Lạm phát là gì? Phân loại, nguyên nhân và tác động của lạm phát – https://laodongdongnai.vn

1. Khái niệm lạm phát

Có nhiều nhà kinh tế tài chính đã đi tìm một định nghĩa đúng cho thuật ngữ lạm phát, nhưng nói chung chưa có một sự thống nhất trọn vẹn. Để có một khái niệm chung về lạm phát, tất cả chúng ta cần điều tra và nghiên cứu một số ít luận thuyết về lạm phát .

Trong luận thuyết “lạm phát lưu thông tiền tệ” của Milton Friedman, Milton Friedman cho rằng lạm phát là việc đưa quá nhiều tiền vào lưu thông làm cho giá cả tăng lên.

Theo Jean Bodin “ lạm phát trong mọi lúc mọi nơi đều là hiện tượng kỳ lạ của lưu thông tiền tệ. Lạm phát Open và chỉ hoàn toàn có thể Open khi nào số lượng tiền tệ trong lưu thông tăng lên với nhịp độ nhanh hơn so với sản xuất ” .

Luận thuyết lạm phát cầu dư thừa tổng quát của John Maynard Keynes. Theo John Maynard Keynes nguyên do cơ bản của lạm phát là sự dịch chuyển của quan hệ cung và cầu sản phẩm & hàng hóa. Khi mức cung đã đạt tột đỉnh vượt quá mức cẩu, làm cho sản xuất định đốn thì Nhà nước cần phải tăng thêm tiền vào lưu thông, để tăng các khoản chi cho nhà nước, nghĩa là tăng cầu để đạt tới mức cán bằng với cung và vượt cung. Khi đó Open lạm phát và lạm phát ở đây có công dụng thôi thúc sản xuất tăng trưởng. Như vậy theo J M Keynes, trong điều kiện kèm theo nền kinh tế tài chính có tài nguyên dư thừa, sức lao động dồi dào, có phương tiện đi lại lao động, nhưng thiếu vốn thì lạm phát là một công cụ để tăng trưởng kinh tế tài chính, chống suy thoái và khủng hoảng .
Luận thuyết “ lạm phát ngân sách ” : theo quan điểm này cho rằng lạm phát phát sinh do mức tăng các chi phí sản xuất kinh doanh thương mại nhanh hơn mức tăng hiệu suất lao động. Mức tăng ngân sách này hầu hết là do tăng : tiền lương, giá các nguyên vật liệu, nguyên vật liệu, vật tư đặc biệt quan trọng từ sau năm 1970 do giá dầu mỏ tăng cao, đã làm cho lạm phát tăng ở nhiều nước .
Luận thuyết “ lạm phát cơ cấu tổ chức ” được thông dụng ở nhiều nước đang tăng trưởng : lạm phát phát sinh là do sự mất cân đối thâm thúy trong chính cơ cấu tổ chức của nền kinh tế tài chính ( mất cân đối giữa tích góp và tiêu dùng. giữa công nghiệp và nông nghiệp. ), chính vì sự mất cân đối này là một tác nhân cơ bản dẫn đến sự tăng trưởng không có hiệu suất cao của nền kinh tế tài chính .
Theo quan điểm của Karl Marx “ lam phát là sự tràn ngập trong lưu thông một khối lượng tiền giấy quá thừa dẫn đến sự mất giá của tiền giấy, dẫn đến sự phân phối và phân phối lại thu nhập quốc dân có lợi cho giai cấp thống trị, làm thiệt hại đến quyền lợi và nghĩa vụ của nhân dân lao động ” .
Lạm phát thường có những bộc lộ đó là :
– Giá của toàn bộ các loại sản phẩm & hàng hóa kế cả sản phẩm & hàng hóa từ liệu tiêu dùng, lần sản phẩm & hàng hóa tư liệu sản xuất và giả cả sản phẩm & hàng hóa sức lao động đều tăng .
– Giá vàng tăng .– Giá ngoại tệ tăng .
– Giá cả của sàn chứng khoán có giá dịch chuyển mạnh .

2. Các loại lạm phát

Có nhiều địa thế căn cứ để phân loại lạm phát, các kinh tế tài chính gia thống nhất phân loại lạm phát theo các tiêu thức sau đây :

* Căn cứ vào tốc độ của lạm phát:

Nếu địa thế căn cứ vào vận tốc của lạm phát, chia lạm phát ra làm lạm phát thấp, lạm phát phi mã và lạm phát siêu tốc .

– Lạm phát thấp: Lạm phát thấp hay còn gọi là lạm phát vừa phải, là loại lạm phát xảy ra với mức tăng chậm của giá cả, được giới hạn ở mức độ một con số hàng năm, có nghĩa là chỉ số giá cả tăng từ 1% năm đến 9% năm.

– Lạm phát phi mã: Lạm phát phi mã là lạm phát xảy ra khi chỉ số giá cả hàng hóa biến động mạnh, tăng từ hai con số trở lên hàng năm, có nghĩa là chỉ số giá cả tăng từ 10% năm đến 99% năm.

