Kiểm soát chất lượng hoạt động kiểm toán cho đơn vị có lợi ích công chúng thuộc lĩnh vực chứng khoán: kinh nghiệm thế giới và vận dụng vào Việt Nam
TCCTNCS. ThS. PHẠM HUY HÙNG (Khoa Kinh tế Tài nguyên và Môi trường, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội)
TÓM TẮT:
Việc kiểm soát chất lượng hoạt động kiểm toán cho các đơn vị có lợi ích công chúng thuộc lĩnh vực chứng khoán luôn là mối quan tâm hàng đầu không chỉ của chính doanh nghiệp (DN) kiểm toán mà còn của cả các cơ quan chức năng, trong đó có Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN).
Bài viết này tập trung vào một vấn đề quan trọng trong công tác quản lý hoạt động kiểm toán độc lập của UBCKNN, đó là giám sát và hoàn thiện kiểm soát chất lượng kiểm toán (KSCLKT) cho các đơn vị có lợi ích công chúng thuộc lĩnh vực chứng khoán ở nước ta trong giai đoạn hiện nay.
Từ khóa: kiểm soát chất lượng, chất lượng kiểm toán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Nội Dung Chính
1. Đặt vấn đề
Kiểm toán độc lập ra đời, tồn tại và phát triển không chỉ góp phần tạo niềm tin cho những người quan tâm đối với thực trạng hoạt động tài chính của các DN mà còn là một trong những công cụ quan trọng trong công tác quản lý vĩ mô. Trước hết, kiểm toán độc lập phục vụ lợi ích thiết thực cho các chủ sở hữu, các nhà đầu tư và sau đó góp phần ngăn chặn các sai phạm về kinh tế – tài chính. Kết quả của kiểm toán độc lập còn hỗ trợ đắc lực cho công tác điều hành, ra quyết định của các cơ quan quản lý nhà nước và thúc đẩy các hoạt động sản xuất, thương mại – dịch vụ, đầu tư phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội và hội nhập kinh tế quốc tế.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, một câu hỏi được đặt ra : “ Liệu vai trò, ý nghĩa của kiểm toán có còn được duy trì để thỏa mãn nhu cầu sự kỳ vọng của phần đông công chúng hay không khi mà thực tiễn liên tục Open những vụ bê bối về chất lượng kiểm toán của những Doanh Nghiệp kiểm toán ( DNKiT ) độc lập ” ? Đặc biệt là những DNKiT cung ứng dịch vụ kiểm toán cho những đơn vị chức năng có quyền lợi công chúng thuộc nghành nghề dịch vụ sàn chứng khoán. Bên cạnh đó, nhiều yếu tố cũng được nêu ra như “ trấn áp chất lượng trong hoạt động giải trí kiểm toán của những Doanh Nghiệp này có được những cơ quan có nghĩa vụ và trách nhiệm thực thi hay không ? Và nếu có thì được thực thi như thế nào ? ” .
Ở Nước Ta, kể từ khi xây dựng cho đến nay đã qua 25 năm, UBCKNN ngày càng chứng minh và khẳng định được vai trò quan trọng của mình trong quản trị, điều hành quản lý, giám sát đầu tư và chứng khoán. Theo đó, nghành công tác làm việc về trấn áp chất lượng hoạt động giải trí kiểm toán cho đơn vị chức năng có quyền lợi công chúng thuộc nghành sàn chứng khoán được đánh giá đã có nhiều chuyển biến đáng kể và đạt được nhiều thành tựu, có ý nghĩa thiết thực .
Tuy nhiên, giữa toàn cảnh toàn thế giới hóa hội nhập sâu rộng trong nghành nghề dịch vụ kế toán – kiểm toán lúc bấy giờ, cùng với sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của đầu tư và chứng khoán ( TTCK ) ngày càng đặt ra cho UBCKNN nhiều áp lực đè nén để hoàn thành xong những chính sách, chủ trương tăng trưởng. Vì vậy, việc nghiên cứu và điều tra quy mô KSCLKT cho những đơn vị chức năng có quyền lợi công chúng ở một số ít vương quốc tăng trưởng trên quốc tế có ý nghĩa đặc biệt quan trọng quan trọng so với UBCKNN trong quy trình tiến độ lúc bấy giờ .
