Kinh tế Hàn Quốc – Wikipedia tiếng Việt

Kinh tế Hàn Quốc là một nền kinh tế hỗn hợp phát triển cao[17][18][19] được đặc trưng bởi các tập đoàn sở hữu bởi các gia đình giàu có được gọi là các chaebol. Hàn Quốc là nền kinh tế lớn thứ 4 ở châu Á và thứ 10 thế giới theo GDP danh nghĩa. Đây là quốc gia nổi tiếng được nhiều người biết đến bởi tốc độ phát triển kinh tế thần kỳ từ một trong những nước nghèo nhất thế giới trở thành nước phát triển có thu nhập cao chỉ qua vài thế hệ. Sự phát triển vượt bậc này được ví như là kỳ tích sông Hàn[20] khi nó đã đưa Hàn Quốc sánh ngang với các quốc gia trong OECD và G-20. Cho đến nay Hàn Quốc vẫn là một trong những quốc gia phát triển có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới kể từ sau cuộc Đại suy thoái.

Nhờ có một mạng lưới hệ thống giáo dục khắt khe giúp Hàn Quốc chiếm hữu một nhóm dân cư có tri thức và năng động là nguyên do đa phần thôi thúc sự bùng nổ của những ngành công nghệ cao đồng thời tăng trưởng kinh tế tài chính nhanh gọn. [ 21 ] Hàn Quốc là nước phần đông không có tài nguyên vạn vật thiên nhiên cùng với tỷ lệ dân số cao đã cản trở sự ngày càng tăng dân số liên tục cũng như sự hình thành một thị trường trong nước lớn. Để xử lý được những hạn chế này, Hàn Quốc đã kiểm soát và điều chỉnh kế hoạch kinh tế tài chính hướng tới xuất khẩu. Năm 2019, Hàn Quốc là nước xuất khẩu lớn thứ tám và cũng là nước nhập khẩu lớn thứ tám trên quốc tế. Ngân hàng Hàn Quốc và Viện Nghiên cứu Phát triển Hàn Quốc chịu nghĩa vụ và trách nhiệm công bố định kỳ những chỉ số quan trọng và xu thế của nền kinh tế tài chính nước này. [ 22 ] [ 23 ]Các tổ chức triển khai kinh tế tài chính nổi tiếng như Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã khen ngợi năng lực phục sinh của nền kinh tế tài chính Hàn Quốc trước những cuộc khủng hoảng kinh tế khác nhau. Họ viện dẫn những lợi thế kinh tế tài chính của nước này chính là nguyên do cho năng lực phục sinh gồm có nợ công thấp và nguồn dự trữ tài khóa cao hoàn toàn có thể nhanh gọn được kêu gọi để xử lý bất kể trường hợp khẩn cấp kinh tế tài chính nào đã được Dự kiến. [ 24 ] Các tổ chức triển khai kinh tế tài chính khác như Ngân hàng Thế giới đã diễn đạt Hàn Quốc là một trong những nền kinh tế tài chính lớn tăng trưởng nhanh nhất trong thế hệ tiếp theo cùng với BRIC và Indonesia. [ 25 ] Hàn Quốc là một trong số ít những vương quốc tăng trưởng hoàn toàn có thể tránh được sự suy thoái và khủng hoảng trong thời kỳ Đại suy thoái và khủng hoảng. [ 26 ] Tốc độ tăng trưởng kinh tế tài chính của nước này từng đạt 6,2 % trong năm 2010, đây là một sự phục sinh can đảm và mạnh mẽ so với năm 2008 và 2009 khi mà vận tốc tăng trưởng kinh tế tài chính chỉ lần lượt là 2,3 % và 0,2 % trong suốt thời kỳ Đại suy thoái và khủng hoảng. Nền kinh tế tài chính Hàn Quốc dần hồi sinh trở lại với mức thặng dư thông tin tài khoản vãng lai kỷ lục 70,7 tỷ USD vào cuối năm 2013, tăng 47 % so với năm 2012. Mức tăng trưởng này trái ngược trọn vẹn với những không ổn định kinh tế tài chính đang diễn ra trên toàn thế giới. Điều này hầu hết có được là nhờ việc vương quốc này đã tăng cường xuất khẩu những loại sản phẩm công nghệ tiên tiến. [ 27 ]

Bất chấp tiềm năng tăng trưởng cao của nền kinh tế Hàn Quốc với sự ổn định về mặt cấu trúc một cách rõ ràng, nước này vẫn gặp phải những thiệt hại liên tiếp về xếp hạng tín nhiệm trên thị trường chứng khoán do sự hiếu chiến của Triều Tiên trong thời kỳ mâu thuẫn quân sự sâu sắc. Sự hiếu chiến tái diễn có tác động tiêu cực đến thị trường tài chính Hàn Quốc.[28][29] Ngoài ra, sự thống trị của các chaebol khiến nhiều người Hàn Quốc sợ rằng các tập đoàn này sẽ không ngừng tham nhũng và nâng tầm ảnh hưởng của mình đến hệ thống chính trị. Sự thống trị này khó có thể kéo dài và gây ra nguy cơ làm chậm quá trình chuyển đổi của nền kinh tế Hàn Quốc vì lợi ích của các thế hệ tương lai.[30][31][32]

