4 câu hỏi về cuộc khủng hoảng Venezuela

Người ủng hộ phe trái chiều biểu tình tại Thành Phố Hà Nội Caracas hôm 23/1. Ảnh : AP .

Chỉ hai tuần sau khi Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai, chỉ huy phe trái chiều đồng thời là quản trị QH Juan Guaido công bố là tổng thống lâm thời. Hàng chục nghìn người biểu tình trên khắp quốc gia hôm 23/1 để ủng hộ Guaido, trong khi Mỹ, Canada và nhiều nước Mỹ Latin nhanh gọn công nhận ông là nguyên thủ vương quốc hợp pháp .

Phản ứng lại điều này, Maduro tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Mỹ và ra lệnh cho nhân viên đại sứ quán Mỹ phải rời đất nước trong 72 giờ. Mỹ phớt lờ lệnh trục xuất với lý do Washington không công nhận Maduro là tổng thống hợp pháp nên lệnh của ông không có hiệu lực.

” Tôi là Tổng thống duy nhất của Venezuela “, Maduro phát biểu trước người ủng hộ tại ban công dinh tổng thống hôm 23/1. ” Chúng tôi không muốn quay lại thế kỷ 20, thế kỷ của những cuộc can thiệp và thay máu chính quyền của người quốc tế ” .4 câu hỏi dưới đây hoàn toàn có thể giúp nhìn rõ hơn về khủng hoảng cục bộ Venezuela lúc bấy giờ, theo New York Times .Maduro lên nắm quyền lực tối cao như thế nào ?Maduro trở thành Tổng thống Venezuela sau khi người nhiệm kỳ trước đó Hugo Chavez qua đời năm 2013. Kinh tế Venezuela, một trong vương quốc giàu sang nhất khu vực Nam Mỹ, lao dốc trong 5 năm qua, đa phần do quản trị yếu kém và tham nhũng .Maduro bị phe trái chiều chỉ trích là tập trung chuyên sâu quyền lực tối cao trong nhánh hành pháp, kìm nén hoạt động giải trí của những nhóm bất đồng ý kiến và giành được sự ủng hộ của quân đội bằng cách trao cho họ quyền trấn áp những ngành công nghiệp sinh lợi. Khi những cuộc biểu tình nổ ra vào năm 2017, Maduro vô hiệu hóa quốc hội do phe trái chiều trấn áp bằng cách lập cơ quan lập pháp mới với tên gọi Hội đồng Lập hiến và nhu yếu soạn thảo lại hiến pháp. Nhiều thành viên điển hình nổi bật của phe trái chiều cũng bị bỏ tù, khiến họ không hoạt động giải trí hiệu suất cao trong nhiều tháng .Tháng 5/2018, Maduro tái đắc cử nhiệm kỳ 6 năm giữa cuộc khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính và nhân đạo. Nhiều thông tin nói rằng đã xảy ra thực trạng ép buộc và gian lận phiếu bầu, trong khi những nước phương Tây gọi đây là ” cuộc bầu cử giả dối “. Khi Maduro tuyên thệ nhậm chức hôm 10/1, Mỹ, Canada và hàng chục nước Mỹ Latin không công nhận ông là chỉ huy hợp pháp .Tuy nhiên, Maduro, một cựu tài xế xe buýt, chỉ huy công đoàn, cựu ngoại trưởng Venezuela, khẳng định chắc chắn ông là ” tổng thống dân chủ ” đang lao vào vào một ” đại chiến kinh tế tài chính ” do những thế lực chính trị được Mỹ hậu thuẫn khơi ra. Tổng thống Chavez khi còn sống gọi Maduro là một ” nhà cách mạng cứng rắn và thuần khiết ” .Theo giới quan sát, Maduro lâu nay đã nỗ lực noi theo người nhiệm kỳ trước đó Chavez bằng những lần Open dài trên truyền hình hay sử dụng ngôn từ thông dụng và chống đế quốc. Nhưng ông cũng đang từng bước tạo dựng hình ảnh riêng. Mô tả bản thân là ” tổng thống công nhân “, Maduro không ngại đùa giỡn về năng lực tiếng Anh kém của mình. Ông thích nhảy salsa và không khi nào Open trên những trang mạng xã hội .

Maduro ( giữa ) phát biểu trước người ủng hộ tại dinh tổng thống hôm 23/1. Ảnh : AP .

Juan Guaido là ai?