2. Mô hình kiểm soát chất lượng kiểm toán cho các đơn vị có lợi ích công chúng ở một số quốc gia trên thế giới
2.1. Mô hình kiểm soát chất lượng kiểm toán cho các đơn vị có lợi ích công chúng tại Hoa Kỳ
Hiện nay, việc kiểm soát chất lượng (KSCL) các dịch vụ kế toán, kiểm toán ở Hoa Kỳ được thực hiện thông qua tổ chức phối hợp thực hiện của hai tổ chức Hiệp hội Kế toán viên công chứng Hoa Kỳ (AICPA) và Ủy ban Giám sát hoạt động kiểm toán cho các công ty đại chúng (Public Company Accounting Oversight Board – PCAOB). Trong đó, PCAOB có chức năng tương tự như cơ quan quản lý nhà nước và AICPA là hiệp hội nghề nghiệp.
PCAOB là tổ chức triển khai phi nhà nước nhưng có công dụng như tổ chức triển khai nhà nước và quản trị PCAOB do Ủy ban Chứng khoán Quốc gia Hoa Kỳ ( SEC ) chỉ định. Đối tượng giám sát của PCAOB đa phần tập trung chuyên sâu vào khu vực tư và có tiềm năng :
Thứ nhất, PCAOB thực thi giám sát việc tuân thủ những pháp luật, chuẩn mực kiểm toán nhằm mục đích nâng cao chất lượng kiểm toán, từ đó thôi thúc việc tuân thủ những chuẩn mực và lao lý pháp lý hiện hành .
Thứ hai, tăng cường huấn luyện và đào tạo, đào tạo và giảng dạy và nhận thông tin phản hồi từ những bên sử dụng tác dụng kiểm toán và những đối tượng người dùng khác có tương quan đến hoạt động giải trí giám sát của PCAOB.
Yêu cầu ĐK : Theo Luật Sarbanes-Oxley, công ty kiểm toán thực thi kiểm toán cho những công ty đại chúng phải ĐK với PCAOB và chấp thuận đồng ý rằng những cuộc kiểm toán của họ sẽ được trấn áp đều đặn bởi PCAOB.
Thực hiện kiểm tra : PCAOB triển khai kiểm tra định kỳ thường là hàng năm so với những công ty có phát hành báo cáo giải trình kiểm toán cho hơn 100 người mua và tối thiểu 3 năm một lần so với những công ty phát hành ít hơn 100 báo cáo giải trình kiểm toán. Trước khi kiểm tra, PCAOB thông tin cho công ty kiểm toán kế hoạch triển khai kiểm tra. PCAOB cũng nhu yếu công ty kiểm toán cung ứng thông tin về những hợp đồng kiểm toán công ty đại chúng, nhân sự triển khai cuộc kiểm toán đó và chương trình KSCL của công ty. Thông thường, cuộc kiểm tra thực tiễn được triển khai tại công ty kiểm toán .
Báo cáo tác dụng kiểm tra : Tất cả những báo cáo giải trình đều có phần công bố thoáng đãng ( Phần I ) và hầu hết những báo cáo giải trình cũng gồm có một phần không được công bố đó là việc đàm đạo về KSCL của công ty được kiểm tra ( Phần II ) .
Theo Luật Sarbanes-Oxley, nội dung trong báo cáo giải trình kiểm tra tương quan đến những phát hiện về những yếu kém trong mạng lưới hệ thống KSCL của công ty sẽ không công bố thoáng đãng đến công chúng nếu như công ty đã khắc phục những yếu kém này trong vòng 12 tháng kể từ ngày báo cáo giải trình .
Tuy nhiên, những yếu kém này sẽ được công bố cho công chúng nếu như : ( 1 ) PCAOB không chấp thuận đồng ý về việc khắc phục của công ty ; ( 2 ) công ty không đưa ra được vật chứng về việc khắc phục những yếu kém. Đạo luật Sarbanes – Oxley cũng yên cầu kiểm tra viên của PCAOB phải lập báo cáo giải trình bằng văn bản sau đợt kiểm tra và gửi báo cáo giải trình cho SEC và cơ quan quản trị nhà nước có tương quan .