Lịch sử tăng trưởng kinh tế tài chính Hàn Quốc từ năm 1961 đến năm năm ngoáiSau khi Chiến tranh Triều Tiên kết thúc, Hàn Quốc vẫn là một trong những vương quốc nghèo nhất quốc tế trong hơn một thập kỷ. Năm 1960, tổng sản phẩm quốc nội trung bình đầu người của nước này chỉ là 79 đô la. [ 33 ] Sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của ngành công nghiệp chính là động lực chính để thôi thúc nền kinh tế tài chính nước nhà đi lên. Năm 1986, ngành sản xuất chiếm khoảng chừng 30 % tổng sản phẩm quốc nội ( GDP ) và sử dụng 25 % lực lượng lao động. Hưởng lợi từ sự khuyến khích can đảm và mạnh mẽ của nhà nước và viện trợ quốc tế, những công ty công nghiệp ở Seoul đã nhanh gọn đưa công nghệ tiên tiến tân tiến vào những cơ sở sản xuất cũ và mới giúp tăng cường sản xuất sản phẩm & hàng hóa – đặc biệt quan trọng là sản phẩm & hàng hóa để bán ở thị trường quốc tế – và thu lại số tiền thu được để lan rộng ra ngành công nghiệp hơn nữa. Kết quả là ngành công nghiệp đã trọn vẹn làm đổi khác bộ mặt của quốc gia, lôi cuốn hàng triệu lao động đến những TT sản xuất đô thị .Nền kinh tế tài chính Hàn Quốc suy thoái và khủng hoảng vào năm 1989 do đơn đặt hàng từ quốc tế giảm mạnh dẫn đến xuất khẩu đình trệ, điều này đã gây ra mối lo lắng thâm thúy cho ngành công nghiệp. Các nhà nghiên cứu và phân tích thuộc Bộ Thương mại và Công nghiệp cho rằng hoạt động giải trí xuất khẩu kém là do những yếu tố cơ cấu tổ chức trong nền kinh tế tài chính vương quốc, gồm có việc đồng won quá mạnh khiến ngân sách nhân công tăng cao khiến những cuộc đình công diễn ra tiếp tục và lãi suất vay cao. Kết quả là sự ngày càng tăng của hàng tồn dư cũng như việc một số ít nhà phân phối điện tử, xe hơi, dệt may và một số ít công ty sản xuất phụ tùng quan trọng phải cắt giảm quy mô một cách nghiêm trọng. Các mạng lưới hệ thống tự động hóa của xí nghiệp sản xuất được ra mắt để giảm sự phụ thuộc vào vào lao động, giúp tăng hiệu suất mà không cần sử dụng nhiều lao động và nâng cao năng lực cạnh tranh đối đầu. Người ta ước tính rằng hơn hai phần ba những nhà phân phối của Hàn Quốc đã chi hơn 50% số tiền có sẵn để góp vốn đầu tư vào cơ sở vật chất và mạng lưới hệ thống tự động hóa .

Những năm 1960 và 1980[sửa|sửa mã nguồn]