– Lạm phát siêu tốc: Lạm phát siêu tốc hay còn gọi là siêu lạm phát, là lạm phát xảy ra khi chỉ số giá cả hàng hóa biến động rất mạnh, tăng từ ba con số trở lên hàng năm, có nghĩa là chỉ số giá cả tăng từ 100% năm trở lên.

Ví dụ như ở Đức, từ tháng 1 năm 1922 đến tháng 11 năm 1923 chỉ số giá thành tăng 10.000.000 lần, vào thời kỳ đó, một ngàn phiếu có giá trị 30 triệu DEM, sau 2 năm 30 triệu DEM không mua nổi một chiếc kẹo cao su đặc, vì thế trong một khoảng chừng thời hạn ngắn từ năm 1921 đến năm 1923 mà kho tiến của nước Đức tăng 7.000 triệu lẫn. Lạm phát siêu tốc gây nên mối đe dọa rất lớn cho nền kinh tế tài chính – xã hội, hoàn toàn có thể tóm tắt qua 1 số ít điểm chính như sau :
– Nền kinh tế tài chính bị phá hoại một cách trầm trọng, vì lạm phát ngày càng tăng nên nghành lưu thông bành trưởng, trên cơ sở sản xuất không tăng trưởng nên đẩy nền kinh tế thị trường đi theo hướng xấu đi .
– Phá hoại các hoạt động giải trí của ngân hàng nhà nước, như làm tê liệt mạng lưới giao dịch thanh toán ; giảm số dư tiền gửi kêu gọi ; giảm dư nợ tín dụng thanh toán và các dịch vụ ngân hàng nhà nước Giao hàng cho người mua cũng bị ảnh hưởng tác động rất xấu .
– Làm giảm thấp mức thu nhập trong thực tiễn của ngân sách Nhà nước nên không bảo vệ nhu yếu tiêu tốn trong tài khóa .
– Bần cùng hóa đời sống của quảng đại quần chúng nhân dân lao động, vì người lao động là người làm công ăn lương, trong khi tiến lương không tăng hoặc tăng không kịp so với tỷ suất lạm phát .

* Căn cứ vào nguyên nhân gây ra lạm phát

Nếu địa thế căn cứ vào nguyên do gây ra lạm phát, chia lạm phát ra làm lạm phát cầu kéo và lạm phát ngân sách đẩy .

– Lạm phát cầu kéo: Lạm phát cầu kéo là loại lạm phát xảy ra khi nhu cầu hàng hóa tăng quá cao vượt quá khả năng cung ứng hàng hóa của nền kinh tế.

Do nhu yếu sản phẩm & hàng hóa tăng, đáp ứng sản phẩm & hàng hóa không tăng tương ứng, từ đó kéo Ngân sách chi tiêu sản phẩm & hàng hóa tăng. Trong trong thực tiễn nhà nước hoàn toàn có thể trấn áp loại lạm phát này ở mức độ nhất định, tận dụng lạm phát cầu kéo nhằm mục đích thôi thúc tăng trưởng kinh tế tài chính, tạo thêm công ăn việc làm .
Có rất nhiều nguyên do dẫn đến lạm phát cầu kéo, thường thì do các nguyên do hầu hết sau :

• Thứ nhất: do bội chi ngân sách Nhà nước thường xuyên và kéo dài, ngân hàng trung ương phải phát hành tiến tạm ứng cho Chính phủ chi tiêu.
• Thứ hai: do việc kiểm soát khối lượng tiền trong lưu thông của ngân hàng trung ương không chặt chẽ, làm cho tiền trong lưu thông vượt quá khối lượng tiền cần thiết (bao gồm cả tiền mặt và tiền ghi số) chất lượng tín dụng yếu kém, các ngân hàng thương mại cho vay nhưng không thu hồi được vốn,…
• Thứ ba: do yếu tố tâm lý, như ảnh hưởng của các cuộc khủng hoảng về kinh tế, chính trị, quân sự, bão lụt, động đất lớn v.v.. làm cho tâm lý dân cư bị giao động, mọi người đều có xu hướng dự trữ hàng hóa cho tương lai, làm cho nhu cầu hàng hóa gia tăng nhanh chóng, giá cả hàng hóa sẽ bị kéo lên.

– Lạm phát chi phí đẩy: Lạm phát chi phí đẩy là loại lạm phát xảy ra khi chi phí đầu vào cho một đơn vị sản phẩm hàng hóa, dịch vụ tăng, làm cho giá thành sản phẩm tăng nên đẩy giá cả hàng hóa tăng lên.

giá thành nguyên vật liệu, nguyên vật liệu, vật tư, ngân sách tiền lương, chi phi sản xuất khác đều tăng làm Chi tiêu sản phẩm & hàng hóa tăng lên. Khi mức giá thành càng cao, nhu yếu sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ của nền kinh tế tài chính sẽ càng giảm, hậu quả là làm cho sản lượng của nền kinh tế tài chính giảm, kéo theo tổng sản phẩm quốc dân giảm .Lạm phát ngân sách đẩy có tác động ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế tài chính vì thế nhà nước nên có những kế hoạch để phòng tránh hoặc có giải pháp để khắc phục hậu quả .
Có rất nhiều nguyên do dẫn đến lạm phát ngân sách đẩy, thường thì do các nguyên do đa phần như :