Kinh phí hoạt động giải trí của PCAOB : Kinh phí dùng cho hoạt động giải trí của PCAOB do những công ty kiểm toán góp phần và từ những công ty có sàn chứng khoán phát hành ra công chúng .
Đối với những công ty kiểm toán, khi ĐK thành viên sẽ phải nộp phí và chỉ nộp một lần đầu. Mức phí dựa vào số lượng người mua của công ty kiểm toán. Đối với công ty có sàn chứng khoán phát hành ra công chúng, phí tương hỗ kiểm toán được thu dựa trên giá trị vốn hóa trung bình hàng tháng của những công ty có sàn chứng khoán thanh toán giao dịch ở đầu tư và chứng khoán Mỹ .
2.2. Mô hình kiểm soát chất lượng kiểm toán cho các đơn vị có lợi ích công chúng tại Trung Quốc
Trung Quốc là vương quốc khá tăng trưởng và có nhiều điểm tương đương về kinh tế tài chính – chính trị với Nước Ta. Việc trấn áp chất lượng ( KSCL ) hoạt động giải trí kiểm toán độc lập tại Trung Quốc do cơ quan nhà nước là Bộ Tài chính, UBCKNN và Hội Nghề nghiệp thực thi. Ở mỗi cấp lại chia ra thành hai cấp TW ( TW ) và địa phương khác nhau thực thi .
Theo pháp luật của Luật Chứng khoán Trung Quốc năm 1992, UBCKNN là cơ quan ngang Bộ, thường trực Hội đồng Nhà nước chịu nghĩa vụ và trách nhiệm giám sát việc công bố thông tin của những tổ chức triển khai niêm yết và xem xét, đồng ý chấp thuận DNKiT đủ điều kiện kèm theo kiểm toán tổ chức triển khai niêm yết và giám sát việc kiểm toán những tổ chức triển khai niêm yết. Toàn bộ nguồn thu, chi của UBCKNN đều thuộc ngân sách nhà nước. Kinh phí hoạt động giải trí của UBCKNN do ngân sách nhà nước cấp, riêng nguồn thu phí để thực thi kiểm tra, giám sát do những tổ chức triển khai phát hành sàn chứng khoán và DNKiT góp phần .
UBCKNN cùng với Bộ Tài chính là cơ quan cấp và tịch thu giấy phép hành nghề cho những DNKiT cung ứng dịch vụ kiểm toán BCTC cho những công ty đại chúng và niêm yết. UBCKNN có một cơ quan giúp việc là Vụ Chế độ Kế toán ( Vụ Chế độ Kế toán này khác với Vụ Chế độ Kế toán của Bộ Tài chính ). Cơ quan này thực thi việc nghiên cứu và điều tra, kiến thiết xây dựng và phát hành những chuẩn mực và những pháp luật về kế toán riêng tương quan đến những hoạt động giải trí của TTCK và giao dịch tương lai. Ngoài ra, cơ quan này có nghĩa vụ và trách nhiệm thanh tra, kiểm tra và giám sát những DNKiT. Các Văn phòng UBCKNN cấp địa phương chịu nghĩa vụ và trách nhiệm thanh tra, kiểm tra CLKT theo lao lý tại Hướng dẫn hành nghề kiểm toán tại Trung Quốc. Vụ Chế độ kế toán ( của UBCKNN ) triển khai kiểm tra định kỳ những DNKiT. Chu kỳ kiểm tra là 3 năm một lần và kiểm tra những nội dung : Chất lượng từ bên trong ( nội bộ ) của bản thân DNKiT và hiệu suất cao của mạng lưới hệ thống quản trị nội bộ ; Tính tương thích và hiệu suất cao của mạng lưới hệ thống KSCL ; Công việc kiểm toán có được triển khai theo chuẩn mực kiểm toán hay không .
