Hà Nội 12 ngày đêm lịch sử: Quân dân miền Bắc “vạch nhiễu tìm thù”

Tiến hành cuộc cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc, đế quốc Mỹ đã kêu gọi đến mức cao nhất tiềm lực quân sự chiến lược và tiềm lực khoa học kỹ thuật. Một trong những thủ đoạn được Mỹ sử dụng và liên tục nâng cấp cải tiến là dùng những thiết bị tạo nhiễu để chế áp những thiết bị điện tử của ta. Trong cuộc đấu trí này, đội ngũ cán bộ, nhân viên cấp dưới kỹ thuật quân sự chiến lược của ta đã không quản ngại nguy hiểm để nghiên cứu và điều tra “ vạch nhiễu tìm thù ” góp thêm phần vào thắng lợi. Thành công trong cuộc đấu trí này một lần nữa khẳng định chắc chắn bản lĩnh và trí tuệ Nước Ta là tác nhân quyết định hành động mọi thắng lợi của dân tộc bản địa ta .
Đơn vị pháo cao xạ bảo vệ Thủ đô đã bắn rơi nhiều máy bay B-52 trong trận 12 ngày đêm. (Ảnh: TTXVN)Đơn vị pháo cao xạ bảo vệ Thủ đô đã bắn rơi nhiều máy bay B-52 trong trận 12 ngày đêm. (Ảnh: TTXVN)Năm 1972, mặc dầu đã cố gắng nỗ lực đến mức cao nhất nhưng đế quốc Mỹ vẫn không hề ngăn ngừa nổi sự chi viện của hậu phương miền Bắc cho mặt trận miền Nam. Ngày 22/10/1972, Mỹ công bố ngừng ném bom từ vĩ tuyến 20 trở ra. Tại Hội nghị Paris, phái đoàn Nước Ta và Mỹ triển khai xong văn bản hiệp định thỏa thuận hợp tác về ngày ký kết. Nhưng sau đó Mỹ đã lật lọng, tráo trở trong đàm phán. Cuối tháng 11 năm 1972, Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương đánh giá và nhận định có năng lực địch đánh phá trở lại miền Bắc với mức độ ác liệt hơn .
Lực lượng không quân được Mỹ kêu gọi vào chiến dịch tập kích gồm gần 50% số máy bay kế hoạch B52 ( 193 trên tổng số 400 chiếc ) ; hơn 1 phần 3 số máy bay giải pháp ( 1077 / 3041 chiếc ) ; một phần tư số tàu trường bay ( 6/24 chiếc ) của toàn nước Mỹ. Ngoài ra, còn có 50 máy bay tiếp dầu trên không và một số lượng lớn máy bay Giao hàng khác .

 Máy bay B52 – một trong bộ ba vũ khí chiến lược của Mỹ, cao tới 12m, dài 49m, sải cánh hơn 56m, nặng trên 200 tấn. Nó có thể mang được 100 quả bom với tổng trọng lượng 30 tấn (gấp khoảng 10 lần máy bay cường kích F4). Một phi vụ B52 có thể hủy diệt cả một vùng rộng lớn. Một tốp 3 chiếc B52 sẽ biến một diện tích 2 km2 thành bình địa. B52 có tầm bay cao tới 20km, ném bom ở độ cao 17km (hiệu quả nhất là ở độ cao 9 đến 11km) nó có thể bay xa 20.000km mà không phải tiếp dầu.