• Thứ nhất: do trình độ quản lý kinh tế yếu kém, tổ chức lao động không hợp lý, các chi phí ngoài sản xuất tăng cao.
• Thứ hai: do tham nhũng cùng các vấn nạn xã hội khác.
• Thứ ba: do chi phí nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu tăng. Sự gia tăng này có thể vì sự khan hiếm trong nước hoặc giá thành nhập khẩu tăng cao.
• Thứ tư: do chi phí tiền lương công nhân tăng.
• Thứ năm: do thuế suất cao hoặc chính sách thuế không hợp lý. Thứ sáu: do trang thiết bị, công nghệ sản xuất lạc hậu làm giả thành sản xuất tăng lên.

Lưu ý : Trong những trường hợp nhất định, việc phân loại lạm phát cầu kéo hoặc lạm phát ngân sách đẩy chỉ là tương đối ; ví dụ điển hình khi ngân sách tiền lương trong một đơn vị chức năng loại sản phẩm sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ tăng lên sẽ đẩy giá tiền mẫu sản phẩm tăng, đồng thời cũng làm tăng thu nhập người lao động và làm cho cấu sản phẩm & hàng hóa tăng .

* Căn cứ vào tác động của lạm phát

Nếu địa thế căn cứ vào ảnh hưởng tác động của lạm phát, chia lạm phát ra làm ba loại là : làm phát cân đối và hoàn toàn có thể Dự kiến ; Lạm phát không cần bằng và hoàn toàn có thể Dự kiến ; Lạm phát cân đối và không hề Dự kiến

– Lạm phát cân bằng và có thể dự đoán được: Lạm phát cân bằng và có thể dự đoán là loại lạm phát xảy ra khi giá cả tất cả các loại hàng hóa đều tăng cùng một tốc độ và có thể dự đoán trước được.

Lạm phát cân đối và hoàn toàn có thể Dự kiến không ảnh hưởng tác động xấu đến nền kinh tế tài chính, vì giá thành các loại sản phẩm & hàng hóa tăng đều nhau nên lưu thông tiền tệ ít bị ảnh hưởng tác động, sản xuất giữa các ngành tăng trưởng thông thường, ít gây ảnh hưởng tác động đến các hoạt động giải trí kinh tế tài chính. Tỷ lệ lạm phát được Dự kiến trước và trở thành tỷ suất lạm phát trông đợi, người ta hoàn toàn có thể chỉ số hóa vào các hành vi kinh tế tài chính, do vậy thu nhập quốc dân không bị phân phối lại .

– Lạm phát không cân bằng và có thể dự đoán: Lạm phát không cân bằng và có thể dự đoán là loại lạm phát xảy ra khi giá cả các loại hàng hóa tăng không đều, nhưng có thể dự đoán trước được.

Do giá thành các loại sản phẩm & hàng hóa tăng không đều làm cho sản xuất bị mất cân đối. Lưu thông tiền tệ bị rối loạn, Open hiện tượng kỳ lạ “ chạy trốn ” khỏi tiền tệ .
Các ảnh hưởng tác động trên làm tác động ảnh hưởng không tốt đến sự tăng trưởng nền kinh tế tài chính .

– Lạm phát cân bằng và không thể dự đoán: Lạm phát cân bằng và không thể dự đoán là loại lạm phát xảy ra khi giá cả các loại hàng hóa tăng đều nhau nhưng bất ngờ và không thể dự đoán trước được.