Tăng trưởng GDP ( PPP ) của Hàn Quốc từ năm 1911 – 2008 Nền kinh tế tài chính Hàn Quốc so với Bắc Triều Tiên theo thước đo GDP trung bình đầu người. Bắc Triều Tiên mở màn mất đi tính cạnh tranh đối đầu về kinh tế tài chính so với Hàn Quốc sau khi nước này vận dụng Tư tưởng Chủ thể vào năm 1974 .Với cuộc thay máu chính quyền của Tướng Park Chung-hee vào năm 1961, một chủ trương kinh tế tài chính bảo lãnh đã được đưa ra nhằm mục đích thôi thúc một giai cấp tư sản tăng trưởng dưới cái bóng của Nhà nước để kích hoạt lại thị trường trong nước. Để thôi thúc sự tăng trưởng, chủ trương công nghiệp hóa theo hướng xuất khẩu đã được vận dụng, chủ trương chú trọng việc ngừng nhập khẩu sản phẩm & hàng hóa từ quốc tế trừ nguyên vật liệu thô. Một cuộc cải cách nông nghiệp đã được triển khai với việc trưng thu mà không bồi thường những điền trang lớn của Nhật Bản. Tướng Park đã quốc hữu hóa mạng lưới hệ thống kinh tế tài chính để lan rộng ra cánh tay quyền lực tối cao của nhà nước nhằm mục đích can thiệp vào nền kinh tế tài chính trải qua những kế hoạch 5 năm. [ 34 ]Mũi nhọn là những chaebols, những tập đoàn lớn mái ấm gia đình hoạt động giải trí trong những nghành phong phú như Hyundai, Samsung và LG Corporation nhận được những khuyến mại của nhà nước như miễn giảm thuế, tính hợp pháp cho một mạng lưới hệ thống khai thác lớn và được tiếp cận nguồn kinh tế tài chính rẻ gần như không tính tiền : ngân hàng nhà nước nhà nước đã tạo điều kiện kèm theo cho việc lập kế hoạch cho vay tập trung chuyên sâu theo từng mục theo từng kế hoạch 5 năm và theo tập đoàn lớn kinh tế tài chính được lựa chọn để chủ trì .Cho đến năm 1961, Hàn Quốc đã nhận được khoản hỗ trợ vốn trị giá 3,1 tỷ đô la từ Hoa Kỳ, một số lượng rất cao vào thời gian đó, đây là một đặc ân của việc nước này nằm ở khu vực nóng nhất của thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Chính sách tương hỗ kinh tế tài chính và quân sự chiến lược đối ngoại này được liên tục duy trì trong nhiều thập kỷ. Các chaebol khởi đầu thống trị nền kinh tế tài chính trong nước và sau đó đã trở nên đủ can đảm và mạnh mẽ để cạnh tranh đối đầu quốc tế. Tiền lương và điều kiện kèm theo thao tác của người lao động được cải tổ một cách không thay đổi đã giúp tăng tiêu dùng trong nước. Qua đó Hàn Quốc từ từ từ vị thế là nước thu nhập thấp đã tiến lên dần để trở thành nước thu nhập trung bình vào những năm 1980. [ 35 ]Tổng sản phẩm quốc nội thực tiễn của Hàn Quốc trung bình tăng hơn 8 % mỗi năm, từ 2,7 tỷ đô la Mỹ năm 1962 [ 36 ] lên 230 tỷ đô la Mỹ năm 1989 [ 37 ] và chính thức vượt mốc nghìn tỷ đô la vào năm 2006. GDP danh nghĩa trung bình đầu người tăng từ 103,88 USD năm 1962 [ 38 ] lên 5.438,24 USD năm 1989 [ 39 ] và đạt mốc 20.000 USD vào năm 2006. Tỷ trọng ngành sản xuất tăng từ 14,3 % GNP năm 1962 lên 30,3 % năm 1987. Tổng kim ngạch thương mại sản phẩm & hàng hóa tăng từ 480 triệu USD vào năm 1962 lên 127,9 tỷ đô la Mỹ dự kiến ​ ​ vào năm 1990. Tỷ lệ tiết kiệm ngân sách và chi phí trong nước trên GNP tăng từ 3,3 Xác Suất năm 1962 lên 35,8 Phần Trăm năm 1989. Năm 1965, vận tốc tăng trưởng của Hàn Quốc lần tiên phong vượt qua vận tốc tăng trưởng của Triều Tiên trong hầu hết những nghành nghề dịch vụ công nghiệp, mặc dầu GNP trung bình đầu người của Hàn Quốc vẫn thấp hơn. [ 40 ]Yếu tố quan trọng nhất trong quy trình công nghiệp hóa nhanh gọn là việc vận dụng kế hoạch hướng ngoại vào đầu những năm 1960. [ 41 ] Chiến lược này đặc biệt quan trọng tương thích vào thời gian đó vì Hàn Quốc là nước nghèo tài nguyên vạn vật thiên nhiên, có tỷ suất tiết kiệm chi phí thấp và thị trường trong nước nhỏ. Chiến lược thôi thúc tăng trưởng kinh tế tài chính trải qua xuất khẩu sản xuất sử dụng nhiều lao động, nghành mà Hàn Quốc hoàn toàn có thể tăng trưởng lợi thế cạnh tranh đối đầu. Các sáng tạo độc đáo ​ ​ của cơ quan chính phủ đóng một vai trò quan trọng trong quy trình này. Thông qua quy mô công nghiệp hóa hướng đến xuất khẩu, cơ quan chính phủ Hàn Quốc khuyến khích những tập đoàn lớn tăng trưởng công nghệ tiên tiến mới và nâng cao hiệu suất cao sản xuất nhằm mục đích cạnh tranh đối đầu trên thị trường toàn thế giới vốn có tính cạnh tranh đối đầu cao. [ 42 ] Bằng cách tuân thủ những lao lý và nhu yếu của nhà nước, những công ty đã được trợ cấp và tương hỗ góp vốn đầu tư để nhanh gọn tăng trưởng thị trường xuất khẩu của họ trên trường quốc tế vốn đang tăng trưởng nhanh gọn. [ 42 ] Ngoài ra, dòng vốn quốc tế được khuyến khích rất nhiều để bổ trợ cho sự thiếu vắng tiết kiệm ngân sách và chi phí trong nước. Những nỗ lực này đã giúp Hàn Quốc đạt được vận tốc tăng trưởng xuất khẩu nhanh gọn và thu nhập tăng sau đó .Bằng cách chú trọng tăng trưởng nghành nghề dịch vụ công nghiệp, kế hoạch tăng trưởng theo khuynh hướng xuất khẩu ở Seoul khiến khu vực nông thôn trở lên tương đối kém tăng trưởng. Ngành công nghiệp thép và đóng tàu nói riêng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng trưởng nền kinh tế tài chính Hàn Quốc trong thời hạn này. [ 43 ] Ngoại trừ ngành khai thác mỏ, hầu hết những ngành công nghiệp đều tập trung chuyên sâu ở những đô thị phía tây-bắc và đông nam. Các ngành công nghiệp nặng thường tập trung chuyên sâu tại phía nam của quốc gia. Các xí nghiệp sản xuất ở Seoul góp phần hơn 25 % tổng giá trị ngày càng tăng của ngành sản xuất vào năm 1978 ; Cùng với những nhà máy sản xuất xung quanh tỉnh Gyeonggi, những nhà máy sản xuất ở khu vực Seoul đã tạo ra 46 % tổng sản lượng trong năm đó. Các xí nghiệp sản xuất ở Seoul và tỉnh Gyeonggi sử dụng 48 % trong tổng số 2,1 triệu công nhân nhà máy sản xuất của cả nước. Sự chênh lệch thu nhập ngày càng tăng giữa khu vực công nghiệp và nông nghiệp đã trở thành một yếu tố nghiêm trọng vào những năm 1970 và cho đến nay vẫn là một yếu tố nan giải mặc kệ những nỗ lực của chính phủ nước nhà nhằm mục đích nâng cao mức thu nhập của nông dân và cải tổ mức tại khu vực sống nông thôn .Đầu những năm 1980, để trấn áp lạm phát kinh tế, một chủ trương tiền tệ thận trọng đi kèm với những giải pháp tài khóa thắt chặt đã được vận dụng. Tăng cung tiền đã giảm từ mức 30 % của những năm 1970 xuống còn 15 %. Seoul thậm chí còn đã ngừng hoạt động ngân sách của mình trong một khoảng chừng thời hạn ngắn. Sự can thiệp của cơ quan chính phủ vào nền kinh tế tài chính đã giảm đáng kể và những chủ trương về nhập khẩu và góp vốn đầu tư quốc tế được tự do hóa để thôi thúc cạnh tranh đối đầu. Để giảm bớt sự mất cân đối giữa khu vực nông thôn và thành thị, Seoul đã lan rộng ra góp vốn đầu tư vào những dự án Bất Động Sản công cộng, ví dụ điển hình như đường xá và cơ sở thông tin liên lạc, đồng thời thôi thúc hơn nữa cơ giới hóa nông nghiệp .Các giải pháp được thực thi vào đầu thập kỷ cùng với những cải tổ đáng kể của nền kinh tế tài chính quốc tế đã giúp nền kinh tế tài chính Hàn Quốc lấy lại động lực tăng trưởng đã mất vào cuối những năm 1980. Hàn Quốc đạt mức tăng trưởng thực tiễn trung bình 9,2 % trong quy trình tiến độ 1982 – 1987 và 12,5 % trong quá trình 1986 – 1988. Lạm phát hai số lượng trong những năm 1970 đã được trấn áp. Lạm phát giá bán buôn trung bình là 2,1 % mỗi năm từ 1980 đến 1988 ; giá tiêu dùng tăng trung bình 4,7 % hàng năm. Seoul đạt được mức thặng dư cán cân thanh toán giao dịch lần tiên phong vào năm 1986 ghi lần lượt ghi nhận mức thặng dư 7,7 tỷ USD và 11,4 tỷ USD vào năm 1987 và 1988. Sự tăng trưởng này được cho phép Hàn Quốc mở màn giảm mức nợ quốc tế. Tuy nhiên, mức thặng dư thương mại trong năm 1989 chỉ là 4,6 tỷ đô la Mỹ, một mức thặng dư nhỏ hướng tới năm 1990 .

