15 năm gia nhập WTO – Việt Nam khẳng định vị thế trên đại lộ hội nhập | Kinh doanh | Vietnam+ (VietnamPlus)

15 nam gia nhap WTO - Viet Nam khang dinh vi the tren dai lo hoi nhap hinh anh 1May hàng xuất khẩu tại Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn may Đức Giang, Long Biên, Thành Phố Hà Nội. ( Ảnh : Trần Việt / TTXVN )Nhìn lại chặng đường 15 năm được kết nạp là thành viên của Tổ chức Thương mại thế giới ( WTO ) đến nay ( 7/11/2006 – 7/11/2011 ), Nước Ta đã có một bước tiến dài trên quốc lộ hội nhập .
Với 17 hiệp định thương mại tự do ( FTA ) đã và đang đàm phán ; trong đó, có 15 hiệp định thương mại tự do đã ký kết, có hiệu lực thực thi hiện hành và 2 hiệp định thương mại tự do đang đàm phán đã đưa Nước Ta trở thành một nền kinh tế có độ mở tới 200 % tổng sản phẩm quốc nội ( GDP ) .

Đặc biệt, quá trình hội nhập cũng được khai thác hiệu quả, gắn tăng trưởng xuất khẩu với kiểm soát có hiệu quả hoạt động nhập khẩu giúp cán cân thương mại chuyển từ nhập siêu sang xuất siêu. Vì vậy, WTO được ví như cánh cửa lớn được mở ra để Việt Nam tự tin bước tới sân chơi toàn cầu.

Tận dụng cơ hội

Đại diện Cục Xuất Nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết kể từ năm 2006 trở lại đây là giai đoạn hội nhập kinh tế sâu rộng bởi Việt Nam trở thành thành viên thứ 150 của WTO.

15 nam gia nhap WTO - Viet Nam khang dinh vi the tren dai lo hoi nhap hinh anh 2Nhấp chuột để xem size chuẩn .Vì thế, tiếp nối những chủ trương và kế hoạch ngoại thương của những quá trình trước, tận dụng thời cơ này, những doanh nghiệp Nước Ta đã khai thác tối đa lợi thế để thôi thúc xuất khẩu và xâm nhập vào những thị trường mới .
Cùng với đó, sản phẩm & hàng hóa xuất khẩu cũng dần được vận động và di chuyển cơ cấu tổ chức theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tập trung chuyên sâu nâng nhanh tỷ trọng những mẫu sản phẩm xuất khẩu có giá trị ngày càng tăng cao, mẫu sản phẩm chế biến sâu, mẫu sản phẩm có hàm lượng công nghệ cao và thân thiện với môi trường tự nhiên .
Thống kê cho thấy, nếu như năm 2006 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước chỉ ở mức 84,7 tỷ USD ; trong đó kim ngạch xuất khẩu là 39,8 tỷ USD và nhập khẩu là 44,9 tỷ USD thì đến năm 2020 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đã lên tới 545,3 tỷ USD, tăng 5,3 % so với năm 2006 ; trong đó xuất khẩu đạt 282,6 tỷ USD và nhập khẩu đạt 262,7 tỷ USD .
Riêng 10 tháng năm 2021, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đã đạt 537,31 tỷ USD ; trong đó xuất khẩu đạt 267,93 tỷ USD và nhập khẩu đạt 269,38 tỷ USD .

[Việt Nam được đánh giá có nền tảng kinh tế mạnh, ngày càng phát triển]