Do đặc thù giật mình, không Dự kiến trước nên người ta không hề chỉ số hóa tỷ suất làm phát vào các hành vi kinh tế tài chính được, làm thu nhập quốc dân bị phân phối lại .
Lạm phát không cân đối và không hề Dự kiến trước : Lạm phát không cân đối và không hề Dự kiến trước là loại lạm phát xảy ra khi giá thành các loại sản phẩm & hàng hóa tăng không đầu nhau và giật mình, không Dự kiến trước được .
Vì không hề Dự kiến trước nên đã làm phân phối lại thu nhập quốc dân và của cải xã hội một cách thâm thúy. Lưu thông tiến tệ rồi loạn, sản xuất mất cân đối, tác động ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự tăng trưởng kinh tế tài chính .
Loại lạm phát này rất khó trấn áp và hoàn toàn có thể dẫn đến lạm phát phi mã và lạm phát siêu tốc .
Trong điều kiện kèm theo văn minh, khi mà nền kinh tế tài chính của một nước luôn được gắn liền với nền kinh tế tài chính quốc tế thì bộc lộ của lạm phát được bộc lộ qua các hiện tượng kỳ lạ sau :
Sự mất giá của các loại sàn chứng khoán có giả, song song với sự tăng giá cả các loại sản phẩm & hàng hóa, giá trị các loại sàn chứng khoán có giá bị sụt giảm nghiêm trọng. Vì việc mua công khố phiếu, mua tín phiếu và các sách vở có giá trị nói chung là để nhằm mục đích thu các khoản lợi khi đáo hạn, nhưng vì giá của đồng xu tiền sụt giảm nghiêm trọng nên người ta không thích tích lũy tiến theo hình thức mua công khố phiếu và tín phiếu nữa mà chuyển sang tích trữ vàng và ngoại tệ .
Sự giảm nhu cầu mua sắm của đồng xu tiền so với ngoại tệ và vàng trong điều kiện kèm theo lan rộng ra quan hệ quốc tế. Vàng và ngoại tệ mạnh được sử dụng thông dụng và coi như tiêu chuẩn để do lường sự mất giả của tiền vương quốc, đồng xu tiền càng giảm giá so với vàng và ngoại tệ bao nhiêu, nó lại có ảnh hưởng tác động nâng giá sản phẩm & hàng hóa lên cao bấy nhiêu, trong trưởng hợp này người ta bán hàng dựa trên cơ sở quy đổi giá vàng hoặc ngoại tệ để bán, mà không địa thế căn cứ vào giá trị tiền tệ vương quốc nữa .
Trong điều kiện kèm theo mạng lưới hệ thống ngân hàng nhà nước được lan rộng ra lạm phát còn bộc lộ ở chỗ khối lượng tiền ghi sổ tăng nhanh gọn, bên cạnh khối lượng tiền mặt phát hành ra trong lưu thông. Nhưng điều cần chú ý quan tâm là khi khối lượng tiền ghi sổ tăng lên, khối lượng tín dụng thanh toán tăng lên, nó có ý nghĩa lớn trong việc tác động ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của nền kinh tế tài chính .
Như vậy lạm phát trong điều kiện kèm theo tân tiến còn có nghĩa là sự tăng các phương tiện đi lại chi trả trong đó có khối lượng tín dụng thanh toán thời gian ngắn ngày càng tăng nhanh gọn .Lạm phát trong điều kiện kèm theo tân tiến còn là chủ trương của các Nhà nước nhằm mục đích kích thích sản xuất, chống lại nạn thất nghiệp, bù đáp các thiếu vắng của ngân sách .
Lạm phát đôi lúc được những kẻ bóc lột tận dụng để bóc lột nhiều hơn nữa những người làm công ăn lương .
Điều thuận tiện thấy nhất là khi lạm phát ngày càng tăng, Ngân sách chi tiêu sản phẩm & hàng hóa tăng nhanh hơn ngày càng tăng tiền lương vì thế mà các nhà Tư bản đã dàng kiếm được doanh thu do bán hàng .
Đặc biệt lạm phát để chạy đua vũ trang bù đắp ngân sách quân sự chiến lược thì Tư bản công nghiệp sản xuất vũ khí là có lợi nhiều nhất. Tuy nhiên không nhất thiết là lạm phát phải là có lợi duy nhất cho những các nhà Tư bản chiếm hữu nhiều gia tài, mà đôi lúc nó lại là chủ trương kích thích sự tăng trưởng kinh tế tài chính vì nó làm tăng khối lượng tiền trong lưu thông, cung ứng thêm vốn cho các đơn vị chức năng sản xuất, có công dụng kích thích sự tiêu dùng của nhà nước và nhân dân. Vì vậy trong một chừng mực nhất định lạm phát thấp sẽ có công dụng kích thích sự tăng trưởng kinh tế tài chính của quốc gia .
Tuy nhiên việc sử dụng chủ trương như vậy cần phải thận trọng vì nó dễ dẫn đến sự quá đà đưa lạm phát với vận tốc cao .

3. Nguyên nhân của lạm phát

Ở đây, chúng ta chỉ tập trung nghiên cứu lạm phát do nguyên nhân cầu kéo và lạm phát chi phí đẩy.

– Lạm phát do nguyên nhân cầu kéo.

Chi tiêu của Nhà nước tăng tiếp tục cho y tế, giáo dục, quốc phòng, – và do nhu yếu khuếch trương nền kinh tế tài chính. Nhà nước chủ trương phát hành thêm tiền vào lưu thông để bù đắp cho các ngân sách nói trên đang bị thiếu vắng .
Như vậy sự tăng lên của tổng cầu hoàn toàn có thể do nhiều tác nhân tác động ảnh hưởng, như cung tiền tệ tăng ; thuế giảm ; xuất khẩu ròng tăng thường thì các nguyên do đa phần của lạm phát cầu kéo là :
Do bội chi ngân sách Nhà nước liên tục và lê dài .
Do việc trấn áp khối lượng tiền trong lưu thông của ngân hàng nhà nước TW không ngặt nghèo, làm cho khối lượng tiền trong lưu thông vượt quá khối lượng tiễn thiết yếu cho lưu thông trong một thời hạn .
Do chất lượng tín dụng thanh toán kém, không tịch thu được vốn, làm mất càn đối quan hệ tiến – hàng .
Do tiền lương tăng quá cao, tạo sức cầu hàng hóa lớn, vượt quá năng lực đáp ứng sản phẩm & hàng hóa của nền kinh tế tài chính .
Ngoài ra hoàn toàn có thể do các nguyên do về tâm ý, như tác động ảnh hưởng của các cuộc khủng hoảng cục bộ về chính trị, quân sự chiến lược, kinh tế tài chính, hoặc do thiên tại như động đất, bão, núi lừa, sụt bùn, lở núi, v.v.. làm cho dân chúng hoang mang lo lắng đổ xô đi mua vét sản phẩm & hàng hóa, làm sức cẩu sản phẩm & hàng hóa ngày càng tăng nhanh gọn, kéo Chi tiêu sản phẩm & hàng hóa tăng lên .
Bản chất của lạm phát cầu kéo là do nhu yếu sản phẩm & hàng hóa tăng nhanh vượt quá năng lực đáp ứng sản phẩm & hàng hóa nên kéo giá thành sản phẩm & hàng hóa tăng lên .

