Cuộc sống hàng ngày của dân Trung Quốc dưới sự giám sát của “Anh Cả”

TRUNG QUỐC – XÃ HỘI

Tại một quầy bán hàng trình làng công nghệ tiên tiến nhận diện khuôn mặt ở hội chợ triển lãm Security China 2018 mở ra tại Bắc Kinh ( Trung Quốc ). Ảnh minh họa chụp ngày 23/10/2018 .

Ủy Ban Châu Âu ngày 21/04/2021 đã loan báo dự án thiết lập các chuẩn mực trong việc dùng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), những quy tắc mà nếu doanh nghiệp nào vi phạm sẽ bi phạt rất nặng. Theo ghi nhận của hãng tin Anh Reuters, dự án này sẽ cho phép cấm sử dụng công nghệ trí thông minh nhân tạo vào việc chấm điểm người dân, thiết lập một hệ thống tín dụng xã hội và giám sát hàng loạt.

Quảng cáo

Dù không nói ra, nhưng rõ ràng là chính sách mà Liên Hiệp Châu Âu đề ra là một giải pháp nhằm mục đích ngăn ngừa việc xây dựng tại châu Âu một kiểu mạng lưới hệ thống giám sát người dân một cách đại trà phổ thông và nhìn nhận công dân dựa trên hành vi và tính cách mà Trung Quốc đang vận dụng trên quốc gia họ .Trong một phóng sự ngày 22/04 vừa mới qua mang tựa đề : “ Cuộc sống hàng ngày của dân Trung Quốc dưới sự giám sát của ‘ Anh Cả ’ ”, nhật báo Pháp Le Figaro đã nêu bật việc chính sách Bắc Kinh đã sử dụng trí tuệ tự tạo như thế nào vào việc theo dõi người dân, dưới vỏ bọc cải tổ đời sống và bảo vệ bảo mật an ninh xã hội .Hình tượng “ Anh Cả ”, hay “ Lão Đại Ca ” – tiếng Anh gọi là “ Big Brother ” mà báo Le Figaro sử dụng không phải là ngẫu nhiên, vì đây là một nhân vật hình tượng trong tiểu thuyết “ Nineteen Eighty-Four ( 1984 ) ” của nhà văn Anh George Orwell, nói về một chính sách toàn trị trong đó tổng thể người dân đều bị giám sát liên tục .Bài báo khởi đầu bằng việc diễn đạt một cảnh tượng ở trường bay mới cực kỳ tân tiến của Bắc Kinh, với những hành khách làm thủ tục trong nháy mắt bằng cách nhìn thẳng vào một ống kính máy ảnh. Họ không cần xuất trình bất kể sách vở tùy thân nào trước khi lên máy bay từ trường bay Đại Hưng .Đây là một kỳ tích được báo chí truyền thông chính thức nêu bật và hoàn toàn có thể triển khai được nhờ công nghệ tiên tiến nhận diện khuôn mặt do SenseTime, công ty đi đầu trong cuộc cách mạng mưu trí tự tạo ( AI ) của Trung Quốc, tăng trưởng .

Ngành AI Trung Quốc tiến mạnh nhờ hợp đồng an ninh béo bở

Công ty khởi nghiệp có trụ sở tại Bắc Kinh này là hiện thân của hai động cơ đã thôi thúc ngành AI của Trung Quốc tăng trưởng : Sự ngày càng tăng của những ứng dụng tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho sự quản lý và vận hành của thị trường trực tuyến số 1 quốc tế, và những đơn đặt hàng khổng lồ từ một chính sách chính trị độc tài luôn mong ước trấn áp ngặt nghèo dân chúng của mình .

Ở Trung Quốc, tính năng nhận dạng khuôn mặt có thể cho phép rút tiền mặt từ máy ATM, lên tàu mà không cần lấy vé, hoặc xác minh trong tích tắc danh tính của một khách bộ hành, kể cả khi người đó đeo khẩu trang. Các trường học ở Hàng Châu đã triển khai camera để giám sát sự chuyên cần của học sinh trong lớp, điều đã bị một số phụ huynh phản đối trong lúc một số khác thì lại vỗ tay hoan nghênh.