Xác máy bay B-52 bị bắn rơi ngày 21/12/1972. (Ảnh: TTXVN)Xác máy bay B-52 bị bắn rơi ngày 21/12/1972. (Ảnh: TTXVN)Sức mạnh của không quân kế hoạch Mỹ không chỉ ở đặc thù ồ ạt với số lượng lớn máy bay B52, mà còn ở mạng lưới hệ thống gây nhiễu điện tử cực mạnh, tạo thành cái áo giáp điện tử vững chãi, che giấu hàng loạt lực lượng tiến công, biến mỗi chiếc B52 thành một máy bay tàng hình đúng nghĩa. Tướng John C.Mayer – Tư lệnh không quân kế hoạch Mỹ từng nói “ Chúng ta coi cuộc chiến tranh điện tử là con đường sống còn của không lực Hoa Kỳ ”. Chính thế cho nên, nhiễu điện tử đã trở thành thủ đoạn đa phần nhất của địch trong chiến dịch 12 ngày đêm .
Mỗi B52 mang trong mình nó 16 máy phát nhiễu tích cực với dải tần rộng từ 100 đến 10.000 Mhz ( mê-ga-héc ) ; 2 máy gây nhiễu xấu đi, 2 máy thu tần số rađa của đối phương, không kể những rađa dẫn đường rađa phát hiện tiềm năng, rađa ngắm bắn, rađa ngắm ném bom rất là tinh xảo để làm nhiễu loạn hàng loạt mạng lưới hệ thống thông tin và vô hiệu toàn bộ những đài rađa của đối phương .
Địch sử dụng nhiều loại nhiễu, cả nhiễu tích cực và nhiễu xấu đi. Nhiễu tích cực là nhiễu bằng sóng điện tử phát ra từ những chiếc máy bay EA6A, EB66B, EC121 bay ở vòng ngoài cách tiềm năng khoảng chừng 60-100 km để gây nhiễu mạnh từ xa gọi là nhiễu ngoài đội hình. Nhiễu tích cực còn được phát đi từ những máy bay F4 F105, A6, A7 và từ bản thân mỗi chiếc B52 bay trong đội hình tiến công tự che giấu đội hình bay gọi là nhiễu trong đội hình .
Hình ảnh máy bay B-52 ném bom xuống làng thôn Việt Nam. (Ảnh: TTXVN)Hình ảnh máy bay B-52 ném bom xuống làng thôn Việt Nam. (Ảnh: TTXVN)Nhiễu xấu đi là hàng triệu triệu sợi sắt kẽm kim loại màu trắng bạc, cực mỏng mảnh, nhẹ như tơ bung ra từ những quả “ bom ” do những máy bay F4 đến trước và từ bụng của B52 thả xuống. Mỗi quả bom này mang 450 bó nhiễu, mỗi bó bung ra hàng triệu sợi sắt kẽm kim loại bay lơ lửng giăng kín khung trời, tạo thành một hiên chạy nhiễu xum xê, tạo ra một bức tường nhiễu khổng lồ cao 5-7 km, dày 1-2 km, dài 40-70 km chắn ngang mọi cánh sóng rađa của ta .

Địch còn thực hiện gây nhiễu giả máy bay B52. Những chiếc máy bay F4 hoặc F111 bay thành từng tốp, cũng bay thăng bằng, tốc độ ổn định ở độ cao khoảng 10km giống như B52. Đặc biệt là 4 chiếc trong từng tốp bay sát gần nhau, cùng phát nhiễu, tạo thành một dải nhiễu to trên màn hiện sóng, khiến các trắc thủ ta tưởng lầm đó là dải nhiễu của B52. Màn hiện sóng của các trắc thủ, của các sĩ quan điều khiển, mỗi khi bị nhiễu điện tử tấn công làm rối loạn hoàn toàn. Nhiễu trắng xóa cả màn hiện sóng, che lấp mọi tín hiệu phản xạ, khiến cho các chiến sĩ ta không thể nhìn thấy tín hiệu mục tiêu. Sáng 16/4/1972, địch cho 60 máy bay chiến thuật bay vào vùng trời Hà Nội, trong đó có nhiều chiếc F4 gây nhiễu giả B52. Bộ đội tên lửa đã phóng lên 30 quả đạn nhưng không chiếc nào rơi.

