Viên chức là gì? Thi viên chức là gì? Phân hạng ra sao?

Thế nào là viên chức nhà nước? Viên chức loại A1, A2 là gì? Phân loại viên chức hạng III là gì? Những quy định về thi tuyển, xét tuyển viên chức gồm những gì? Mời quý học viên theo dõi nội dung bài viết của Liên Việt để cập nhật những thông tin mới nhất.

1

Khái niệm viên chức là gì?

Khái niệm viên chức được quy định rất rõ ràng tại Điều 2 Luật Viên chức năm 2010 như sau: Viên chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng vào vị trí việc làm, làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập với chế độ làm việc theo hợp đồng, được hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp theo quy định của pháp luật.

Đặc điểm nghề nghiệp của viên chức là gì?

Tuy là một trong những đối tượng có số lượng lớn ở nước ta, nhưng nhiều người vẫn chưa thực sự hiểu rõ và phân biệt như thế nào gọi là viên chức. Để phân biệt viên chức là gì, học viên có thể dựa vào những đặc điểm sau:

  • Vị trí việc làm: Là công việc hoặc nhiệm vụ có liên quan đến chức danh nghề nghiệp hoặc vị trí quản lý tương ứng; là cơ sở để xác định số lượng viên chức, cơ cấu ngạch viên chức, tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập (theo Điều 7 Luật Viên chức).

  • Đơn vị sự nghiệp công lập: Là tổ chức do cơ quan nhà nước có thẩm quyền, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị xã hội thành lập, có tư cách pháp nhân, cung cấp dịch vụ công và phục vụ việc quản lý dịch vụ vụ công, phục vụ quản lý Nhà nước (Điều 9 Luật Viên chức).

  • Chế độ hợp đồng: Viên chức có thể ký kết một trong hai loại hợp đồng làm việc là không xác định thời hạn và hợp đồng không xác định thời hạn. Cụ thể, theo Điều 2 Khoản 2 Luật Viên chức sửa đổi thì hai loại hợp đồng bao gồm: hợp đồng làm việc xác định thời hạn (do hai bên ký kết và thời hạn hiệu lực của hợp đồng kết thúc từ 12 tháng đến 60 tháng); Hợp đồng làm việc không xác định thời hạn (được hai bên ký kết và không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng).

Xem thêm: Khái niệm công chức là gì? Điều kiện thi tuyển ra sao?

Hạng viên chức là gì?

Theo quy định cũ tại Điều 3 Nghị định 29/2012/NĐ-CP, viên chức được phân loại theo 02 tiêu chí sau:

  • Vị trí việc làm: Viên chức quản lý, viên chức không giữ chức vụ quản lý (những người chỉ thực hiện chuyên môn nghiệp vụ theo CDNN trong đơn vị sự nghiệp công lập).

  • Theo chức CDNN trong từng lĩnh vực hoạt động với các cấp độ từ cao xuống thấp: Hạng I, hạng II, hạng III, hạng IV.

Tuy nhiên, sau khi Nghị định 115/2020/NĐ-CP có hiệu lực thì các tiêu chí phân loại viên chức đã được thay đổi. Cụ thể tại điều 3 nghị định 155 hướng dẫn phân loại viên chức như sau:

  • Phân loại theo chức trách, nhiệm vụ: Viên chức quản lý, viên chức không giữ chức vụ quản lý;

  • Phân loại theo trình độ: Viên chức giữ CDNN có  trình độ đào tạo tiến sĩ, thạc sĩ, đại học, cao đẳng, trung cấp.

Theo thông tư này, việc phân loại không còn căn cứ theo CDNN nữa và CDNN viên chức cũng được nêu rõ tại khoản 2 Điều 28 Nghị định 115 như sau:  Căn cứ vào mức độ phức tạp công việc của CDNN các CDNN viên chức ở cùng một lĩnh vực sự nghiệp được xếp loại từ cao xuống thấp (Chức danh nghề nghiệp hạng I, hạng II, hạng III, hạng IV, hạng V)

Có thể thấy, trước đây viên chức có 04 hạng đã được thay đổi thành 05 hạng theo CDNN với các tiêu chuẩn như sau: Tên của CDNN; Nhiệm vụ bao gồm những công việc cụ thể phải thực hiện có mức độ phức tạp phù hợp với hạng CDNN; Tiêu chuẩn về đạo đức nghề nghiệp, trình độ, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ.

Xem thêm: Luân chuyển cán bộ là gì? Có gì khác với biệt phái, điều động cán bộ?

2

Hình thức tuyển dụng viên chức là gì?

Hình thức tuyển dụng viên chức được căn cứ dựa theo nhu cầu công việc, tiêu chuẩn CDNN và quỹ tiền lương của đơn vị. Có 02 hình thức tuyển dụng viên chức đó là:

  • Thi tuyển viên chức

    : Đây là hoạt động có kế hoạch, tổ chức của cơ quan sử dụng, quản lý viên chức. Thi tuyển là hình thức kiểm tra, sát hạch để chọn lọc những thí sinh có năng lực, trình độ, đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn theo vị trí việc làm. Việc tuyển dụng viên chữ diễn ra khi đơn vị có chỉ tiêu tuyển dụng và lên kế hoạch tuyển dụng, sau đó thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng,

  • Xét tuyển viên chức

    : Là hoạt động dựa vào nhu cầu công việc, vị trí việc làm, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp, quỹ tiền lương của đơn vị sự nghiệp công lập (theo Điều 23 Luật Viên chức năm 2010).

Điều kiện tuyển dụng viên chức là gì?