– Lạm phát do nguyên nhân chi phi đẩy

Trong điều kiện kèm theo cơ chế thị trường chưa đạt tới tỷ suất tự nhiên của loại sản phẩm, không có một vương quốc nào lại hoàn toàn có thể duy trì được trong một thời hạn dài với công ăn việc làm vừa đủ cho mọi thành viên trong xã hội, Chi tiêu không thay đổi và có một thị trường trọn vẹn tự do .

Hình 1 : Lạm phát do nguyên do cầu tăng vượt sản lượng tiềm năng, đường cầu DD1, vượt quá sản lượng tiềm năng. Giá cả tăng từ P lên P ’. Đường cung SS ’ có độ dốc lớn và cân đối cung, cầu được lập lại ở một thế mới với giá thành là P ’, dường cầu mới là D1D ’ 1 .
Trong điều kiện kèm theo lúc bấy giờ, xu thế tăng giá cả các loại sản phẩm & hàng hóa và tiền lương công nhân luôn luôn diễn ra trước khi nền kinh tế tài chính đạt được một khối lượng công ăn việc làm nhất định. Điều đó có nghĩa là chi phí sản xuất đã đẩy Chi tiêu tăng lên ngay cả trong khi các yếu tố sản xuất chưa được sử dụng khá đầy đủ. Lạm phát xảy ra như vậy có nguyên do là do sức đẩy của chi phí sản xuất .
Vấn đề đặt ra là tại sao chi phí sản xuất lại tăng lên ? Nhiều nhà kinh tế tài chính cho rằng tăng tiền lương là một nguyên do đẩy ngân sách tăng lên, vì ngân sách nguồn vào có tương quan đến tiền lương tăng. Theo các nhà kinh tế học, việc đẩy chi phi tiền lương tăng lên là do các công đoàn gây sức ép đòi tăng lương, giảm giờ làm. Tuy nhiên 1 số ít nhà kinh tế tài chính khác cho rằng chính công đoàn ở các nước tư bản đã đóng vai trò quan trọng trong việc làm giảm vận tốc tăng của lạm phát và giữ không cho lạm phát giảm xuống quá nhanh, vì các hợp đồng tiền lương của các công đoàn thường là dài hạn và khó biến hóa .
Tuy nhiên tất cả chúng ta cũng hoàn toàn có thể thấy rằng nếu vận tốc tăng tiền lương nhanh hơn vận tốc của hiệu suất lao động sẽ đẩy chi phí sản xuất tăng lên. Có nghĩa là ngân sách tiền công trong một đơn vị chức năng mẫu sản phẩm tăng lên đã đẩy giá thành sản phẩm & hàng hóa tăng lên .
Thực chất ở các nước Tư bản tăng trưởng, khi các cuộc đấu tranh của công đoàn đạt được một thỏa thuận hợp tác về mức lương mới, thì các nhà Tư bản lại tìm cách lấy lại khoản mà họ mất đi do tăng tiền lương công nhân bằng cách nâng giá bán sản phẩm & hàng hóa lên hoặc việc tăng ngân sách quản trị hành chính như ngân sách tiếp khách, ngân sách ngoài sản xuất khác cũng làm cho chi phí sản xuất tăng lên và do vậy đẩy giá thành tăng lên .
Các cuộc khủng hoảng cục bộ về các loại nguyên vật liệu cơ bản như dầu mỏ, sắt thép sẽ làm cho Chi tiêu của các loại sản phẩm & hàng hóa này tăng lên và điều đó đã đẩy chi phí sản xuất tăng lên, nói chung việc tăng chi phí sản xuất do rất nhiều nguyên do khác nhau .
Cũng hoàn toàn có thể do sản xuất không có hiệu suất cao. Vốn bỏ ra nhiều hơn nhưng loại sản phẩm thu lại không tăng lên hoặc tăng chậm hơn vận tốc tăng của chi phí sản xuất .
Lạm phát do sức đẩy ngân sách được bộc lộ trên đồ thị hình 2 như sau :

Hình 2 : Trên sơ đồ ta thấy là cầu chưa đạt đến sản lượng tiềm năng, đường cung SS1, gặp đường cầu DD ở E, Ngân sách chi tiêu được xác lập ở P. Đường cung có khuynh hướng chuyển dời từ SS1, lên S’S ’ 1, đường cung S’S ’ 1 gặp đường cầu DD ’ ở E ’ làm cho Ngân sách chi tiêu tăng từ P lên P ’ .

