Trải nghiêm sáng tạo Toán lớp 10 tìm hiểu ứng dụng của parabol và elip vào trong thực tế

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (7.82 MB, 46 trang )

Bạn đang đọc: Trải nghiêm sáng tạo Toán lớp 10 tìm hiểu ứng dụng của parabol và elip vào trong – Tài liệu text

Trải nghiệm sang tạo Tìm hiểu ứng dụng của Parabol và elip vào trong thực tế
1. Giai đoạn 1: Chuẩn bị
– Hình thành dự án học tập, với các mục tiêu và đối tượng như sau :
1.1. Kiến thức
Học sinh:
– Nắm chắc dạng của hàm số bậc hai, đồ thị của hàm số bậc hai.
– Nắm vững công thức trục đối xứng, tọa độ đỉnh của parabol.
– Nắm được các công trình, kiến trúc có dạng parabol.
– Hiểu được tác dụng của gương cầu lõm với y học, đời sống, …
– Nắm được tác dụng của chảo ăngten
– Hiểu biết về quy trình hoạt động của các nhà máy nhiệt điện dùng năng lượng
mặt trời.
– Nắm vững phương trình chính tắc của Elip.
– Nắm vững phương trình chính tắc của Elip.
– Nắm vững các công thức xác định các yếu tố của Elip: tiêu điểm, tiêu
cự, độ dài hai trục, các đỉnh của elip.
– Tìm hiểu về quỹ đạo của các hành tinh trong hệ mặt trời.
– Tìm hiểu được các công trình, kiến trúc có dạng elip.
Tìm hiểu về nguyên tắc hoạt động của máy tán sỏi trong y học.
1.2. Kỹ năng
Học sinh:
– Lập bảng biến thiên và vẽ được đồ thị của hàm số bậc hai.
– Xác định được parabol khi biết một số yếu tố cho trước.
– Từ parabol cho trước xác định được các yếu tố xác định nên parabol đó.
– Nhận biết được các vật thể, các công trình có dạng parabol trong thực tế.
– Biết vận dụng kiến thức về parabol giải quyết một số bài tập thực tế.
– Biết vận dụng kiến thức vật lí để giải quyết một số bài tập liên quan đến dạng
parabol.
– Biết cách làm bếp năng lượng mặt trời.
– Tuyên truyền về việc bảo vệ tài nguyên và môi trường, học sinh giới thiệu về
hai nhà máy nhiệt điện dùng năng lượng mặt trời đang được xây dựng ở Việt Nam.

– Xác định được các yếu tố của elip khi biết phương trình chính tắc của
elip.
– Lập được phương trình chính tắc của elip khi biết một số yếu tố cho trước.
– Nhận biết được các vật thể, công trình có hình dạng elip.
– Thu thập thông tin và xử lí thông tin.
– Tìm kiếm thông tin trong thực tế và thông tin trên mạng Internet.

-1-

– Làm việc theo nhóm.
– Viết và trình bày báo cáo trước đám đông.
– Ứng dụng công nghệ thông tin trong học tập: Sử dụng phần mềm Microsoft
Office và Power point.
1.3. Thái độ
– Học sinh chủ động, tích cực xây dựng bài, chiếm lĩnh tri thức dưới sự dẫn dắt
của giáo viên.
– Liên hệ được nhiều ứng dụng trong thực tế có liên quan đến parabol.
– Có tinh thần hợp tác, năng động, sáng tạo trong tư duy cũng như tính toán.
– Học sinh yêu thích khoa học, tìm hiểu và khám phá mối liên hệ giữa Toán học
và cuộc sống, Toán học với các môn học khác, từ đó yêu thích môn Toán hơn.
– Đoàn kết, hợp tác và tương trợ nhau trong quá trình học tập, hoạt động nhóm
và làm việc.
– Có ý thức bảo vệ môi trường, bồi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước.
– Độc lập, tự giác chịu trách nhiệm trước nhóm.
– Hứng thú trong quá trình làm đề tài.
1.4. Tư duy
– Rèn tư duy logic, có đầu óc tưởng tượng và kiến thức xã hội để liên hệ được
các vật thể trong thực tế có hình parabol,elip.
– Rèn luyện tính nghiêm túc, khoa học, cần cù và chịu khó.

– Say mê với các ứng dụng của Toán học với các ngành khoa học khác và trong
thực tiễn cuộc sống.
– Góp phần hình thành cho học sinh các tư duy toán học trong một số lĩnh vực
như: sinh hoạt, sản xuất, xây dựng, … để giải quyết các tình huống thực tế.
1.5. Định hướng phát triển năng lực
– Năng lực tự học, tự nghiên cứu
– Năng lực giải quyết vấn đề
– Năng lực hợp tác
– Năng lực tư duy sáng tạo
– Năng lực tự quản
– Năng lực giao tiếp
– Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông
– Năng lực thuyết trình, báo cáo
– Năng lực phỏng vấn, làm phóng sự
– Năng lực tính toán
– Một số năng lực khác như kĩ năng định hướng nghề nghiệp, đạo đức nghề
nghiệp, ứng xử trong cuộc sống, tình yêu thương con người, quê hương, đất nước, …
– Năng lực sử dụng kiến thức liên môn:

-2-

Để giải quyết các vấn đề đặt ra trong dự án học tập, học sinh cần học tập và vận
dụng các kiến thức liên môn:
Bài liên quan đến
Môn học
Yêu cầu cần đạt
chủ đề tích hợp
– Biết vẽ đồ thị hàm bậc hai
Đại số: Bài 3

– Biết đọc đồ thị
“Hàm số bậc hai”
– Biết gắn hệ tọa độ vào parabol để làm bài
toán thực tế
Hình học: Bài 2
– Biết phân tích tổng và hiệu của các vec tơ,
“Tổng và hiệu hai vec
Toán học 10
để từ đó vận dụng vào phân tích lực.
tơ”
– Xác định được các yếu tố của elip khi biết
Hình học: Bài
phương trình chính tắc của elip.
“Phương trình đường
– Viết được phương trình chính tắc của elip
elip”
khi biết các yếu tố của elip.
Bài đọc thêm:
– Viết phương trình quỹ đạo để từ đó suy ra
Vật lí 10
“Chuyển động ném
hình dạng quỹ đạo.
xiên”
– Sử dụng lực hướng tâm để xác định được áp
Bài 14 :
lực lên cầu, từ đó giải thích được tại sao xây
Vật lí 10
“Lực hướng tâm”
dựng cầu hình parabol có bề lõm quay xuống
thì áp lực nhỏ nhất.

– Nắm được cấu tạo của hệ mặt trời.
Bài 41.
Vật lí 12
“Cấu tạo vũ trụ’’
– Các đặc điểm chính của hệ mặt trời.
– Biết sử dụng hợp lí tài nguyên, bảo vệ môi
Bài 42: “Môi trường
trường, áp dụng các tiến bộ khoa học kĩ thuật
Địa lí 10
và sự phát triển bền
để kiểm soát tình trạng môi trường, sử dụng
vững”
hợp lí tài nguyên.
Bài 27: “Vấn đề phát – Nắm được tiềm năng phát triển công nghiệp
triển một số các
điện lực, đặc biệt biết khai thác tài nguyên
Địa lí 12
ngành công nghiệp
sẵn có là năng lượng mặt trời để giảm thiểu ô
trọng điểm ”
nhiễm môi trường, tiết kiệm chi phí…
– Nắm được một số vấn đề cấp thiết của nhân
Bài 15: “Công dân
loại hiện nay như ô nhiễm môi trường, … để
Công dân 10 với một số vấn đề cấp
từ đó học sinh ý thức được trách nhiệm của
thiết của nhân loại”.
bản thân trong việc bảo vệ môi trường.
Công dân 11 Bài 12: “Chính sách – Biết được phương hướng cơ bản của chính
tài nguyên và bảo vệ sách như: Coi trọng công tác nghiên cứu khoa

-3-

môi trường”.

Ngữ văn 8

Ngữ văn 10

Ngữ văn 10
Ngữ văn 11

Bài 11: “Tìm hiểu
chung về văn bản
thuyết minh”
Tiết 63: “Phương
pháp thuyết minh,
luyện tập viết đoạn
văn thuyết minh”
Tiết 53: “Lập kế
hoạch cá nhân”
Tiết 61 + 62 : “Phỏng
vấn và trả lời phỏng
vấn”

học và công nghệ, mở rộng hợp tác quốc tế,
khu vực trong lĩnh vực bảo vệ môi trường;
khai thác và sử dụng hợp lí tài nguyên thiên
nhiên để giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

– Học sinh biết phân tích, tổng hợp.
– Vận dụng lí thuyết vào một vấn đề thuyết
minh cụ thể.
Vận dụng để thuyết minh bài tập nhóm

Tổ chức sắp xếp công việc khoa học, hợp lí.
Vận dụng lí thuyết phỏng vấn vào phỏng vấn
một vấn đề cụ thể.

Qua bài học, học sinh được rèn luyện, vận dụng những kiến thức liên môn để
giải quyết các vấn đề thực tiễn.
1.6. Đối tượng dạy học
– Học sinh trường THPT Ninh Bình – Bạc Liêu.
– Thực hiện thử nghiệm tại lớp 10A với 38 học sinh.
– Từ thành công của việc áp dụng đối với lớp 10A, nhóm Toán triển khai trong
cả 6 lớp 10 của trường.
1.7. Thiết bị dạy học và học liệu
Thiết bị dạy học
– Phiếu học tập, máy tính, máy chiếu, tranh ảnh sưu tầm,…
– Giáo án, bảng phụ
Học liệu
– Sgk, sgv đại số 10, sgk hình học 10.
– Tài liệu liên quan đến kiến thức bài học.
– Tài liệu sưu tầm trên Internet.
Ứng dụng công nghệ thông tin
– Sử dụng phần mềm Microsoft Word
– Sử dụng phần mềm Power point
– Sử dụng phần mềm vẽ hình GSP
1.8. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học
Bài học được thực hiện trong 2 thời lượng 2 tiết (tiết tự chọn) sau khi dạy xong

bài “Hàm số bậc hai” và “Phương trình đường elip”

-4-

Sau khi học xong bài “Phương trình đường elip” giáo viên chia lớp thành 5
nhóm. Mỗi nhóm cử nhóm trưởng (là tổ trưởng của tổ) và thư kí để ghi chép cụ thể
công việc, tiến trình, quá trình trải nghiệm và kết quả công việc của nhóm đó.
Giáo viên phân công nhiệm vụ cho các nhóm (bằng phiếu học tập), hướng dẫn
lên kế hoạch hoạt động, hướng dẫn cách nghiên cứu, cách lập thang điểm đánh giá,
cách trình bày trên Word và Powerpoit.
* Nội dung nhiệm vụ các nhóm:
STT
Nhiệm vụ