Để có thể tham gia tuyển dụng viên chức, người dự tuyển cần đáp ứng điều kiện được quy định tại Điều 22 Luật Viên chức như sau:

  • Người dự tuyển là người Việt Nam và đang sinh sống tại Việt Nam

  • Đủ 18 tuổi trở lên hoặc từ 15 tuổi đối với một số lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao (có sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật) theo quy định tại Khoản 2 Điều 5 Nghị định số 115/2020/NĐ-CP.

  • Có đơn đăng ký dự tuyển

  • Hồ sơ, lý lịch rõ ràng

  • Có văn bằng, chứng chỉ đào tạo, hành nghề hoặc năng khiếu phù hợp với vị trí việc làm tuyển dụng.

  • Có đủ sức khỏe để thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ theo vị trí công việc.

  • Đáp ứng những điều kiện khác theo yêu cầu của vị trí việc làm của đơn vị sự nghiệp nhưng không thấp hơn các tiêu chuẩn chung, không trái pháp luật và không phân biệt loại hình đào tạo.

Lưu ý:  Theo Điều 4 Nghị định 115, trước mỗi kỳ tuyển dụng viên chức, việc quyết định hình thức, nội dung thi tuyển hay xét tuyển viên chức nằm trong nội dung kế hoạch tuyển dụng của cơ quan, đơn vị có thẩm quyền tuyển dụng viên chức.

Xem thêm: Quy định chuyển ngạch viên chức gồm những gì?

Quy trình thi tuyển, xét tuyển viên chức gồm những gì?

Quy trình thi tuyển, xét tuyển viên chức được quy định rất rõ ràng tại Nghị định 115/2020/NĐ-CP như sau:

Thi tuyển viên chức nhà nước là gì?

Thi tuyển viên chức được thực hiện theo 2 vòng thi như sau:

  • Vòng 1: Thi kiểm tra kiến thức chung với hình thức thi trắc nghiệm trên máy vi tính gồm 3 phần: Kiến thức chung (60 phút); Ngoại ngữ (30 phút); Tin học (30 phút)

  • Vòng 2: Thi môn nghiệp vụ chuyên ngành Căn cứ vào tính chất, đặc điểm và yêu cầu của vị trí việc làm cần tuyển, người đứng đầu cơ quan, đơn vị có thẩm quyền tuyển dụng quyết định một trong ba hình thức thi: Phỏng vấn; thực hành; thi viết.

Nội dung thi dùng để kiểm tra kiến thức, kỹ năng hoạt động nghề nghiệp người dự tuyển theo yêu cầu của vị trí việc làm cần tuyển. Nếu tổ chức theo hình thức thi phỏng vấn thì thời gian thi là 30 phút, hình thức thi viết là 180 phút

Xét tuyển viên chức nhà nước là gì?

Hình thức xét tuyển viên chức được thực hiện theo 2 vòng như sau:

  • Vòng 1: Kiểm tra điều kiện dự tuyển tại Phiếu đăng ký theo yêu cầu của vị trí việc làm tuyển dụng, nếu đáp ứng đủ thì thí sinh được tham dự vòng 2.

  • Vòng 2: Tổ chức thi chuyên môn nghiệp vụ chuyên ngành như vòng 2 của hình thức thi tuyển.

Quy định hồ sơ tuyển dụng viên chức

Sau khi nhận được thông báo kết quả xét tuyển viên chức chức, người trúng tuyển phải đến cơ quan, đơn vị có thẩm quyền tuyển dụng để hoàn thiện hồ sơ dự tuyển trong thời hạn 30 ngày (Khoản 1 Điều 115/17 2020/NĐ-CP). Hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm:

  • Bản sao văn bằng, chứng chỉ theo yêu cầu của vị trí tuyển dụng, chứng nhận đối tượng ưu tiên (nếu có). Nếu có bằng tốt nghiệp chuyên môn đã chuẩn đầu ra về ngoại ngữ, tin học đạt chuẩn đầu ra ngoại ngữ, tin học tương ứng với yêu cầu công việc thì được sử dụng bằng này.

  • Phiếu lý lịch tư pháp

Đồng thời, theo khoản 1 Điều 10 Thông tư 07/2019/TT-BNV quy định về xây dựng hồ sơ, thành phần hồ sơ viên chức: Sau khi có quyết định tuyển dụng, đơn vị sử dụng viên chức hướng dẫn kê khai, kiểm tra, xác minh và đối chiếu thông tin.

Sau khi xác minh thông tin,  người đứng đầu sẽ xác nhận, đóng dấu và nộp cho cơ quan quản lý hồ sơ viên chức để đưa vào hồ sơ quản lý.

  • Trường hợp người trúng tuyển không thực hiện đầy đủ hồ sơ dự tuyển theo quy định hoặc khai man khi khai hồ sơ hoặc bị phát hiện sử dụng văn bằng, chứng chỉ không đúng quy định thì người đứng đầu cơ quan, đơn vị có thẩm quyền tuyển dụng viên chức ra quyết định hủy kết quả trúng tuyển.

  • Trường hợp người dự tuyển khai man hoặc sử dụng văn bằng, chứng chỉ, chứng chỉ không đúng để tham gia thi tuyển thì cơ quan, đơn vị có thẩm quyền công khai quyền tuyển dụng trên trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử tuyển dụng. Các cơ quan, đơn vị sẽ không tiếp nhận hồ sơ đăng ký trong các đợt tuyển dụng tiếp theo.

Trên đây là những thông tin, quy định mới nhất về chức danh nghề nghiệp viên chức là gì. Để cập nhật những thông tin mới nhất về viên chức, các khóa bồi dưỡng chứng chỉ chuyên viên quản lý nhà nước, quý học viên vui lòng theo dõi và cập nhật những bài viết mới nhất của chúng tôi.