Đằng sau Sense Time, một loạt công ty khởi nghiệp khác cũng đã thành công xuất sắc, ví dụ điển hình như Y Đồ ( Yitu ) hoặc Face + +, cũng là những doanh nghiệp bí mật ký kết hợp đồng “ bảo mật an ninh công cộng ” với chính quyền sở tại địa phương. Các tập đoàn lớn công nghệ tiên tiến khổng lồ cũng không chịu thua kém, đứng vị trí số 1 là Tencent, Alibaba hay công cụ tìm kiếm Baidu .Theo Le Figaro, ngay từ năm 2018, chỉ huy Trung Quốc Tập Cận Bình đã công bố : “ Đẩy nhanh sự tăng trưởng của AI là một yếu tố kế hoạch ” vàkhẳng định rằng Trung Quốc phải nắm giữ những công nghệ tiên tiến quan trọng đó. Bắc Kinh đã vạch ra một lộ trình đầy tham vọng, với dự kiến rằng nghành nghề dịch vụ AI sẽ trị giá 61 tỷ đô la vào năm 2025. Theo những kế hoạch gia Trung Quốc, đến năm 2030, AI “ sẽ phải được tích hợp sâu vào mọi góc nhìn của sản xuất, đời sống và quản trị ”, với khối lượng lên đến hơn 1.500 tỷ đô la .Tuy nhiên, tờ báo Pháp rất thiếu tín nhiệm, cho rằng những dự báo kể trên ​ ​ cần phải được xem xét một cách thận trọng trong một mạng lưới hệ thống ‘ nghiện ’ những kế hoạch năm năm, mà thực tiễn thường không khớp với những chỉ tiêu mà những quan chức công bố .

Cản lực đến từ Hoa Kỳ và phản ứng bất bình của người dân

Giới chỉ huy Bắc Kinh xem AI là một nghành nghề dịch vụ thuận tiện được cho phép bắt kịp sự lỗi thời về công nghệ tiên tiến của Trung Quốc so với Mỹ bằng cách dựa vào một lợi thế vô song : Quy mô thị trường của Trung Quốc, cung ứng một khối lượng lớn tài liệu quý giá từ hàng trăm triệu người .Thế nhưng stress địa chính trị đang làm lu mờ triển vọng đó. Các công ty như SenseTime hoặc Hikvision, một doanh nghiệp chuyên về camera giám sát mưu trí, đã bị vướng vào lệnh trừng phạt của Washington vì dính líu đến chủ trương giám sát hàng loạt ở Tân Cương. Điều này đã hạn chế khoanh vùng phạm vi hoạt động giải trí quốc tế của những công ty Trung Quốc .Tác hại cũng hoàn toàn có thể đến từ bên trong, với những lời chỉ trích ngày càng tăng đến từ chính người dânTrung Quốc, lo ngại trước việc đời tư của họ bị xâm phạm, trong lúc việc bảo vệ tài liệu cá thể lại thiếu bảo vệ về mặt pháp lý .Các camera nhận dạng khuôn mặt đang được lắp ráp tại lối vào những tòa nhà ở Bắc Kinh hoặc Thiên Tân, nhưng nhiều người dân đang phản đối việc mạng lưới hệ thống trấn áp đã đầy rẫy ở những nơi công cộng. Một nữ giáo sư luật ở Đại Học Thanh Hoa đã viết vào tháng 10 trên mạng Wechat : “ Tôi ngày càng cảm thấy sợ hãi trước những khoản góp vốn đầu tư vô hạn vào việc kiểm tra bảo mật an ninh. Lúc đầu, tôi nghĩ đó là để bảo vệ bản thân tôi, nhưng với những giải pháp vận dụng càng lúc càng nhiều, này, tôi càng cảm thấy rõ ràng rằng chính tôi mới là tiềm năng của sự trấn áp ”. Bài đăng này đã được nhiều người lấy lại trước khi bị kiểm duyệt .Le Figaro Kết luận : Nhận thức được phản ứng kháng cự, chính quyền sở tại Trung Quốc khởi đầu đi từng bước thận trong hơn, nhưng vẫn giữ hướng tiến tới “ giấc mơ Trung Quốc ” về một xã hội được điều hòa bằng một mạng lưới hệ thống tín dụng thanh toán xã hội được cho phép chấm điểm từng công dân. Họ muốn sử dụng giải pháp cây gậy và củ cà rốt kỹ thuật số để duy trì không thay đổi xã hội, nỗi ám ảnh của một đảng độc nhất mà năm nay sẽ mừng một trăm tuổi tiên phong .

Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí

Đăng ký

Tải ứng dụng RFI để theo dõi hàng loạt thời sự quốc tế

Download_on_the_App_Store_Badge_VN_RGB_blk_100217

google-play-badge_vi

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Đời Sống