Nhóm thực
hiện

– Tìm hiểu về nhà Vật lí Archimet và một số công trình sáng tạo
của ông.
1
Cả lớp
– Tìm hiểu về nhà Vật lí Johannes Kepler và các định luật của
ông
Tìm hiểu về các cây cầu nổi tiếng trên thế giới cũng như trong
2
Nhóm 1
nước có hình dạng parabol bề lõm quay xuống
Tìm hiểu hình dáng của dòng nước khi phun từ các đài phun
3

Nhóm 2
nước
4
Gương cầu lõm và các ứng dụng
Nhóm 3
5
Tìm hiểu về ăngten chảo dùng để thu phát sóng truyền hình
Nhóm 4
Tìm hiểu về quy luật chuyển động của các hành tinh trong hệ
mặt trời.
6
Nhóm 5
Tìm hiểu về các công trình nổi tiếng trên thế giới có hình dáng
hình elip
Các câu hỏi định hướng cho hoạt động của các nhóm:
Bộ câu hỏi hoạt động nhóm 1:
1. Tìm hình ảnh một số cây cầu dạng hình parabol có bề lõm quay xuống?
2. Tình huống :Áp lực lên cây cầu
Hai ôtô tải cùng có khối lượng 10 tấn, và cùng đi với vận tốc 54 km/h lên 2 cây
cầu: cầu phẳng, cầu cong hình parabol có bề lõm quay xuống với bán kính cong là
50m. Tính áp lực lên cầu của hai ôtô đó ? Từ đó nhận xét ta nên xây dựng cầu theo
kiểu nào để áp lực lên cầu là nhỏ nhất ?
Bộ câu hỏi hoạt động nhóm 2:
1. Quan sát các đài phun nước, hãy cho biết nước khi phun ra có hình dáng là
hình gì.Lấy một số hình ảnh minh họa ?
2. Giải thích tại sao nước khi phun ra ở các đài phun nước lại có hình dáng như
vậy ?
Bộ câu hỏi hoạt động nhóm 3:
1. Nêu một số ứng dụng của gương cầu lõm ?

-5-

2. Nêu hiểu biết về chảo dùng năng lượng mặt trời ?
3. Em hãy tìm hiểu một số nhà máy nhiệt điện dùng năng lượng mặt trời. Hãy
chỉ ra nguyên lí hoạt động của các nhà máy đó ?
Bộ câu hỏi hoạt động nhóm 4:
1. Chỉ ra các loại ăngten trên thị trường, hiện nay ở nông thôn người dân
thường dùng loại ăngten nào để thu sóng vệ tinh?
2. Tại sao truyền hình K+, truyền hình An Viên, truyền hình kĩ thuật số SCTV,
… lại dùng ăngten chảo parabol để thu sóng ?
Bộ câu hỏi hoạt động nhóm 5:
1. Quỹ đạo chuyển động của các hành trinh trong hệ mặt trời là hình gì? Trình
bày về lịch sử của khám phá đó?
2. Vị trí của mặt trời có gì đặc biệt so với quỹ đạo của các hành tinh?
3. Hãy tìm hiểu về các công trình kiến trúc có hình dạng elip ?
– Thông báo tài liệu tham khảo cho học sinh: SGK đại số 10, bài tập đại số 10,
sgk hình học 10, bài tập hình học 10, tài liệu cùng một số trang web như
http://tusach.thuvienkhoahoc.com/wiki/
http://www.youtube.com/watch/
http://vtv7.khamphakhoahoc/
2. Giai đoạn 2: Xây dựng kế hoạch thực hiện dự án học tập
– Xây dựng kế hoạch thực hiện các nhóm học tập tiến hành lập kế hoạch sơ
bộ xác định những công việc cần triển khai theo các bước sau:
Bước 1: Lập kế hoạch
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
+ Cả nhóm thu thập thông tin
+ Các thành viên trong nhóm thảo luận và tham vấn giáo viên hướng dẫn
Bước 3: Tổng hợp kết quả
+ Cả nhóm thống nhất ý kiến

+ Hoàn thành bài tập nhóm
Bước 4: Báo cáo kết quả thực hiện của nhóm
– Nghiên cứu lý thuyết: Tổng hợp lại kiến thức về parabol, elip đã học kết hợp với tư
liệu tìm hiểu, quy trình giải các bài tập về hai đường parabol, elip.
– Về thực hành: Tổng hợp một số phương pháp giải quyết các bài toán thực tiễn có sử
dụng đến kiến thức về đường parabol, elip.
– Phân công việc cho từng thành viên trong nhóm: sưu tầm hình ảnh liên quan đến các
đường parabol, elip, tổng hợp lí thuyết đã học, sau đó áp dụng để giải quyết các bài
toán thực tế. Viết sản phẩm nghiên cứu của nhóm. Thiết kế nội dung báo cáo sản phẩm
nghiên cứu của nhóm.

-6-

– Giáo viên nghiên cứu tính khả thi của kế hoạch thực hiện: Sau khi mỗi nhóm nộp bản
kế hoạch chi tiết, giáo viên xem xét kế hoạch và góp ý cho kế hoạch. Đồng thời gợi ý
các nhóm trưởng phương thức điều hành nhóm và phân công nhiệm vụ đến từng thành
viên trong nhóm, cách thức trao đổi với giáo viên.
– Chỉnh sửa kế hoạch: dựa vào sự góp ý của giáo viên, các nhóm xem xét điều chỉnh
lại kế hoạch cũng như phương pháp thực hiện dự án của nhóm.
3. Giai đoạn 3: Thực hiện dự án
– Các nhóm nghiên cứu lí thuyết, hệ thống lại kiến thức đã học, phân tích các vấn đề
thực tiễn dựa trên kiến thức đã học, tiến hành thu thập hình ảnh, nghiên cứu tài liệu
liên quan để giải quyết bài tập của nhóm.
– Trao đổi, thảo luận trong nhóm để các thành viên cùng nắm được nội dung mà nhóm
đang nghiên cứu.
– Tìm hiểu thực tế: Các nhóm tổ chức đi thực tế, quan sát xung quanh, chụp và lấy tư
liệu để viết sản phẩm nghiên cứu chung của nhóm. Học sinh có thể đề xuất thêm các
bài toán có thể dùng kiến thức về parabol, elip giải quyết thu thập được.
– Giáo viên thường xuyên giám sát, kiểm tra đôn đốc các nhóm hoạt động, kịp thời đưa

ra những chỉ dẫn và các định hướng hoạt động.
4. Giai đoạn 4: Tổng hợp và đánh giá dự án học tập của nhóm
– Tổ chức báo cáo kết quả làm việc nhóm tại lớp
Sau khi học sinh hoàn thành công việc được giao, giáo viên tổ chức buổi học
chuyên đề để các nhóm trình bày sản phẩm, đồng thời giao nhiệm vụ trực tiếp để các
nhóm làm việc tại lớp.
Sau đây là tiến trình tiết dạy, kèm theo phần trả lời mà các nhóm học sinh đã
làm đối với các câu hỏi trực tiếp tại lớp.
a) Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số
b) Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi 1:
GV: Em hãy nêu hiểu biết của em về nhà Vật lí Acsimet và kể một số công trình
sáng tạo của ông ?
HS: Trả lời
Acsimet (284 – 212 trước Công nguyên) – là nhà giáo, nhà bác học vĩ đại của
Hy Lạp cổ đại, ông sinh tại thành phố Syracuse, một thành bang của Hy Lạp cổ đại.
Cha của Acsimet là một nhà thiên văn và toán học nổi tiếng Phidias, đã đích thân
giáo dục và hướng dẫn ông đi sâu vào hai bộ môn này.Năm 7 tuổi ông học khoa học tự
nhiên, triết học, văn học.Mười một tuổi ông đi du học Ai Cập, là học sinh của nhà toán
học nổi tiếng Ơclit; rồi Tây Ban Nha và định cư vĩnh viễn tại thành phố Cyracuse, xứ
Sicile.Ðược hoàng gia tài trợ về tài chính, ông cống hiến hoàn toàn cho nghiên cứu
khoa học.

-7-

Acsimet có nhiều đóng góp to lớn trong lĩnh vực Vật lý, Toán học và Thiên văn
học.
– Về Vật lý, ông là người đã sáng chế ra chiếc máy bơm dùng để tưới tiêu nước
cho đồng ruộng Ai Cập, là người đầu tiên sử dụng hệ thống các đòn bẩy và ròng rọc để

nâng các vật lên cao, là người đã tìm ra định luật về sức đẩy của nước.
– Về Thiên văn học, ông đã nghiên cứu sự chuyển động của Mặt Trăng và các vì
sao.
– Về Toán học, Acsimet đã giải bài toán về tính độ dài của đường cong, đường
xoắn ốc, đặc biệt ông đã tính ra số Pi bằng cách đo hình có nhiều góc nội tiếp và ngoại
tiếp.
Acsimet suốt cuộc đời say sưa học tập, nghiên cứu. Tương truyền rằng ông đã
tìm rađịnh luật về sức đẩy của nước khi đang tắm. Ông đã sung sướng nhảy ra khỏi
bồn tắm, chạy thẳng về phòng làm việc mà quên cả mặc quần áo, miệng kêu lớn:
“Ơrêca! Ơrêca (Tìm thấy rồi!Tìm thấy rồi!). Trong cuộc chiến tranh của Hy Lạp chống
quân xâm lược Rôma, Acsimet đã sáng chế ra nhiều loại vũ khí mới như máy bắn đá,
những cái móc thuyền, đặc biệt trong đó có một thứ vũ khí quang học để đốt thuyền
giặc. Thành Xicacudo đã được bảo vệ đến 3 năm mới bị thất thủ. Khi bọn xâm lược hạ
được thành, chúng thấy ông vẫn đang say sưa ngồi nghiên cứu những hình vẽ trên đất.
Ông đã thét lên: “Không được xóa các hình vẽ của ta”, trước khi bị ngọn giáo
của kẻ thù đâm vào ngực. Acsimet đã anh dũng hi sinh như một chiến sĩ kiên cường.
GV: Nhận xét cho điểm học sinh, sau đó trình chiếu một số hình ảnh về các
phát minh vĩ đại của Acsimet

