Lịch Sử lớp 8 Bài 4: Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác
Lý thuyết tổng hợp Lịch Sử lớp 8 Bài 4 : Phong trào công nhân và sự sinh ra của chủ nghĩa Mác tinh lọc năm 2021 – 2022 mới nhất gồm tóm tắt triết lý và hơn 500 bài tập ôn luyện Sử 8. Hy vọng bộ tổng hợp lý thuyết Lịch Sử 8 sẽ giúp học viên củng cố kiến thức và kỹ năng, ôn tập và đạt điểm trên cao trong những bài thi trắc nghiệm môn Sử lớp 8 .
Bài 4: Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác
A. Lý thuyết
I. Phong trào công nhân nửa đầu thế kỉ XIX
1. Phong trào đập phá máy móc và bãi công
– Công nghiệp tăng trưởng, song song với đó là sự sinh ra và tăng trưởng của giai cấp công nhân. Đầu tiên ở Anh, sau đó lan rộng ra những nước khác .
– Tình cảnh giai cấp công nhân vô cùng khốn khổ, lương lao động thấp, thời hạn lao động nhiều. Phụ nữ lao động thấp hơn đàn ông. Chỗ ở tồi tàn. Chính vì vậy đã dẫn tới sự bùng nổ của những trào lưu .
– Cuối thế kỉ XVIII, những trào lưu đập phá máy móc và bãi công nổ ra ở Anh, sau đó nhanh gọn lan rộng ra những nước khác. Mục tiêu bãi công là tăng lương, giảm giờ làm .
– Trong quy trình đấu tranh, nhận thấy cần có một tổ chức triển khai đứng vị trí số 1 nền đã xây dựng công đoàn .
2. Phong trào công nhân trong những năm 1830 – 1840
– Ở Pháp :
+ 1831, công nhân dệt ở Li-ông khởi nghĩa đòi tăng lương, giảm giờ làm, thiết lập chính sách cộng hòa .
– Ở Đức :
+ 1844, công nhân dệt ở Sơ-lê-din khởi nghĩa, chống sự khắc nghiệt của chủ xưởng và điều kiện kèm theo lao động tồi tệ. Tuy nhiên sau 3 ngày đã bị đàn áp đẫm mãu .
– Ở Anh :
+ Từ năm 1836 đến năm 1847, “ trào lưu hiến chương ” nổ ra với tiềm năng đòi quyền đại trà phổ thông bầu cử, tăng lương, giảm giờ làm .
( Công nhân Anh đưa Hiến Chương đến Quốc hội, nguồn : Internet )
• Kết quả :
– Các cuộc đấu tranh đều thất bại vì thiếu tổ chức triển khai chỉ huy vững vàng, chưa có đường lối chính trị đúng đắn .
– Đánh dấu sự trưởng thành của trào lưu công nhân, tạo điều kiện kèm theo cho sự sinh ra của lý luận cách mạng .
II. Sự ra đời của chủ nghĩa Mác
1. Mác và Ăng-ghen
– Các. Mác ( 1818 ) sinh ra trong một mái ấm gia đình tri thức ở Đức, là tiến sỹ Triết học. Quan điểm của ông đó là : “ giai cấp vô sản được vũ trang bằng lí luận cách mạng sẽ đảm đương thiên chức lịch sử dân tộc giải phóng loài người khỏi ách áp bức bóc lột ” .
– Phri-đrich Ăng-ghen ( 1820 ) sinh ra trong một ra đình chủ xưởng phong phú. Ăng-ghen cho rằng giai cấp vô sản không chỉ là nạn nhân của chủ nghĩa tư bản mà còn là một lực lượng hoàn toàn có thể đánh đổ sự thống trị của giai cấp tu sản và tự giải phóng khỏi mọi xiềng xích.
Mác và Ăng-ghen không chỉ điều tra và nghiên cứu lý luận mà còn gắn hoạt động giải trí của mình với trào lưu cách mạng vô sản.
Cả 2 ông đều nhận thức được thiên chức lịch sử dân tộc của giai cấp vô sản là “ người đào mồ chôn chủ nghĩa tư bản ” .
