Sự hồi sinh của thủy quái khổng lồ sông Amazon

Pirarucu, còn được gọi là arapaima hay hải tượng long, trở nên nổi bật ở khu rừng nhiệt đới đa dạng sinh học nhất thế giới đối với những người dân định cư ở ven sông Jurua. Họ đang nỗ lực thúc đẩy việc đánh bắt bền vững đối với loại cá này.

Vì sao pirarucu lại đáng chú ý như vậy? Đầu tiên là bởi kích thước khổng lồ của nó, con to nhất có thể nặng tới 200 kg, cho đến nay là loài lớn nhất trong số 2.300 loài cá được biết đến ở Amazon. Nó chủ yếu được tìm thấy ở các hồ đồng bằng trên lưu vực sông Amazon, bao gồm cả khu vực Medio Jurua.

Tiếp theo, loài cá khổng lồ này cách đây không lâu được cho là đã biến mất khỏi khu vực sông Jurua, khi hoạt động đánh bắt bằng các lưới lớn trở nên dày đặc đáng báo động. Đây phần lớn là đánh bắt bất hợp pháp nhằm phục vụ cho nhu cầu thực phẩm của người dân. Đó là lý do chính khiến cá pirarucu bị coi là có nguy cơ tuyệt chủng.

Thủy quái khổng lồThủy quái khổng lồ Pirarucu. Ảnh: vnreview.vn

Những hiện tại, những tín hiệu đáng mừng đã xuất hiện. Loài cá này đang quay trở lại các hồ ở Medio Jurua, là kết quả của những nỗ lực ở nhiều cấp độ để bảo tồn loài cá quý hiếm này, điều này được coi là một thành công lớn.

Các cộng đồng định cư ven sông, được tổ chức thành các hiệp hội đã là một phần của hoạt động đánh bắt cá Pirarucu được quản lý, giúp cải thiện mối quan hệ giữa người bản địa và người đến từ nơi khác. Tình trạng đánh bắt bất hợp pháp đã giảm mạnh và Pirarucu đang có sự hồi sinh, phát triển mạnh mẽ.

Quay trở lại thời điểm trước đây, hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp tràn lan ở ở Brazil. Đây là tội phạm môi trường thường xuyên nhiều thứ hai, sau khai thác gỗ. Cơ quan bảo tồn của Brazil đã ban hành hàng nghìn thông báo vi phạm đối với việc đánh bắt bất hợp pháp – một phần tư tổng số vi phạm – trong khoảng thời gian 5 năm gần đây.

Chính quyền địa phương nói rằng họ đã siết chặt quản lý để loại bỏ các công ty đánh cá và các ngư dân đánh bắt trộm. Giờ đây không ai thấy bất kỳ chiếc thuyền đánh cá nào ngoại trừ những chiếc thuyền của các tổ chức được giám sát. 

Đánh bắt loài PirarucuNgăn chặn các hoạt động đánh bắt được quản lý chặt chẽ giúp cá hồi sinh mạnh mẽ. Ảnh: vnreview.vn

Hoạt động đánh bắt cá Pirarucu được thực hiện mỗi năm một lần vào tháng 9, khoảng thời gian nước xuống thấp nhất với giới hạn đặt ra rõ ràng. Các nhà nghiên cứu và ngư dân địa phương cũng đã tận dụng khoảng thời gian này để đếm số cá kể từ khi chúng ở dưới nước không quá 20 phút. Chính phủ hiện đã công nhận phương pháp đếm này.

Cuộc khảo sát được thực hiện mỗi năm một lần bởi các cư dân và theo luật mới, chỉ 30% cá Pirarucu ở một khu vực nhất định có thể được đánh bắt vào năm sau. Việc đánh bắt có kiểm soát đã dẫn đến sự gia tăng dân số của loài cá này. Ở vùng Sao Raimundo, có 1.335 con cá Pirarucus trong các hồ gần đó vào năm 2011, khi việc đánh bắt đã có quản lý. Năm ngoái số lượng cá đã tăng lên 4.092 con. Ở vùng Carauari, số lượng cá Pirarucu đã tăng vọt từ 4.916 con vào năm 2011, lên 46.839 con, mười năm sau đó.

Thịt cá Pirarucu cũng rất thơm ngon và là món ăn yêu thích của nhiều người. Vì vậy Pirarucu mang đến nguồn thu lớn cho cộng đồng.