Sức mạnh của không quân chiến lược Mỹ không chỉ ở tính chất ồ ạt với số lượng lớn máy bay B52, mà còn ở hệ thống gây nhiễu điện tử cực mạnh, tạo thành cái áo giáp điện tử vững chắc. Ảnh: TTXVNSức mạnh của không quân chiến lược Mỹ không chỉ ở tính chất ồ ạt với số lượng lớn máy bay B52, mà còn ở hệ thống gây nhiễu điện tử cực mạnh, tạo thành cái áo giáp điện tử vững chắc. Ảnh: TTXVNTrước những “ thành công xuất sắc trong bước đầu ” đó, những tướng lĩnh Lầu Năm Góc huênh hoang công bố : Bằng kỹ thuật điện tử không lực Hoa kỳ hoàn toàn có thể bịt mắt hàng loạt mạng lưới hệ thống rađa của Bắc Việt. Họ khẳng định chắc chắn máy bay B52 là bất khả xâm phạm, B52 chỉ hoàn toàn có thể bị rơi do thời tiết hoặc do trục trặc kỹ thuật chứ quyết không hề bị bắn rơi vì hỏa lực của bộ đội phòng không và không quân Bắc Việt .
Không đầu hàng trước thủ đoạn gây nhiễu của địch, bộ đội phòng không không quân đã hạ quyết tâm “ Vạch nhiễu tìm thù ” một quyết tâm xuyên thấu trong thời kỳ chống cuộc chiến tranh phá hoại. Quá trình chống nhiễu và thắng nhiễu của bộ đội tên lửa là hành trình dài gian nan khởi đầu từ cuối năm 1965, khi không quân Mỹ lần tiên phong gây nhiễu ngoài đội hình. Tuy nhiên hồi ấy cường độ nhiễu còn nhẹ, những trắc thủ vẫn còn nhìn thấy tín hiệu tiềm năng trên nền nhiễu để diệt máy bay địch bằng cách đánh tối ưu : chiêu thức tinh chỉnh và điều khiển “ nhìn thấy tiềm năng trong nhiễu ” .
Sang đầu năm 1967, địch tung ra thủ đoạn mới gây nhiễu trong đội hình. Bản thân mỗi máy bay đi trong đội hình tiến công hàng loạt phát nhiễu. Trong hơn nửa năm trời của năm 1967, bộ đội phòng không không quân, nhất là những tiểu đoàn tên lửa SAM2 ngày đêm vật lộn với đạn bom mà bắn mãi vẫn không trúng máy bay địch. Rồi trong gian khó, những chiến sỹ ta đã nghiên cứu và điều tra vận dụng thành công xuất sắc giải pháp chống thủ đoạn gây nhiễu trong đội hình bằng giải pháp tinh chỉnh và điều khiển “ không nhìn thấy tiềm năng trong nhiễu ”. Nhìn thấy tiềm năng trong nhiễu để bắn đã khó, không nhìn thấy tiềm năng trong nhiễu mà vẫn hạ được máy bay địch đúng là khó tin nhưng đó là thực sự. Tính ưu việt của bộ khí tài Liên Xô cùng với trí mưu trí của những chiến sỹ Nước Ta đã làm nên điều kỳ diệu ấy. Ngày 11/8/1967, tiểu đoàn 63 hạ tại chỗ một chiếc RF4C bằng giải pháp không nhìn thấy tiềm năng trong nhiễu. Lập tức, một cuộc họp rút kinh nghiệm tay nghề được thực thi ngay tại trận địa. Những bài học kinh nghiệm nực nội ấy đã được kịp thời thông dụng thoáng đãng và biên soạn thành tài liệu tập huấn về cách đánh mới cho tổng thể những kíp chiến đấu trong toàn binh chủng Tên lửa. Máy bay Mỹ lại liên tục bị hạ bằng giải pháp không nhìn thấy tiềm năng trong nhiễu .
Bộ đội tên lửa phòng không là lực lượng nòng cốt trong những năm tháng chiến tranh, đã đánh bại hơn 1000 máy bay địch trong đó có 65 máy bay B-52. Ảnh: TTXVNBộ đội tên lửa phòng không là lực lượng nòng cốt trong những năm tháng chiến tranh, đã đánh bại hơn 1000 máy bay địch trong đó có 65 máy bay B-52. Ảnh: TTXVN

