Hội nhập bằng văn hóa – Báo Công an Nhân dân điện tử
Còn nhớ, trong bài phát biểu tại Hội nghị Văn hóa toàn nước vừa mới qua, chiến sỹ Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh vấn đề : ” Công tác quản trị xuất nhập khẩu văn hóa truyền thống phẩm chưa ngặt nghèo dẫn đến để lọt mẫu sản phẩm văn hóa truyền thống quốc tế gia nhập vào nước ta chưa tương thích với thuần phong mỹ tục, truyền thống cuội nguồn văn hóa truyền thống của dân tộc bản địa, thậm chí còn có những mẫu sản phẩm ô nhiễm ” ( Theo vietnamplus.vn ) .
Văn hóa là nguồn sức mạnh nội sinh – nguồn ảnh Trọng Hải Báo QĐND.
Sự bất cập trong nhập siêu văn hoá đã được nhiều học giả cảnh báo, từ đó chúng ta cũng lường trước được những nguy cơ dẫn đến tổn hại đến thuần phong, mỹ tục của dân tộc. Biết và hành động chính là đối diện với một thách thức về sức đề kháng văn hoá, bản lĩnh văn hóa và những giải pháp hữu hiệu…
Bạn đang đọc: Hội nhập bằng văn hóa – Báo Công an Nhân dân điện tử
Cách đây chưa lâu, tôi từng có chuyến đi đến những làng bản với chiếc máy ảnh và giấc mơ về một bộ ảnh đẹp theo lời người bạn dặn dò : ” Dễ ợt, cậu cứ lên vùng đồng bào chụp thật nhiều, hình thật nét là Ok “. Nhưng, khi tới nơi, điều khiến tôi thật sự giật mình, thay vì những ngôi nhà sàn gỗ bóng nước thời hạn là trào lưu nhà sàn bê tông nóng hầm hập mùa hè và lạnh lẽo ngày đông. Ngay cả những đồ vật truyền thống lịch sử như chiếc cốp đồ xôi, vò đựng rượu, đệm bông lau, ghế tre, mây … đều đã được ” nhựa hoá “, ” inox hoá “, ” gỗ ép hóa ” … theo trào lưu bổ, rẻ, văn minh .
Cuối năm ấy, tôi lên vùng cao dự đám cưới của cậu học trò cũ người Mông nhưng chỉ còn thấy chú rể trong bộ vét cáu cạnh và cô dâu với váy đầm thuê ở một studio áo cưới dưới phố. Tôi không biết cậu ta còn nhớ những bài giảng văn hóa mình dạy không nên chỉ tự hỏi lòng mình : Lẽ nào sau thoát nghèo vững chắc là thoát luôn cả truyền thống văn hoá dân tộc bản địa đã hình thành, đã gan góc bền chắc qua ngàn năm binh đao, tao loạn ; lẽ nào tất cả chúng ta cứ phải hoà mình vào sự giống, sự chung, phải duy nhất những giá trị văn hoá ngoại nhập mới đủ tiêu chuẩn để hội nhập chăng ?
Nhưng thật ra, đó chỉ là câu truyện của một bộ phận, một vài nốt lặng chứ không phải chủ âm, bức tranh tổng thể và toàn diện của văn hoá Việt. Nhìn lại suốt chiều dài lịch sử vẻ vang, người Việt vẫn sống bằng tự tôn văn hóa truyền thống, dù trải qua những thời gian đời sống khó khăn vất vả nhất, chịu sức ép của hội nhập văn hóa truyền thống lớn nhất .
Mới đây, trong kỳ họp Đại hội đồng UNESCO lần thứ 41, diễn ra từ ngày 9 – 24/11/2021 tại Paris (Pháp) đã thông qua danh sách các Danh nhân văn hóa. Trong đó, hồ sơ kỷ niệm 200 năm ngày sinh của danh nhân Nguyễn Đình Chiểu và kỷ niệm 250 năm ngày sinh, 200 năm ngày mất của nữ sĩ Hồ Xuân Hương đã được thông qua (cùng với 58 hồ sơ khác). Điều đó khiến chúng ta không khỏi tự bất ngờ và tự hào.
Nên nhớ rằng, vào thời đại của nữ sĩ Hồ Xuân Hương, chữ Hán mới được coi là văn tự, văn chương quan phương ở cả Đại Việt và khu vực những nước đồng văn khác. Vậy mà những sáng tác của một nhà thơ Nôm lại được tôn vinh. Tương tự như thế, danh nhân Nguyễn Đình Chiểu ( 1822 – 1888 ) sống vào thời kì mà văn hoá Pháp ( và phương Tây ) đang xâm nhập vào xã hội Nước Ta can đảm và mạnh mẽ cùng với gót giày của đội quân viễn chinh xâm lược. Có lẽ chính bản lĩnh tự cường, ý thức dân tộc bản địa trong thơ Nôm của ông vẫn để lại những giá trị văn chương, văn hoá mang tầm thời đại. Có lẽ chính bản sắc của ngữ âm, lối thơ, phong thái nghệ thuật và thẩm mỹ, tầm tư tưởng và tính phát hiện … đã giúp hai nhà thơ này sống mãi với thời hạn và sau nhiều thế kỉ đã được tôn vinh trong ngày ngày hôm nay .