-8-

GV: Nhà bác học Hy Lạp Archimet đã dùng loại gương gì để thiêu cháy kẻ
địch. Tại sao ?
HS : Trả lời
Đáp án kì vọng: Nhà bác học Ác-si-mét đã tạo gương cầu lõm bằng nhiều
gương phẳng xếp để đốt chiến thuyền giặc vì gương cầu lõm có thể biến đổi chùm tia
tới song song (chùm tia mặt trời) thành chùm tia phản xạ hội tụ tại một điểm trước
gương. Ông đã dùng đặc điểm này để phản chiếu ánh sáng mặt trời chiếu đến gương
(chùm sáng song song), được gương biến đổi thành chùm tia phản xạ hội tụ ở trước

gương (thuyền chiến của giặc) => các chùm tia đó mang nhiệt lượng sẽ làm nóng lên
và bốc cháy.
Câu hỏi 2:
GV: Em hãy nêu hiểu biết của em về nhà Vật lí Johannes Kepler và kể một số
công trình sáng tạo của ông ?
HS: Trả lời
Johannes Kepler (Kê-ple) (1571 – 1630) là một nhà toán học, thiên văn học
người Đức nổi tiếng với các Định luật Kepler mô tả chính xác chuyển động của các
thiên thể trong không gian.
Johannes Kepler sinh ra trong một gia đình đông anh em, Ông là con cả trong
số 7 người con của mẹ ông. Ông được lịch sử ghi nhận như là một đứa trẻ sinh thiếu
tháng nên còi cọc, nhưng bù lại ông có một trí thông minh hơn người, nổi bật với khả
năng toán học của mình.
Năm 1589, sau khi học qua trường văn phạm, trường tiếng Latinh, và trường
dòng ở Maulbronn theo hệ thống giáo dục Lutheran, Kepler bắt đầu theo học tại Đại
học Tübingen, Đức.
Năm 1596 ông xuất bản một cuốn sách Mysterium Cosmographicum (Bí ẩn của
vũ trụ) đưa ra nhiều quan điểm bảo vệ lý thuyết của Cô-pec-nic. Những năm sau đó
ông cho ra đời thêm 4 cuốn sách liên quan đến thiên văn học, tuy nhiên ông nhận thấy
rằng những công trình của mình vẫn còn thiếu nhiều số liệu chính xác vì vậy Kepler đã
đến thủ đô Praha của Áo để gặp Tycho Brahe một nhà thiên văn học hoàng gia có
những quan sát và dự đoán thiên văn vô cùng chính xác mặc dù thời đó kính thiên văn
chưa ra đời. Sau khi liên hệ và được làm trợ lý cho Tycho Brahe, năm 1600 ông đã

-9-

chuyển cả gia đình tới Praha.
Năm 1601, Tycho Brahe qua đời, Kepler trở thành nhà thiên văn của vua Rudolf
II, Áo.

Năm 1608, kính thiên văn do Galieo cải tiến đã được sử dụng rộng rãi, Kepler
đã có dịp tiếp cận và quan sát các vì sao mà mắt thường không thể nhìn thấy được, sau
đó ông đã cải tiến loại kính thiên văn do Galileo chế tạo, sau này được gọi là kính
thiên văn Kepler.
Năm 1609 ông xuất bản cuốn sách Astronomia nova (Một Thiên văn học mới)
chứa đựng hai Định luật Kepler nổi tiếng về chuyển động của các thiên thể. Năm 1610
Galileo sử dụng kính thiên văn do Kepler chế tạo đã khám phá ra 4 hành tinh quay
quanh Sao Mộc.
Từ năm 1615-1621 ông cho ra đời các cuốn sách với tựa đề Epitome
astronomiae Copernicanae (Thiên văn học Cô-pec-nic giản lược) ngoài ra ông cũng
công bố các lịch chiêm tinh, rất phổ biến thời bấy giờ .
Cũng trong khoảng thời gian trên vào năm 1619 Ông công bố tác phẩm
Harmonices Mundi (Vũ trụ Hài hòa) một phần trong tác phẩm Harmonices Mundi
chứa đựng Định luật Kepler thứ ba tuy nhiên ông chỉ đưa ra ý tưởng mà chưa kết luận,
nên Định luật Kepler thứ ba không được công nhận.
Các Định luật Kepler
Đinh luật Kepler I: Mọi hành tinh đều chuyển động theo các quĩ đạo elip mà Mặt
Trời là một tiêu điểm.
Định luật Kepler II: Đoạn thẳng nối Mặt Trời và một hành tinh bất kì quyét những
diện tích bằng nhau, trong những khoảng thời gian bằng nhau.
Định luật Kepler III: Tỉ số lập phương bán trục lớn và bình phương chu kỳ quay là
giống nhau cho mọi hành tinh quay quanh Mặt Trời.
Thiên văn học Kepler
Các tác phẩm thiên văn học của Kepler ra đời gần như không được đón nhận, các nhà
vật lý đương thời như Galileo hoàn toàn phớt lờ tác phẩm của Kepler. Nhiều nhà thiên
văn học, bao gồm cả thầy dạy Kepler, Michael Maestlin đều phản đối vấn đề đưa lý
thuyết vật lý vào thiên văn học của Kepler (thiên văn học của ông thiên về toán học).
Sau khi ông mất nhiều nhà thiên văn học đã kiểm tra tính xác thực của các Định luật
Kepler và chấp nhận quĩ đạo chuyển động của các hành tinh là elip. Cuốn Thiên văn
học Copernicus giản lược của Kepler lưu hành rộng rãi trong giới thiên văn học khắp

châu Âu đương thời và được sử dụng làm sách giáo khoa thiên văn học phổ biến nhất
trong những năm 1630 – 1650. Tuy nhiên vẫn chưa có được sự công nhận về chuyển
động vật lý của các hành tinh tuân theo Định luật Kepler cho đến khi cuốn Những
nguyên lý toán học của triết học tự nhiên (1687) của Isaac Newton ra đời dựa
trên Định luật Kepler.
GV nhận xét cho điểm hs, sau đó dẫn dắt vào bài mới
Sau đó cho các nhóm báo cáo sản phẩm

– 10 –

c) Các nhóm báo cáo sản phẩm.
Nhóm 1: Báo cáo sản phẩm bằng phần mềm trình chiếu Powerpoint
Trưởng nhóm lên báo cáo sản phẩm của nhóm mình đã chuẩn bị.
(Nội dung cụ thể ở phần phụ lục 2)
– Sau khi nhóm 1 báo cáo xong sản phẩm của nhóm mình, các nhóm khác nhận
xét, đặt câu hỏi cho nhóm 1. Câu hỏi cho nhóm 1nhận được: “Tại sao ta thường xây
dựng cầu cong dạng hình parabol có bề lõm quay xuống mà không xây dựng cầu cong
dạng hình parabol có bề lõm quay lên”.
– Học sinh nhóm 1 thảo luận, trả lời câu hỏi của bạn:
uu
r
N
uur
Fht

u
r
P

–

uur
uu
r
ur
m
.
a
ht
Theo định luật II Niutơn có: N + P =
Chọn chiều (+) hướng vào tâm cầu ⇒ N – P = m.aht
mv 2
10000.152
⇒ N = P + m.aht = m.g + R = 100000 +
50

= 145000 (N)
– Áp lực lên cầu lớn hơn trọng lượng của xe.
GV chuẩn hóa kiến thức và nhấn mạnh thêm kiến thức của nhóm 1 đã trình bày.
Nhóm 2: Báo cáo sản phẩm bằng phần mềm trình chiếu Powerpoint
Đại diện nhóm lên báo cáo sản phẩm của nhóm mình(Nội dung cụ thể ở phần
phụ lục 2)
Sau khi nhóm 2 trình bày xong sản phẩm của mình, các nhóm nhận xét. Sau đó
GV nhận xét, bổ sung và cho hs xem đoạn video của một đài phun nước cụ thể để học
sinh nhìn thực tế hơn.

– 11 –

GV nhấn mạnh thêm: Vòi tắm hoa sen, bình tưới cây … được thiết kế phun ra
theo dạng Parabol nhằm để chùm tia này vừa đủ bao phủ lên đối tượng cần được
tắm/tưới; nếu quá rộng thì sinh ra lãng phí nước; nếu hẹp thì không đủ bao phủ đối
tượng.
Nhóm 3: Báo cáo sản phẩm bằng phần mềm trình chiếu Powerpoint
Đại diện nhóm lên báo cáo sản phẩm của nhóm mình(Nội dung cụ thể ở phần
phụ lục 2)
Sau khi nhóm 3 trình bày sản phẩm của nhóm mình, các nhóm nhận xét. GV
nhận xét bổ sung và đặt câu hỏi:
Tại sao bếp năng lượng mặt trời, các nhà máy nhiệt điện lại dùng các tấm
gương cầu lõm hình parabol để hấp thụ nhiệt, nung nóng vật từ ánh sáng mặt trời mà
không dùng những tấm gương phẳng, hay gương cầu lồi ?
Học sinh nhóm 3 thảo luận trả lời câu hỏi.
HS: Ánh sáng mặt trời được coi là chùm sáng song song, khi chiếu vào gương
cầu lõm sẽ bị phản xạ, theo tính chất của gương cầu lõm thì chùm tia phản xạ sẽ hội
tụ tại một điểm trước gương, như vậy sức nóng của ánh sáng mặt trời nhờ gương cầu
lõm đã được tập trung tại một điểm hội tụ. Nếu treo một vật tại điểm hội tụ đó thì sẽ
nhận sức nóng của ánh sáng và nóng lên.
GV nhận xét câu trả lời của hs, sau đó cho hs xem video thí nghiệm những
ứng dụng mà nhóm vừa trình bày. (Đĩa CD kèm theo)

Nhóm 4: Báo cáo sản phẩm bằng phần mềm trình chiếu Powerpoint
Đại diện nhóm lên báo cáo sản phẩm của nhóm mình(Nội dung cụ thể ở phần
phụ lục 2)
Khi nhóm 4 báo cáo sản phẩm của nhóm mình xong, các nhóm nhận xét. Giáo
viên nhận xét bổ sung, sau đó chiếu cho cả lớp xem thí nghiệm về tác dụng tiếp theo
của những vật dạng hình parabol: Nghe cuộc nói chuyện từ xa, chảo ăngten.

