Thị trường chứng khoán là gì? Tổng quan về thị trường chứng khoán Việt Nam

Thị trường chứng khoán đóng góp nhiều vai trò quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam cũng như thế giới. Một số chức năng của thị trường chứng khoán chính và quan trọng nhất đó là:

Có nhiều cách phân loại thị trường chứng khoán, sau đây là cách phân loại thị trường chứng khoán phổ biến nhất, chia thị trường chứng khoán thành 2 loại chính: thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp.

Thị trường sơ cấp là nơi cổ phiếu lần đầu tiên được phát hành từ công ty để thu hút các nguồn vốn đầu tư từ thị trường chứng khoán. Người mua trên thị trường sơ cấp đa phần là các tổ chức lớn hay quỹ đầu tư.

Thị trường sơ cấp không hoạt động liên tục mà chỉ hoạt động khi doanh nghiệp cần huy động vốn.

Ví dụ về thị trường sơ cấp: các đợt IPO, phát hành ra công chúng lần đầu, các đợt phát hành chứng khoán riêng lẻ.

Thị trường thứ cấp là nơi các cổ phiếu được mua bán lại sau khi phát hành trên thị trường sơ cấp. Người mua tại thị trường sơ cấp sẽ tiến hành mua bán lại với các nhà đầu tư khác trên thị trường. Đây là quá trình chuyển đổi quyền sở hữu chứng khoán giữa các nhà đầu tư. Khi người mới tham gia vào thị trường chứng khoán và đặt lệnh giao dịch thì đó chính là thị trường thứ cấp.

Thời gian hoạt động của thị trường thứ cấp là vào các ngày làm việc trong tuần.

Theo Luật chứng khoán, Nhà nước đưa ra các nguyên tắc thị trường chứng khoán sau đây:

Hoạt động dựa trên sự tôn trọng quyền sở hữu và các quyền lợi khác của các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán đối với tài sản trong thị trường. Tôn trọng quyền tự do mua bán, giao dịch, đầu tư, cung cấp dịch vụ và kinh doanh của các tổ chức, nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán.
Nguyên tắc công khai, minh bạch, và công bằng đối với mọi hoạt động trên thị trường chứng khoán. Các công ty niêm yết công khai các thông tin tài chính định kỳ hàng năm của công ty, các sự kiện bất thường xảy ra đối với công ty. Sở giao dịch chứng khoán công bố mọi thông tin về giao dịch chứng khoán trên thị trường.
Nguyên tắc mua bán qua trung gian: Các nhà môi giới đóng vai trò thông qua toàn bộ hoạt động giao dịch mua bán trên thị trường chứng khoán. Nhà môi giới thực hiện lệnh giao dịch theo yêu cầu của khách hàng và được nhận hoa hồng theo quy định hoặc theo thỏa thuận tùy thuộc vào từng hình thức mua bán.
Nguyên tắc đấu giá: Thông qua việc đấu giá giữa các lệnh mua và lệnh bán thì giá của chứng khoán sẽ được xác định. Các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán đều không có quyền can thiệp vào việc định giá này. Có 2 hình thức đấu giá là đấu giá trực tiếp và đấu giá tự động. Đấu giá trực tiếp là việc các nhà môi giới gặp nhau tại sàn giao dịch và trực tiếp đấu giá. Đấu giá tự động là việc các nhà môi giới tạo các lệnh giao dịch và được nhập vào hệ thống máy chủ của Sở giao dịch chứng khoán. Hệ thống này sẽ tự động xác định mức giá phù hợp đảm bảo chứng khoán giao dịch với khối lượng lớn nhất.