2. “ Đồng minh những người cộng sản” và “ Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản”.
• Đồng minh những người cộng sản
Mác và Ăng-ghen cải tổ “ Đồng minh chính nghĩa ” thành “ Đồng minh những người cộng sản ”. Đây là chính đảng độc lập tiên phong của vô sản quốc tế .
• Tuyên ngôn của Đảng cộng sản
– 2/1848, cương lĩnh của Đồng minh do Mác và Ăng-ghen soạn thảo được công bố dưới hình thức là một bản tuyên ngôn, với nội dung :
+ Tuyên ngôn nêu rõ quy luật tăng trưởng của xã hội loài người là sự thắng lợi của chủ nghĩa xã hội, giai cấp vô sản là lực lượng lất đổ chính sách tư bản, thiết kế xây dựng chính sách xã hội chủ nghĩa. Tuyên ngôn kết thức bằng lời lôi kéo : “ Vô sản tổng thể những nước đoàn kết lại ” .
( Trang bìa của Tuyên ngôn độc lập, nguồn : Internet )
3. Phong trào công nhân từ năm 1848 đến năm 1870 – Quốc tế thứ nhất
• Phong trào công nhân :
– Ở Pháp :
+ 23/06/1848 : công nhân và nhân dân lao động Pa-ri lại khởi nghĩa, dựng chiến lũy và chiến đấu gan góc trong bốn ngày .
– Ở Đức :
+ Công nhân và thợ thủ công cũng nổi dậy. Sợ hãi trước trào lưu quần chúng, tư sản Đức không kinh khủng đấu tranh chống thế lực phong kiến .
• Quốc tế thứ nhất :
– Hoàn cảnh sinh ra :
Sau cách mạng năm 1848 – 1949, chủ nghĩa tư bản thắng thế so với chính sách phong kiến. Tuy thành quả rơi vào tay giai cấp tư sản nhưng công nhân đã trưởng thành và nhận thức được vai trò và vị trí của mình và niềm tin đoàn kết quốc tế .
– Thành lập và hoạt động giải trí :
+ 28/09/1864, với sự tham gia của Mác. Mác được cử vào ban chỉ huy và trở thành linh hồn của quốc tế thứ nhất .
+ Quốc tế thứ nhất có trách nhiệm truyền bá học thuyết Mác và thôi thúc trào lưu công nhân những nước .
B. Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Trong nửa đầu thế kỉ XIX, giai cấp công nhân đã thành lập tổ chức gì?
A. Công đoàn
B. Nghiệp đoàn
C. Phường hội
D. Đảng cộng sản
Lời giải
Trong quy trình đấu tranh, giai cấp công nhân đã xây dựng những công đoàn. Công đoàn là tổ chức triển khai nghề nghiệp của công nhân có trách nhiệm đoàn kết, tổ chức triển khai họ đấu tranh đòi quyền hạn của mình như tăng lương, giảm giờ làm, cải tổ điều kiện kèm theo thao tác, trợ giúp nhau khi gặp khó khăn vất vả
Đáp án cần chọn là : A
Câu 2: “Sống trong lao động, chết trong chiến đấu” là khẩu hiệu đấu tranh của phong trào nào?
A. Khởi nghĩa của công nhân Li-ông ( Pháp )
B. Khởi nghĩa của công nhân Sơ-lê-din ( Đức )
C. Phong trào Hiến chương
D. Khởi nghĩa của công nhân Pari ( Pháp )
Lời giải
Năm 1831, công nhân dệt tơ thành phố Li-ông (Pháp) khởi nghĩa đòi tăng lương, giảm giờ làm và đòi thiết lập chế độ cộng hòa. Tinh thần đấu tranh của họ thể hiện qua khẩu hiệu viết trên lá cờ “Sống trong lao động, chết trong chiến đấu”
Đáp án cần chọn là : A
Câu 3: “Hình thức đấu tranh của phong trào này là míttinh, biểu tình đưa kiến nghị (có hàng triệu chữ kí) đến Quốc hội đòi quyền phổ thông bầu cử, tăng lương giảm giờ làm cho người lao động” (SGK Lịch sử 7 – trang 30) Nôi dung trên là đặc điểm của phong trào đấu tranh nào?
