau đớn, và không dễ chịu phát sinh ra từ sự tiếp xúc với thân thể. Đấy gọi là nỗi đau đớn. Và nỗi buồn rầu là gì ? Là sự đau đớn về ý thức, sự không dễ chịu về niềm tin, cảm xúc đau đớn, và không dễ chịu phát sinh ra từ sự tiếp xúc với tâm hồn. Đấy gọi là nỗi buồn rầu. Và sự đau lòng là gì ? Là sự stress, sự đau khổ, của một người có trạng thái stress, và đau khổ vì đã gặp cảnh xấu số, vì họ đã thưởng thức sự đau khổ. Đấy gọi là sự đau lòng. Và ‘ không có cái mình mong ước là sự đau khổ ‘, nghĩa là gì ? Đối với những chúng sinh sẽ bị tái sinh, họ có điều ước như sau : ‘ Ồ, phải chi tất cả chúng ta không bị tái sinh ! Phải chi sự tái sinh sẽ không đến với tất cả chúng ta ! ‘ Tuy nhiên, nếu tất cả chúng ta chỉ ngồi ước, thì điều ước sẽ không xảy ra. Đấy là ‘ không có cái mình mong ước là sự đau khổ ‘. Đối với những chúng sinh sẽ bị già … bị bệnh … bị chết … bị phiền muộn, bị than phiền ( thương đau ), bị đau đớn, bị buồn rầu, bị đau lòng, họ có điều ước như sau : ‘ Ồ, phải chi tất cả chúng ta không bị phiền muộn, không bị than phiền ( thương đau ), không bị đau đớn, không bị buồn rầu, và không bị đau lòng ! Phải chi sự phiền muộn, sự than vãn ( thương đau ), sự đau đớn, sự buồn rầu, và sự đau lòng sẽ không đến với tất cả chúng ta ! ‘ Tuy nhiên, nếu tất cả chúng ta chỉ ngồi ước, thì điều ước sẽ không xảy ra. Đấy là ‘ không có cái mình mong ước là sự đau khổ ‘. Và ‘ nói ngắn gọn, người bị dính mắc với năm uẩn ( thân tâm ) là đau khổ ‘, nghĩa là gì ? Năm uẩn ( bị dính mắc ) gồm có : hình tướng, cảm xúc, nhận thức, những hành vi của tâm thức, và cái biết. Điều nầy ‘ nói ngắn gọn, người bị dính mắc với năm uẩn ( thân tâm ) là đau khổ. ‘ Đấy gọi là thực sự cao quý về sự đau khổ. Và thực sự cao quý về nguyên do của sự đau khổ là gì ? Là lòng tham-muốn dẫn đến sự tái sinh trong tương lai, tích hợp với sự thú vị và sự tham lam, khi tất cả chúng ta đi tìm kiếm sự tận hưởng trong nhiều cõi giới khác nhau. Đấy là 3 nhóm : lòng tham-muốn những nụ cười nhục dục, lòng tham-muốn có sự trở-thành, có kiếp sau ( có sự tái sinh ), và lòng tham-muốn không có sự trở-thành, không có kiếp sau ( không có sự tái sinh ). Đấy gọi là thực sự cao quý về nguyên do của sự đau khổ. ( XEM GHI CHÚ VỀ LÒNG THAM-MUỐN BÊN DƯỚI ). Và thực sự cao quý về ( phương cách ) chấm hết sự đau khổ là gì ? Đấy là ( sự thực tập ) làm cho lòng tham-muốn biến mất từ từ, rồi làm cho lòng tham-muốn nầy biến mất trọn vẹn ( nghĩa là không còn nữa ) ; tất cả chúng ta hãy để lòng tham-muốn ra đi, hãy để lòng tham-muốn được tự do, hãy buông xả lòng tham-muốn, hãy đừng dính mắc với lòng tham-muốn. Đấy gọi là thực sự cao quý về ( phương cách ) chấm hết sự đau khổ.

“Near Benares, in the deer park at Isipatana, the Realized One, the perfected one, the fully awakened Buddha rolled forth the supreme Wheel of Dhamma. And that wheel cannot be rolled back by any ascetic or brahmin or god or Māra or Brahmā or by anyone in the world. It is the teaching, advocating, establishing, clarifying, analyzing, and revealing of the four noble truths. What four? The noble truths of suffering, the origin of suffering, the cessation of suffering, and the practice that leads to the cessation of suffering.

And what is the noble truth of suffering ? Rebirth is suffering ; old age is suffering ; death is suffering ; sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress are suffering ; association with the disliked is suffering ; separation from the liked is suffering ; not getting what you wish for is suffering. In brief, the five grasping aggregates are suffering. And what is rebirth ? The rebirth, inception, conception, reincarnation, manifestation of the aggregates, and acquisition of the sense fields of the various sentient beings in the various orders of sentient beings. This is called rebirth. And what is old age ? The old age, decrepitude, broken teeth, grey hair, wrinkly skin, diminished vitality, and failing faculties of the various sentient beings in the various orders of sentient beings. This is called old age. And what is death ? The passing away, perishing, disintegration, demise, mortality, death, decease, breaking up of the aggregates, laying to rest of the corpse, and cutting off of the life faculty of the various sentient beings in the various orders of sentient beings. This is called death. And what is sorrow ? The sorrow, sorrowing, state of sorrow, inner sorrow, inner deep sorrow in someone who has undergone misfortune, who has experienced suffering. This is called sorrow. And what is lamentation ? The wail, lament, wailing, lamenting, state of wailing and lamentation in someone who has undergone misfortune, who has experienced suffering. This is called lamentation. And what is pain ? Physical pain, physical displeasure, the painful, unpleasant feeling that’s born from physical contact. This is called pain. And what is sadness ? Mental pain, mental displeasure, the painful, unpleasant feeling that’s born from mind contact. This is called sadness. And what is distress ? The stress, distress, state of stress and distress in someone who has undergone misfortune, who has experienced suffering. This is called distress. And what is ‘ not getting what you wish for is suffering ’ ? In sentient beings who are liable to be reborn, such a wish arises : ‘ Oh, if only we were not liable to be reborn ! If only rebirth would not come to us ! ’ But you can’t get that by wishing. This is : ‘ not getting what you wish for is suffering. ’ In sentient beings who are liable to grow old … fall ill … die … experience sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress, such a wish arises : ‘ Oh, if only we were not liable to experience sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress ! If only sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress would not come to us ! ’ But you can’t get that by wishing. This is : ‘ not getting what you wish for is suffering. ’ And what is ‘ in brief, the five grasping aggregates are suffering ’ ? They are the grasping aggregates that consist of form, feeling, perception, choices, and consciousness. This is called ‘ in brief, the five grasping aggregates are suffering. ’ This is called the noble truth of suffering.

 

And what is the noble truth of the origin of suffering ? It’s the craving that leads to future rebirth, mixed up with relishing and greed, looking for enjoyment in various different realms. That is, craving for sensual pleasures, craving to continue existence, and craving to end existence. This is called the noble truth of the origin of suffering. And what is the noble truth of the cessation of suffering ? It’s the fading away and cessation of that very same craving with nothing left over ; giving it away, letting it go, releasing it, and not adhering to it. This is called the noble truth of the cessation of suffering.