– Lạm phát ỳ.

Một số nhà kinh tế tài chính cho rằng : lạm phát ỷ là lạm phát chỉ tăng với một tỷ suất không đổi hàng năm trong một thời hạn dài. Ở những nước có lạm phát ỳ xảy ra có nghĩa là nền kinh tế tài chính của nước đó có một sự cân đối trông đợi tỷ suất lạm phát là tỷ suất được trông đợi và được dự kiến trong các kế hoạch tăng trưởng hàng năm của nhà nước .
Tỷ lệ lạm phát đó được ngân hàng nhà nước TW, giới Tư bản và cả giới lao động thừa nhận và phê chuẩn nó. Đó là một sự lạm phát trọn vẹn nằm trong cấu trúc biểu lộ một sự cân đối trung hòa và nó chỉ biến hóa khi có sự chấn động kinh tế tài chính xảy ra ( tỷ suất y tăng hoặc giảm ). Nếu như không có sự chấn động nào về cung hoặc cầu thì lạm phát có khuynh hướng liên tục theo tỷ suất cũ .

Hình 3 : Bằng hình ảnh trên đồ thị hình 3, tất cả chúng ta giả sử rằng sự tăng trưởng của tổng sản phẩm quốc dân là không có. Khi lạm phát tăng với tỷ suất hàng năm là một tỷ suất nào đó thì ngân sách trung bình cũng tăng lên cùng tỷ suất. giá thành tăng lên đẩy đường cung tăng lên, dẫn đến Chi tiêu và tiền lương tăng lên theo vòng xoáy trôn ốc .
Lạm phát ỳ dẫn tới Chi tiêu sản phẩm & hàng hóa tăng lên hàng năm với một vận tốc như cũ, D’D ’ 1, D ” D ” 1, và đường cung SS1, S’S ’ 1, S ” S ” 1, cùng di dời lên trên với một vận tốc giống nhau hàng năm và kinh tế tài chính vĩ mô nhận điểm cân đối mới là E rồi E ’, E ” …

4. Tác động của lạm phát

Tác động của lạm phát so với nền kinh tế tài chính như thế nào ? điều mà mọi giới trong xã hội luôn luôn chăm sóc. Lạm phát thường tác động ảnh hưởng cả hai mặt : tích cực khi lạm phát thấp và xấu đi khi lạm phát ở mức phi mã hoặc siêu tốc .

* Lạm phát làm phân phối lại thu nhập và của cải giữa các giai cấp khác nhau.

Khi có lạm phát những người có gia tài, những người đang vay nợ là có lợi, vì giá thành các loại gia tài, sản phẩm & hàng hóa đều tăng lên, còn giá trị tiền tệ lại giảm xuống. Những người làm công ăn lương chỉ có nguồn thu nhập chính là tiền lương và những người gửi tiền là bị thiệt hại .
Vì vậy để tránh thiệt hại, 1 số ít nhà kinh tế tài chính đưa ra bài tính đơn thuần là lãi suất vay cần phải được kiểm soát và điều chỉnh cho tương thích với tỷ suất lạm phát .
Ví dụ lãi suất vay trong thực tiễn là 5 % năm, tỷ suất trượt giá là 9 % năm thì lãi suất vay danh nghĩa phải là 14 % năm .
Tuy nhiên một sự kiểm soát và điều chỉnh lãi suất vay cho tương thích với tỷ suất lạm phát chỉ hoàn toàn có thể thực thi ở mức lạm phát thấp, lạm phát ở mức một số lượng hàng năm. Khuynh hướng chung là khi Dự kiến có lạm phát, người ta thường dự trữ vàng hoặc góp vốn đầu tư vào bất động sản hoặc góp vốn đầu tư các gia tài có giá trị khác .
Trong khoảng chừng thời hạn từ năm 1987 đến năm 1988 nhiều người đầu tư mạnh vàng và bất động sản ở Nước Ta đã giàu lên nhanh gọn, còn những người làm công ăn lương thì ngày một bần hàn hơn, khó khăn vất vả hơn .
Nhìn chung những người dự trữ vàng vẫn có lợi nhất, vì giá vàng so sánh với các loại sản phẩm & hàng hóa hạng sang như : xe hơi, xe máy kể cả các loại sản phẩm & hàng hóa thường thì như : gạo, muối, đường và ngoại tệ thì không suy giảm chút nào. Vì vậy trong thời kỳ giá Vàng xuống mức rất thấp họ tăng cường mua Vàng và bán ra khi giá Vàng được nâng lên. Trong thời kỳ này những người gửi tiền tiết kiệm ngân sách và chi phí là bị thiệt hại nhiều nhất .
Lạm phát với mức độ phi mã hoặc siêu tốc thì nợ nần của nhà nước được giảm bớt, tuy nhiên nhà nước sẽ bị áp lực đè nén chính trị của phần đông quần chúng, nhân dân lao động bị thiệt hại do lạm phát xảy ra .

* Tác động của lạm phát đối với phát triển kinh tế và công ăn việc làm.

