Công thức tính lạm phát là gì? Những kiến thức cơ bản về lạm phát

Có thể bạn đã từng nghe rất nhiều người nói về cụm từ “lạm phát” hay “lạm phát phi mã”. Và chắc hẳn cũng đã biết hậu quả của nó ảnh hưởng như thế nào đến túi tiền của mình rồi đúng không? Thế nhưng bạn đã biết cách tính lạm phát hay áp dụng công thức tính lạm phát như thế nào chưa? Hãy cùng DNSE tìm hiểu điều đó qua bài viết sau đây nhé.

Kiến thức cơ bản về lạm phát

Thế nào là lạm phát ?

Hiểu một cách đơn thuần, lạm phát là việc tăng giá chung của các sản phẩm & hàng hóa trên thị trường. Ví dụ như trước đây đi chợ bạn chỉ tốn 100.000 đồng để ăn đủ một ngày. Tuy nhiên, giờ đây cũng với số lượng thức ăn giống hệt như thế nhưng bạn phải bỏ ra đến 150.000 đồng. Như vậy, bạn phải tốn thêm 50 nghìn cho một lượng sản phẩm & hàng hóa vẫn như cũ. Hay nói cách khác, lạm phát trong trường hợp này đã tăng 50 % .

Nhiều bạn sẽ có thắc mắc hai điều về lạm phát như sau:

• Thứ nhất, việc trái cây thường tăng giá vào dịp lễ Tết sau đó trở về giá bình thường vào các ngày khác thì có gọi là lạm phát hay không? Thì câu trả lời sẽ là “không” bạn nhé. Bởi vì lạm phát phải tính trong thời gian dài. Và nó sẽ tăng đều đặn và ổn định chứ không tăng lên rồi lại giảm xuống một cách thất thường như vậy. 

• Thứ hai, hôm nay bạn thấy thịt lợn lên giá nhưng thịt gà thì lại giảm giá. Vậy thì lạm phát trong trường hợp này là lên hay xuống? Để trả lời cho câu hỏi này thì bạn phải nhớ rằng: lạm phát được tính bình quân dựa vào rất nhiều mặt hàng. Nếu so với thời gian trước, các mặt hàng này tăng giá tức là lạm phát tăng và ngược lại. Thế nên nếu chỉ 1, 2 mặt hàng tăng hoặc giảm giá thì không thể kết luận rằng lạm phát lên hay xuống được. 

Ví dụ minh họa cách tính lạm phát

Cách tính lạm phát đơn giản Để hiểu được công thức tính lạm phát thuận tiện hơn, tất cả chúng ta sẽ thử làm một ví dụ như sau :
Giả sử ngày nào bạn cũng đi chợ và mua các loại lương thực để phân phối nhu yếu sống. Bao gồm gạo ( 3 kg ), rau ( 1 kg ), cá ( 2 kg ), thịt ( 1 kg ), dầu ăn ( 1 lít ). Bảng giá các loại lương thực này qua các năm được biểu lộ bên dưới :

Như vậy, tổng số tiền bạn phải bỏ ra để mua các loại thực phẩm này qua các năm là :

• Năm 2019: 3 x 10.000 + 1 x 10.000 + 2 x 30.000 + 1 x 100.000 + 1 x 50.000 = 250.000 đồng
• Năm 2020: 3 x 15.000 + 1 x 10.000 + 2 x 40.000 + 1 x 120.000 + 1 x 45.000 = 300.000 đồng

Vậy số tiền mua sản phẩm & hàng hóa này đã tăng lên 50 nghìn đồng chỉ sau một năm. Hay nói cách khác, tỷ suất lạm phát năm 2020 so với năm 2019 sẽ là ( 50/250 ) x 100 = 20 % .

Công thức tính lạm phát

Đối với ví dụ trên thì lạm phát chỉ tính đơn thuần dựa trên lượng sản phẩm & hàng hóa của một hộ mái ấm gia đình. Tuy nhiên, để tính lạm phát của một vương quốc thì sẽ cần đến hơn 600 loại sản phẩm & hàng hóa khác nhau. Chính thế cho nên, để đơn thuần hơn nhà nước sẽ chọn ra những loại sản phẩm & hàng hóa mang tính thiết yếu, được nhiều người dân tiếp tục sử dụng để tính ra một loại chỉ số. Chỉ số này được gọi là chỉ số giá tiêu dùng ( CPI ) .
Như vậy, ta có công thức tính lạm phát như sau :

Tỷ lệ lạm phát kỳ hiện tại = (Giá trị chỉ số CPI cuối cùng / Giá trị CPI ban đầu) x 100

Ví dụ: Tỷ lệ lạm phát năm 2020 so với năm 2019 = (Giá trị chỉ số CPI năm 2020 / Giá trị CPI năm 2019) x 100

Giả sử chỉ số CPI năm 2019 và 2020 lần lượt là 98 và 105. Như vậy, tỷ suất lạm phát năm 2020 so với năm 2019 sẽ là :

(105 / 98) x 100 = 107,14%

Ngoài cách tính lạm phát bằng CPI như trên, ta còn hoàn toàn có thể tính lạm phát dựa theo chỉ số giảm phát GDP. Chẳng hạn, tỷ suất lạm phát năm 2020 so với năm 2019 sẽ được tính như sau :

Tỷ lệ lạm phát năm 2020 so với năm 2019 = [(Chỉ số giảm phát GDP năm 2020 – Chỉ số giảm phát GDP năm 2019) / Chỉ số giảm phát GDP năm 2019] x 100

Giả sử chỉ số giảm phát GDP năm 2020 và năm 2019 lần lượt là 98 và 105. Như vậy, tỷ suất lạm phát năm 2020 so với năm 2019 sẽ là :

[(105 – 98) / 98] x 100 = 7,14%

Các yếu tố ảnh hưởng tác động đến tỷ suất lạm phát

Lạm phát bị tác động bởi yếu tố nào?

Để tính tỷ lệ lạm phát thì ta cần quan tâm đến hai yếu tố. Một là giá cả hàng hóa, hai là số lượng hàng hóa được mua. Các bạn có thể xem lại ví dụ minh họa để hiểu rõ hơn về hai yếu tố này. Nếu thay đổi một trong hai yếu tố thì tỷ lệ lạm phát đều sẽ bị ảnh hưởng. 

Ví dụ : Thay vì mua 2 kg cá như ví dụ minh họa trên thì tất cả chúng ta sẽ chỉ mua 1 kg. Lúc này, chỉ số lạm phát của năm 2020 so với năm 2019 sẽ là 18,18 % ( thay vì 20 % ) .
Như vậy, cùng là cách tính, cùng là mức giá tăng giảm như nhau, nhưng nếu biến hóa số lượng mua thì chỉ số lạm phát sẽ bị ảnh hưởng tác động. Vì vậy, nếu muốn giảm tỷ suất lạm phát, ta chỉ cần giảm lượng mua mẫu sản phẩm tăng giá và tăng lượng mua mẫu sản phẩm giảm giá là được .

Tổng kết

Trên đây là tổng thể những kỹ năng và kiến thức cơ bản nhất mà bất kể người nào cũng cần biết về lạm phát. Bao gồm khái niệm, công thức tính lạm phát và những yếu tố ảnh hưởng tác động đến sự tăng giảm của nó. Hi vọng qua bài viết này, các bạn sẽ có thêm thật nhiều kiến thức và kỹ năng hữu dụng về nghành này. Hãy ghé thăm DNSE tiếp tục để học thêm nhiều kỹ năng và kiến thức mê hoặc mỗi ngày bạn nhé .

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Thị Trường