– 12 –

Nhóm 5: Báo cáo sản phẩm bằng phần mềm trình chiếu Powerpoint
Trưởng nhóm lên báo cáo sản phẩm của nhóm mình đã chuẩn bị.
(Nội dung cụ thể ở phần phụ lục 2)
Khi nhóm 5 báo cáo sản phẩm của nhóm mình xong, các nhóm nhận xét. Giáo
viên nhận xét bổ sung
Kết thúc phần báo cáo sản phẩm, GV nhận xét bài tập của 5 nhóm, cho điểm mỗi
nhóm và rút kinh nghiệm (Tiêu chí chấm và kết quả các nhóm thể hiện ở mục 2.4.5).
d) Giáo viên củng cố kiến thức thông qua hoạt động học
GV giao nhiệm vụ cho các nhóm (phân nhóm như trên), các nhóm thảo luận và
trình bày bài của nhóm tại lớp.

PHỤ LỤC 2: SẢN PHẨM CỦA CÁC NHÓM
Nhóm 1: Nhóm Pythagoras
Báo cáo sản phẩm bằng phần mềm trình chiếu Powerpoint
Thành viên trong nhóm:
Nhóm trưởng: Nguyễn Phương Thanh
Thư kí: Chu Thị Hồng Nhung, Phạm Thị Trang
Các thành viên khác:
Mai Phương Thảo
Đinh Thị Hải Yến
Hoàng Đức Tài
Đỗ Thanh Tùng
Nội dung báo cáo của nhóm 1:
– Một số cây cầu dạng hình parabol có bề lõm quay xuống:

– 13 –

Cầu Kintai – Nhật Bản

Cầu Konitsa – Hi Lạp

Cầu nghiêng Gateshead Millennium – Anh

– 14 –

Cầu hình Parabol – Đức

Cầu đi bộ Campo Volantin, Bilbao,

Cầu Alameda và ga tàu điện ngầm,

Tây Ban Nha

Valencia, Tây Ban Nha

Cầu “Vỏ sò” ở Đà Nẵng

Cầu Tràng Tiền – Huế

– Tình huống: Áp lực lên cây cầu
Hai ôtô tải cùng có khối lượng 10 tấn, và cùng đi với vận tốc 54 km/h lên 2 cây
cầu: cầu phẳng, cầu cong dạng hình parabol có bề lõm quay xuống với bán kính cong
là 50m. Tính áp lực lên cầu của hai ôtô đó ? Từ đó nhận xét ta nên xây dựng cầu theo
kiểu nào để áp lực lên cầu là nhỏ nhất ?
Giải
v = 54 km/h = 15 m/s; m = 10000 kg; R = 50 m
Với cầu cong dạng hình parabol có bề lõm quay xuống:

uu
r
N

u
r
P

uur
Fht

–

Các lực tác u
dụng
lên xe là:
u
r

+ Phản lực Nur (bằng áp lực lên cầu)
+ Trọng lực P

v2 
uur
uur  aht = ÷
R
+ Lực hướng tâm: Fht = m.aht 

– 15 –

–

uur
uu
r
ur
m.aht
N
P
Theo định luật II Niutơn có:
+ =
Chọn chiều (+) hướng vào tâm cầu ⇒ P – N = m.aht
mv 2
10000.152
⇒ N = P – m.aht = m.g – R = 100000 –
50

= 55000 (N)
– Áp lực lên cầu nhỏ hơn trọng lượng của xe.
Với cầu phẳng:
uu
r
N
u
r
P

–

Các lực tác u
dụng
lên xe là:
u
r

+ Phản lực Nur (bằng áp lực lên cầu)
+ Trọng lực P
– Có N = P = m.g = 100000 (N). Trên cầu phẳng áp lực xuống cầu bằng trọng
lượng của xe.
Vậy áp lực của xe lên cầu cong dạng hình parabol có bề lõm quay xuống nhỏ hơn so
với áp lực của xe lên cầu phẳng. Do đó ta thường xây dựng cầu cong dạng hình
parabol có bề lõm quay xuống để áp lực lên cầu nhỏ nhất.
Nhóm 2: Nhóm Descartes
Là bản thuyết trình sử dụng Powerpoit, với hoạt động tìm hiểu về hình dáng của
dòng nước khi phun ra từ các đài phun nước
Thành viên trong nhóm:
Nhóm trưởng:Dương Duy Khánh
Thư kí: Lưu Thị Thanh, Mai Văn Tiến
Các thành viên khác:
Trần Đức Hải
Lê Việt Hoàng
Trịnh Thị Phương Duyên
Vũ Hải Nguyên
Nội dung báo cáo của nhóm 2:
– Nước phun ra từ đài phun nước có hình dáng là đường parabol có bề lõm quay
xuống.
– Một số hình ảnh minh họa:

– 16 –

Đài phun nước Montjuïc (Tây Ban Nha)

Đài phun nước Stravinsky (Pháp)

Đài phun nước “núi lửa” (Ả Rập)

“Cầu vồng ánh trăng” trên cầu Banpo,
Seoul(Hàn Quốc)

– 17 –

Đài phun nước Samson Fountain

Đài phun nước hữu nghị, Moscow (Nga)
ở Peterhof Palace, Saint Petersburg (Nga)

Đài phun nước Dancing (Ấn Độ) Đài phun nước Bellagio, Las Vegas (Mỹ)

– Nước khi phun ra có hình dáng là đường parabol có bề lõm quay xuống vì vòi
nước phun nó cũng tương tự như chuyển động của vật bị ném xiên. Ban đầu các phân
tử nước được phun lên cũng có vận tốc ban đầu, và vận tốc đó có phương nhất định.
Từng phân tử nước chuyển động theo quỹ đạo parabol tạo thành dòng như ta quan sát.
Quỹ đạo của dòng nước như một đồ thị biểu diễn hình ảnh của vật bị ném xiên.

– 18 –

Nhóm 3: Nhóm Euclid
Là bản thuyết trình sử dụng Powerpoit, với hoạt động tìm hiểu về ứng dụng của
gương cầu lõm
Thành viên trong nhóm:
Nhóm trưởng: Hoàng Hữu Linh
Thư kí: Phạm Thị Thùy Linh, Đinh Thu Hà.
Các thành viên khác:
Lương Phú Bình
Lê Hoài Yến Nhi
Nguyễn Ngọc Khánh
Nguyễn Việt Hoàn
Mai Việt Vương
Nội dung báo cáo của nhóm 3:
– Ứng dụng của gương cầu lõm:
Trong y tế, làm gương trang điểm cho các diễn viên, làm các pha đèn(đèn pin,
đèn ô tô), chế tạo kính thiên văn, …; một cách sử dụng năng lượng Mặt Trời đó là: Sử
dụng gương cầu lõm có kích thước lớn tập trung ánh sáng Mặt Trời vào một điểm (để
đun nước, nấu chảy kim loại, … ),sử dụng năng lượng ánh sáng mặt trời vào việc chạy
ôtô, đun bếp, làm pin nhờ vào gương cầu lõm.

– 19 –

MÁY BAY HOẠT ĐỘNG NHỜ SỬ DỤNG PIN MẶT TRỜI

– 20 –

TÀU HOẠT ÐỘNG NHỜ SỬ DỤNG PIN MẶT TRỜI

– Nguyên lí hoạt động của chảo năng lượng mặt trời hình Parabol
Bếp parabol được thiết kế mô hình chiếc chảo, hội tụ ánh sáng mặt trời tại một
điểm rồi toả ra sức nhiệt (nóng) làm sôi chín thức ăn, nước uống, cơm, thức ăn gia súc,
gia cầm phục vụ chăn nuôi…. Chiếc bếp gồm 4 phần chính: phần thu nhiệt, phần dẫn
nhiệt, phần tiếp nhận và sử dụng, phần điều khiển. Trong đó, phần dẫn nhiệt được cấu
tạo từ vật liệu đồng, có chức năng tiếp nhận nhiệt từ phần thu nhiệt và truyền tới bếp
nấu. Phần bếp nấu được thiết kế bằng nhôm, phía trong được lót một lớp mút xốp để
tránh thoát nhiệt. Phần thu nhiệt được làm từ miếng nhôm uốn cong hình parabol.
Miếng nhôm này được đặt theo hướng đông – tây, tự động xoay theo hướng mặt trời để
hấp thu năng lượng ở mức cực đại. Đến một điểm chết cố định, bộ phận này sẽ nghỉ
nguyên đêm, sáng lại tự động quay về hướng mặt trời để thực hiện một chu kỳ mới.
Nguyên lý vận hành này dựa trên sự phối hợp ăn ý giữa hướng đi mặt trời và thời gian
nên dù mưa hay gió cũng không bị ảnh hưởng.
– Nhà máy nhiệt điện dùng năng lượng mặt trời:
+Nhà máy Shams 1- Các tiểu vương quốc Arập thống nhất, có công suất
100MW và hiện là nhà máy lớn của thế giới sử dụng năng lượng Mặt Trời làm nhiên
liệu để sản xuất điện (nhà máy Shams 1 chiếm 10% tổng sản lượng điện từ năng lượng
Mặt Trời của thế giới). Trong nỗ lực đẩy mạnh sử dụng nhiên liệu sạch
nhằm bảo vệ Trái Đất trước những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu,
Các Tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE) ngày 17/3/2013 đã chính thức vận hành
nhà máy năng lượng Mặt Trời lớn nhất thế giới, có tên Shams 1.Nhà máy còn được ví
như một “công viên Mặt Trời” bao gồm một hệ thống các tấm gương parabol lớn được
lắp đặt trên một diện tích khổng lồ bằng 285 sân bóng đá cộng lại.

