Tương lai nào cho các trường và sinh viên cao đẳng sư phạm?

(GDVN) – Tồn tại hay không tồn tại trước những yêu cầu thực tế hiện nay là điều mà nhiều trường cao đẳng sư phạm đang lúng túng để đi tìm lời giải cho mình.

Có một điểm chung nhất của các trường cao đẳng sư phạm trong những năm gần đây là không tuyển được thí sinh vào học. Nhiều khoa trong trường phải đóng cửa, nhiều ngành học chỉ đào tạo èo uột một số ít sinh viên.

Sinh viên không vào các trường cao đẳng sư phạm, đương nhiên đội ngũ giảng viên của các nhà trường sẽ khó đảm bảo được công việc của mình trong tương lai.

Tồn tại hay không tồn tại trước những yêu cầu thực tế hiện nay là điều mà nhiều trường cao đẳng sư phạm đang lúng túng để đi tìm lời giải cho mình.

Nhìn từ thực tế, chúng ta thấy rằng sinh viên các trường đại học sư phạm ra trường đang còn thất nghiệp nhan nhản thì sinh viên cao đẳng sư phạm ra trường làm sao cạnh tranh nổi.

Thời điểm này, chỉ có sinh viên học mầm non, tiểu học ra trường còn có cơ hội xin được việc làm. Đa số các môn của cấp trung học cơ sở đã “đóng băng” từ mấy năm nay rồi. Chỉ có một số rất ít các chỉ tiêu cho một số môn của cấp học này thì đương nhiên là cơ hội tìm việc làm rất khó khăn.

So với quy định chuẩn giáo viên hiện nay thì việc các trường cao đẳng sư phạm không tuyển được đầu vào cũng là điều hết sức bình thường.

Bởi, trong khi các văn bản hướng dẫn hiện hành đã đang từng bước nâng chuẩn giáo viên lên cao dần và đến ngày 01/7/2020 tới đây, giáo viên cấp tiểu học, trung học cơ sở phải có bằng đại học sư phạm trở lên.

Tại Điều 72 Luật Giáo dục 2019 quy định như sau:

– Đối với giáo viên mầm non phải có bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm trở lên. Quy định hiện hành chỉ yêu cầu có bằng tốt nghiệp trung cấp sư phạm.

– Đối với giáo viên tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông: Phải có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên trở lên.

Quy định hiện hành yêu cầu bằng tốt nghiệp trung cấp sư phạm đối với giáo viên tiểu học; bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm hoặc có bằng tốt nghiệp cao đẳng và có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm đối với giáo viên trung học cơ sở.

Trường hợp môn học chưa đủ giáo viên có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên thì phải có bằng cử nhân chuyên ngành phù hợp và có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm.

Trong khi, ngành giáo dục đã có văn bản hướng dẫn tạm ngưng đào tạo các hệ đại học không chính quy từ mấy năm này rồi.

Điều này cũng đồng nghĩa việc đào tạo sinh viên sư phạm tiểu học và trung học cơ sở hệ cao đẳng sư phạm ở thời điểm này cũng sẽ đồng nghĩa rất khó có đầu ra trong mấy năm tới đây.

Hơn nữa, chỉ còn đúng 2 năm nữa là Chương trình giáo dục phổ thông mới sẽ được áp dụng ở cấp trung học cơ sở nhưng nhìn vào chỉ tiêu tuyển sinh của nhiều trường cao đẳng sư phạm năm nay thì chúng ta sẽ nhìn thấy rất nhiều bất cập.

Bất cập bởi lẽ khi Chương trình giáo dục phổ thông mới được thực hiện thì cấp trung học cơ sở đâu còn giáo viên dạy Lý, Hóa, Sinh, Sử, Địa mà nó sẽ là 2 môn tích hợp.

Vậy nhưng, thời điểm này mà nhiều trường cao đẳng sư phạm vẫn tuyển sinh để đào tạo đơn môn. Vô tình, chưa học thì chúng ta đã thấy thí sinh các ngành này ra trường chắc chắn sẽ…thất nghiệp.

Hiện nay, nhiều trường đại học và cao đẳng sư phạm đã và đang tuyển sinh để đào tạo 2 môn học tích hợp nhằm đáp ứng yêu cầu cho những năm học tới đây.

Đó là chưa kể 5 môn học hiện hành sẽ là 2 môn tích hợp tới đây đang rất thừa giáo viên. Khi gộp lại thành 2 môn tích hợp thì đương nhiên sắp xếp nhân sự 2 môn này còn khó khăn hơn và tất nhiên số lượng giáo viên sẽ dư thừa nhiều hơn.

Những hệ lụy có thể xảy ra

Thứ nhất là sinh viên cao đẳng sư phạm ra trường rất khó cạnh tranh công việc với các sinh tốt nghiệp đại học, đó là chưa kể một số môn học hiện nay đã không còn nhu cầu tuyển dụng.

Thứ hai là việc các trường cao đẳng sư phạm đang rất khó tuyển sinh dù tuyển nguyện vọng 2 chỉ bằng mức điểm sàn của nguyện vọng 1 nhưng một số ngành học vẫn không tuyển đủ, thậm chí là “trắng” thí sinh.

Từ đó cho thấy chất lượng đầu vào rõ ràng chưa cao. Khi đầu vào không cao rất khó để đào tạo thành những người thầy giỏi trong tương lai. Trong khi, tuổi nghề của mỗi thầy cô giáo trung bình cũng phải 35 năm- điều này cũng đương đương với 35 thế hệ học trò.

Thứ ba là sự lãng phí rất lớn từ cơ sở vật chất không được sử dụng hoặc sử dụng sai mục đích ở các trường cao đẳng sư phạm. Các trang thiết bị dạy học không sử dụng hết công năng hoặc không được sử dụng sẽ rất nhanh xuống cấp.

Đội ngũ giảng viên của các trường cao đẳng sư phạm không được sử dụng đúng định mức tiết dạy. Nhiều người thiếu tiết để dạy, có người cả học kỳ, cả năm học không dạy tiết nào. Nhưng, việc trả lương hàng tháng thì đương nhiên cứ phải trả đầy đủ.

Thứ tư là ngành giáo dục đã ban hành các văn bản về chuẩn giáo viên từ tiểu học trở lên phải có bằng đại học. Vậy, bây giờ còn tuyển sinh cao đẳng có phải là đang làm khó các thí sinh hay sao? Một khi giáo viên đang thừa mà sinh viên ra trường không đủ chuẩn về trình độ thì ai tuyển dụng vào làm việc?

Cứ sau mỗi mùa tuyển sinh trong mấy năm gần đây thì chuyện các trường cao đẳng sư phạm lại được nhắc đến rất nhiều và năm nay cũng vậy. Song, thực tế hiện nay cho chúng ta thấy rằng việc tồn tại các trường sư phạm đã không còn phù hợp.

Không tuyển sinh được thì lãng phí rất nhiều thứ và đương nhiên nhà trường không thể duy trì mãi như vậy được. Nhưng, cho dù tuyển sinh được thì tương lai của các sinh viên cao đẳng sư phạm sẽ đi về đâu trong mấy năm tới đây?

NGUYỄN NGUYÊN