Đối với nền kinh tế thị trường, khi lạm phát xảy ra cơ bản là có tác động ảnh hưởng làm tăng trưởng nền kinh tế tài chính và tạo ra nhiều công ăn việc làm hơn .
Nhưng trong nền kinh tế tài chính bao cấp thì không như vậy, vì việc sản xuất nhiều hay ít đều do Nhà nước pháp luật về số lượng, Chi tiêu được Nhà nước ấn định, nên việc thôi thúc của lạm phát so với ngày càng tăng sản xuất là không có. Tất nhiên sản xuất không ngày càng tăng nên khối lượng công ăn việc làm cũng không tăng thêm, mọi thành viên trong xã hội đang còn trong độ tuổi lao động đều có chỗ làm, nhưng không có đủ việc để làm, một dạng thất nghiệp trá hình diễn ra khá thông dụng .
Trong nền kinh tế thị trường, lạm phát đồng nghĩa tương quan với cung tín dụng thanh toán tăng trưởng quá nhanh gọn, các nhà kinh doanh có thời cơ để góp vốn đầu tư thêm, công ăn việc làm cũng được tạo ra nhiều hơn. Nhưng khi lạm phát giảm thì lao động và tư bản bị bỏ không, không sử dụng hết năng lượng của nền kinh tế tài chính. Các món nợ của ngân hàng nhà nước và các chủ nợ khác sẽ thuận tiện thu lại được trong thời kỳ lạm phát, nhưng nếu là ngân hàng nhà nước tư nhân họ sẽ không thiệt hại gì cả. Chỉ có người gửi tiền mới bị thiệt .
Do kinh tế tài chính tăng trưởng, các dịch vụ ngân hàng nhà nước cũng nẩy sinh ra nhiều hơn và ngân hàng nhà nước tăng trưởng mạnh. Nhưng nếu mạng lưới hệ thống ngân hàng nhà nước thương mại hầu hết là ngân hàng nhà nước của Nhà nước hoạt động giải trí bằng vốn ngân sách thì thật là một rủi ro tiềm ẩn lớn khi có lạm phát, vốn được cấp sẽ bị giảm dẫn cùng chiều với vận tốc của lạm phát, nên càng bổ trợ thêm vốn thì vận tốc lạm phát sẽ tăng lên nhanh gọn .
Khi lạm phát tăng lên, có khuynh hướng ngày càng tăng tiền lương và chi phí sản xuất trong điều kiện kèm theo bao cấp do kinh tế tài chính tăng trưởng không tương thích với mức tăng của lạm phát nên gia tài vương quốc sẽ bị mất mát đáng kể và đến khi Nhà nước sử dụng các giải pháp để đẩy lùi lạm phát thì lập tức nhiều món tiền cho vay của Nhà nước không được hoàn trả, nợ khó đòi tăng lên và Nhà nước vẫn cứ bị nghèo đi .
Tuy nhiên cần chú ý quan tâm là tùy vào mức độ lạm phát mà sự thiệt hại của lạm phát sẽ như thế nào, lạm phát thấp hoàn toàn có thể không gây thiệt hại gì cho nền kinh tế tài chính, lạm phát siêu tốc sẽ có mối đe dọa trầm trọng. Mặt khác về góc nhìn chính trị, nếu lạm phát cao sẽ tạo ra sự phản ứng lại chính quyền sở tại Nhà nước của nhân dân lao động, xung đột giai cấp sẽ xảy ra ảnh hưởng tác động xấu đến sự vững chắc của nền chính trị – xã hội .

* Các tác động khác của lạm phát.

