Bài 1: Kinh tế tri thức là gì?

Tri thức là động lực sản xuất

Từ những năm 80 trở lại đây, do tác động ảnh hưởng can đảm và mạnh mẽ của khoa học và công nghệ tiên tiến văn minh, đặc biệt quan trọng là công nghệ thông tin, sinh học, vật tư mới, nguồn năng lượng … nền kinh tế quốc tế đang biến hóa thâm thúy, tổng lực, chuyển từ kinh tế công nghiệp sang kinh tế tri thức. Đây là một bước ngoặt có ý nghĩa lịch sử dân tộc trọng đại so với quy trình tăng trưởng của quả đât.

Nền kinh tế tri thức là nền kinh tế trong đó người lao động vừa làm việc vừa nghiên cứu.

Khái niệm “nền kinh tế tri thức” được nhắc đến nhiều trong các năm qua dưới những cách diễn đạt khác nhau, nhưng quan điểm thông thường cho rằng nền kinh tế tri thức là nền kinh tế trong đó “sự sản sinh, truyền bá và sử dụng tri thức” trở thành yếu tố quyết định.

Theo định nghĩa của World Bank, kinh tế tri thức là : ” Nền kinh tế dựa vào tri thức như động lực chính cho sự tăng trưởng kinh tế ”. Có người cho rằng : Kinh tế tri thức là hình thức tăng trưởng cao nhất lúc bấy giờ của nền kinh tế sản phẩm & hàng hóa, trong đó công thức cơ bản Tiền – Hàng – Tiền được thay thế sửa chữa bằng Tiền – Tri thức – Tiền và vai trò quyết định hành động của tri thức. Có thể nói, kinh tế tri thức là biểu lộ hay xu thế của nền kinh tế tân tiến, trong đó tri thức, lao động chất xám được phát huy năng lực sinh lợi của nó và mang lại hiệu suất cao kinh tế lớn lao trong tổng thể những ngành kinh tế : công nghiệp, nông – lâm – ngư nghiệp và dịch vụ, ship hàng cho tăng trưởng kinh tế. Kinh tế tri thức cũng được hiểu là nền kinh tế hầu hết dựa trên cơ sở tri thức, khoa học ; dựa trên việc tạo ra và sử dụng tri thức, phản ánh sự tăng trưởng của lực lượng sản xuất ở trình độ cao. Hoặc cũng được hiểu là một loại môi trường tự nhiên kinh tế – kỹ thuật, văn hóa truyền thống – xã hội mới, có những đặc tính tương thích và tạo thuận tiện nhất cho việc học hỏi, thay đổi và phát minh sáng tạo. Trong thiên nhiên và môi trường đó, tri thức sẽ tất yếu trở thành tác nhân sản xuất quan trọng nhất, góp phần vào tăng trưởng kinh tế xã hội.

Đặc trưng của nền kinh tế tri thức

Theo Thạc sỹ Đỗ Hải, Thành viên của Trung tâm Khoa học Tư duy Việt Nam (Center of Thinking – CTS), nền kinh tế tri thức có 4 tiêu chí đánh giá gồm GDP, cơ cấu giá trị gia tăng, lao động và vốn sản xuất.

Công nghệ tin học là điển hình trong nền kinh tế tri thức.

Cụ thể, một nền kinh tế tri thức sẽ đều có hơn 70 % GDP từ những ngành sản xuất và dịch vụ ứng dụng công nghệ cao, chiếm hơn 70 % cơ cấu tổ chức giá trị ngày càng tăng, hơn 70 % lực lượng lao động tri thức và hơn 70 % vốn sản xuất là con người. Bởi vậy, trong nền kinh tế tri thức, của cải làm ra hầu hết dựa vào cái chưa biết, cái đã biết không có giá trị. Tìm cái chưa biết tức là tạo ra giá trị mới. Khi phát hiện ra cái chưa biết, thì cũng tức là loại trừ cái đã biết, cái cũ mất đi sửa chữa thay thế bằng cái mới ; tăng trưởng từ cái mới, không phải từ số lượng lớn dần lên, nền kinh tế xã hội luôn thay đổi.