Những năm 1990[sửa|sửa mã nguồn]

Trong nửa đầu những năm 1990, nền kinh tế tài chính Hàn Quốc liên tục tăng trưởng không thay đổi và can đảm và mạnh mẽ về cả tiêu dùng cá thể và GDP. Trong cuộc khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính châu Á năm 1997, sau khi 1 số ít đồng xu tiền châu Á khác bị giới đầu tư mạnh tiến công, đồng won của Hàn Quốc khởi đầu giảm giá mạnh vào tháng 10 năm 1997. [ 44 ] Vấn đề càng trở nên trầm trọng hơn bởi những khoản nợ xấu tại nhiều ngân hàng nhà nước thương mại của Hàn Quốc. Đến tháng 12 năm 1997, IMF đã phê duyệt khoản vay trị giá 21 tỷ đô la Mỹ, đây sẽ là một phần của kế hoạch cứu trợ 58,4 tỷ đô la Mỹ. [ 44 ] Đến tháng 1 năm 1998, cơ quan chính phủ đã đóng cửa một phần ba ngân hàng nhà nước thương mại ở Hàn Quốc. [ 44 ] Trong suốt năm 1998, nền kinh tế tài chính Hàn Quốc liên tục suy giảm hàng quý với vận tốc trung bình là – 6,65 %. [ 44 ] Chaebol Daewoo của Hàn Quốc đã trở thành nạn nhân của cuộc khủng hoảng cục bộ khi nó bị cơ quan chính phủ xóa khỏi vào năm 1999 do những yếu tố nợ nần. Công ty General Motors của Mỹ đã tiếp quản khi mua lại bộ phận sản xuất động cơ của Tập đoàn này. Trong khi Tập đoàn Tata Group của Ấn Độ đã mua lại bộ phận sản xuất xe tải và xe hạng nặng của Daewoo. [ 44 ]Các hành vi của cơ quan chính phủ Hàn Quốc và những thỏa thuận hợp tác hoán đổi nợ của những tổ chức triển khai cho vay quốc tế đã gây ra những yếu tố kinh tế tài chính cho quốc gia. Phần lớn sự hồi sinh của Hàn Quốc sau cuộc khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính châu Á năm 1997 là nhờ vào những kiểm soát và điều chỉnh về lao động ( một thị trường lao động năng động và hiệu suất cao với mức lương linh động ) và những nguồn hỗ trợ vốn sửa chữa thay thế. [ 44 ] Vào quý một năm 1999, tăng trưởng GDP đã tăng lên mức 5,4 %, và sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ sau đó tích hợp với áp lực đè nén giảm phát so với đồng won đã dẫn đến mức tăng trưởng hàng năm là 10,5 %. Vào tháng 12 năm 1999, tổng thống Kim Dae-jung công bố cuộc khủng hoảng cục bộ tiền tệ đã chấm hết. [ 44 ]

Những năm 2000[sửa|sửa mã nguồn]

Nền kinh tế tài chính Hàn Quốc đã chuyển từ quy mô góp vốn đầu tư theo kế hoạch tập trung chuyên sâu do chính phủ định hướng sang quy mô góp vốn đầu tư theo khuynh hướng thị trường hơn. Hàn Quốc duy trì được vận tốc tăng trưởng 10,8 % vào năm 1999 và 9,2 % vào năm 2000. Tăng trưởng giảm trở lại mức 3,3 % vào năm 2001 do nền kinh tế tài chính toàn thế giới chậm lại, xuất khẩu giảm đi kèm những nhận thức về việc cải cách kinh tế tài chính và doanh nghiệp đã bị đình trệ .Sau khi hồi sinh từ cuộc khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính châu Á năm 1997, nền kinh tế tài chính liên tục tăng trưởng mạnh vào năm 2000 với mức tăng trưởng GDP là 9,08 %. [ 44 ] Tuy nhiên, nền kinh tế tài chính Hàn Quốc đã bị ảnh hưởng tác động bởi sự kiện 11 tháng 9. Nền kinh tế tài chính toàn thế giới tăng trưởng chậm lại, xuất khẩu giảm và nhận thức rằng cải cách doanh nghiệp và kinh tế tài chính đang bị đình trệ đã khiến tăng trưởng giảm trở lại mức 3,8 % vào năm 2001. [ 45 ] Nhờ công nghiệp hóa mà GDP mỗi giờ thao tác ( sản lượng lao động ) đã tăng hơn gấp ba lần từ 2,80 đô la Mỹ vào năm 1963 lên 10 đô la Mỹ vào năm 1989. Ngày nay nền kinh tế tài chính Hàn Quốc đã dần không thay đổi và duy trì vận tốc tăng trưởng từ 4-5 % từ năm 2003 trở đi .

Dẫn đầu bởi ngành công nghiệp và xây dựng, tăng trưởng năm 2002 là 5,8%[46] mặc cho sự chậm lại của tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Việc tái cơ cấu các tập đoàn (chaebol) của Hàn Quốc, tư nhân hóa ngân hàng và tạo ra một nền kinh tế tự do hóa hơn – với cơ chế cho các công ty phá sản thoát khỏi thị trường – vẫn là những nhiệm vụ cải cách quan trọng nhất chưa được hoàn thành của Hàn Quốc. Tăng trưởng chậm lại vào năm 2003, nhưng sản xuất đã tăng lên 5% trong năm 2006 do nhu cầu phổ biến đối với các sản phẩm xuất khẩu chủ lực như HDTV và điện thoại di động.[cần dẫn nguồn]