A. Khởi nghĩ Li-ông ( Pháp ) ( 1831 )
B. Khởi nghĩ Li-ông ( Pháp ) ( 1834 )
C. Khởi nghĩa công nhân dệt Sê-lê-din ( Đức ) ( 1844 )
D. “ Phong trào Hiến chương ” ( Anh ) ( 1836 – 1846 )
Lời giải
Míttinh, biểu tình đưa đề xuất kiến nghị ( có hàng triệu chữ kí ) đến Quốc hội đòi quyền đại trà phổ thông bầu cử, tăng lương giảm giờ làm cho người lao động là hình thức đấu tranh của trào lưu Hiến chương ở Anh trong những năm 1836 – 1846
Đáp án cần chọn là : D
Câu 4: Sự phát triển của ngành kinh tế nào đã dẫn đến sự hình thành của giai cấp công nhân?
A. nông nghiệp .
B. thủ công nghiệp .
C. công nghiệp .
D. thương nghiệp .
Lời giải
Cùng với sự tăng trưởng của công nghiệp, giai cấp công nhân sớm hình thành ở Anh, rồi ở những nước khác
Đáp án cần chọn là : C
Câu 5: Vì sao giới chủ thích sử dụng lao động trẻ em?
A. Nhanh nhạy trong sử dụng máy móc
B. Có sức khỏe thể chất dẻo dai
C. Có số lượng phần đông
D. Khả năng phản kháng hạn chế
Lời giải
Giới chủ thường thích sử dụng lao động trẻ em vì họ chỉ phải trả một mức lương rẻ mạt nhưng vẫn có thể bóc lột được tối đa. Đồng thời khả năng phản kháng của lao động trẻ em so với người lớn hạn chế hơn rất nhiều
Đáp án cần chọn là : D
Câu 6: Vì sao trong giai đoạn đầu đấu tranh công nhân lại sử dụng hình thức đập phá máy móc?
A. Do thiếu một đường lối đấu tranh đúng đắn
B. Do trình độ nhận thức hạn chế của công nhân
C. Do thiếu một tổ chức triển khai chỉ huy thống nhất
D. Do giai cấp công nhân chưa giác ngộ được thiên chức lịch sử dân tộc
Lời giải
Sở dĩ trong tiến trình đầu đấu tranh công nhân sử dụng hình thức đập phá máy móc do trình độ nhận thức của họ còn hạn chế khi lầm tưởng rằng máy móc là nguyên do gây ra những nỗi khổ cho mình
Đáp án cần chọn là : B
Câu 7: Nguyên nhân chính dẫn đến sự thất bại của phong trào công nhân nửa đầu thế kỉ XIX là
A. Do thiếu sự chỉ huy đúng đắn và chưa có đường lối chính trị rõ ràng .
B. Do niềm tin đấu tranh chưa kiên cường, dễ thỏa hiệp, mua chuộc .
C. Do chưa có sự sẵn sàng chuẩn bị chu đáo .
D. Do đàn áp kinh khủng của giai cấp tư sản .
Lời giải
Các cuộc đấu tranh của công nhân trong tiến trình này đều thất bại là do thiếu sự chỉ huy đúng đắn và chưa có đường lối chính trị rõ ràng .
Đáp án cần chọn là : A
Câu 8: Nội dung nào sau đây không phản ánh đúng ý nghĩa của phong trào công nhân nửa đầu thế kỉ XIX?
A. Cổ vũ những trào lưu đấu tranh của công nhân trên quốc tế .
B. Tạo tiền đề cho sự sinh ra của lý luận cách mạng .
C. Đánh dấu sự trưởng thành của giai cấp công nhân .
D. Tăng cường mối liên hệ với giai cấp nông dân .
Lời giải
Mặc dù bị thất bại nhưng trào lưu công nhân nửa đầu thế kỉ XIX đã ghi lại sự trưởng thành của giai cấp công nhân, cổ vũ trào lưu đấu tranh của công nhân trên quốc tế, đồng thời tạo tiền đề cho sự sinh ra của lý luận cách mạng ở tiến trình sau
=> Loại trừ đáp án : D
Đáp án cần chọn là : D
Câu 9: Phong trào đấu tranh nào của giai cấp công nhân Đức góp phần làm thức tỉnh và tăng cường tinh thần đoàn kết vô sản?