– 21 –

Nhóm 4: Nhóm Dirichlet
Báo cáo sản phẩm bằng phần mềm trình chiếu Powerpoint
Thành viên trong nhóm:

Nhóm trưởng: Ngô Thị Thùy Trang
Thư kí: Phạm Thị Ngọc Hân, Hoàng Thị Cẩm Ly, Bùi Thị Bích Hồng
Các thành viên khác:
Phạm Minh Khoa
Nguyễn Ngọc Trung
Đinh Phương Nam
Hoàng Xuân Nam
Nội dung báo cáo của nhóm 4:
– Qua khảo sát, chúng tôi thấy trên thị trường có các loại ăngten sau:

– 22 –

– 23 –

– 24 –

– Qua khảo sát ở Ninh Khánh nhóm chúng tôi thu được kết quả như sau:
+ Một số ít hộ dân dùng truyền hình số mặt đất
+ Hầu hết các hộ dân đều dùng ăngten chảo dạng parabol. Trong 60 hộ dân
dùng ăngten chảo mà nhóm chúng tôi khảo sát dùng chảo thì kết quả cụ thể như sau:
Truyền hình kĩ thuật số VTC
Truyền hình kĩ thuật số An Viên (AVG)
Truyền hình kĩ thuật số vệ tinh K+
Truyền hình kĩ thuật số Vinasat
Truyền hình kĩ thuật số VTV