Giống như hầu hết những nền kinh tế tài chính công nghiệp hóa, Hàn Quốc đã phải chịu những tổn thất đáng kể gây ra bởi Đại suy thoái và khủng hoảng. Tăng trưởng giảm đi 3,4 % trong quý 4 năm 2008 so với quý trước, đây là quý tiên phong Hàn Quốc có mức tăng trưởng âm trong 10 năm, mức tăng trưởng hàng quý liên tục âm vào năm 2009. [ 47 ] Hầu hết những nghành của nền kinh tế tài chính đều suy giảm, trong đó ngành sản xuất giảm 25,6 % tính đến tháng 1 năm 2009 và doanh thu bán hàng tiêu dùng giảm 3,1 %. [ 47 ] Xuất khẩu xe hơi và chất bán dẫn là hai trụ cột quan trọng của nền kinh tế tài chính đều giảm lần lượt 55,9 % và 46,9 %, trong khi xuất khẩu nói chung giảm kỷ lục 33,8 % trong tháng Giêng và 18,3 % vào tháng Hai năm 2009 cùng năm. [ 48 ] Như trong cuộc khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính châu Á năm 1997, đồng won Hàn Quốc cũng trải qua những dịch chuyển lớn khi giảm tới 34 % so với đồng đô la. [ 48 ] Tăng trưởng hàng năm của nền kinh tế tài chính chậm lại còn 2,3 % vào năm 2008 và được Goldman Sachs Dự kiến sẽ giảm xuống mức thấp nhất là – 4,5 %, [ 49 ] nhưng Hàn Quốc đã hạn chế được mức độ trầm trọng của suy thoái và khủng hoảng khi đạt mức tăng trưởng 0,2 % vào năm 2009. [ 50 ]Bất chấp cuộc Đại suy thoái và khủng hoảng, nền kinh tế tài chính Hàn Quốc nhờ có những sự trợ giúp đến từ những giải pháp kích thích kịp thời và mức độ tiêu thụ loại sản phẩm trong nước can đảm và mạnh mẽ bù đắp cho sự sụt giảm xuất khẩu [ 51 ] đã tránh được một cuộc suy thoái và khủng hoảng với mức độ tồi tệ giống như hầu hết những nền kinh tế tài chính công nghiệp hóa khi đạt được mức tăng trưởng khả quan trong hai năm khủng hoảng cục bộ liên tục. Năm 2010, Hàn Quốc đã có sự hồi sinh kinh tế tài chính can đảm và mạnh mẽ với vận tốc tăng trưởng 6,1 % – báo hiệu sự trở lại của nền kinh tế tài chính. Xuất khẩu của Hàn Quốc đạt 424 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm 2010, cao hơn mức xuất khẩu của cả năm 2008. Nền kinh tế tài chính Hàn Quốc của thế kỷ 21, với tư cách là nền kinh tế tài chính thuộc nhóm Next Eleven, dự kiến ​ ​ sẽ tăng trưởng từ 3,9 % đến 4,2 % hàng năm trong quá trình từ năm 2011 đến năm 2030, [ 52 ] tương tự như như tỷ suất tăng trưởng của những nước đang tăng trưởng như Brazil hay Nga. [ 53 ]nhà nước Hàn Quốc đã ký Hiệp định Thương mại Tự do Hàn Quốc-Australia ( KAFTA ) vào ngày 5 tháng 12 năm 2013, với việc cơ quan chính phủ nước Australia đang tìm cách mang lại quyền lợi cho nhiều ngành công nghiệp của mình, gồm có xe hơi, dịch vụ, tài nguyên và nguồn năng lượng và xác định bản thân bên cạnh những đối thủ cạnh tranh cạnh tranh đối đầu ví dụ điển hình như Hoa Kỳ và ASEAN. [ 54 ] Hàn Quốc là thị trường xuất khẩu lớn thứ ba của nước Australia và là đối tác chiến lược thương mại lớn thứ tư với giá trị thương mại năm 2012 là 32 tỷ đô la Úc. Thỏa thuận có lao lý Giải quyết Tranh chấp giữa khu vực Nhà nước với những Nhà góp vốn đầu tư ( ISDS ) được cho phép những tập đoàn lớn Hàn Quốc khởi kiện chính phủ nước nhà Úc nếu quyền thương mại của họ bị vi phạm. [ 55 ]

Chính phủ đã cắt giảm tuần làm việc từ sáu ngày xuống còn năm ngày trong các giai đoạn từ năm 2004 đến năm 2011 tùy thuộc vào quy mô của công ty.[56] Số ngày nghỉ lễ được mở rộng lên thành 16 ngày vào năm 2013.[57]

Nền kinh tế tài chính Hàn Quốc giảm trong quý tiên phong của năm 2019, đây là hoạt động giải trí tồi tệ nhất kể từ cuộc Đại suy thoái và khủng hoảng. GDP kiểm soát và điều chỉnh theo mùa so với quý trước đã giảm đi 0,3 %. [ 58 ]

Những năm 2000 – nay[sửa|sửa mã nguồn]

Năm 1990, các nhà sản xuất Hàn Quốc đã lên kế hoạch thay đổi đáng kể kế hoạch sản xuất trong tương lai sang các ngành công nghệ cao. Vào tháng 6 năm 1989, các hội đồng gồm các quan chức chính phủ, học giả và các nhà lãnh đạo doanh nghiệp đã tổ chức các buổi họp để lên kế hoạch sản xuất các loại hàng hóa như vật liệu mới, cơ điện tử — bao gồm cả robot công nghiệp — kỹ thuật sinh học, vi điện tử, hóa học tinh chế và hàng không vũ trụ. Tuy nhiên, cuộc họp nhấn mạnh rằng sự thay đổi không có nghĩa là cắt giảm ngay lập tức hoạt động của các ngành công nghiệp nặng như sản xuất ô tô và tàu thủy, vốn đã thống trị nền kinh tế trong những năm 1980.[cần dẫn nguồn]

Hàn Quốc chủ yếu dựa vào xuất khẩu để thúc đẩy sự tăng trưởng của nền kinh tế, với các thành phẩm như đồ điện tử, hàng dệt may, tàu thủy, ô tô và thép là các mặt hàng xuất khẩu quan trọng nhất của nước này. Mặc dù thị trường nhập khẩu đã được tự do hóa trong những năm gần đây, nhưng thị trường nông sản chủ yếu vẫn mang tính bảo hộ do giá nông sản trong nước như gạo so với thị trường quốc tế vẫn có sự chênh lệch lớn. Tính đến năm 2005, giá gạo ở Hàn Quốc cao gấp khoảng 4 lần giá gạo trung bình trên thị trường quốc tế, do đó người ta thường lo ngại rằng việc mở cửa thị trường nông sản sẽ có những tác động tai hại đối với ngành nông nghiệp Hàn Quốc. Tuy nhiên, vào cuối năm 2004, một thỏa thuận đã đạt được với WTO, trong đó sản lượng gạo nhập khẩu của Hàn Quốc sẽ tăng dần từ 4% lên 8% vào năm 2014. Ngoài ra, tới 30% lượng gạo nhập khẩu sẽ được cung cấp trực tiếp cho người tiêu dùng vào năm 2010, thời kỳ trước đó gạo nhập khẩu chỉ được sử dụng làm thực phẩm chế biến. Sau năm 2014, thị trường gạo Hàn Quốc sẽ mở cửa hoàn toàn.[cần dẫn nguồn]

