Trang thông tin điện tử Sở Công Thương tỉnh Phú Thọ – Cuộc cách mạng công nghiệp trong lịch sử và đặc điểm cách mạng công nghiệp lần thứ tư

Kể từ sau Diễn đàn kinh tế tài chính quốc tế năm 2017 tại Đa-vốt Thụy Sĩ, trên quốc tế và ở Nước Ta nổi lên một chủ đề nóng, bàn về cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, gọi tắt là FIR ( Fourth industrial Revolution ), hoặc gọn hơn nữa là 4G ( Fourth Generation ). FIR là sự kế tục ba cuộc cách mạng công nghiệp trong lịch sử dân tộc văn minh trái đất ; mở đầu từ thế kỷ XVIII, diễn ra dưới ảnh hưởng tác động của ba cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật .

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất diễn ra vào cuối thế kỷ XVIII, đẩu thế kỷ XIX, gắn liền với những thành tựu của cuộc cách mạng khoa học – kỹ thuật lẩn thứ nhất, mở đầu từ ngành dệt ở Anh, sau đó lan tỏa sang nhiều ngành sản xuất khác và tới nhiều nước khác, trước hết là Mỹ, những nước châu Âu và Nhật Bản. Mở đầu cuộc cách mạng này, nền sản xuất sản phẩm & hàng hóa trong ngành dệt bắt đầu dựa trên công nghệ tiên tiến bằng tay thủ công giản đơn, quy mô nhỏ, lao động chân tay chuyển sang sử dụng những phương tiện đi lại cơ khí và máy móc trên quy mô lớn nhờ vận dụng những sáng tạo kỹ thuật trong sản xuất công nghiệp .

Trong số những thành tựu kỹ thuật có ý nghĩa then chốt trong giai đoạn này trước hết phải kể đến sáng chế “thoi bay” của Giôn Kây vào năm 1733 có tác dụng tăng năng suất lao động lên gấp đôi. Năm 1764, Giôn Ha-gơ-rếp sáng chế xe kéo sợi, làm tăng năng suất gấp 8 lần. Năm 1769, Ri-sác Ác-rai cải tiến công nghệ kéo sợi bằng súc vật, sau đó là bằng sức nước. Năm 1785, Ét-mun Các-rai sáng chế máy dệt vải, tăng năng suất dệt lên tới 40 lần. Năm 1784, Giêm Oát sáng chế máy hơi nước, tạo động lực cho sự phát triển máy dệt, mở đầu quá trình cơ giới hóa ngành công nghiệp dệt.

Năm 1784, Hen-ry Cót tìm ra chiêu thức luyện sắt từ quặng. Năm 1885, Hen-ry Bét-xen-mơ sáng chế lò cao có năng lực luyện gang lỏng thành thép phân phối được về nhu yếu rất lớn khối lượng và chất lượng thép đế sản xuất máy móc thời kỳ đó. Năm 1814, chiếc đầu máy xe lửa tiên phong chạy bằng hơi nước sinh ra, khai sinh mạng lưới hệ thống đường tàu ở châu Âu và châu Mỹ. Năm 1807, Rô-bớt Phu-tông chể tạo thành công xuất sắc tàu thủy chạy bằng hơi nước .
Sau những bước khởi đầu ở nước Anh, cách mạng công nghiệp đã nhanh gọn lan rộng ra khoanh vùng phạm vi quốc tế và trở thành hiện tượng kỳ lạ phổ cập đồng thời mang tính tất yếu so với tổng thể những vương quốc tư bản .

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai diễn ra vào nửa sau thế kỷ XIX đến đầu thế ký XX và tăng trưởng vượt bậc trên cơ sở ứng dụng những thành tựu trong cuộc cách mạng khoa học – kỹ thuật lần thứ hai, trong đó nền tảng tư duy khoa học có những biến hóa cơ bản tương quan đến những phát minh khoa học vĩ đại như phát minh ra điện tử, sóng vô tuyến điện và chất phóng xạ, những sáng tạo động cơ điện, .. Do sự phối hợp giữa khoa học với sản xuất mang tính mạng lưới hệ thống đã đưa khoa học trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp của xã hội. Như vậy, quy trình đổi khác cách mạng từ nghành khoa học đã nhanh gọn lan tỏa sang nghành nghề dịch vụ kỹ thuật và công nghệ tiên tiến .
Các phương tiện đi lại truyền thông online như điện tín và điện thoại cảm ứng sinh ra vào năm 1880, Liên lạc bằng điện thoại cảm ứng ngay lập tức được ứng dụng trên khắp quốc tế, Đầu thế kỷ XX hình thành một nghành nghề dịch vụ kỹ thuật điện mới là điện tử học và ngành công nghiệp điện tử sinh ra, mở màn kỷ nguyên điện khí hóa, thôi thúc sự tăng trưởng những ngành công nghiệp khác như luyện kim, chế tạo máy, đóng tàu, công nghiệp quân sự chiến lược ; giao thông vận tải vận tải đường bộ, công nghiệp hóa chất. Trong nghành nghề dịch vụ kỹ thuật quân sự chiến lược diễn ra cuộc cách mạng cơ hóa và tự động hóa vũ khí trang bị mà nổi bật là những phương tiện đi lại cuộc chiến tranh được sử dụng trong Chiến tranh quốc tế thứ nhất năm 1914 .