– 25 –

20 hộ dân dùng
13 hộ dân dùng
15 hộ dân dùng
7 hộ dân dùng
5 hộ dân dùng

– Xác định được những yếu tố của elip khi biết phương trình chính tắc củaelip. – Lập được phương trình chính tắc của elip khi biết một số ít yếu tố cho trước. – Nhận biết được những vật thể, khu công trình có hình dạng elip. – Thu thập thông tin và xử lí thông tin. – Tìm kiếm thông tin trong thực tiễn và thông tin trên mạng Internet. – 1 — Làm việc theo nhóm. – Viết và trình diễn báo cáo giải trình trước đám đông. – Ứng dụng công nghệ thông tin trong học tập : Sử dụng ứng dụng MicrosoftOffice và Power point. 1.3. Thái độ – Học sinh dữ thế chủ động, tích cực thiết kế xây dựng bài, sở hữu tri thức dưới sự dẫn dắtcủa giáo viên. – Liên hệ được nhiều ứng dụng trong trong thực tiễn có tương quan đến parabol. – Có niềm tin hợp tác, năng động, phát minh sáng tạo trong tư duy cũng như thống kê giám sát. – Học sinh yêu quý khoa học, tìm hiểu và khám phá và mày mò mối liên hệ giữa Toán họcvà đời sống, Toán học với những môn học khác, từ đó yêu thích môn Toán hơn. – Đoàn kết, hợp tác và tương hỗ nhau trong quy trình học tập, hoạt động giải trí nhómvà thao tác. – Có ý thức bảo vệ thiên nhiên và môi trường, tu dưỡng tình yêu quê nhà, quốc gia. – Độc lập, tự giác chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trước nhóm. – Hứng thú trong quy trình làm đề tài. 1.4. Tư duy – Rèn tư duy logic, có đầu óc tưởng tượng và kỹ năng và kiến thức xã hội để liên hệ đượccác vật thể trong trong thực tiễn có hình parabol, elip. – Rèn luyện tính tráng lệ, khoa học, cần mẫn và chịu khó. – Say mê với những ứng dụng của Toán học với những ngành khoa học khác và trongthực tiễn đời sống. – Góp phần hình thành cho học viên những tư duy toán học trong một số ít lĩnh vựcnhư : hoạt động và sinh hoạt, sản xuất, kiến thiết xây dựng, … để xử lý những trường hợp thực tiễn. 1.5. Định hướng tăng trưởng năng lượng – Năng lực tự học, tự nghiên cứu và điều tra – Năng lực xử lý yếu tố – Năng lực hợp tác – Năng lực tư duy phát minh sáng tạo – Năng lực tự quản – Năng lực tiếp xúc – Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông online – Năng lực thuyết trình, báo cáo giải trình – Năng lực phỏng vấn, làm phóng sự – Năng lực thống kê giám sát – Một số năng lượng khác như kĩ năng khuynh hướng nghề nghiệp, đạo đức nghềnghiệp, ứng xử trong đời sống, tình yêu thương con người, quê nhà, quốc gia, … – Năng lực sử dụng kỹ năng và kiến thức liên môn : – 2 – Để xử lý những yếu tố đặt ra trong dự án Bất Động Sản học tập, học viên cần học tập và vậndụng những kiến thức và kỹ năng liên môn : Bài tương quan đếnMôn họcYêu cầu cần đạtchủ đề tích hợp – Biết vẽ đồ thị hàm bậc haiĐại số : Bài 3 – Biết đọc đồ thị “ Hàm số bậc hai ” – Biết gắn hệ tọa độ vào parabol để làm bàitoán thực tếHình học : Bài 2 – Biết nghiên cứu và phân tích tổng và hiệu của những vec tơ, “ Tổng và hiệu hai vecToán học 10 để từ đó vận dụng vào nghiên cứu và phân tích lực. tơ ” – Xác định được những yếu tố của elip khi biếtHình học : Bàiphương trình chính tắc của elip. “ Phương trình đường – Viết được phương trình chính tắc của elipelip ” khi biết những yếu tố của elip. Bài đọc thêm : – Viết phương trình quỹ đạo để từ đó suy raVật lí 10 “ Chuyển động némhình dạng quỹ đạo. xiên ” – Sử dụng lực hướng tâm để xác lập được ápBài 14 : lực lên cầu, từ đó lý giải được tại sao xâyVật lí 10 “ Lực hướng tâm ” dựng cầu hình parabol có bề lõm quay xuốngthì áp lực đè nén nhỏ nhất. – Nắm được cấu trúc của hệ mặt trời. Bài 41. Vật lí 12 “ Cấu tạo ngoài hành tinh ’ ’ – Các đặc thù chính của hệ mặt trời. – Biết sử dụng phải chăng tài nguyên, bảo vệ môiBài 42 : “ Môi trườngtrường, vận dụng những tân tiến khoa học kĩ thuậtĐịa lí 10 và sự tăng trưởng bềnđể trấn áp thực trạng thiên nhiên và môi trường, sử dụngvững ” phải chăng tài nguyên. Bài 27 : “ Vấn đề phát – Nắm được tiềm năng tăng trưởng công nghiệptriển 1 số ít cácđiện lực, đặc biệt quan trọng biết khai thác tài nguyênĐịa lí 12 ngành công nghiệpsẵn có là nguồn năng lượng mặt trời để giảm thiểu ôtrọng điểm ” nhiễm môi trường tự nhiên, tiết kiệm chi phí ngân sách … – Nắm được một số ít yếu tố cấp thiết của nhânBài 15 : “ Công dânloại lúc bấy giờ như ô nhiễm thiên nhiên và môi trường, … đểCông dân 10 với một số ít yếu tố cấptừ đó học viên ý thức được nghĩa vụ và trách nhiệm củathiết của quả đât ”. bản thân trong việc bảo vệ thiên nhiên và môi trường. Công dân 11 Bài 12 : “ Chính sách – Biết được phương hướng cơ bản của chínhtài nguyên và bảo vệ sách như : Coi trọng công tác làm việc nghiên cứu và điều tra khoa-3-môi trường ”. Ngữ văn 8N gữ văn 10N gữ văn 10N gữ văn 11B ài 11 : “ Tìm hiểuchung về văn bảnthuyết minh ” Tiết 63 : “ Phươngpháp thuyết minh, rèn luyện viết đoạnvăn thuyết minh ” Tiết 53 : “ Lập kếhoạch cá thể ” Tiết 61 + 62 : “ Phỏngvấn và vấn đáp phỏngvấn ” học và công nghệ tiên tiến, lan rộng ra hợp tác quốc tế, khu vực trong nghành nghề dịch vụ bảo vệ môi trường tự nhiên ; khai thác và sử dụng hợp lý tài nguyên thiênnhiên để giảm thiểu ô nhiễm thiên nhiên và môi trường. – Học sinh biết nghiên cứu và phân tích, tổng hợp. – Vận dụng lí thuyết vào một yếu tố thuyếtminh đơn cử. Vận dụng để thuyết minh bài tập nhómTổ chức sắp xếp việc làm khoa học, phải chăng. Vận dụng lí thuyết phỏng vấn vào phỏng vấnmột yếu tố đơn cử. Qua bài học kinh nghiệm, học viên được rèn luyện, vận dụng những kỹ năng và kiến thức liên môn đểgiải quyết những yếu tố thực tiễn. 1.6. Đối tượng dạy học – Học sinh trường trung học phổ thông Tỉnh Ninh Bình – Bạc Liêu. – Thực hiện thử nghiệm tại lớp 10A với 38 học viên. – Từ thành công xuất sắc của việc vận dụng so với lớp 10A, nhóm Toán tiến hành trongcả 6 lớp 10 của trường. 1.7. Thiết bị dạy học và học liệuThiết bị dạy học – Phiếu học tập, máy tính, máy chiếu, tranh vẽ sưu tầm, … – Giáo án, bảng phụHọc liệu – Sgk, sgv đại số 10, sgk hình học 10. – Tài liệu tương quan đến kiến thức và kỹ năng bài học kinh nghiệm. – Tài liệu sưu tầm trên Internet. Ứng dụng công nghệ thông tin – Sử dụng ứng dụng Microsoft Word – Sử dụng ứng dụng Power point – Sử dụng ứng dụng vẽ hình GSP1. 8. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy họcBài học được thực thi trong 2 thời lượng 2 tiết ( tiết tự chọn ) sau khi dạy xongbài “ Hàm số bậc hai ” và “ Phương trình đường elip ” – 4 – Sau khi học xong bài “ Phương trình đường elip ” giáo viên chia lớp thành 5 nhóm. Mỗi nhóm cử nhóm trưởng ( là tổ trưởng của tổ ) và thư kí để ghi chép cụ thểcông việc, tiến trình, quy trình thưởng thức và hiệu quả việc làm của nhóm đó. Giáo viên phân công trách nhiệm cho những nhóm ( bằng phiếu học tập ), hướng dẫnlên kế hoạch hoạt động giải trí, hướng dẫn cách điều tra và nghiên cứu, cách lập thang điểm nhìn nhận, cách trình diễn trên Word và Powerpoit. * Nội dung trách nhiệm những nhóm : STTNhiệm vụNhóm thựchiện – Tìm hiểu về nhà Vật lí Archimet và 1 số ít khu công trình sáng tạocủa ông. Cả lớp – Tìm hiểu về nhà Vật lí Johannes Kepler và những định luật củaôngTìm hiểu về những cây cầu nổi tiếng trên quốc tế cũng như trongNhóm 1 nước có hình dạng parabol bề lõm quay xuốngTìm hiểu hình dáng của dòng nước khi phun từ những đài phunNhóm 2 nướcGương cầu lõm và những ứng dụngNhóm 3T ìm hiểu về ăngten chảo dùng để thu phát sóng truyền hìnhNhóm 4T ìm hiểu về quy luật hoạt động của những hành tinh trong hệmặt trời. Nhóm 5T ìm hiểu về những khu công trình nổi tiếng trên quốc tế có hình dánghình elipCác câu hỏi xu thế cho hoạt động giải trí của những nhóm : Bộ câu hỏi hoạt động giải trí nhóm 1 : 1. Tìm hình ảnh một số ít cây cầu dạng hình parabol có bề lõm quay xuống ? 2. Tình huống : Áp lực lên cây cầuHai ôtô tải cùng có khối lượng 10 tấn, và cùng đi với tốc độ 54 km / h lên 2 câycầu : cầu phẳng, cầu cong hình parabol có bề lõm quay xuống với nửa đường kính cong là50m. Tính áp lực đè nén lên cầu của hai ôtô đó ? Từ đó nhận xét ta nên kiến thiết xây dựng cầu theokiểu nào để áp lực đè nén lên cầu là nhỏ nhất ? Bộ câu hỏi hoạt động giải trí nhóm 2 : 1. Quan sát những đài phun nước, hãy cho biết nước khi phun ra có hình dáng làhình gì. Lấy 1 số ít hình ảnh minh họa ? 2. Giải thích tại sao nước khi phun ra ở những đài phun nước lại có hình dáng nhưvậy ? Bộ câu hỏi hoạt động giải trí nhóm 3 : 1. Nêu một số ít ứng dụng của gương cầu lõm ? – 5-2. Nêu hiểu biết về chảo dùng nguồn năng lượng mặt trời ? 3. Em hãy khám phá một số ít nhà máy sản xuất nhiệt điện dùng nguồn năng lượng mặt trời. Hãychỉ ra nguyên lí hoạt động giải trí của những xí nghiệp sản xuất đó ? Bộ câu hỏi hoạt động giải trí nhóm 4 : 1. Chỉ ra những loại ăngten trên thị trường, lúc bấy giờ ở nông thôn người dânthường dùng loại ăngten nào để thu sóng vệ tinh ? 2. Tại sao truyền hình K +, truyền hình An Viên, truyền hình kĩ thuật số SCTV, … lại dùng ăngten chảo parabol để thu sóng ? Bộ câu hỏi hoạt động giải trí nhóm 5 : 1. Quỹ đạo hoạt động của những hành trinh trong hệ mặt trời là hình gì ? Trìnhbày về lịch sử vẻ vang của tò mò đó ? 2. Vị trí của mặt trời có gì đặc biệt quan trọng so với quỹ đạo của những hành tinh ? 