Nhưng ngay sau đó, vào giữa tháng 12 năm 1967, không quân Mỹ lại thay đổi thủ đoạn gây nhiễu làm cho đạn tên lửa ta hễ rời bệ phóng là bị mất điều khiển. Cán bộ các cấp cho đến các cán bộ trung đoàn, tiểu đoàn ngày đêm mất ăn mất ngủ để tìm cho ra nguyên nhân. Cuối cùng nguyên nhân đạn rơi đã được làm sáng tỏ. Đó là do nhiễu rãnh đạn – thứ nhiễu lợi hại của địch tác động lên rãnh điều khiển đạn của ta. Các biện pháp khắc phục được đề ra và thông qua Bộ Tư lệnh Quân chủng. Tuy nhiên, đây là một công việc khó khăn. Cán bộ nhân viên kỹ thuật của quân chủng phối hợp với nhóm nghiên cứu nhiễu của Viện Kỹ thuật quân sự thuộc Bộ Quốc phòng lại cùng các chuyên gia Liên Xô gấp rút nghiên cứu tìm cách cải tiến các bộ phận trong đài điều khiển và trong quả đạn. Sau nhiều lần thử nghiệm, đài điều khiển đã bắt được tín hiệu của quả đạn. Viên đạn lại ngoan ngoãn vút lên bay vào quỹ đạo tìm đến mục tiêu quật ngã máy bay địch. Một lần nữa ta đã thắng trong cuộc đối đầu kỹ thuật với kỹ thuật, trí tuệ với trí tuệ – một cuộc chiến thầm lặng kín đáo nhưng hết sức quyết liệt.

Bốn năm sau, tháng 4 năm 1972, đế quốc Mỹ lại gây ra cuộc cuộc chiến tranh phá hoại lần thứ 2 so với miền Bắc với vũ khí và phương tiện đi lại cuộc chiến tranh được nâng cấp cải tiến văn minh hơn trước rất nhiều. Những thiết bị gây nhiễu thế hệ mới của không quân Mỹ sinh ra đã làm cho bộ đội phòng không không quân ta lại một phen lúng túng. Tên lửa phóng lên lại không tìm đúng tiềm năng. Máy bay địch vào ném bom gây tội ác mà không bị trừng trị .
Từ một phát hiện của ống kính nhìn xa đặt trên nóc đài quan sát, ta quan sát thấy quả đạn tên lửa khi bay lên tìm máy bay địch cứ chui vào khe giữa 2 chiếc máy bay, vượt qua tiềm năng rồi vọt thẳng lên cao và tự hủy. Qua nghiên cứu và phân tích điều tra và nghiên cứu hiện tượng kỳ lạ, tất cả chúng ta đã tìm ra nguyên do : do địch giãn rộng đội hình bay, tích hợp tăng số lượng và hiệu suất máy gây nhiễu làm lạc hướng quả đạn. Ta lại nâng cấp cải tiến khí tài thêm một bước, thay đổi giải pháp bám sát tiềm năng, tích hợp rađa với kính quang học, nhờ đó đã đạt hiệu quả : Máy bay Mỹ vào gây tội ác lại liên tục bị hủy hoại .
Máy bay B-52 bị bắn rơi đêm 26/12/1972 trên bầu trời Hà Nội. Ảnh: TTXVNMáy bay B-52 bị bắn rơi đêm 26/12/1972 trên bầu trời Hà Nội. Ảnh: TTXVNTrong chiến dịch 12 ngày đêm, máy bay địch đã bị những đơn vị chức năng rađa của ta phát hiện với tỷ suất rất cao ( 93 % B52, 86 % F111 ) giúp cho bộ đội phòng không và không quân tàn phá quân địch. Kết quả ta đã bắn rơi 81 máy bay địch ( trong đó có 34 chiếc B52, 5 chiếc F111 ). Để có được thành công xuất sắc này, đội ngũ cán bộ, nhân viên cấp dưới kỹ thuật quân sự chiến lược của Nước Ta được sự trợ giúp của những chuyên viên đã không quản ngại gian truân để nghiên cứu và điều tra, tìm tòi ra cách đánh hiệu suất cao. Thắng lợi trong cuộc cạnh tranh đối đầu kỹ thuật với kỹ thuật, trí tuệ với trí tuệ trong chiến dịch 12 ngày đêm – trận tác chiến quyết định hành động này, một lần nữa chứng minh và khẳng định bản lĩnh và trí tuệ Nước Ta là tác nhân quyết định hành động mọi thắng lợi của dân tộc bản địa ta trước quân địch xâm lược. / .