Ngoài ra, Hàn Quốc thời nay được biết đến như một Bệ phóng của thị trường di động vốn đã trưởng thành, nơi mà những nhà tăng trưởng hoàn toàn có thể thu được quyền lợi từ một thị trường có rất ít hạn chế để công nghệ tiên tiến hoàn toàn có thể sống sót. Ngày càng có nhiều khuynh hướng ý tưởng ra những loại phương tiện đi lại hoặc ứng dụng mới, sử dụng hạ tầng internet 4G và 5G ở Hàn Quốc. Hàn Quốc thời nay có hạ tầng phân phối tỷ lệ dân số và văn hóa truyền thống có năng lực tạo ra sự đặc trưng địa phương một cách can đảm và mạnh mẽ. [ 59 ]
Bảng sau đây cho thấy những chỉ tiêu kinh tế tài chính chính trong năm 1980 – 2018. Lạm phát dưới 2 % có màu xanh lục. [ 60 ]

Year	GDP (tỷ USD PPP)	GDP bình quân (USD PPP)	Tốc độ tăng trưởng GDP (thực tế)	Tỷ lệ lạm phát (%)	Tỷ lệ thất nghiệp (%)	Nợ chính phủ (% GDP)
1980	85,4	2.240	−1,7%	28,7%	5,2%	n/a
1981	100,2	2.587	7,2%	21,4%	4,5%	n/a
1982	115,2	2.929	8,3%	7,2%	4,1%	n/a
1983	135,6	3.396	13,2%	3,4%	4,1%	n/a
1984	155,1	3.839	10,4%	2,3%	3,9%	n/a
1985	172,4	4.225	7,8%	2,5%	4,0%	n/a
1986	195,6	4.747	11,2%	2,8%	3,8%	n/a
1987	225,4	5.417	12,5%	3,0%	3,1%	n/a
1988	261,2	6.214	11,9%	7,1%	2,5%	n/a
1989	290,5	6.844	7,0%	5,7%	2,6%	n/a
1990	331,0	7.720	9,8%	8,6%	2,5%	12,9%
1991	377,5	8.721	10,3%	9,3%	2,5%	12,1%
1992	410,0	9.373	6,2%	6,2%	2,5%	11,8%
1993	448,5	10.148	6,8%	4,8%	2,9%	11,0%
1994	500,2	11.206	9,2%	6,3%	2,5%	9,8%
1995	559,6	12.410	9,6%	4,5%	2,1%	8,7%
1996	613,1	13.468	7,6%	4,9%	2,1%	8,0%
1997	660,7	14.376	5,9%	4,4%	2,6%	9,9%
1998	631,5	13.644	−5,5%	7,5%	7,0%	14,2%
1999	713,1	15.297	11,3%	0,8%	6,6%	16,2%
2000	790,0	16.805	8,4%	2,3%	4,4%	16,6%
2001	846,5	17.870	4,9%	4,1%	4,0%	17,2%
2002	926,3	19.442	7,4%	2,8%	3,3%	17,0%
2003	973,2	20.321	3,1%	3,5%	3,6%	19,8%
2004	1.051,4	21.866	5,2%	3,6%	3,7%	22,4%
2005	1.130,8	23.469	4,3%	2,8%	3,8%	25,9%
2006	1.226,4	25.318	5,3%	2,3%	3,5%	28,1%
2007	1.332,3	27.368	5,8%	2,5%	3,3%	27,4%
2008	1.399,2	28.523	3,0%	4,7%	3,2%	26,9%
2009	1.421,0	28.820	0,8%	2,8%	3,6%	30,0%
2010	1.535,4	30.985	6,8%	2,9%	3,7%	29,5%
2011	1.625,3	32.547	3,7%	4,0%	3,4%	30,2%
2012	1.696,2	33.790	2,4%	2,2%	3,2%	30,8%
2013	1.780,6	35.310	3,2%	1,3%	3,1%	33,7%
2014	1.871,6	36.882	3,2%	1,3%	3,5%	35,5%
2015	1.944,3	38.112	2,8%	0,7%	3,6%	37,3%
2016	2.022,2	39.484	2,9%	1,0%	3,7%	37,6%
2017	2.125,5	41.331	3,2%	1,9%	3.7%	37,7%
2018	2.235,3	43.290	2,7%	1,5%	3,8%	37,9%

Các nghành kinh tế tài chính[sửa|sửa mã nguồn]