3. Hãy tìm hiểu và khám phá về những khu công trình kiến trúc có hình dạng elip ? – Thông báo tài liệu tìm hiểu thêm cho học viên : SGK đại số 10, bài tập đại số 10, sgk hình học 10, bài tập hình học 10, tài liệu cùng một số ít website nhưhttp : / / tusach.thuvienkhoahoc.com/wiki/http://www.youtube.com/watch/http://vtv7.khamphakhoahoc/2. Giai đoạn 2 : Xây dựng kế hoạch thực thi dự án Bất Động Sản học tập – Xây dựng kế hoạch triển khai những nhóm học tập triển khai lập kế hoạch sơbộ xác lập những việc làm cần tiến hành theo những bước sau : Bước 1 : Lập kế hoạchBước 2 : Thực hiện trách nhiệm : + Cả nhóm tích lũy thông tin + Các thành viên trong nhóm tranh luận và tham vấn giáo viên hướng dẫnBước 3 : Tổng hợp hiệu quả + Cả nhóm thống nhất quan điểm + Hoàn thành bài tập nhómBước 4 : Báo cáo tác dụng triển khai của nhóm – Nghiên cứu kim chỉ nan : Tổng hợp lại kiến thức và kỹ năng về parabol, elip đã học tích hợp với tưliệu tìm hiểu và khám phá, quy trình tiến độ giải những bài tập về hai đường parabol, elip. – Về thực hành thực tế : Tổng hợp 1 số ít giải pháp xử lý những bài toán thực tiễn có sửdụng đến kỹ năng và kiến thức về đường parabol, elip. – Phân công việc cho từng thành viên trong nhóm : sưu tầm hình ảnh tương quan đến cácđường parabol, elip, tổng hợp lí thuyết đã học, sau đó vận dụng để xử lý những bàitoán trong thực tiễn. Viết mẫu sản phẩm điều tra và nghiên cứu của nhóm. Thiết kế nội dung báo cáo giải trình sản phẩmnghiên cứu của nhóm. – 6 — Giáo viên điều tra và nghiên cứu tính khả thi của kế hoạch triển khai : Sau khi mỗi nhóm nộp bảnkế hoạch chi tiết cụ thể, giáo viên xem xét kế hoạch và góp ý cho kế hoạch. Đồng thời gợi ýcác nhóm trưởng phương pháp quản lý và điều hành nhóm và phân công trách nhiệm đến từng thànhviên trong nhóm, phương pháp trao đổi với giáo viên. – Chỉnh sửa kế hoạch : dựa vào sự góp ý của giáo viên, những nhóm xem xét điều chỉnhlại kế hoạch cũng như giải pháp thực thi dự án Bất Động Sản của nhóm. 3. Giai đoạn 3 : Thực hiện dự án Bất Động Sản – Các nhóm nghiên cứu và điều tra lí thuyết, mạng lưới hệ thống lại kỹ năng và kiến thức đã học, nghiên cứu và phân tích những vấn đềthực tiễn dựa trên kiến thức và kỹ năng đã học, thực thi tích lũy hình ảnh, nghiên cứu và điều tra tài liệuliên quan để xử lý bài tập của nhóm. – Trao đổi, bàn luận trong nhóm để những thành viên cùng nắm được nội dung mà nhómđang nghiên cứu và điều tra. – Tìm hiểu thực tiễn : Các nhóm tổ chức triển khai đi thực tiễn, quan sát xung quanh, chụp và lấy tưliệu để viết mẫu sản phẩm điều tra và nghiên cứu chung của nhóm. Học sinh hoàn toàn có thể đề xuất kiến nghị thêm cácbài toán hoàn toàn có thể dùng kỹ năng và kiến thức về parabol, elip xử lý tích lũy được. – Giáo viên liên tục giám sát, kiểm tra đôn đốc những nhóm hoạt động giải trí, kịp thời đưara những hướng dẫn và những xu thế hoạt động giải trí. 4. Giai đoạn 4 : Tổng hợp và nhìn nhận dự án Bất Động Sản học tập của nhóm – Tổ chức báo cáo giải trình hiệu quả thao tác nhóm tại lớpSau khi học viên triển khai xong việc làm được giao, giáo viên tổ chức triển khai buổi họcchuyên đề để những nhóm trình diễn mẫu sản phẩm, đồng thời giao trách nhiệm trực tiếp để cácnhóm thao tác tại lớp. Sau đây là tiến trình tiết dạy, kèm theo phần vấn đáp mà những nhóm học viên đãlàm so với những câu hỏi trực tiếp tại lớp. a ) Ổn định tổ chức triển khai : Kiểm tra sĩ sốb ) Kiểm tra bài cũCâu hỏi 1 : GV : Em hãy nêu hiểu biết của em về nhà Vật lí Acsimet và kể 1 số ít công trìnhsáng tạo của ông ? HS : Trả lờiAcsimet ( 284 – 212 trước Công nguyên ) – là nhà giáo, nhà bác học vĩ đại củaHy Lạp cổ đại, ông sinh tại thành phố Syracuse, một thành bang của Hy Lạp cổ đại. Cha của Acsimet là một nhà thiên văn và toán học nổi tiếng Phidias, đã đích thângiáo dục và hướng dẫn ông đi sâu vào hai bộ môn này. Năm 7 tuổi ông học khoa học tựnhiên, triết học, văn học. Mười một tuổi ông đi du học Ai Cập, là học viên của nhà toánhọc nổi tiếng Ơclit ; rồi Tây Ban Nha và định cư vĩnh viễn tại thành phố Cyracuse, xứSicile. Ðược hoàng gia tài trợ về kinh tế tài chính, ông góp sức trọn vẹn cho nghiên cứukhoa học. – 7 – Acsimet có nhiều góp phần to lớn trong nghành Vật lý, Toán học và Thiên vănhọc. – Về Vật lý, ông là người đã sáng tạo ra chiếc máy bơm dùng để tưới tiêu nướccho đồng ruộng Ai Cập, là người tiên phong sử dụng mạng lưới hệ thống những đòn kích bẩy và ròng rọc đểnâng những vật lên cao, là người đã tìm ra định luật về sức đẩy của nước. – Về Thiên văn học, ông đã nghiên cứu và điều tra sự hoạt động của Mặt Trăng và những vìsao. – Về Toán học, Acsimet đã giải bài toán về tính độ dài của đường cong, đườngxoắn ốc, đặc biệt quan trọng ông đã tính ra số Pi bằng cách đo hình có nhiều góc nội tiếp và ngoạitiếp. Acsimet suốt cuộc sống say sưa học tập, điều tra và nghiên cứu. Tương truyền rằng ông đãtìm rađịnh luật về sức đẩy của nước khi đang tắm. Ông đã sung sướng nhảy ra khỏibồn tắm, chạy thẳng về phòng thao tác mà quên cả mặc quần áo, miệng kêu lớn : ” Ơrêca ! Ơrêca ( Tìm thấy rồi ! Tìm thấy rồi ! ). Trong cuộc cuộc chiến tranh của Hy Lạp chốngquân xâm lược Rôma, Acsimet đã sáng tạo ra nhiều loại vũ khí mới như máy bắn đá, những cái móc thuyền, đặc biệt quan trọng trong đó có một thứ vũ khí quang học để đốt thuyềngiặc. Thành Xicacudo đã được bảo vệ đến 3 năm mới bị thất thủ. Khi bọn xâm lược hạđược thành, chúng thấy ông vẫn đang say sưa ngồi nghiên cứu và điều tra những hình vẽ trên đất. Ông đã thét lên : ” Không được xóa những hình vẽ của ta “, trước khi bị ngọn giáocủa quân địch đâm vào ngực. Acsimet đã can đảm hi sinh như một chiến sỹ kiên cường. GV : Nhận xét cho điểm học viên, sau đó trình chiếu 1 số ít hình ảnh về cácphát minh vĩ đại của Acsimet-8-GV : Nhà bác học Hy Lạp Archimet đã dùng loại gương gì để thiêu cháy kẻđịch. Tại sao ? HS : Trả lờiĐáp án kì vọng : Nhà bác học Ác-si-mét đã tạo gương cầu lõm bằng nhiềugương phẳng xếp để đốt con thuyền giặc vì gương cầu lõm hoàn toàn có thể đổi khác chùm tiatới song song ( chùm tia mặt trời ) thành chùm tia phản xạ quy tụ tại một điểm trướcgương. Ông đã dùng đặc thù này để phản chiếu ánh sáng mặt trời chiếu đến gương ( chùm sáng song song ), được gương đổi khác thành chùm tia phản xạ quy tụ ở trướcgương ( thuyền chiến của giặc ) => những chùm tia đó mang nhiệt lượng sẽ làm nóng lênvà bốc cháy. Câu hỏi 2 : GV : Em hãy nêu hiểu biết của em về nhà Vật lí Johannes Kepler và kể một sốcông trình phát minh sáng tạo của ông ? HS : Trả lờiJohannes Kepler ( Kê-ple ) ( 1571 – 1630 ) là một nhà toán học, thiên văn họcngười Đức nổi tiếng với những Định luật Kepler miêu tả đúng mực hoạt động của cácthiên thể trong khoảng trống. Johannes Kepler sinh ra trong một mái ấm gia đình đông đồng đội, Ông là con cả trongsố 7 người con của mẹ ông. Ông được lịch sử vẻ vang ghi nhận như thể một đứa trẻ sinh thiếutháng nên còi cọc, nhưng bù lại ông có một trí mưu trí hơn người, điển hình nổi bật với khảnăng toán học của mình. Năm 1589, sau khi học qua trường văn phạm, trường tiếng Latinh, và trườngdòng ở Maulbronn theo mạng lưới hệ thống giáo dục Lutheran, Kepler mở màn theo học tại Đạihọc Tübingen, Đức. Năm 1596 ông xuất bản một cuốn sách Mysterium Cosmographicum ( Bí ẩn củavũ trụ ) đưa ra nhiều quan điểm bảo vệ triết lý của Cô-pec-nic. Những năm sau đóông cho sinh ra thêm 4 cuốn sách tương quan đến thiên văn học, tuy nhiên ông nhận thấyrằng những khu công trình của mình vẫn còn thiếu nhiều số liệu đúng chuẩn thế cho nên Kepler đãđến thủ đô hà nội Praha của Áo để gặp Tycho Brahe một nhà thiên văn học hoàng gia cónhững quan sát và Dự kiến thiên văn vô cùng đúng chuẩn mặc dầu thời đó kính thiên vănchưa sinh ra. Sau khi liên hệ và được làm trợ lý cho Tycho Brahe, năm 1600 ông đã-9-chuyển cả mái ấm gia đình tới Praha. Năm 1601, Tycho Brahe qua đời, Kepler trở thành nhà thiên văn của vua RudolfII, Áo. Năm 1608, kính thiên văn do Galieo nâng cấp cải tiến đã được sử dụng thoáng rộng, Keplerđã có dịp tiếp cận và quan sát những vì sao mà mắt thường không hề nhìn thấy được, sauđó ông đã nâng cấp cải tiến loại kính thiên văn do Galileo sản xuất, sau này được gọi là kínhthiên văn Kepler. Năm 1609 ông xuất bản cuốn sách Astronomia nova ( Một Thiên văn học mới ) tiềm ẩn hai Định luật Kepler nổi tiếng về hoạt động của những thiên thể. Năm 1610G alileo sử dụng kính thiên văn do Kepler sản xuất đã tò mò ra 4 hành tinh quayquanh Sao Mộc. Từ năm 1615 – 1621 ông cho sinh ra những cuốn sách với tựa đề Epitomeastronomiae Copernicanae ( Thiên văn học Cô-pec-nic giản lược ) ngoài những ông cũngcông bố những lịch chiêm tinh, rất thông dụng thời bấy giờ. Cũng trong khoảng chừng thời hạn trên vào năm 1619 Ông công bố tác phẩmHarmonices Mundi ( Vũ trụ Hài hòa ) một phần trong tác phẩm Harmonices Mundichứa đựng Định luật Kepler thứ ba tuy nhiên ông chỉ đưa ra ý tưởng sáng tạo mà chưa Kết luận, nên Định luật Kepler thứ ba không được công nhận. Các Định luật KeplerĐinh luật Kepler I : Mọi hành tinh đều hoạt động theo những quĩ đạo elip mà MặtTrời là một tiêu điểm. Định luật Kepler II : Đoạn thẳng nối Mặt Trời và một hành tinh bất kể quyét nhữngdiện tích bằng nhau, trong những khoảng chừng thời hạn bằng nhau. Định luật Kepler III : Tỉ số lập phương bán trục lớn và bình phương chu kỳ luân hồi quay làgiống nhau cho mọi hành tinh quay quanh Mặt Trời. Thiên văn học KeplerCác tác phẩm thiên văn học của Kepler sinh ra gần như không được tiếp đón, những nhàvật lý đương thời như Galileo trọn vẹn phớt lờ tác phẩm của Kepler. Nhiều nhà thiênvăn học, gồm có cả thầy dạy Kepler, Michael Maestlin đều phản đối yếu tố đưa lýthuyết vật lý vào thiên văn học của Kepler ( thiên văn học của ông thiên về toán học ). Sau khi ông mất nhiều nhà thiên văn học đã kiểm tra tính xác nhận của những Định luậtKepler và đồng ý quĩ đạo hoạt động của những hành tinh là elip. Cuốn Thiên vănhọc Copernicus giản lược của Kepler lưu hành thoáng đãng trong giới thiên văn học khắpchâu Âu đương thời và được sử dụng làm sách giáo khoa thiên văn học phổ cập nhấttrong những năm 1630 – 1650. Tuy nhiên vẫn chưa có được sự công nhận về chuyểnđộng vật lý của những hành tinh tuân theo Định luật Kepler cho đến khi cuốn Nhữngnguyên lý toán học của triết học tự nhiên ( 1687 ) của Isaac Newton sinh ra dựatrên Định luật Kepler. GV nhận xét cho điểm hs, sau đó dẫn dắt vào bài mớiSau đó cho những nhóm báo cáo giải trình mẫu sản phẩm – 10 – c ) Các nhóm báo cáo giải trình mẫu sản phẩm. Nhóm 1 : Báo cáo loại sản phẩm bằng ứng dụng trình chiếu PowerpointTrưởng nhóm lên báo cáo giải trình mẫu sản phẩm của nhóm mình đã chuẩn bị sẵn sàng. ( Nội dung đơn cử ở phần phụ lục 2 ) – Sau khi nhóm 1 báo cáo giải trình xong mẫu sản phẩm của nhóm mình, những nhóm khác nhậnxét, đặt câu hỏi cho nhóm 1. Câu hỏi cho nhóm 1 nhận được : “ Tại sao ta thường xâydựng cầu cong dạng hình parabol có bề lõm quay xuống mà không kiến thiết xây dựng cầu congdạng hình parabol có bề lõm quay lên ”. – Học sinh nhóm 1 bàn luận, vấn đáp thắc mắc của bạn : uuuurFhtuuruuurhtTheo định luật II Niutơn có : N + P = Chọn chiều ( + ) hướng vào tâm cầu ⇒ N – P = m.ahtmv 210000.152 ⇒ N = P + m.aht = m. g + R = 100000 + 50 = 145000 ( N ) – Áp lực lên cầu lớn hơn khối lượng của xe. GV chuẩn hóa kỹ năng và kiến thức và nhấn mạnh vấn đề thêm kiến thức và kỹ năng của nhóm 1 đã trình diễn. Nhóm 2 : Báo cáo loại sản phẩm bằng ứng dụng trình chiếu PowerpointĐại diện nhóm lên báo cáo giải trình loại sản phẩm của nhóm mình ( Nội dung đơn cử ở phầnphụ lục 2 ) Sau khi nhóm 2 trình diễn xong loại sản phẩm của mình, những nhóm nhận xét. Sau đóGV nhận xét, bổ trợ và cho hs xem đoạn video của một đài phun nước đơn cử để họcsinh nhìn thực tiễn hơn. – 11 – GV nhấn mạnh vấn đề thêm : Vòi tắm hoa sen, bình tưới cây … được phong cách thiết kế phun ratheo dạng Parabol nhằm mục đích để chùm tia này vừa đủ bao trùm lên đối tượng người tiêu dùng cần đượctắm / tưới ; nếu quá rộng thì sinh ra tiêu tốn lãng phí nước ; nếu hẹp thì không đủ bao trùm đốitượng. Nhóm 3 : Báo cáo loại sản phẩm bằng ứng dụng trình chiếu PowerpointĐại diện nhóm lên báo cáo giải trình mẫu sản phẩm của nhóm mình ( Nội dung đơn cử ở phầnphụ lục 2 ) Sau khi nhóm 3 trình diễn mẫu sản phẩm của nhóm mình, những nhóm nhận xét. GVnhận xét bổ trợ và đặt câu hỏi : Tại sao nhà bếp nguồn năng lượng mặt trời, những nhà máy sản xuất nhiệt điện lại dùng những tấmgương cầu lõm hình parabol để hấp thụ nhiệt, nung nóng vật từ ánh sáng mặt trời màkhông dùng những tấm gương phẳng, hay gương cầu lồi ? Học sinh nhóm 3 đàm đạo vấn đáp thắc mắc. HS : Ánh sáng mặt trời được coi là chùm sáng song song, khi chiếu vào gươngcầu lõm sẽ bị phản xạ, theo đặc thù của gương cầu lõm thì chùm tia phản xạ sẽ hộitụ tại một điểm trước gương, như vậy sức nóng của ánh sáng mặt trời nhờ gương cầulõm đã được tập trung chuyên sâu tại một điểm quy tụ. Nếu treo một vật tại điểm quy tụ đó thì sẽnhận sức nóng của ánh sáng và nóng lên. GV nhận xét câu vấn đáp của hs, sau đó cho hs xem video thí nghiệm nhữngứng dụng mà nhóm vừa trình diễn. ( Đĩa CD kèm theo ) Nhóm 4 : Báo cáo loại sản phẩm bằng ứng dụng trình chiếu PowerpointĐại diện nhóm lên báo cáo giải trình loại sản phẩm của nhóm mình ( Nội dung đơn cử ở phầnphụ lục 2 ) Khi nhóm 4 báo cáo giải trình loại sản phẩm của nhóm mình xong, những nhóm nhận xét. Giáoviên nhận xét bổ trợ, sau đó chiếu cho cả lớp xem thí nghiệm về công dụng tiếp theocủa những vật dạng hình parabol : Nghe cuộc chuyện trò từ xa, chảo ăngten. – 12 – Nhóm 5 : Báo cáo loại sản phẩm bằng ứng dụng trình chiếu PowerpointTrưởng nhóm lên báo cáo giải trình loại sản phẩm của nhóm mình đã sẵn sàng chuẩn bị. ( Nội dung đơn cử ở phần phụ lục 2 ) Khi nhóm 5 báo cáo giải trình loại sản phẩm của nhóm mình xong, những nhóm nhận xét. Giáoviên nhận xét bổ sungKết thúc phần báo cáo giải trình mẫu sản phẩm, GV nhận xét bài tập của 5 nhóm, cho điểm mỗinhóm và rút kinh nghiệm tay nghề ( Tiêu chí chấm và hiệu quả những nhóm biểu lộ ở mục 2.4.5 ). d ) Giáo viên củng cố kỹ năng và kiến thức trải qua hoạt động giải trí họcGV giao trách nhiệm cho những nhóm ( phân nhóm như trên ), những nhóm luận bàn vàtrình bày bài của nhóm tại lớp. PHỤ LỤC 2 : SẢN PHẨM CỦA CÁC NHÓMNhóm 1 : Nhóm PythagorasBáo cáo loại sản phẩm bằng ứng dụng trình chiếu PowerpointThành viên trong nhóm : Nhóm trưởng : Nguyễn Phương ThanhThư kí : Chu Thị Hồng Nhung, Phạm Thị TrangCác thành viên khác : Mai Phương ThảoĐinh Thị Hải YếnHoàng Đức TàiĐỗ Thanh TùngNội dung báo cáo giải trình của nhóm 1 : – Một số cây cầu dạng hình parabol có bề lõm quay xuống : – 13 – Cầu Kintai – Nhật BảnCầu Konitsa – Hi LạpCầu nghiêng Gateshead Millennium – Anh – 14 – Cầu hình Parabol – ĐứcCầu đi bộ Campo Volantin, Bilbao, Cầu Alameda và ga tàu điện ngầm, Tây Ban NhaValencia, Tây Ban NhaCầu “ Vỏ sò ” ở Đà NẵngCầu Tràng Tiền – Huế – Tình huống : Áp lực lên cây cầuHai ôtô tải cùng có khối lượng 10 tấn, và cùng đi với tốc độ 54 km / h lên 2 câycầu : cầu phẳng, cầu cong dạng hình parabol có bề lõm quay xuống với nửa đường kính conglà 50 m. Tính áp lực đè nén lên cầu của hai ôtô đó ? Từ đó nhận xét ta nên thiết kế xây dựng cầu theokiểu nào để áp lực đè nén lên cầu là nhỏ nhất ? Giảiv = 54 km / h = 15 m / s ; m = 10000 kg ; R = 50 mVới cầu cong dạng hình parabol có bề lõm quay xuống : uuuurFhtCác lực tác udụnglên xe là : + Phản lực Nur ( bằng áp lực đè nén lên cầu ) + Trọng lực Pv2  uuruur  aht = ÷ R  + Lực hướng tâm : Fht = m.aht  – 15 – uuruuurm. ahtTheo định luật II Niutơn có : + = Chọn chiều ( + ) hướng vào tâm cầu ⇒ P – N = m.ahtmv 210000.152 ⇒ N = P – m.aht = m. g – R = 100000 – 50 = 55000 ( N ) – Áp lực lên cầu nhỏ hơn khối lượng của xe. Với cầu phẳng : uuCác lực tác udụnglên xe là : + Phản lực Nur ( bằng áp lực đè nén lên cầu ) + Trọng lực P – Có N = P = m. g = 100000 ( N ). Trên cầu phẳng áp lực đè nén xuống cầu bằng trọnglượng của xe. Vậy áp lực đè nén của xe lên cầu cong dạng hình parabol có bề lõm quay xuống nhỏ hơn sovới áp lực đè nén của xe lên cầu phẳng. Do đó ta thường thiết kế xây dựng cầu cong dạng hìnhparabol có bề lõm quay xuống để áp lực đè nén lên cầu nhỏ nhất. Nhóm 2 : Nhóm DescartesLà bản thuyết trình sử dụng Powerpoit, với hoạt động giải trí tìm hiểu và khám phá về hình dáng củadòng nước khi phun ra từ những đài phun nướcThành viên trong nhóm : Nhóm trưởng : Dương Duy KhánhThư kí : Lưu Thị Thanh, Mai Văn TiếnCác thành viên khác : Trần Đức HảiLê Việt HoàngTrịnh Thị Phương DuyênVũ Hải NguyênNội dung báo cáo giải trình của nhóm 2 : – Nước phun ra từ đài phun nước có hình dáng là đường parabol có bề lõm quayxuống. – Một số hình ảnh minh họa : – 16 – Đài phun nước Montjuïc ( Tây Ban Nha ) Đài phun nước Stravinsky ( Pháp ) Đài phun nước ” núi lửa ” ( Ả Rập ) “ Cầu vồng ánh trăng ” trên cầu Banpo, Seoul ( Nước Hàn ) – 17 – Đài phun nước Samson FountainĐài phun nước hữu nghị, Moscow ( Nga ) ở Peterhof Palace, Saint Petersburg ( Nga ) Đài phun nước Dancing ( Ấn Độ ) Đài phun nước Bellagio, Las Vegas ( Mỹ ) – Nước khi phun ra có hình dáng là đường parabol có bề lõm quay xuống vì vòinước phun nó cũng tương tự như như hoạt động của vật bị ném xiên. Ban đầu những phântử nước được phun lên cũng có tốc độ khởi đầu, và tốc độ đó có phương nhất định. Từng phân tử nước hoạt động theo quỹ đạo parabol tạo thành dòng như ta quan sát. Quỹ đạo của dòng nước như một đồ thị màn biểu diễn hình ảnh của vật bị ném xiên. – 18 – Nhóm 3 : Nhóm EuclidLà bản thuyết trình sử dụng Powerpoit, với hoạt động giải trí tìm hiểu và khám phá về ứng dụng củagương cầu lõmThành viên trong nhóm : Nhóm trưởng : Hoàng Hữu LinhThư kí : Phạm Thị Thùy Linh, Đinh Thu Hà. Các thành viên khác : Lương Phú BìnhLê Hoài Yến NhiNguyễn Ngọc KhánhNguyễn Việt HoànMai Việt VươngNội dung báo cáo giải trình của nhóm 3 : – Ứng dụng của gương cầu lõm : Trong y tế, làm gương trang điểm cho những diễn viên, làm những pha đèn ( đèn pin, đèn xe hơi ), sản xuất kính thiên văn, … ; một cách sử dụng nguồn năng lượng Mặt Trời đó là : Sửdụng gương cầu lõm có kích cỡ lớn tập trung chuyên sâu ánh sáng Mặt Trời vào một điểm ( đểđun nước, nấu chảy sắt kẽm kim loại, … ), sử dụng nguồn năng lượng ánh sáng mặt trời vào việc chạyôtô, đun nhà bếp, làm pin nhờ vào gương cầu lõm. – 19 – MÁY BAY HOẠT ĐỘNG NHỜ SỬ DỤNG PIN MẶT TRỜI – 20 – TÀU HOẠT ÐỘNG NHỜ SỬ DỤNG PIN MẶT TRỜI – Nguyên lí hoạt động giải trí của chảo nguồn năng lượng mặt trời hình ParabolBếp parabol được phong cách thiết kế quy mô chiếc chảo, quy tụ ánh sáng mặt trời tại mộtđiểm rồi toả ra sức nhiệt ( nóng ) làm sôi chín thức ăn, nước uống, cơm, thức ăn gia súc, gia cầm Giao hàng chăn nuôi …. Chiếc nhà bếp gồm 4 phần chính : phần thu nhiệt, phần dẫnnhiệt, phần tiếp đón và sử dụng, phần điều khiển và tinh chỉnh. Trong đó, phần dẫn nhiệt được cấutạo từ vật tư đồng, có công dụng tiếp đón nhiệt từ phần thu nhiệt và truyền tới bếpnấu. Phần nhà bếp nấu được phong cách thiết kế bằng nhôm, phía trong được lót một lớp mút xốp đểtránh thoát nhiệt. Phần thu nhiệt được làm từ miếng nhôm uốn cong hình parabol. Miếng nhôm này được đặt theo hướng đông – tây, tự động hóa xoay theo hướng mặt trời đểhấp thu năng lượng ở mức cực lớn. Đến một điểm chết cố định và thắt chặt, bộ phận này sẽ nghỉnguyên đêm, sáng lại tự động hóa quay về hướng mặt trời để thực thi một chu kỳ luân hồi mới. Nguyên lý quản lý và vận hành này dựa trên sự phối hợp hợp tác ăn ý giữa hướng đi mặt trời và thời giannên dù mưa hay gió cũng không bị tác động ảnh hưởng. – Nhà máy nhiệt điện dùng nguồn năng lượng mặt trời : + Nhà máy Shams 1 – Các tiểu vương quốc Arập thống nhất, có công suất100MW và hiện là nhà máy sản xuất lớn của quốc tế sử dụng nguồn năng lượng Mặt Trời làm nhiênliệu để sản xuất điện ( xí nghiệp sản xuất Shams 1 chiếm 10 % tổng sản lượng điện từ năng lượngMặt Trời của quốc tế ). Trong nỗ lực tăng nhanh sử dụng nguyên vật liệu sạchnhằm bảo vệ Trái Đất trước những tác động ảnh hưởng xấu đi của biến hóa khí hậu, Các Tiểu vương quốc Arập thống nhất ( UAE ) ngày 17/3/2013 đã chính thức vận hànhnhà máy nguồn năng lượng Mặt Trời lớn nhất quốc tế, có tên Shams 1. Nhà máy còn được vínhư một ” khu vui chơi giải trí công viên Mặt Trời ” gồm có một mạng lưới hệ thống những tấm gương parabol lớn đượclắp đặt trên một diện tích quy hoạnh khổng lồ bằng 285 sân bóng đá cộng lại. – 21 – Nhóm 4 : Nhóm DirichletBáo cáo loại sản phẩm bằng ứng dụng trình chiếu PowerpointThành viên trong nhóm : Nhóm trưởng : Ngô Thị Thùy TrangThư kí : Phạm Thị Ngọc Hân, Hoàng Thị Cẩm Ly, Bùi Thị Bích HồngCác thành viên khác : Phạm Minh KhoaNguyễn Ngọc TrungĐinh Phương NamHoàng Xuân NamNội dung báo cáo giải trình của nhóm 4 : – Qua khảo sát, chúng tôi thấy trên thị trường có những loại ăngten sau : – 22 — 23 — 24 — Qua khảo sát ở Ninh Khánh nhóm chúng tôi thu được hiệu quả như sau : + Một số ít hộ dân dùng truyền hình số mặt đất + Hầu hết những hộ dân đều dùng ăngten chảo dạng parabol. Trong 60 hộ dândùng ăngten chảo mà nhóm chúng tôi khảo sát dùng chảo thì tác dụng đơn cử như sau : Truyền hình kĩ thuật số VTCTruyền hình kĩ thuật số An Viên ( AVG ) Truyền hình kĩ thuật số vệ tinh K + Truyền hình kĩ thuật số VinasatTruyền hình kĩ thuật số VTV – 25 – 20 hộ dân dùng13 hộ dân dùng15 hộ dân dùng7 hộ dân dùng5 hộ dân dùng