Ngoài kiểm tra tiếp tục, còn có kiểm tra đột xuất so với những yếu tố không bình thường phát sinh. Các Văn phòng UBCKNN cấp địa phương triển khai kiểm tra chất lượng hàng năm trên nguyên tắc không trùng lắp và bảo vệ toàn bộ những DNKiT phải được kiểm tra. Hàng năm, UBCKNN đều tổ chức triển khai họp những DNKiT triển khai kiểm toán những tổ chức triển khai niêm yết để trao đổi những yếu tố quan trọng về kiểm toán cần tập trung chuyên sâu của từng năm .
Khi phát hiện những DNKiT có vi phạm, nếu phát hiện qua kiểm tra định kỳ của UBCKNN cấp địa phương hoặc phát hiện qua những báo cáo giải trình hàng năm, hoặc qua báo chí truyền thông, qua tố giác sẽ bị xử phạt hành chính như phạt tiền, cảnh cáo hoặc triệu tập đương sự đến báo cáo giải trình tại Ủy ban xử phạt hành chính. Nếu phát hiện diễn biến có tương quan đến hình sự thì chuyển hồ sơ sang Ban Thanh tra UBCKNN để thực thi tìm hiểu. Nếu phát hiện vi phạm cấu thành tội phạm thì chuyển hồ sơ sang cơ quan tố tụng .
3. Thực trạng về công tác KSCLKT cho các đơn vị có lợi ích công chúng thuộc lĩnh vực chứng khoán của UBCKNN hiện nay
Ngày 4/12/2013, Bộ Tài chính phát hành Thông tư số 183 / 2013 / TT-BTC về kiểm toán độc lập so với những đơn vị chức năng có quyền lợi công chúng và Thông tư số 157 / năm trước / TT-BTC ngày 23/10/2014 của Bộ Tài chính ban hành về pháp luật trấn áp chất lượng dịch vụ kiểm toán, thay thế sửa chữa cho những nội dung tương quan đến KSCL đã được pháp luật tại Quyết định số 32/2007 / QĐ-BTC. Theo đó, Bộ Tài chính triển khai việc quản trị và giám sát những công ty kiểm toán nói chung, UBCKNN được chuyển nhượng ủy quyền thực thi việc quản trị và giám sát những công ty kiểm toán trong nghành nghề dịch vụ sàn chứng khoán. Việc phối hợp giữa Bộ Tài chính và UBCKNN trong quản trị và giám sát công ty kiểm toán là việc làm liên tục và triển khai theo Quyết định số 767 / QĐ-BTC ngày 23/4/2015 về quy định phối hợp giữa những đơn vị chức năng trong chấp thuận đồng ý, kiểm tra, giám sát, giải quyết và xử lý vi phạm so với những tổ chức triển khai kiểm toán và kiểm toán viên ( KiTV ) hành nghề được chấp thuận đồng ý kiểm toán cho đơn vị chức năng có quyền lợi công chúng .
Việc giám sát công ty kiểm toán chấp thuận đồng ý được UBCKNN triển khai qua 3 hình thức : giám sát từ xa ( qua báo cáo giải trình, báo chí truyền thông, lời đồn thổi, qua đơn thư phản ánh của cổ đông, nhà đầu tư … ) ; giám sát theo nhu yếu và kiểm tra trực tiếp tại công ty kiểm toán ( kiểm tra định kỳ, không bình thường và theo nhu yếu ) .
Trong năm 2017, UBCKNN đã chủ trì kiểm tra trực tiếp 9 DNKiT được chấp thuận đồng ý kiểm toán cho đơn vị chức năng có quyền lợi công chúng thuộc nghành nghề dịch vụ sàn chứng khoán, đến năm 2018 kiểm tra 7 Doanh Nghiệp, năm 2019 kiểm tra 10 Doanh Nghiệp và năm 2020 UBCKNN đã tổ chức triển khai kiểm tra 8 DNKiT .