Đóng tàu là một trong những ngành công nghiệp nòng cốt của Hàn Quốc và đã tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ từ những năm 1960 .Trong những năm 1970 và 1980, Hàn Quốc đã trở thành đơn vị sản xuất tàu thủy số 1 trong đó có cả những loại tàu thủy chở dầu và dàn khoan dầu cực lớn. Hyundai là công ty đóng tàu lớn của Hàn Quốc khi đã thiết kế xây dựng nên những ụ đóng tàu hiệu suất 1 triệu tấn tại Ulsan vào giữa những năm 1970. Daewoo gia nhập ngành đóng tàu vào năm 1980 và hoàn thành xong cơ sở đóng tàu có trọng tải 1,2 triệu tấn tại Okpo trên hòn đảo Geoje ở phía nam Busan vào giữa năm 1981. Ngành công nghiệp này đã suy giảm vào giữa những năm 1980 do dầu mỏ dư thừa và sự suy thoái và khủng hoảng kinh tế tài chính trên toàn quốc tế. Số lượng đơn đặt hàng mới đã giảm mạnh vào cuối những năm 1980 ; những đơn đặt hàng mới cho năm 1988 đạt với tổng trọng tải là 3 triệu tấn với trị giá 1,9 tỷ USD, số lượng này giảm so với những năm trước lần lượt là 17,8 % và 4,4 %. Những sự sụt giảm này là do thực trạng không ổn định lao động, Seoul không sẵn sàng chuẩn bị phân phối tương hỗ kinh tế tài chính và những khoản hỗ trợ vốn xuất khẩu lãi suất vay thấp mới của Tokyo để tương hỗ những công ty đóng tàu Nhật Bản đã cạnh tranh đối đầu can đảm và mạnh mẽ với Hàn Quốc. Tuy nhiên, ngành vận tải biển của Hàn Quốc dự kiến ​ ​ sẽ tăng trưởng vào đầu những năm 1990 vì những con tàu cũ trong những hạm chiến quân sự chiến lược của những nước trên quốc tế cần được sửa chữa thay thế. [ 61 ] Hàn Quốc ở đầu cuối đã trở thành nhà đóng tàu số một quốc tế khi chiếm tới 50,6 % thị trường đóng tàu toàn thế giới tính đến năm 2008. Các nhà đóng tàu nổi tiếng của Hàn Quốc gồm có Hyundai Heavy Industries, Samsung Heavy Industries, Tập đoàn Cơ khí hàng hải và Đóng tàu Daewoo và STX Offshore và Shipbuilding hiện đã phá sản .
Điện tử là một trong những ngành công nghiệp chính của Hàn Quốc. Trong suốt những năm 1980 đến những năm 2000, những công ty Hàn Quốc như Samsung, LG và SK đã đứng vị trí số 1 cho sự tăng trưởng ngành công nghiệp điện tử của Hàn Quốc. Năm 2017, 17,1 % kim ngạch xuất khẩu của Hàn Quốc là chất bán dẫn do Samsung Electronics và SK Hynix sản xuất. Samsung và LG cũng là những nhà phân phối lớn những thiết bị điện tử như Ti vi, Điện thoại mưu trí, Màn hình và máy tính .
Một chiếc xe hơi của Hyundai. Sản xuất xe hơi là nghành then chốt trong nền công nghiệp Hàn Quốc .Công nghiệp xe hơi là một trong những ngành xuất khẩu và tăng trưởng chính của Hàn Quốc trong những năm 1980. Vào cuối những năm 1980, hiệu suất của ngành công nghiệp động cơ Hàn Quốc đã tăng hơn 5 lần kể từ năm 1984 ; nó đã vượt quá 1 triệu chiếc vào năm 1988. Tổng đầu tư vào sản xuất xe hơi và linh phụ kiện xe hơi là hơn 3 tỷ đô la Mỹ vào năm 1989. Tổng sản lượng ( gồm có cả xe buýt và xe tải ) trong năm 1988 đạt 1,1 triệu chiếc, tăng 10,6 % so với năm 1987, và tăng lên ước tính khoảng chừng 1,3 triệu xe ( hầu hết là xe hơi chở khách ) vào năm 1989. Gần 263.000 xe du lịch được sản xuất vào năm 1985 – số lượng này đã tăng lên khoảng chừng 846.000 chiếc vào năm 1989. Năm 1988, xuất khẩu xe hơi đạt tổng số 576.134 chiếc, trong đó 480.119 chiếc ( 83,3 % ) được gửi đến Hoa Kỳ. Trong suốt gần cuối những năm 1980, phần nhiều sự tăng trưởng của ngành công nghiệp xe hơi của Hàn Quốc là hiệu quả của sự ngày càng tăng xuất khẩu ; Tuy nhiên, xuất khẩu năm 1989 đã giảm 28,5 % so với năm 1988. Sự sụt giảm này phản ánh doanh thu bán xe hơi lừ đừ cho Hoa Kỳ, đặc biệt quan trọng là ở thị trường ở đầu cuối rẻ hơn và xung đột lao động trong nước. [ 62 ] Hàn Quốc ngày này đã tăng trưởng thành một trong những nước sản xuất xe hơi lớn nhất quốc tế. Tập đoàn xe hơi Hyundai Kia là nhà phân phối xe hơi lớn nhất Hàn Quốc về lệch giá, đơn vị chức năng sản xuất và sự hiện hữu trên toàn quốc tế .
Hầu hết những mỏ tài nguyên ở Bán đảo Triều Tiên đều nằm ở Triều Tiên, trong đó miền Nam chỉ có nhiều vonfram và than chì. Than, quặng sắt và molypden được tìm thấy ở Hàn Quốc, nhưng không phải với số lượng lớn và hoạt động giải trí khai thác những tài nguyên này chỉ ở quy mô nhỏ. Phần lớn tài nguyên và quặng của Hàn Quốc được nhập khẩu từ những nước khác. Hầu hết than của Hàn Quốc là than antraxit chỉ được sử dụng để sưởi ấm trong nhà và lò hơi .Năm 2019, Hàn Quốc là đơn vị sản xuất bismuth lớn thứ 3 quốc tế, [ 63 ] nhà sản xuất rheni lớn thứ 4 quốc tế [ 64 ] và đơn vị sản xuất lưu huỳnh lớn thứ 10 trên quốc tế. [ 65 ]