A. Cuộc khởi nghĩa của thợ dệt Sơlêdinnăm 1844 .
B. Cuộc nổi dậy của thợ thủ công và nông dân Đức năm 1848 .
C. Cuộc míttinh lớn ở phía Tây nước Đức năm 1864 .
D. Phong trào đấu tranh chính trị năm 1847 .
Lời giải
Đời sống của công nhân Đức vô cùng khổ cực. Ngoài ách bóc lột tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân Đức vẫn phải đeo trên vai mình gánh nặng của ách thống trị phong kiến, thế cho nên, công nhân đã nhiều lần đứng dậy đấu tranh, điển hình nổi bật nhất là cuộc khởi nghĩa của thợ dệt Sơlêdin năm 1844. Tuy thất bại, sự kiện Sơlêdin chứng tỏ rằng giai cấp công nhân ở Đức cũng như ở Anh và Pháp đã trong bước đầu triển khai đấu tranh cho quyền lợi và nghĩa vụ giai cấp của mình. Cuộc khởi nghĩa Sơlêdin được sự đống ý của công nhân những vương quốc Đức, Tiệp và nhiều nơi khác, Nó có tính năng góp thêm phần vào việc làm thức tỉnh và đoàn kết giai cấp công nhân Đức .
Đáp án cần chọn là : A
Câu 10: Bài học kinh nghiệm quan trong nhất trong phong trào đấu tranh của công nhân nửa đầu thế kỉ XIX để lại cho các cuộc đấu tranh ở giai đoạn sau là?
A. Phải đoàn kết với giai cấp vô sản quốc tế
B. Phải khởi nghĩa vũ trang chống lại giới chủ
C. Phải đoàn kết với giai cấp nông dân và những dân tộc bản địa thuộc địa
D. Phải có một tổ chức triển khai chỉ huy thống nhất với đường lối chính trị đúng đắn
Lời giải
Hạn chế lớn nhất của trào lưu công nhân nửa đầu thế kỉ XIX là chưa có một tổ chức triển khai chỉ huy vững vàng và chưa có đường lối chính trị đúng đắn. Điều này đã để lại bài học kinh nghiệm kinh nghiệm tay nghề cho cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân ở quy trình tiến độ sau là phải có một tổ chức triển khai chỉ huy thống nhất với đường lối đấu tranh đúng đắn
Đáp án cần chọn là : D
Câu 11: Điểm giống nhau cơ bản trong tư tưởng của Mác và Ăng-ghen là gì?
A. Nhận thức rõ được thực chất xấu xa của chủ nghĩa tư bản và giai cấp tư sản .
B. Chung tư tưởng đấu tranh chống lại chủ nghĩa tư bản bất công và kiến thiết xây dựng một xã hội bình đẳng .
C. Khẳng định rõ thiên chức lịch sử dân tộc của giai cấp vô sản trong việc đánh đổ giai cấp tư sản và chủ nghĩa tư bản, giải phóng loài người .
D. Nhận ra được nỗi thống khổ của giai cấp công nhân và nông dân lao động dưới chính sách tư bản chủ nghĩa .
Lời giải
Đáp án: C
Giải thích : Mác đã chứng minh và khẳng định : Giai cấp vô sản được vũ trang bằng lí luận cách mạng sẽ đảm đương thiên chức lịch sử dân tộc giải phóng loài người khỏi ách áp bức bóc lột. Còn Ăng-ghen cho rằng : Giai cấp vô sản không chỉ là nạn nhân của chủ nghĩa tư bản mà còn là một lực lượng hoàn toàn có thể đánh đổ sự thống trị của giai cấp tư sản và tự giải phóng mọi xiềng xích .
Câu 12: Vì sao giai cấp công nhân ngày càng nhận thức rõ được tầm quan trọng của việc đoàn kết các giai cấp vô sản trên thế giới?
