Phương pháp nuôi bồ câu kiểng (cảnh)

Bồ câu kiểng (bồ câu cảnh) là Bồ câu làm kiểng (làm cảnh), do giống lớn con, hình dáng lạ hoặc sắc lỏng đẹp. Đây là những nòi chim cảnh đặc biệt của các nước được lai tạo công phu, đáp ứng được thị hiếu “tham thanh chuộng lạ” của đa số khách hàng, vốn là những người khó tính.

Hiện nay, Bồ câu kiểng có đến hàng trăm giống lạ và đẹp, lớn có, nhỏ có, hình dáng đa dạng và màu sắc cũng đa dạng, ai thích giống nào thì chọn nuôi giống ấy.

Bồ câu kiểng được bán ra cho người nuôi dưới mọi lứa tuổi: Nhỏ nhất là chim con hơn một tháng tuổi, đã tự biết ăn và đã khôn ngoan. Chim từ hai tháng tuổi đến sáu tháng tuổi gọi là chim lứa, càng già tháng tuổi thì giá bán càng cao. Và hạng chim từ sáu tháng tuổi trở lên gọi là chim đẻ được bán với giá cao nhất…

Người mua chim kiểng tất nhiên có tiêu chuẩn chọn lựa của họ :

– Trước hết họ đòi hỏi chim phải rặc giống. Hễ King phải rặc King. Hễ Modain phải rặc Modain… Rặc từ hình dáng, màu mắt, màu lông… Có chọn lựa kỹ được như vậy thì sau này bầy chim con, cháu của chúng sau này mới giống như cha mẹ ông bà chúng… như khuôn đúc được.

– Chim sởn sơ, không bệnh, không thương tật.

– Nếu là chim có lông nhiều màu như Chinese Owl, như Florentine, hoặc Satinette, hễ chim trống lông ra sao thì chim mái cũng có bộ lông giống y như vậy.

Nói cách khác, nuôi chim kiểng không ai chịu nuôi chim lai, dù lai sắc lông cũng không được chấp nhận. Chẳng hạn Bồ câu Satinette có chóp sau đầu, hai cánh màu xám xanh hoặc màu nâu sáng. Nay nếu ráp cặp trống mái mà một con có chóp con không, hoặc một con cánh màu xám xanh còn con kia cánh màu nâu sáng, thì coi như mất giá không ai chịu nuôi, mặc dầu họ cũng biết dù cánh màu gì thì nó cũng là con Satinette !

Tóm lại, chim làm kiểng phải đòi hỏi đồng thanh đồng thủ, có sự đốì xứng giữa mọi khía cạnh…

– Cách nuôi : Nuôi chim kiểng, nếu nuôi số lượng ít chừng vài ba mươi cặp trở lại thì nên nuôi bằng lồng, tức là nuôi riêng mỗi cặp một lồng. Nuôi theo cách này có điều lợi là dễ kiểm soát sự sinh sản của từng cặp: chẳng hạn đẻ có tốt không, nuôi con có giỏi không… để biết mà giữ lại nuôi tiếp hay là loại bỏ. Đồng thời, nuôi riêng từng cặp như vậy thì cũng dễ phát giác kịp thời khi chim bị vướng bệnh.

Nếu nuôi số nhiều thì nuôi tập thể bằng chuồng như cách nuôi chim thịt. Nhưng, chuồng nào thì chỉ nuôi rặc một loại chim nào đó mà thôi, chứ không nên nuôi nhiều giống khác nhau chung, đụng với nhau! Vì như phần trên chúng tôi đã nói Bồ câu không chung tình, chúng phủ mái loạn xạ, không phân biệt “sắc dân” nào cả! Nếu nuôi chung đụng nhiều giống theo dạng tập thể thì cuối cùng quí vị sẽ… sản xuất ra chim lai mà thôi !

Tóm lại, nếu nuôi số nhiều thì nuôi tập thể, và mỗi chuồng chỉ nuôi rặt một giống chim nào đó mà thôi. Nếu quí vị có trong tay mười giống chim kiểng thì phải nuôi riêng lẻ mười chuồng.

Có một số nghệ nhân thích lai tạo ra những giống Bồ câu mới lạ, bằng cách ghép giống này với giống khác. Tất nhiên họ chỉ lai tạo nửa vời một hai đời để lấy chim con mà nuôi. Việc làm này xem ra cũng lý thú, nhưng nhằm phục vụ ý thích của mình thì được, chứ dự định kinh doanh thì chúng tôi… xin can, vì dân chơi kim kiểng không ai chuộng chim lai cả. Những con chim lai này đem về nuôi, con cháu của nó rồi sẽ “biếng tướng” ra sao ?