– Lạm phát cân đối có dự trù trước : đây là một trường hợp lý tưởng khi Chi tiêu tăng lên 10 % ví dụ điển hình, thu nhập danh nghĩa cũng tăng lên 10 % có nghĩa là lạm phát không ảnh hưởng tác động gì đến thu nhập, nó không phân phối lại thu nhập. Ở đây Nhà nước đã Dự kiến trước được thu nhập và kiểm soát và điều chỉnh các chủ trương cho tương thích, người dân cũng vậy, họ cũng được biết trước tỷ suất của lạm phát và kiểm soát và điều chỉnh các hành vi kinh tế tài chính của mình cho tương thích .
Một cuộc lạm phát vừa cân đối, vừa Dự kiến trước được không có ảnh hưởng tác động gì đến sản lượng thực tiễn, hoặc phân phối lại thu nhập .
– Lạm phát không cân đối : Thực tế là lạm phát thường đẩy các loại ngân sách tăng lên, đẩy thuế tăng lên. Có nghĩa là nó có tác động ảnh hưởng đến sản lượng và thu nhập .
Ví dụ : nhà nước pháp luật thuế suất thuế thu nhập cá thể, thuế VAT … khi lạm phát chủ trương thuế sẽ không biến hóa kịp, nên người có thu nhập tăng lên nhanh gọn phải đóng thuế nhiều hơn, Nhà nước thu được nhiều thuế hơn, còn người dân bị thiệt hại do phải đóng thuế cho Nhà nước .
Khi lạm phát tăng người ta có khuynh hướng giữ sản phẩm & hàng hóa, bất động sản và các gia tài khác không bị mất giá như vàng, ngoại tệ. Tiền gửi ở ngân hàng nhà nước sẽ bị người gửi rút ra để mua sản phẩm & hàng hóa, các nhà phân phối kinh doanh thương mại phải thống kê giám sát khoản dự trữ tiền mặt của mình vừa phải để không bị thiệt hại do giữ nhiều tiền quá. Nhưng yếu tố là tiền tệ cứ phải lưu thông nên vòng xoay của nó tăng rất nhanh làm cho lượng tiền trong lưu thông bị dư thừa càng lớn hơn, vận tốc lạm phát sẽ bị đẩy lên nhanh hơn .
Trong nền kinh tế thị trường có điều tiết, lạm phát có tác động ảnh hưởng tế nhị hơn, đó là các nhà kinh doanh công nghiệp và thương nghiệp thường xin kiểm soát và điều chỉnh giá cho tương thích với sự tăng giá cả của thị trường .
Trong tình hình lạm phát tăng trưởng nhanh, Ngân sách chi tiêu tăng lên thường không giống nhau ở : tỷ suất ; các khu vực ; các địa phương ; …. Có nghĩa là các thông tin về Chi tiêu sẽ không đúng chuẩn. Quá trình mua và bán trở nên hỗn loạn, vì mọi người luôn muốn tìm đến nơi có giá thấp. Nếu lạm phát là không cần bằng và không Dự kiến trước được, nó có mối đe dọa về cả mặt hiệu suất cao, cả về mặt phân phối lại thu nhập quốc dân .Sự tai hại của lạm phát hoàn toàn có thể tóm tắt qua 1 số ít điểm chính như sau :
Nếu lạm phát là cân đối và Dự kiến trước được : Lạm phát loại này không gây ra mối đe dọa gì lớn cho nền kinh tế tài chính và đời sống dân cư .
Nếu lạm phát là cân đối nhưng không Dự kiến trước được sẽ gây ra sự phân phối lại thu nhập quốc dân giữa các những tầng lớp dân cư .
Nếu lạm phát không cân đối, nhưng có Dự kiến trước sẽ không gây ra sự mối đe dọa so với phân phối thu nhập quốc dân, nhưng gây ra thiệt hại về hiệu suất cao kinh tế tài chính. Nếu lạm phát không cân đối và không Dự kiến trước được nó gây thiệt hại về hiệu suất cao của nền kinh tế tài chính và phân phối lại thu nhập quốc dân .
Nhìn chung, các Nhà nước đều mong ước duy trì một tỷ suất lạm phát thấp. nhà nước các nước sẽ thực thi một số ít giải pháp để kiềm chế lạm phát, ví dụ như kiềm chế sự tăng trưởng của sản lượng thực tiễn và ngày càng tăng thất nghiệp .
Người ta quan sát các cuộc lạm phát và quy trình trấn áp lạm phát ở các nước trên quốc tế đều thấy rằng, tác dụng khi nào cũng là một thời kỳ suy thoái và khủng hoảng, công nhân thiếu việc làm, tỷ suất thất nghiệp cao .
Tuy nhiên cũng cắn thấy rằng lạm phát thấp lại là một tác nhân kích thích kinh tế tài chính : sản lượng của nền kinh tế tài chính tăng lên, số lượng công ăn việc làm nhiều hơn .
Giữa lạm phát và thất nghiệp có một mối quan hệ nghịch biến, Trong cơ chế thị trường, khi lạm phát tăng lên thì thất nghiệp giảm xuống và ngược lại khi lạm phát giảm xuống thì thất nghiệp lại tăng lên .
Nhà kinh tế tài chính học A.W. Philip đã từng khuynh hướng những yếu tố nhất định về lạm phát và ông đã đưa ra một luận thuyết về mối quan hệ giữa thất nghiệp và việc tăng giá cả – tiền lương. Mối quan hệ này được A.W.
Philip miêu tả trên một đường cong gọi là đường cong Philip ( hình 4 ) .

Hình 4 : Đường cong Phillips ban đầu đơn giản này được gọi là “ triết lý trao đổi về lạm phát ”. Theo quan điểm này, một nước hoàn toàn có thể mua một mức độ thất nghiệp thấp hơn nếu sẵn sàng chuẩn bị trả giá một mức độ lạm phát cao hơn .
Tuy nhiên, theo Samuelson thì đường cong Phillips chỉ có giá trị cho thời hạn trước mắt, về lâu bền hơn nó không có giá trị vì trong thực tiễn cho thấy có nhiều lúc giá thành tăng lên tuy nhiên thất nghiệp vẫn xảy ra .

Một vấn đề nữa cần lưu ý là nếu trong khi Nhà nước áp dụng biện pháp để giảm giá, giá cả có thể hạ xuống nhưng lạm phát vẫn còn xảy ra chứ không thể nào chấm dứt được.

( Nguồn tài liệu : TS. Lê Thị Mận, Lý thuyết Tài chính Tiền tệ, 2010 )

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Thị Trường