Mục đích kiểm tra :
Đánh giá việc kiến thiết xây dựng, phổ cập và tổ chức triển khai thực thi những chủ trương và thủ tục trấn áp chất lượng nội bộ của Doanh Nghiệp kiểm toán ; Đánh giá tình hình tuân thủ những chuẩn mực nghề nghiệp, những lao lý pháp lý và những pháp luật có tương quan trong việc phân phối dịch vụ kiểm toán của Doanh Nghiệp kiểm toán và kiểm toán viên hành nghề ; Phát hiện, kiểm soát và chấn chỉnh và giải quyết và xử lý kịp thời những sai phạm được phát hiện qua công tác làm việc trấn áp chất lượng dịch vụ kiểm toán .
Nội dung và khoanh vùng phạm vi kiểm tra :
Nội dung : Kiểm tra việc kiến thiết xây dựng, phát hành và tổ chức triển khai triển khai những chủ trương và thủ tục trấn áp chất lượng nội bộ của Doanh Nghiệp kiểm toán ; Kiểm tra việc triển khai những hợp đồng dịch vụ kiểm toán đã hoàn thành xong của Doanh Nghiệp kiểm toán và kiểm toán viên hành nghề ; Kiểm tra tính tuân thủ những lao lý khác của pháp lý về kiểm toán độc lập và pháp lý có tương quan .
Phạm vi kiểm tra : Trong quá trình 2017 – 2020 chỉ gồm có việc kiểm tra và đánh giá về chất lượng dịch vụ so với hồ sơ kiểm toán báo cáo giải trình kinh tế tài chính ( BCTC ) mà không kiểm tra hồ sơ kiểm toán báo cáo giải trình quyết toán dự án Bất Động Sản triển khai xong .
Thành phần đoàn kiểm tra :
UBCKNN chủ trì phối hợp với Cục Quản lý, Giám sát Kế toán, Kiểm toán – Bộ Tài chính, Hội Kiểm toán viên hành nghề Nước Ta ( VACPA ) và Kiểm toán viên hành nghề tại những công ty kiểm toán, đặc biệt quan trọng là từ những công ty kiểm toán Big 4 và 2 công ty kiểm toán Nước Ta là AASC và A&C, với vai trò trợ giúp kỹ thuật cho những đoàn kiểm tra. Kết quả kiểm tra đều được UBCKNN tổng hợp báo cáo giải trình Bộ Tài chính .
Quy trình kiểm tra :
Đoàn kiểm tra đã thực thi kiểm tra, đánh giá việc phong cách thiết kế và triển khai mạng lưới hệ thống KSCL của Doanh Nghiệp được kiểm tra theo pháp luật tại Thông tư số 157 / năm trước / TT-BTC và theo Quyết định số 1281 / QĐ-UBCK ngày 18/11/2016 của quản trị UBCKNN về việc phát hành tài liệu hướng dẫn kiểm tra chất lượng dịch vụ kiểm toán, đơn cử là : Kiểm tra mạng lưới hệ thống trấn áp chất lượng và Kiểm tra việc tuân thủ Chuẩn mực kiểm toán của Doanh Nghiệp được kiểm tra .
Tổng hợp kết quả kiểm tra:
– Tổng hợp hiệu quả kiểm tra chất lượng dịch vụ kiểm toán của những công ty kiểm toán :
Căn cứ hiệu quả kiểm tra tính tuân thủ, kiểm tra mạng lưới hệ thống, kiểm tra kỹ thuật và xét đoán trình độ, số những DNKiT được đánh giá xếp loại qua những năm như sau :
Bảng 1. Tổng hợp xếp loại kết quả kiểm tra chất lượng dịch vụ kiểm toán của các DNKiT
Nguồn : Tác giả tổng hợp
– Tổng hợp tình hình thực thi dịch vụ kiểm toán BCTC của những công ty kiểm toán :
+ Những mặt đạt được :
Theo UBCKNN, DNKiT được kiểm tra cơ bản đã phát hành quy định trấn áp chất lượng dịch vụ kiểm toán ; phát hành quy định tuyển dụng nhân viên cấp dưới, quy định đào tạo và giảng dạy ; thực thi đào tạo và giảng dạy nhân viên cấp dưới hàng năm, phổ cập quy định KSCL ; thực thi tuyển dụng nhân viên cấp dưới, ký hợp đồng lao động ; triển khai ký hợp đồng kiểm toán và soát xét báo cáo giải trình kinh tế tài chính theo pháp luật ; thực thi lập và tàng trữ hồ sơ kiểm toán báo cáo giải trình kinh tế tài chính theo pháp luật .