Burj Khalifa – tòa nhà cao nhất trên quốc tế lúc bấy giờ với Samsung C&T là nhà thầu thiết kế xây dựng chính .Xây dựng đã trở thành một ngành xuất khẩu quan trọng của Hàn Quốc kể từ đầu những năm 1960 và vẫn là nguồn cung ứng ngoại tệ quan trọng và thu nhập từ xuất khẩu vô hình dung. Đến năm 1981, những dự án Bất Động Sản kiến thiết xây dựng ở quốc tế, hầu hết ở Trung Đông, chiếm 60 % việc làm do những công ty thiết kế xây dựng của Hàn Quốc tiếp đón. Các hợp đồng vào thời gian đó trị giá 13,7 tỷ đô la Mỹ. Tuy nhiên, vào năm 1988, những hợp đồng thiết kế xây dựng ở quốc tế chỉ đạt tổng trị giá 2,6 tỷ USD ( đơn đặt hàng từ Trung Đông là 1,2 tỷ USD ), tăng 1 % so với năm trước, trong khi những đơn đặt hàng mới cho những dự án Bất Động Sản thiết kế xây dựng trong nước đạt 13,8 tỷ USD, tăng 8,8 % trong năm 1987 .Do đó, những công ty thiết kế xây dựng của Hàn Quốc tập trung chuyên sâu vào thị trường trong nước đang tăng trưởng nhanh gọn vào cuối những năm 1980. Đến năm 1989, có những tín hiệu về sự hồi sinh của thị trường thiết kế xây dựng ở quốc tế : Công ty Xây dựng Dong Ah đã ký hợp đồng trị giá 5,3 tỷ USD với Libya để thiết kế xây dựng quy trình tiến độ hai ( và những quy trình tiến độ tiếp theo khác ) của Dự án Sông Nhân Tạo với ngân sách dự kiến vào tầm 27 tỷ USD khi hoàn thành xong cả 5 quá trình. Các công ty kiến thiết xây dựng của Hàn Quốc đã ký những hợp đồng ở quốc tế có tổng trị giá hơn 7 tỷ đô la Mỹ vào năm 1989. [ 66 ] Các công ty thiết kế xây dựng lớn nhất của Hàn Quốc gồm có Samsung C&T Corporation, công ty này đã thiết kế xây dựng lên 1 số ít tòa nhà chọc trời cao và đáng quan tâm nhất như ba tòa nhà cao nhất quốc tế : Tháp đôi Petronas, Taipei 101 và Burj Khalifa. [ 67 ] [ 68 ]
Những tân tiến vượt bậc trong nghành công nghệ tiên tiến và công nghiệp của Hàn Quốc cho phép nước này hoàn toàn có thể sản xuất những thiết bị quân sự chiến lược ngày càng tiên tiến và phát triển .Trong suốt những năm 1960, Hàn Quốc hầu hết nhờ vào vào Hoa Kỳ để cung ứng vũ khí cho những lực lượng vũ trang của mình, nhưng sau khi thực thi chủ trương Việt Nam hóa cuộc chiến tranh của Tổng thống Nixon vào đầu những năm 1970, Hàn Quốc đã mở màn tự sản xuất nhiều loại vũ khí cho riêng mình. [ 69 ]Kể từ những năm 1980, Hàn Quốc hiện chiếm hữu công nghệ tiên tiến quân sự chiến lược văn minh hơn nhiều so với những thế hệ trước, nước này đã tích cực mở màn quy đổi những nghành công nghiệp quốc phòng với sự chăm sóc đặc biệt quan trọng đến những nỗ lực quân sự chiến lược hóa theo khuynh hướng phòng thủ quê nhà trước đây sang việc thôi thúc những thiết bị và công nghệ tiên tiến quân sự chiến lược như những mẫu sản phẩm xuất khẩu chủ yếu để thôi thúc thương mại quốc tế. Một số dự án Bất Động Sản xuất khẩu quân sự chiến lược quan trọng của nước này gồm có pháo tự hành T-155 Firtina cho Thổ Nhĩ Kỳ ; súng trường tiến công K11 cho UAE ; tàu chiến tên lửa tiềm năng BNS Bangabandhu cho Bangladesh ; hạm chiến tàu chở dầu HMAS Sirius cho thủy quân Úc, New Zealand và Venezuela ; Tàu tiến công đổ xô Makassar class cho Indonesia ; và máy bay giảng dạy siêu thanh hạng nhẹ KT-1 cho Thổ Nhĩ Kỳ, Indonesia và Peru .Hàn Quốc cũng đã cho thuê ngoài ngành công nghiệp quốc phòng của mình để sản xuất những thành phần cốt lõi cho phần cứng của những khí tài quân sự chiến lược tiên tiến và phát triển cho những nước khác. Những phần cứng đó gồm có dùng trong những máy bay văn minh như phần khung của máy bay chiến đấu F-15K và trực thăng tiến công AH-64 do Korea Aerospace Industres hợp tác sản xuất với Boeing, [ 70 ] những máy bay này sẽ được Nước Singapore sử dụng. Trong những hợp đồng gia công và hợp tác sản xuất lớn khác, Hàn Quốc đã cùng sản xuất mạng lưới hệ thống phòng không S-300 của Nga trải qua tập đoàn lớn Samsung và sẽ tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho Tổng công ty STX bán những tàu tiến công đổ xô lớp Mistral cho Nga. [ 71 ] Thỏa thuận đã bị hủy bỏ vào năm năm trước do những hành vi của Nga ở Ukraine và thay vào đó, những tàu này đã được bán cho Ai Cập. [ 72 ] Xuất khẩu quốc phòng của Hàn Quốc đạt 1,03 tỷ đô la trong năm 2008 và 1,17 tỷ đô la vào năm 2009. [ 72 ] South Korea’s defense exports were $ 1.03 billion in 2008 and $ 1.17 billion in 2009. [ 73 ]
Năm 2012, 11.1 triệu khách du lịch quốc tế đã đến thăm Hàn Quốc, giúp nước này trở thành vương quốc được hành khách đến thăm nhiều thứ 20 trên quốc tế, [ 74 ] tăng so với số lượng 8,5 triệu hành khách vào năm 2010. [ 75 ] Gần đây, lượng khách du lịch tăng đột biến, đặc biệt quan trọng là lượt khách từ những vương quốc Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông và những nước thuộc khu vực Khu vực Đông Nam Á tăng mạnh do làn sóng Hàn Quốc ( Hallyu ) ngày càng phổ cập .Seoul là điểm đến du lịch chính của hành khách ; Các điểm du lịch nổi tiếng khác bên ngoài Seoul có khu vui chơi giải trí công viên vương quốc Seorak-san, thành phố lịch sử vẻ vang Gyeongju và hòn đảo bán nhiệt đới gió mùa Jeju. Vào năm năm trước, Hàn Quốc đã đăng cai tổ chức triển khai chức giải vô địch Liên Minh Huyền Thoại mùa thứ 4 và sau đó vào năm 2018 là giải vô địch mùa thứ 8 .

Thống kê thương mại[sửa|sửa mã nguồn]

Mua bán và sát nhập[sửa|sửa mã nguồn]

Kể từ năm 1991, các hoạt động mua bán và sát nhập (M&A) công ty ở Hàn Quốc đã có xu hướng tăng đều đặn cho đến năm 2018 chỉ trong một thời gian ngắn vào khoảng năm 2004. Kể từ năm 1991, khoảng 18.300 M&A ở Hàn Quốc đã được công bố với tổng giá trị lên tới hơn 941 tỷ USD. Năm 2016 là năm có giá trị thương vụ lớn nhất (có giá trị 1.818 tỷ USD) và nhiều thương vụ xảy ra nhất (82,3).[78]

Các ngành công nghiệp mục tiêu được phân bổ rất đồng đều và không có ngành nào chiếm tỷ trọng lớn hơn 10%. Ba ngành mục tiêu hàng đầu là Điện tử (9,7%), Chất bán dẫn (9,1%) và Kim loại và Khai khoáng (7,7%). Tuy nhiên, hơn 51% các công ty mua lại có nguồn gốc từ lĩnh vực tài chính và môi giới.[cần dẫn nguồn]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Người Dịch Vụ