Guaido, 35 tuổi, chỉ huy đảng trái chiều Dân ý, là tên tuổi ít được chú ý quan tâm cho đến khi ông được bầu làm quản trị QH Venezuela trong tháng này. Guaido hoạt động giải trí chính trị khi còn là chỉ huy sinh viên ở Caracas, đứng vị trí số 1 những cuộc biểu tình phản đối sự can thiệp của chính quyền sở tại Chavez vào tự do báo chí truyền thông và từng nhiều lần chỉ trích Maduro và Chavez. Đảng Dân ý của ông có lập trường cứng rắn chống lại chính phủ nước nhà của Maduro và tổ chức triển khai nhiều cuộc biểu tình đường phố .Guaido công bố có dự tính vô hiệu Maduro chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Venezuela tuyên thệ nhậm chức và bị lực lượng bảo mật an ninh bắt hồi đầu tháng này, nhưng được trả tự do vài ngày sau đó. Guaido nói rằng ông sẽ đảm nhiệm vị trí tổng thống lâm thời đến khi cuộc bầu cử mới được thực thi, một quyền mà ông và QH khẳng định chắc chắn được hiến pháp Venezuela bảo vệ. Guaido chưa thông tin khi nào cuộc bầu cử hoàn toàn có thể được tổ chức triển khai .Khủng hoảng nhân đạo ở Venezuela ra làm sao ?Giá tiêu dùng ở Venezuela tăng vọt và Quỹ Tiền tệ Quốc tế ( IMF ) Dự kiến tỷ suất lạm phát sẽ đạt 10 triệu Phần Trăm vào năm 2019, trở thành một trong những trường hợp siêu lạm phát tồi tệ nhất lịch sử dân tộc quả đât. Bạo lực và nạn đói cũng lan rộng. Tình trạng thiếu lương thực tăng lên mức mới trong những tháng gần đây, và 80 % hộ mái ấm gia đình ở Venezuela không được tiếp cận thực phẩm, theo những nhóm quan sát. Những chiếc kệ trống rỗng trong shop, bệnh viện vật lộn để điều trị cho trẻ nhỏ suy dinh dưỡng nghiêm trọng. Hệ thống y tế công cộng sụp đổ khiến nhiều dân cư không có đủ thuốc men thiết yếu và tỷ suất những bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa cũng tăng lên .

Người Venezuela rời đất nước đạt đến mức chưa từng có trong lịch sử hiện đại. Theo Cơ quan Di trú Liên Hợp Quốc, hơn ba triệu người trong tổng số gần 32 triệu dân rời đi từ năm 2014, gây ra một cuộc khủng hoảng trong khu vực, khiến các nước láng giềng chật vật tìm cách đối phó.

Cuộc khủng hoảng cục bộ sẽ đi tới đâu ?Không rõ cuộc khủng hoảng cục bộ Venezuela sẽ được xử lý như thế nào khi có tới hai người đều xưng là tổng thống. Guaido trích dẫn lao lý trong hiến pháp Venezuela về chuyển giao quyền lực tối cao cho chỉ huy QH trong trường hợp ghế tổng thống bị bỏ trống .

Guaido ( áo vest ) trong vòng vây người ủng hộ ở Caracas. Ảnh : Shutterstock .

Sau khi tự xưng là “tổng thống lâm thời”, Guaido được Mỹ, Canada, Australia, Israel cùng một loạt nước Mỹ Latin công nhận. Các nước EU cũng ra tối hậu thư tuyên bố sẽ công nhận Guaido là tổng thống nếu Maduro không tổ chức một cuộc bầu cử mới trong vòng 8 ngày.

Maduro nhận được sự ủng hộ từ những nước Nga, Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Cuba và Bolivia. Nga và Trung Quốc ủng hộ nỗ lực duy trì tự do, không thay đổi của chính quyền sở tại Maduro, đồng thời chỉ trích sự can thiệp của quốc tế vào yếu tố nội bộ của Venezuela .Giới chỉ huy Venezuela hiện tập trung chuyên sâu vào việc liệu Maduro hoàn toàn có thể duy trì quyền trấn áp quân đội hay không. Đến giờ đây, quân đội cam kết trung thành với chủ với ông, không gật đầu ” tổng thống tự xưng ” và chứng minh và khẳng định liên tục bảo vệ hiến pháp và chủ quyền lãnh thổ quốc gia.

Huyền Lê

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Thị Trường