+ Những hạn chế thiếu sót :
Giai đoạn 2017 – 2020, số những DNKiT được kiểm tra và được UBCKNN xếp loại tốt chỉ chiếm dưới 35 %, tập trung chuyên sâu đa phần vào những Doanh Nghiệp thuộc nhóm Big 4 và những DNKiT có quy mô lớn .
Dựa trên cơ sở đánh giá rủi ro đáng tiếc so với những DNKiT, những đoàn kiểm tra của UBCKNN đã thực thi chọn mẫu từ 3 đến 5 hồ sơ kiểm toán báo cáo giải trình kinh tế tài chính đã triển khai xong của những DNKiT phát hành trong những năm 2017 – 2018 ; 2018 – 2019 ; 2019 – 2020 để kiểm tra và chỉ ra những điểm hạn chế, thiếu sót như sau :
Thứ nhất, thủ tục đánh giá rủi ro đáng tiếc và gật đầu người mua sơ sài ; Chưa xác lập rủi ro đáng tiếc có sai sót trọng điểm trong từng khoản mục và số dư thông tin tài khoản ; Mức trọng điểm chưa được sử dụng trong việc xác lập cỡ mẫu khi kiểm tra chi tiết cụ thể .
Thứ hai, không triển khai rất đầy đủ thủ tục gửi thư xác nhận nợ công với người mua và thư xác nhận ngân hàng nhà nước ; thủ tục kiểm toán hàng tồn dư không vừa đủ ; không đánh giá không thiếu những khoản góp vốn đầu tư liên kết kinh doanh, link, góp vốn đầu tư dài hạn khác .
Thứ ba, những DNKiT không triển khai rất đầy đủ những thủ tục tích lũy vật chứng của những bên tương quan, không đánh giá rất đầy đủ về thanh toán giao dịch với những bên tương quan ; hồ sơ kiểm toán không lưu biên bản tận mắt chứng kiến kiểm kê gia tài, không trình diễn những thông tin về kiểm kê khu công trình dở dang .
Thứ tư, không nhu yếu người mua thuyết minh vừa đủ BCTC và không phát hành rất đầy đủ thư quản trị theo lao lý .
Thứ năm, UBCKNN cho biết 1 số ít báo cáo giải trình kiểm toán ngoại trừ chưa lượng hóa và đánh giá ảnh hưởng tác động của yếu tố ngoại trừ đến những chỉ tiêu trên BCTC, yếu tố ngoại trừ không kiểm kê của năm trước nhưng không nêu ảnh hưởng tác động đến những khoản mục trên báo cáo giải trình tác dụng kinh doanh thương mại năm nay ; một số ít báo cáo giải trình kiểm toán có quan điểm kiểm toán chưa tương thích .
4. Các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác KSCLKT của UBCKNN
Trên cơ sở đưa ra một số ít những nghiên cứu và phân tích về tình hình cũng như chỉ ra những ưu và điểm yếu kém trong công tác làm việc KCSLKT của UBCKNN lúc bấy giờ, tác giả bài viết xin mạnh dạn đưa ra một vài giải pháp hoàn thành xong như sau :
Thứ nhất, hoàn thành xong cơ sở pháp lý cho hoạt động giải trí KSCLKT của UBCKNN. Tiếp tục hoàn thành xong mạng lưới hệ thống pháp lý về kế toán, kiểm toán, thị trường kinh tế tài chính, sàn chứng khoán theo hướng tạo lập cơ sở pháp lý cho UBCKNN vị thế độc lập hơn, có vừa đủ quyền lực tối cao, những nguồn lực thiết yếu và năng lượng để triển khai những tính năng quản trị, giám sát chất lượng dịch vụ kiểm toán của DNKiT được chấp thuận đồng ý kiểm toán cho những đơn vị chức năng có quyền lợi công chúng thuộc nghành sàn chứng khoán .
