Cách thả cá tiễn ông Công ông Táo về chầu trời theo đúng truyền thống

Hải Minh

  –  

Thứ sáu, 13/01/2023 10:00 (GMT+7)

Thả cá chép tiễn ông Công ông Táo về chầu trời là một nghi thức quan trọng trong ngày 23 tháng Chạp. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết thả cá đúng cách.

Theo tục lệ dân gian, phóng sinh cá chép ngày 23 tháng Chạp đã có từ lâu. Dân gian quan niệm Táo Quân sẽ cưỡi cá chép hóa rồng lên Thiên đình để báo cáo lại tất cả việc làm của con người trong một năm.

Vì vậy, vào ngày ông Công ông Táo, mỗi gia đình thường chuẩn bị 3 con cá chép sống được thả trong chậu nước, cúng cùng các đồ lễ khác. Sau khi cúng xong sẽ đem những con cá này phóng sinh ở sông, ao, hồ… nghĩa là tiễn ông Công ông Táo về trời. 

Tuy nhiên, nhiều người băn khoăn làm sao để thả cá đúng cách, vừa giữ được lòng thành kính mà vẫn không sai lệch với truyền thống.

Về vấn đề này, Chuyên gia văn hoá – PGS.TS Phạm Ngọc Trung cho biết, trong tín ngưỡng dân gian, người dân quan niệm rằng cá chép là loài vật linh thiêng. Con cá chép là con vật có thể bơi được dưới sông nước rồi sau đó hoá rồng. Và khi ở môi trường sông nước, đó là phương tiện đi lại của ông Công ông Táo lên chầu trời.

 Nhiều người băn khoăn làm sao để thả cá ngày ông Công ông Táo về chầu trời cho đúng cách. Ảnh: Hồng Nhật

PGS.TS Phạm Ngọc Trung cũng cho biết thêm, ngày xưa khi nguồn nước chưa bị ô nhiễm, các gia đình sẽ thả ngay cá ở những nơi như hồ, sông ở gần nơi họ sinh sống. Như vậy, con cá sau khi được thả sẽ hóa rồng và trở thành phương tiện để đưa ông Công ông Táo lên chầu trời rồi lại đưa ông Công ông Táo quay trở lại trần gian.

“Nếu có điều kiện, người ta sẽ cúng cá chép còn sống, khỏe mạnh, không cần phải to. Nếu như những con cá mà yếu, lờ đờ, họ tin rằng nó sẽ không đủ khả năng để đưa ông Công ông  Táo về trời. Về nơi thả, phải chọn những nơi sạch sẽ, có nước chảy như sông, suối” – PGS.TS Phạm Ngọc Trung cho biết.

Theo sách “Phong tục thờ cúng của người Việt” của tác giả Song Mai – Quỳnh Trang, NXB Văn hoá Thông tin), nếu cúng cá chép sống thì sau khi làm lễ xong, gia chủ đem cá ra sông, hồ thả với tâm thế vui vẻ, thoải mái, cùng niềm tin cá sẽ đưa ông Táo về trời, điều này sẽ mang nhiều may mắn đến cho gia đình gia chủ. 

Trong lúc thả cá nên nhẹ nhàng, từ từ để tránh va chạm mạnh làm cá chết, cũng không cần phải cầu khấn gì cả, chỉ cần đơn giản nghĩ là mình đang đơn thuần cứu vớt chúng là được. Sau khi thả cá xong nên lưu lại xem cá đã bơi đi chưa, tránh tình trạng cá mắc kẹt chưa bơi đi. Không phóng sinh cá ở nơi nguồn nước bẩn, ô nhiễm, không thả cá ồ ạt, quăng, ném hay vứt cả núi nilon xuống hồ nước.