Sức mạnh của nền kinh tế tri thức dựa vào 3 loại hình công nghệ gồm công nghệ sinh học, bao gồm cả công nghệ gen. Bằng công nghệ sinh học, con người có thể cải tạo được những yếu tố cơ bản của thế giới hữu cơ, trong đó có cả bản thân sự sống của loài người; công nghệ nano, dựa trên những thành quả của việc sắp xếp lại cấu trúc nguyên tử, thông qua đó con người có thể tác động cả vào bản chất của thế giới vô cơ; công nghệ tin học, thông tin (ICT) với các siêu máy tính.

Công nghệ tin học chính là công nghệ tiên tiến trí tuệ nổi bật. Con người nhờ vào đó mà tổ chức triển khai quản trị, điều hành quản lý và triển khai những quá trình sản xuất rất là phức tạp, phức tạp mà con người không thể nào thực thi nổi, thậm chí còn không nghĩ tới quá khứ sống sót của mình. Cũng nhờ có công nghệ tiên tiến tin học mà con người hoàn toàn có thể làm đa dạng và phong phú lên gấp nhiều lần những mối quan hệ trong đời sống xã hội, giữa con người với con người. Nền kinh tế tri thức có 5 đặc trưng hầu hết. Trong đó, tiên phong là sự quy đổi cơ cấu tổ chức kinh tế : ý tưởng sáng tạo thay đổi và tăng trưởng công nghệ tiên tiến mới trở thành chìa khóa cho việc tạo ra việc làm mới và nâng cao chất lượng đời sống. Tiếp đến là việc ứng dụng công nghệ thông tin được triển khai thoáng rộng trong mọi nghành nghề dịch vụ. tin tức trở thành tài nguyên quan trọng, mọi nghành hoạt động giải trí xã hội đều có tác động ảnh hưởng của công nghệ thông tin.

Thứ ba là sản xuất công nghệ trở thành loại hình sản xuất quan trọng nhất, tiên tiến nhất, tiêu biểu nhất của nền sản xuất tương lai. Các doanh nghiệp đều có sản xuất công nghệ, đồng thời có doanh nghiệp chuyên sản xuất công nghệ, có thể gọi đó là doanh nghiệp tri thức, trong đó khoa học sản xuất được thể chế hóa, không còn phân biệt giữa phòng thí nghiệm và công xưởng, những người làm việc trong đó họ vừa là nhà nghiên cứu vừa là nhà sản xuất, họ là những công nhân trí thức…

Thứ tư là kiến thiết xây dựng nền kinh tế tri thức sẽ thôi thúc xã hội học tập, giáo dục tăng trưởng, góp vốn đầu tư cho giáo dục khoa học chiếm tỷ suất cao. Phát triển con người trở thành trách nhiệm trọng tâm. Hệ thống giáo dục phải bảo vệ cho mọi người hoàn toàn có thể học tập ở bất kể khi nào và học tập suốt đời. Thư năm hoàn toàn có thể nói rằng, nền kinh tế tri thức đã trở thành động lực chính của nền kinh tế quốc tế. Trong đó, tri thức là nguồn lực số 1 tạo sự tăng trưởng, những doanh nghiệp muốn sống sót và tăng trưởng phải liên tục thay đổi công nghệ tiên tiến và mẫu sản phẩm. Đặc biệt là sự bùng nổ của thông tin và tri thức khiến nhu yếu chiêm ngưỡng và thưởng thức những mẫu sản phẩm văn hóa truyền thống của người dân tăng cao, tạo điều kiện kèm theo cho những nền văn hóa truyền thống giao thoa, tiếp thu những tinh hoa của văn hóa truyền thống trái đất để tăng trưởng. Nhưng những nền văn hóa truyền thống cũng đứng trước rủi ro tiềm ẩn rủi ro đáng tiếc cao, dễ bị pha tạp, lai căng, dễ mất truyền thống văn hóa truyền thống dân tộc bản địa.

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Người Lao Động