Thứ hai, UBCKNN cần liên tục đề xuất kiến nghị với Bộ Tài chính những pháp luật pháp lý ngặt nghèo lao lý về điều kiện kèm theo những DNKiT đủ tiêu chuẩn điều kiện kèm theo để tham gia kiểm toán đơn vị chức năng có quyền lợi công chúng thuộc nghành nghề dịch vụ sàn chứng khoán, pháp luật về trấn áp chất lượng dịch vụ kiểm toán, pháp luật về công bố thông tin báo cáo giải trình kinh tế tài chính của công ty đại chúng trên TTCK .
Thứ ba, UBCKNN cần kiến thiết xây dựng những tiêu chuẩn đánh giá chất lượng đơn cử từng cuộc kiểm toán và những quy tắc ứng xử của kiểm toán viên độc lập .
Đối với chất lượng của dịch vụ kiểm toán nếu đi sâu vào kiểm tra kỹ thuật thì về cơ bản mấu chốt của yếu tố đó chính là KSCL của cuộc kiểm toán và KSCL đạo đức của kiểm toán viên. Chính thế cho nên, thiết nghĩ UBCKNN cần phải đưa ra những lao lý hướng dẫn đơn cử và cụ thể so với việc chấm điểm từng tiêu chuẩn đánh giá, sau đó địa thế căn cứ vào thang điểm tổng quát trên để chia cuộc kiểm toán thành những mức : tốt, khá, trung bình, không đạt nhu yếu. Bên cạnh đó, UBCKNN cũng cần sớm điều tra và nghiên cứu và đưa ra những hướng dẫn đơn cử hơn nữa về quy tắc ứng xử của KiTV độc lập như ứng xử trong việc thực thi trách nhiệm kiểm toán, ứng xử trong mối quan hệ với người mua, ứng xử trong nội bộ DNKiT, ứng xử với báo chí truyền thông truyền thông online … để góp thêm phần cùng với Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp nâng cao hơn nữa vai trò trấn áp và tự trấn áp so với đạo đức nghề nghiệp của những người triển khai công tác làm việc kiểm toán .
Thứ tư, kiện toàn đội ngũ kiểm tra, giám sát có năng lượng, trình độ thao tác chuyên trách .
Nhân lực tham gia đoàn kiểm tra do UBCKNN chủ trì phối hợp với Cục Quản lý, Giám sát Kế toán, Kiểm toán – Bộ Tài chính, VACPA hầu hết là cán bộ kiêm nhiệm, không có chứng từ CPA và ít có thời hạn thực tiễn hành nghề. Do vậy, việc trấn áp chất lượng dịch vụ kiểm toán hàng năm cần kêu gọi những KiTV đang thao tác tại những DNKiT, điều này hạn chế tính dữ thế chủ động trong công tác làm việc tổ chức triển khai kiểm tra chất lượng dịch vụ kiểm toán. Vì vậy, UBCKNN cần xây dựng một đội ngũ nhân sự có trình độ trình độ, chuyên trách để thực thi công tác làm việc kiểm tra, giám sát CLKT bảo vệ hoạt động giải trí tiếp tục và có hiệu suất cao. Đồng thời, bộ phận này sẽ chịu nghĩa vụ và trách nhiệm xem xét những dẫn chứng về việc khắc phục những yếu kém của DNKiT được phát hiện, có quyền công bố cho công chúng nếu trong vòng 12 tháng kể từ ngày báo cáo giải trình tác dụng kiểm tra mà DNKiT không đưa ra vật chứng về việc khắc phục những yếu kém này .