Đặc biệt, cán cân thương mại được cải tổ rõ nét, từ mức 14,2 tỷ USD năm 2007 và 3,7 tỷ USD năm năm ngoái. Từ năm năm nay đến nay, cán cân thương mại luôn đạt thặng dư với mức xuất siêu tăng dần qua những năm từ 1,77 tỷ USD năm năm nay ; 2,1 tỷ USD năm 2017 ; 6,8 tỷ USD năm 2018 ; 10,9 tỷ USD năm 2019. Năm 2020, liên tục ghi nhận xuất siêu kỷ lục trên 19 tỷ USD .
Đáng chú ý quan tâm, cơ cấu tổ chức sản phẩm & hàng hóa xuất khẩu liên tục cải tổ theo chiều hướng tích cực. Tỷ trọng hàng công nghiệp chế biến tăng từ 80,3 % kim ngạch xuất khẩu năm năm nay lên mức 85,1 % năm 2019 và 85,2 % trong năm 2020 .
Trong khi đó, tỷ trọng nhóm hàng nguyên vật liệu, tài nguyên giảm từ 2 % tổng kim ngạch xuất khẩu năm năm nay xuống còn 1 % năm 2020. Số loại sản phẩm có kim ngạch xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD tăng dần, từ 28 mẫu sản phẩm năm năm nay lên 31 mẫu sản phẩm năm 2020 .
Hơn nữa, việc khai thác những Hiệp định thương mại tự do cũng góp thêm phần tăng trưởng xuất khẩu nhanh và bền vững và kiên cố, giảm dần nhờ vào vào một hay một vài thị trường. Tổng kim ngạch xuất khẩu sử dụng những loại C / O tặng thêm theo FTA trung bình đạt 32 % – 34 % / năm. Kết quả này phản ánh doanh nghiệp và sản phẩm & hàng hóa xuất khẩu từ Nước Ta đang dần nâng cao tỷ suất tận dụng tặng thêm thuế quan tại những thị trường có FTA với Nước Ta .

Nhận định về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh nhấn mạnh báo cáo Rà soát thống kê thương mại thế giới năm 2020 của WTO đã ghi nhận trong số 50 nước có nền thương mại hàng hóa lớn nhất thế giới, Việt Nam có mức tăng trưởng lớn nhất khi dịch chuyển từ vị trí thứ 39 vào năm 2009 lên vị trí thứ 23 vào năm 2019. Điều này cho thấy Việt Nam là đất nước “mở” sau khi gia nhập WTO và thực thi nghiêm túc các cam kết gia nhập.

Hơn nữa, việc ký kết và thực thi một loạt các FTA, Việt Nam đã đạt được những kết quả rất tích cực về thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), tạo động lực cho việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Theo nhìn nhận và xếp hạng của Diễn đàn Kinh tế Thế giới ( WEF ), trong 10 năm, chỉ số Năng lực cạnh tranh đối đầu toàn thế giới ( GCI ) của Nước Ta đã cải tổ được 13 bậc, từ thứ hạng 68/131 vào năm 2007 đã lên 55/137 vào năm 2017 và chuyển từ nhóm nửa dưới của bảng xếp hạng cạnh tranh đối đầu toàn thế giới lên nhóm nửa trên. Năm 2019, WEF đã nâng hạng GCI của Nước Ta tăng 10 bậc so với năm 2018, xếp thứ 67/141 nền kinh tế .
Bên cạnh những chỉ số về kinh tế, theo khảo sát và nhìn nhận của Liên hợp quốc, chỉ số tăng trưởng bền vững và kiên cố ( SDG ) của Nước Ta đã liên tục ngày càng tăng từ vị trí 88 vào năm năm nay lên 57 vào năm 2018 và 49 vào năm 2020. Tỷ lệ hộ nghèo đã giảm từ 9,88 % cuối năm năm ngoái xuống dưới 3 % vào năm 2020, với mức giảm trung bình là trên 1,4 % mỗi năm .
Theo Thứ trưởng Trần Quốc Khánh, để đạt được những thành tựu này không phải chỉ sau một đêm mà đó là tác dụng của quy trình dài nỗ lực, bền chắc và kiên cường triển khai đồng nhất nhiều chủ trương thay đổi, cơ cấu tổ chức lại nền kinh tế gắn với thay đổi quy mô tăng trưởng ; nâng cao hiệu suất và sửa đổi những pháp luật pháp lý .
Cùng với đó là quy trình cải tổ môi trường tự nhiên góp vốn đầu tư kinh doanh thương mại theo hướng văn minh, minh bạch, tạo sự cạnh tranh đối đầu công minh, bình đẳng cho doanh nghiệp và tiệm cận với chuẩn mực quốc tế .