– Chọn con giống Bồ câu kiểng : Thị trường Bồ câu kiểng hiện nay rất đa dạng, có nhiều giống mới lạ, có giống vài trăm ngàn một cặp, nhưng cũng có giống vài chục triệu một cặp! Tất nhiên giống chim càng đắt tiền lại càng hiếm, quí, chứ chưa hẳn nó đã đẹp theo quan niệm của đa số người chơi. Có nhiều giống chim ở châu Âu cho là đẹp, là quí, nhưng giống chim đó đem sang châu khác lại không được chuộng !

Vậy quan niệm của người mình về Bồ câu kiểng ra sao ?

Chúng tôi ở trong nghề này cùng khá lâu nên nhận thấy rằng: đa số dân nuôi Bồ câu kiểng của mình đều thích giống chim lớn con hơn giống nhỏ con. Về màu sắc thì thích màu vàng, kế đó là màu trắng. Loại chim nhiều màu (chim bông) và chim sắc lông đen thì ít ai nuôi nên hạ giá hơn các sắc lông vàng và trắng.

Những thập niên trước, đa số người nuôi chim Bồ câu kiểng thường chọn nuôi các giống lớn con như Romain (khoảng l kg ở con trống), Montauban (con trống nặng cỡ 900g), Modain (con trống khoảng 900g) và Bồ câu King (con trống khoảng 700g)… Giống nhỏ con thì được chuộng là con Satinette, một vài giống thuộc Cravaté Chinois và giống chim Chạp (le Dragon).

Do được nhiều người chuộng nuôi, nên các giống chim kiểng vừa kể trên được nuôi làm giống và bán rất chạy. Thị trường chim kiểng ngày nay, chúng tôi thấy cũng không có gì thay đổi lớn. Vì rằng những giống chim mới thường đắt tiền, như giống Jacobin có giá khoảng mười triệu một cặp đẻ, các giống có mỏ cú (Chinese Owl) cũng vài ba triệu trở lên. Chim đẹp, lạ nhưng giá quá đắt như vậy liệu có vừa túi tiền của đa số người chơi chim kiểng hay không? Đầu ra như vậy là gặp bế tắc làm sao kinh doanh được? Trong khi đó một căp Romain khoảng một triệu, còn King đẻ cũng chỉ sáu, bảy trăm ngàn mà thôi!

Tóm lại, người nuôi chim kiểng thì nhiều, nhưng túi tiền có chừng mực, do đó thị trường Bồ câu kiểng vẫn chỉ phát đạt ở những loại chim to, đẹp nhưng có giá bán vừa phải mà thôi.

Chúng tôi cùng xin mạn phép góp ý với quí vị thêm một điều (mặc dầu biết như thế này là… hơi nhiều chuyện): trước khi tính chuyện kinh doanh Bồ câu kiểng, dù nuôi ít hay nuôi nhiều, cũng nên tìm hiểu kỹ về thị hiếu của khách hàng ra sao. Khi biết đa số thích nuôi những giống Bồ câu kiểng gì thì mình kinh doanh ngay những giống ấy. Có một số dân chơi Bồ câu kiểng nói riêng và chim kiểng nói chung, ý thích của họ cũng giống như ý thích của người chạy theo thời trang ăn mặc: thay đổi vô chừng…

HÌNH ẢNH MỘT SỐ CƠ SỞ CỦA DOGILY PETSHOP

(Ghi chú: Trượt ngang để xem thêm hình ảnh về các cơ sở trang trại, cửa hàng của hệ thống Dogily Farm & Petshop tại Tphcm, Hà Nội & Đà Lạt).

TRUYỀN THÔNG NÓI VỀ CHÚNG TÔI

Với việc tiên phong trong quá trình đưa nhiều giống quý hiếm về Việt Nam. Dogily đã được các phương tiện truyền thông phỏng vấn trao đổi thêm về những giải pháp mà Dogily đã thực hiện

Đài truyền hình thành phố Hồ Chí Minh

Phóng sự giới thiệu về hệ thống Dogily Farm & Petshop Tphcm, Hà Nội & Đà Lạt phát sóng trên kênh HTV7 & HTV9.