Thứ năm, phát hành, sửa đổi những lao lý, chế tài giải quyết và xử lý những hành vi vi phạm trong nghành nghề dịch vụ KSCLKT theo hướng tăng tính răn đe. Chế tài giải quyết và xử lý vi phạm về chất lượng kiểm toán so với Doanh Nghiệp kiểm toán đã được lao lý đơn cử tại Thông tư số 157 / năm trước / TT-BTC ngày 23/10/2014 của Bộ Tài chính. Theo đó, Doanh Nghiệp kiểm toán có sai phạm nghiêm trọng về trình độ hoặc vi phạm chuẩn mực nghề nghiệp sẽ bị đình chỉ kinh doanh thương mại dịch vụ kiểm toán. Tuy nhiên, so với KiTV có sai phạm về chất lượng dịch vụ kiểm toán thì sẽ bị xử phạt theo pháp luật của pháp lý về xử phạt vi phạm hành chính. Đây là yếu tố chưa ổn cần xem xét, thanh tra rà soát để có những lao lý sửa đổi, bổ trợ cho tương thích. Thiết nghĩ, để tăng cường nghĩa vụ và trách nhiệm của DNKiT cũng như của KiTV với cuộc kiểm toán, UBCKNN nên tham mưu, yêu cầu với Bộ Tài chính có những lao lý đơn cử để họ gắn nghĩa vụ và trách nhiệm có hạn định đủ dài với báo cáo giải trình kiểm toán .
Thứ sáu, tăng cường phối hợp giữa UBCKNN với VACPA và những DNKiT trong việc giảng dạy, tu dưỡng nhận thức, kiến thức và kỹ năng, kiến thức và kỹ năng cho những KiTV, kiểm tra viên và nhà đầu tư về những văn bản pháp lý mới tương quan đến nghành kế toán, kiểm toán, kinh tế tài chính, sàn chứng khoán, Giao hàng cho việc giám sát hoạt động giải trí kinh tế tài chính của công ty đại chúng .
5. Kết luận
Trên đây là 1 số ít nghiên cứu và phân tích về tình hình công tác làm việc KSCLKT được UBCKNN triển khai trong 4 năm qua và một số ít giải pháp nhằm mục đích nâng cao hơn nữa vị thế và uy tín của UBCKNN trong toàn bộ những hoạt động giải trí nói chung và hoạt động giải trí KSCLKT cho những đơn vị chức năng có quyền lợi công chúng thuộc nghành nghề dịch vụ sàn chứng khoán nói riêng .
Hy vọng, UBCKNN sẽ sớm có những cải cách, những kế hoạch hành vi, những thay đổi trong hoạt động giải trí, nhằm mục đích góp thêm phần nâng cao hơn nữa uy tín của ngành Kiểm toán độc lập, phân phối nhu yếu của xã hội trong toàn cảnh hội nhập tăng trưởng sâu rộng như lúc bấy giờ .
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
- The Center for Audit Quality. (2012). Guide to Inspections. USA: American Public Company Accounting Oversight Board.
- Quốc hội (2011). Luật KTĐL số 67/2011/QH12.
- Thông tư số 157/2014/TT-BTC ngày 23/10/2014 của Bộ trưởng Bộ Tài chính.
- Hà Thị Ngọc Hà (2012), Mô hình kiểm soát chất lượng hoạt động kiểm toán độc lập của Trung Quốc và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam, Tạp chí Kiểm toán số 2/2012.
- Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm tra chất lượng dịch vụ kiểm toán các năm 2017, 2018, 2019, 2020.
CONTROLLING AUDIT QUALITY OF PUBLIC
INTEREST ENTITIES IN THE SECURITIES SECTOR:
INTERNATIONAL EXPERIENCE AND LESSONS FOR VIETNAM
• Ph.D’s student, Master. PHAM HUY HUNG
Faculty of Environmental and Natural Resources Economics
Hanoi University of Natural Resources and EnvironmentABSTRACT:
Controlling quality of audits which are conducted at public interest entities in the securities sector is always a top concern of not only auditing firms themselves but also the state management agencies, especially the State Securities Commission ( SSC ). This paper analyzes some important issues relating to the State Securities Commissions quality management of independent audits. Thes e issues include the supervision and the complement of audit quality at public interest entities in Vietnam in the current period .
Keywords: quality control, quality of audits, State Securities Commission
[Tạp chí Công Thương – Các kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ, Số 14, tháng 6 năm 2021]
Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Người Dịch Vụ
