HỆ VI SINH VẬT TỰ NHIÊN TRONG ĐẤT – Đặng Gia Trang

1398 lượt xemVai trò của hệ vi sinh vật trong đất cũng quan trọng giống như hệ vi sinh vật trong ruột người, góp thêm phần củng cố sức khỏe thể chất cho đất trồng. Vi sinh vật trong đất là một hệ sinh thái phức tạp được hình thành qua nhiều quy trình sinh học, vật lý và hoá học. Các vi sinh vật này có nghĩa vụ và trách nhiệm cho những công dụng quan trọng như sự hấp thu chất dinh dưỡng và những tín hiệu quan trọng để tăng trưởng cây xanh .

1/ Hệ vi sinh vật liên kết cùng phát triển

Vi sinh vật này là nguyên do chính giúp đất đai phì nhiêu bằng cách hút và phân hủy những chất vô cơ, tổng hợp nên những chất hữu cơ. Và khi những vi sinh vật đó chết đi, một lượng những chất hữu cơ được tích góp lại. Vi sinh vật dị dưỡng nhờ những chất hữu cơ đó mà sống. Sau đó những thực vật bậc thấp như tảo, rêu, địa y mở màn mọc trên tầng chất hữu cơ tiên phong đó. Khi lớp thực vật này chết đi, những vi sinh vật dị dưỡng sẽ phân hủy chúng giúp lớp chất hữu cơ trong đất càng thêm đa dạng chủng loại .

chu trình hoạt động của hệ vi sinh vật

Bên cạnh đó hệ vi sinh vật tạo nên thức ăn cho những động vật hoang dã nhỏ như giun, nhuyễn thể, côn trùng nhỏ. Chúng cũng thải ra những chất hữu cơ và khi chết đi cũng là một nguồn hữu cơ lớn cho vi sinh vật và thực vật tăng trưởng. Các loại sinh vật ảnh hưởng tác động lẫn nhau trong những điều kiện kèm theo môi trường tự nhiên nhất định như nhiệt độ, nhiệt độ, chất dinh dưỡng, nguồn năng lượng mặt trời, độ pH, nồng độ oxy khuếch tán trong đất, … tạo thành một hệ sinh thái đất vững chắc .

2/ Sự phân bố của hệ vi sinh vật

Trong đất vi sinh vật gồm có vi trùng chiếm 90 %, xạ khuẩn chiếm 8 %, vi nấm 1 % và còn lại là tảo, nguyên động vât. Sự phân bố vi sinh vật đất hầu hết theo :

  • Chiều sâu đất: Nhiều nhất thuộc về tầng đất mặt 0-20 cm vì tập trung rễ, oxi, chất dinh dưỡng, ẩm độ và nhiệt độ thích hợp. Càng xuống sâu, do điều kiện thiếu oxy nên vi khuẩn kị khí càng phát triển. Khu vực rễ sẽ có lượng vi khuẩn phát triển tốt hơn do

    bản thân rễ cây cũng có năng lực tiết ra những chất hữu cơ làm nguồn dinh dưỡng cho vi sinh vật và làm đất thoáng khí, giữ được nhiệt độ

  • Loại đất: Tùy vào điều kiện dinh dưỡng, đất, khoáng chất, pH mà có tỉ lệ phân bố khác nhau. Đất lúa, do tình trạng thiếu oxy kéo dài nên chỉ có một lớp mỏng vi sinh vật, vi sinh vật háo khí như cố định đạm rất ít. Ở đất trồng màu, cây ăn trái thì ngược lại, tỉ lệ giữ vi khuẩn háo khí trên kị khí luôn cao hơn 1.

3/ Mối quan hệ giữa các vi sinh vật

Trong quy trình tăng trưởng của vi sinh vật, chúng có mối quan hệ ngặt nghèo lẫn nhau và được chia làm 4 loại quan hệ

  • Quan hệ ký sinh: là vi sinh vật sống ký sinh trên vi sinh vật hay cây trồng, hoàn toàn ăn bám và gây hại cho vật chủ. Như các loại virus sống ký sinh trong tế bào vi khuẩn hoặc một vài loài vi khuẩn sống ký sinh trên vi nấm. Các loại vi khuẩn cố định nitơ cộng sinh (có lợi) thường hay bị loại thực khuẩn thể ký sinh và tiêu diệt.

  • Quan hệ cộng sinh: là quan hệ hai bên cùng có lợi, bên này không thể thiếu bên kia trong quá trình phát triển. Ở vi sinh vật, người ta ít quan sát thấy quan hệ cộng sinh. Tuy nhiên vẫn có loại vi sinh vật có thể áp dụng trong việc cải tạo đất, tăng độ phì như Rhizobium (cố định đạm trên cây họ đậu)

  • Quan hệ hỗ sinh: là quan hệ hai bên cùng có lợi nhưng không nhất thiết phải có nhau mới sống được như quan hệ cộng sinh. Thường được tìm thấy trong sự sống của vi sinh vật vùng rễ.

  • Quan hệ đối kháng: là mối quan hệ đối kháng lẫn nhau giữa hai nhóm vi sinh vật. Loại này thường tiêu diệt loại kia hoặc hạn chế quá trình sống của nó. Ví dụ điển hình là vi khuẩn

    Bacillusđược chứng tỏ có năng lực đối kháng với nhiều loại nấm như :Rhizoctonia, Sclerotinia, Fusarium, Pythium

    Phytopthora

    và 1 số ít vi trùng khác nhờ vào năng lực sinh ra những chất kháng sinh .

vai trò hệ vi sinh vật đất

4/ Tác dụng của hệ vi sinh vật

Vi sinh vật có ảnh hưởng tác động rất lớn đến sự hấp thu nhanh hay chậm những loại sản phẩm phân bón, dù là vô cơ hay hữu cơ. Vi sinh vật phân giải hữu cơ thành dạng vô cơ cho cây cối hấp thụ, biến dạng vô cơ khó tan thành dễ tan … Phân hữu cơ có chứa một lượng lớn vi sinh vật, đặc biệt quan trọng là vi sinh vật phân giải xenlulozo, protein, … Khi bón phối hợp những loại phân vô cơ với phân hữu cơ sẽ làm tăng số lượng vi sinh vật lên từ 3 – 4 lần so với bón phân khoáng đơn thuần .
Hệ vi sinh vật trong đất rất phong phú và nhiều mẫu mã, chúng góp thêm phần quan trọng trong quy trình hình thành đất, quy trình phân hủy hợp chất hữu cơ, quy trình chuyển hóa những hợp chất quan trọng, cung ứng nguồn dinh dưỡng cho cây cối. Đồng thời, đất cũng là môi trường tự nhiên tiềm ẩn những vi sinh vật có hại, gây bệnh cho Động-Thực vật. Việc tận dụng và tích hợp hài hòa và hợp lý những giải pháp canh tác sẽ có công dụng thôi thúc sự quản lý và vận hành của những “ cỗ máy tí hon ” được hiệu suất cao hơn nhằm mục đích tăng cao hiệu suất và chất lượng nông sản .

Sfarm.vn

* Xem thêm :

5/5 – ( 6 bầu chọn )