A. Nhận thấy có cùng một quân địch chung, đoàn kết mới có sức mạnh .
B. Cùng chung lý luận đấu tranh trong đại chiến chống giai cấp tư sản, đó là chủ nghĩa Mác .
C. Vì cùng chung một mục tiêu đó là chống lại sự áp bức của chủ nghĩa tư bản .
D. Cuộc đấu tranh bộc lộ ý thức tự đứng lên giải phóng mình của vô sản quốc tế .
Lời giải
Đáp án: A
Giải thích : Sau khi được giác ngộ vai trò, thiên chức lịch sử vẻ vang của mình trải qua chủ nghĩa Mác, giai cấp công nhân ngày càng thấy không chỉ một mình mà tổng thể giai cấp vô sản nói chung và công nhân nói riêng cùng có chung một quân địch đó là tư sản. Chính do đó, cần tận dụng sức mạnh chung để đánh đổ tư sản ở khắp quốc tế .
Câu 13: Chính Đảng đầu tiên của vô sản thế giới là tổ chức nào?
A. Đồng minh những người cộng sản .
B. Quốc tế thứ nhất .
C. Quốc thế thứ hai .
D. Quốc tế thứ ba .
Lời giải
Đáp án: A
Giải thích : Trang 32, mục 2 sgk Lịch Sử 8
Câu 14: Giai cấp công nhân ra đời trước tiên ở đâu?
A. Hà Lan
B. Anh
C. Pháp
D. Đức
Lời giải
Đáp án: B
Giải thích : Trang 28, mục 1 sgk Lịch Sử 8
Câu 15: Hình thức đấu tranh đầu tiên của giai cấp công nhân là gì?
A. Mít tinh, biểu tình .
B. Bãi công
C. Khởi nghĩa .
D. Đập phá máy móc .
Lời giải
Đáp án: B
Giải thích : Trang 29, mục 1 sgk Lịch Sử 8
Câu 16: “ Phong trào Hiến Chương” diễn ra ở đâu?
A. Anh
B. Pháp
C. Bỉ
D. Đức
Lời giải
Đáp án: A
Giải thích : Trang 29, mục 2 sgk Lịch Sử 8
Câu 17: Cuộc đấu tranh của công nhân thể hiện rõ tính chất quần chúng, rộng lớn nhất là cuộc đấu tranh nào?
A. Khởi nghĩa của công nhân Pa-ri
B. “ Phong trào Hiến Chương ” ở Anh
C. Khởi nghĩa của công nhân Sơ-lê-din
D. Khởi nghĩa của thợ Li-ông năm 1834
Lời giải
Đáp án: B
Giải thích : Trang 30, mục 2 sgk Lịch Sử 8
Câu 18: Các cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân ở Anh, Pháp, Đức những năm 30 của thế kỉ XIX thất bại vì sao?
A. Lực lượng quá yếu thiếu sự đoàn kết .
B. Thiếu sự chỉ huy đúng đắn và chưa có đường lối chính trị rõ ràng .
C. Không được sự ủng hộ cucra trào lưu công nhân quốc tế .
D. Chưa có ý thức giác ngộ về thiên chức lịch sử dân tộc của mình .
Lời giải
Đáp án: B
Giải thích : Trang 30 mục 2 sgk Lịch Sử 8
Câu 19: Đồng minh những người cộng sản là tổ chức của giai cấp nào?
A. Vô sản quốc tế
B. Tư sản Đức
C. Quý tộc Pháp
D. Nông dân quốc tế .
Lời giải
Đáp án: A
Giải thích : Trang 32, mục 2 sgk Lịch Sử 8
Câu 20: Bản Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản do Mác và Ăng-ghen soạn thảo kết thúc bằng khẩu hiệu nào?
A. Vô sản toàn bộ những nước và những dân tộc bản địa bị áp bức đoàn kết lại !
B. Vô sản toàn bộ những nước đoàn kết lại !
C. Các dân tộc bản địa bị áp bức hãy đoàn kết lại !
D. Nhân dân các dân tộc bị áp bức đoàn kết lại!
Lời giải
Đáp án: A
Giải thích : Trang 32, mục 2 sgk Lịch Sử 8
Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Người Lao Động