Đưa văn hóa lễ hội dân gian Việt Nam ra thế giới – nguồn ảnh Di lịch TP Hồ Chí Minh.
Không chỉ dừng ở đó, cách đây chưa lâu, trong khuôn khổ của Phiên họp thứ 33 của Hội đồng Điều phối quốc tế về Chương trình Con người và Sinh quyển ( CIC MAB ) diễn ra tại Nigeria từ ngày 13-17 / 9, Nước Ta có hai khu dự trữ sinh quyển là khu Núi Chúa ( thuộc tỉnh Ninh Thuận hay còn gọi là ” Rừng khô Phan Rang ” ) và Kon Hà Nừng ( Gia Lai ) được UNESCO công nhận là ” Khu dự trữ sinh quyển quốc tế “. Tuần qua, nghệ thuật và thẩm mỹ Xòe Thái đã trở thành Di sản văn hóa truyền thống phi vật thể đại diện thay mặt của trái đất, kết thúc một năm đầy ắp những giá trị văn hoá của Nước Ta được quốc tế tôn vinh, một năm lưu lại sự chuyển biến can đảm và mạnh mẽ của văn hoá .
Phải chăng, đã đến lúc tất cả chúng ta liên tục kỳ vọng vào những di sản cấp vương quốc như : Mo Mường Hoà Bình, Lễ hội Gầu tào, Nghi lễ Cấp sắc của người Dao, Tranh dân gian Đông Hồ, Nghề làm gốm của người Chăm, Nghệ thuật Tuồng xứ Quảng … tiếp nối đuôi nhau trở thành Di sản văn hóa truyền thống phi vật thể đại diện thay mặt của quả đât. Có thể đó còn là chặng đường dài, còn nhờ vào vào việc bảo tồn, phục dựng, tiếp thị, sự lan tỏa của những giá trị văn hoá này. Tuy nhiên, đằng sau tổng thể những câu truyện đó là sự hội nhập văn hoá can đảm và mạnh mẽ bằng những di sản, những giá trị. Chúng ta ” xuất khẩu ” văn hoá có nghĩa là tất cả chúng ta đã không còn bị lấn lướt, xâm thực, văn hóa truyền thống đã trở thành ” sức mạnh nội sinh ” nâng tầm vị thế của vương quốc dân tộc bản địa. Đó cũng là những bước tiến đúng hướng trên hành trình dài triển khai
Trong Nghị quyết Hội nghị lần thứ chín, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã đặt ra mục tiêu chung: “Xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam phát triển toàn diện, hướng đến chân – thiện – mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học. Văn hóa thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, là sức mạnh nội sinh quan trọng bảo đảm sự phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Trong đoạn trích trên, người viết đặc biệt chú ý đến “sức mạnh nội sinh quan trọng bảo đảm sự phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc”, văn hóa không chỉ là tài nguyên, nguồn lực mà còn là sức mạnh cùng với an ninh, quốc phòng, góp phần bảo vệ tổ quốc. Từ những gì đã nêu trên, có thể nhận ra.
1. Khi tất cả chúng ta đưa một di sản văn hóa truyền thống đến với quả đât bằng sự công nhận chính là sự hội nhập bền vững và kiên cố, có chiều sâu. Tự thân văn hóa truyền thống cũng nói lên nền tảng tư tưởng, sự tân tiến, ưu việt của chính sách chính trị, sự không thay đổi tăng trưởng của kinh tế tài chính, xã hội. Văn hóa sẽ là vị sứ giả kĩ năng và có tầm cỡ nhất trong mọi mối quan hệ .
2. Văn hóa và những di sản vật thể, phi vật thể cũng cần được thử thách trước xu thế hội nhập để những gia chủ của nền văn hóa truyền thống nhận ra những giá trị cần khai thác, phục dựng phong phú và đa dạng thêm, dày dặn hơn và những gì cần đổi khác để liên tục sống sót trong toàn cảnh mới .
Hội nhập văn hóa truyền thống không phải là điều mới mẻ và lạ mắt, không phải không thể hiện những hạn chế nhưng khi tất cả chúng ta có hướng đi đúng đắn, dữ thế chủ động sẽ giúp văn hóa truyền thống có một sức đề kháng can đảm và mạnh mẽ, có năng lực thích ứng, bắt nhịp cũng như giữ gìn tư tưởng, tình cảm và đạo lý dân tộc bản địa trong bất kỳ thực trạng nào. Hội nhập văn hoá bằng di sản chính là khi cái riêng, cái độc lạ đến với cái chung để hội đồng lớn hơn sẽ phong phú và nhân văn, nhân ái hơn .
Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Người Lao Động