Hướng tới bền vững

Tuy nhiên, giới nghiên cứu và phân tích đã chỉ ra rằng, từ sau khi Nước Ta hội nhập đến nay, tăng trưởng xuất khẩu tuy nhanh nhưng chưa vững chãi, rất dễ bị tổn thương bởi những cú sốc từ bên ngoài .
Hơn nữa, tính gia công của sản xuất, tính đại lý của thương mại còn rất lớn ; những doanh nghiệp FDI cũng đang thích ứng và tận dụng những lợi thế do những FTA tốt hơn so với những doanh nghiệp Nước Ta .
Ngoài ra, những loại sản phẩm có vận tốc tăng trưởng nhanh và chiếm tỷ trọng lớn đều hạn chế về hiệu suất, diện tích quy hoạnh, năng lực khai thác ( nhóm nông, thủy hải sản và tài nguyên ) hoặc phụ thuộc vào quá nhiều vào công nghệ tiên tiến và nguyên vật liệu hay thị trường ngoài nước nên giá trị ngày càng tăng thấp ( dệt may, da giày ). Song song đó là số lượng những vấn đề tìm hiểu phòng vệ thương mại mới với sản phẩm & hàng hóa xuất khẩu của Nước Ta cũng ngày càng tăng .
Kể từ vụ kiện chống bán phá giá tiên phong với gạo nhập khẩu của Nước Ta vào Columbia năm 1994, đến nay trung bình mỗi năm có từ 2 đến 3 vụ kiện chống bán phá giá được thực thi với hàng xuất khẩu từ Nước Ta. Riêng năm 2020, với 37 vấn đề – mức cao nhất từ trước đến nay, tăng 2,3 lần so với năm 2019 .
Hơn nữa, việc tập trung chuyên sâu quá lớn vào 1 số ít thị trường đã làm suy giảm năng lực triển khai tiềm năng lan rộng ra thị trường mới, dẫn tới rủi ro tiềm ẩn đánh mất thị trường, khó hoàn toàn có thể tăng trưởng bền vững và kiên cố và duy trì vận tốc tăng trưởng cao cũng như năng lực chen chân vào những thị trường ngách .
Đáng chú ý quan tâm, lượng phát thải khí nhà kính ( GHG ) của Nước Ta thực sự đáng báo động, đặc biệt quan trọng ở hai nghành nghề dịch vụ mũi nhọn là nhóm ngành công nghiệp chế biến, sản xuất và xuất khẩu sản phẩm & hàng hóa .
Theo ông Ngô Chung Khanh – Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên ( Bộ Công Thương ), nhằm mục đích tương hỗ doanh nghiệp tận dụng nhanh, hiệu suất cao thời cơ từ những FTA mang lại, ngoài việc cắt giảm thủ tục hành chính, Bộ Công Thương sẽ liên tục tuyên truyền để doanh nghiệp hiểu đúng, khá đầy đủ và nhanh nhất về những FTA .
Đặc biệt, Bộ Công Thương sẽ kiến thiết xây dựng Cổng thông tin điện tử FTA ( FTAP ) là cổng một cửa. Hiện, chương trình này đã được nhà nước trải qua, có hơn 20 bộ, ngành sẽ tham gia Tổ công tác làm việc để quản lý và vận hành và tăng cấp FTAP này .

Trên FTAP, doanh nghiệp quan tâm đến một sản phẩm xuất khẩu, chỉ cần đánh mã HS sẽ nhận về đầy đủ thông tin từ thị trường, đối thủ cạnh tranh, quy tắc xuất xứ được cắt giảm thuế, các hướng dẫn để xuất khẩu đạt hiệu quả cao.

Thứ trưởng Trần Quốc Khánh chứng minh và khẳng định Nước Ta sẽ liên tục thôi thúc những chủ trương thương mại một cách tổng lực, đồng nhất và hướng tới tiềm năng tăng trưởng kinh tế đi liền với tăng trưởng bền vững và kiên cố, nâng cao đời sống người dân và góp phần vào sự thịnh vượng chung của khu vực và thế giới .
Bên cạnh đó, Nước Ta cũng sẽ triển khai hiệu suất cao những cam kết quốc tế và FTA hiện hành cũng như tìm kiếm những đối tác chiến lược tiềm năng để thực thi việc đàm phán những FTA mới, góp thêm phần lan rộng ra quan hệ thương mại trong tương lai. / .

Uyên Hương (TTXVN/Vietnam+)