Phương pháp quan sát – Phương pháp quan sát trong nghiên cứu khoa học (Khái niệm, đặc điểm,…) – Studocu

Phương pháp qua

n sát



Phương pháp quan sát:

Quan sát là phương thức cơ bản để nhận

thức sự vật trực tiếp, là phư

ơng pháp tri giác

có mục đích, có kế hoạch một sự

kiện, hiện tượng, quá trình (hay h

ành vi, cử chỉ của

con người) trong những hoàn cảnh tự nhiên khác nh

au.



Đặc điểm của phương pháp quan sát:



Đa dạng về năng lực hay trình độ (do đối tượng

quan sát là hoạt động phức tạp của

một cá nhân, hay một tập thể)



Thông qua lăng kính chủ quan của “cái tôi”

ngay cả khi sử dụng kĩ thuật hiện đại để

quan sát (do chủ thể quan sát là nh

à khoa học hay cộng tác viên có trình độ

, kinh

nghiệm, thế giới quan, cảm xúc t

âm lí khác nhau)



Chịu sự chi phối của quy luật ảo giá

c, tri giác trong hoạt động nhận thức



Kết quả quan sát dù khách quan đến mấy v

ẫn phụ thuộc vào việc xử lý thông tin của

người nghiên cứu, do đó cần được chọn lọc theo

tiêu chuẩn nhất định



Phương pháp quan sát thường kết hợp với trắc

nghiệm, thực nghiệm

Các hình thức quan sát. Các bước cơ bản của phương pháp quan sát

.



Các hình thức quan sát:

Quan sát tự nhiên – Quan sát có kiểm

soát

Quan sát công khai – Quan sát không công kh

ai (bí mật)

Quan sát trực tiếp – Quan sát gián

tiếp

Quan sát có chuẩn bị – Quan sát không chu

ẩn bị

Quan sát một người – Quan sát một nhóm ngư

ời

Quan sát một lần – Quan sát một nhóm người (quan

sát liên tục, định kỳ, chu kỳ)

Quan sát do con người – Quan sát bằng thi

ết bị



Các bước cơ bản của phương pháp quan

sát:

1.

Xác định đối tượng, mục đích quan sát: Quan

sát đối tượng nào? Quan sát để

làm gì?

2.

Xác định nội dung, phương pháp quan sát: Quan sát

cái gì? Quan sát như thế nào v

à

bằng cách nào?



Nội dung thể hiện qua việc lựa chọn mẫu quan

sát, số lượng mẫu, định thời điểm

quan sát và độ dài thời gian quan sát

.



Căn cứ vào quy mô của đề tài và độ phứ

c tạp của mẫu mà quyết định phư

ơng

pháp, phương tiện quan sát.

3.

Lập phiếu quan sát và kế hoạch quan sát:

thiết kế bảng yêu cầu các nội

dung cụ thể

khi đi quan sát

Phiếu quan sát:



Đối tượng, địa chỉ, ngày giờ, người quan sá

t



Yêu cầu ghi chép, thu hình cụ thể (người qu

an sát có thể đo, đếm, ghi bằng số,

bằng chữ “có” hoặc “không”, câu hỏi

bổ sung xác minh, làm rõ một số thông tin

có thể chưa được rõ khi quan sát)