Tuần 10. Quan sát, thể nghiệm đời sống

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.29 MB, 11 trang )

Làm văn

Quan sát là gì?
1. Quan sát:
Quan sát là xem xét các sự vật, hiện tượng
theo phương pháp và cách thức nhất định
nhằm chỉ ra những đặc điểm, tính chất nổi
bật của sự vật, hiện tượng đó.

Nêu một số phương pháp và cách thức
quan sát.
Có rất nhiều phương pháp và cách thức
quan sát như: từ gần đến xa, ngoài vào
trong, trước đến sau, trên xuống dưới;
quan sát bộ phận, toàn thể; quan sát so
sánh,quan sát đặc tính,……..

Khi quan sát, cần chú ý đến điều gì?
Khi quan sát cần chú ý đến những chi tiết
nổi bật, những sự lặp lại của hoạt động,
đó chính là những biểu hiện có tính bản
chất của đối tượng.
Trong làm văn, ngoài việc quan sát bằng
các giác quan, cần huy động trí tưởng
tượng và các hoạt động liên tưởng, so
sánh, nhận xét,…

2.Thể nghiệm
Thể nghiệm khác quan sát như thế nào?
-Quan sát: xem xét bên ngoài, phỏng đoán
nội dung bên trong của đối tượng.
– Thể nghiệm: sau khi quan sát bên ngoài,
sử dụng những tri thức về tâm lý, sinh lý,
tìm hiểu, thâm nhập vào khách thể.

Muốn thể nghiệm, cần tự đặt mình vào vị
trí, tính cách, hoàn cảnh,…của đối
tượng.
Kết quả thể nghiệm phải đem lại tri thức
và ấn tượng trực tiếp, cảm tính, khách
quan cho chủ thể.

Luyện tập
a.Nam Cao thể hiện tài quan
sát và thể nghiệm qua việc
Bài tập 1
miêu tả câu chuyện của Lão
Hạc với các hành động:
– Bỏ thuốc vào điếu.
– Cầm lấy đóm, gạt tàn.
– Đặt xe điếu.
– Hút,….

b.Tài quan sát, thể nghiệm của Nguyễn

Minh Châu cùng với khả năng liên tưởng
đã làm cho cảnh trời khuya trở nên có
hồn, bầu trời được nhìn từ cao xuống thấp.
-trời sao dày như mắt sáng – so sánh.
– sương nặng trĩu, ướt đẫm – miêu tả.
-chân trời như thấp xuống nhòe nhạt
hướng dội lại tiến rì rào, rì rầm của sóng
biển – cảm nhận và miêu tả.

• Quan sát và thể nghiệm thường không
tách rời nhau, vì quan sát cần đến thể
nghiệm để kiểm định lại kết quả và
muốn thể nghiệm trước hết phải quan
sát để có tư liệu.

Bài tập 2:

Viết đoạn văn thể hiện sự
quan sát và thể nghiệm.
a.Cảnh mặt trời mọc: quan sát trực tiếp
hoặc gián tiếp; cảnh vật từ gần đến xa,
từ thấp lên cao, cảnh tĩnh, cảnh động,…
nêu suy nghĩ, cảm xúc.
b. Cảnh người thân làm việc (mẹ đi chợ,
em gái đang học bài). Bộ dạng: cử chỉ,
thao tác; suy nghĩ, thái độ của người
quan sát.

c. Cảnh làm việc chân tay nặng nhọc hoặc
cảnh học sinh vui chơi trong nhà trường:
từ bao quát đến cụ thể, chi tiết, từ xa đến
gần.Nêu suy nghĩ, cảm nhận của bản thân.
Củng cố

2.Thể nghiệmThể nghiệm khác quan sát như thế nào?-Quan sát: xem xét bên ngoài, phỏng đoánnội dung bên trong của đối tượng.- Thể nghiệm: sau khi quan sát bên ngoài,sử dụng những tri thức về tâm lý, sinh lý,tìm hiểu, thâm nhập vào khách thể.Muốn thể nghiệm, cần tự đặt mình vào vịtrí, tính cách, hoàn cảnh,…của đốitượng.Kết quả thể nghiệm phải đem lại tri thứcvà ấn tượng trực tiếp, cảm tính, kháchquan cho chủ thể.Luyện tậpa.Nam Cao thể hiện tài quansát và thể nghiệm qua việcBài tập 1miêu tả câu chuyện của LãoHạc với các hành động:- Bỏ thuốc vào điếu.- Cầm lấy đóm, gạt tàn.- Đặt xe điếu.- Hút,….b.Tài quan sát, thể nghiệm của NguyễnMinh Châu cùng với khả năng liên tưởngđã làm cho cảnh trời khuya trở nên cóhồn, bầu trời được nhìn từ cao xuống thấp.-trời sao dày như mắt sáng – so sánh.- sương nặng trĩu, ướt đẫm – miêu tả.-chân trời như thấp xuống nhòe nhạthướng dội lại tiến rì rào, rì rầm của sóngbiển – cảm nhận và miêu tả.• Quan sát và thể nghiệm thường khôngtách rời nhau, vì quan sát cần đến thểnghiệm để kiểm định lại kết quả vàmuốn thể nghiệm trước hết phải quansát để có tư liệu.Bài tập 2:Viết đoạn văn thể hiện sựquan sát và thể nghiệm.a.Cảnh mặt trời mọc: quan sát trực tiếphoặc gián tiếp; cảnh vật từ gần đến xa,từ thấp lên cao, cảnh tĩnh, cảnh động,…nêu suy nghĩ, cảm xúc.b. Cảnh người thân làm việc (mẹ đi chợ,em gái đang học bài). Bộ dạng: cử chỉ,thao tác; suy nghĩ, thái độ của ngườiquan sát.c. Cảnh làm việc chân tay nặng nhọc hoặccảnh học sinh vui chơi trong nhà trường:từ bao quát đến cụ thể, chi tiết, từ xa đếngần.Nêu suy nghĩ, cảm nhận của bản thân.Củng cố