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba

Điểm xuất phát của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba là Chiến tranh quốc tế thứ hai, trong đó những bên tham chiến đã từng điều tra và nghiên cứu sản xuất thành công xuất sắc những mạng lưới hệ thống vũ khí và trang bị dựa trên nguyện lý hoạt động giải trí trọn vẹn mới như bom nguyên tử máy bay phản lực, dàn tên lửa bắn loạt, tên lửa giải pháp tiên phong v.v. Đây là thành quả hoạt động giải trí nghiên cứu và điều tra tăng trưởng của rất nhiều viện điều tra và nghiên cứu và văn phòng phong cách thiết kế quân sự chiến lược bí hiểm. Ngay sau đó những thành tựu khoa học – kỹ thuật quân sự chiến lược được áp đụng vào sản xuất, tạo tiền đề cho cách mạng công nghiệp lần thứ ba, diễn ra trong nhiều nghành nghề dịch vụ, ảnh hưởng tác động đến toàn bộ những hoạt động giải trí kinh tế tài chính, chính trị, tư tưởng đời sống, văn hóa truyền thống, của con người .
Cách mạng công nghiệp lần thứ ba trải qua hai tiến trình. Giai đoạn một từ giữa những năm 40 đến những năm 60 của thế kỷ XX. Giai đoạn hai mở màn từ những năm 70 của thế kỷ XX đến đầu thế kỷ XXI. Trong ranh giới giữa hai quy trình tiến độ này là thành tựu khoa học nâng tầm trong nghành nghề dịch vụ sáng tạo và vận dụng máy tính điện tử trong nền kinh tế tài chính quốc dân, tạo động lực để hoàn thành xong quy trình tự động hóa có tính mạng lưới hệ thống và đưa tổng thể những nghành nghề dịch vụ trong nền kinh tế tài chính chuyển sang một trạng thái công nghệ tiên tiến trọn vẹn mới .
Giai đoạn một tận mắt chứng kiến sự sinh ra vô tuyến truyền hình, công nghệ tiên tiến đèn bán dẫn, máy tính điện tử, ra-đa, tên lửa, bom nguyên tử, sợi tổng hợp, thuốc kháng sinh pê-nê-xi-lin, bom nguyên tử, vệ tinh nhân tạo, máy bay chở khách phản lực, nhà máy sản xuất điện nguyên tử, máy công cụ tinh chỉnh và điều khiển bằng chương trình, la-de, vi mạch tổng hợp, vệ tinh tiếp thị quảng cáo, tàu cao tốc. Giai đoạn hai tận mắt chứng kiến sự sinh ra công nghệ vi giải quyết và xử lý, kỹ thuật truyền tin băng cáp quang, rô-bốt công nghiệp, công nghệ sinh học vi mạch tổng hợp thể khối có tỷ lệ linh phụ kiện siêu lớn, vật tư siêu cứng, máy tính thế hệ thứ 5, công nghệ tiên tiến di truyền, công nghệ tiên tiến nguồn năng lượng nguyên tử .

Nhận diện cuộc cách mạng công nghiệp thứ tư

Khác với ba cách mạng công nghiệp trước đây hình thành và tăng trưởng trên cơ sở những thành tựu của ba cuộc cách mạng khoa học – kỹ thuật, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư tăng trưởng dựa trên cơ sở cả ba cuộc cách mạng khoa bọc – kỹ thuật trước đó, trước hết la cuộc cách mạng công nghiệp lấn thứ ba. Những thành tựu cải tiến vượt bậc của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba, đặc biệt quan trọng là công nghệ tiên tiến mạng In-tơ-nét, đã làm biến hóa thâm thúy hàng loạt diện mạo của đời sống xã hội cũng như nền kinh tế tài chính toàn thế giới, tạo cơ sở cho sự tăng trưởng FIR vào giữa thập kỷ thứ hai của thế kỷ XXI trong đó không chỉ máy tính điện tử liên kết thành mạng mà gần như tổng thể những nghành hoạt động giải trí của con người những dây chuyền sản xuất sản xuất ; điều tra và nghiên cứu khoa học, giáo dục, y tế, dịch vụ, vui chơi … đều được link thành “ mạng mưu trí ” mở ra kỷ nguyên mạng In-tơ-nét liên kết vạn vật .
Ngoài những thành tựu của cuộc cách mạng khoa học-kỹ thuật lần thứ ba, FIR còn dựa trên những thành tựu khoa học mới nhất trong những nghành nghề dịch vụ cơ bản như công nghệ tiên tiến cảm ứng cực nhạy dựa trên cơ sở vật liệu na-nô điện tử và sinh học điện từ, có năng lực đổi khác những tín hiệu vô cùng yếu thành tín hiệu điện như sóng tư duy, bức xạ hồng ngoại cực yếu. v … ; trí tuệ tự tạo có năng lực giải thuật, nghiên cứu và phân tích khối lượng thông tin cực lớn, với vận tốc cực nhanh, kể cả những thông tin như trực cảm, sóng tư duy, xúc cảm ; siêu máy tính quang tử sử dụng những quang tử ánh sáng thay vì sử dụng tín hiệu điện tử như trong những máy tính điện tử, có vận tốc giám sát cực nhanh, với năng lực tàng trữ thông tin vượt xa những máy tính điện tử thường thì ; công nghệ tiên tiến chế tạo vật liệu từ những nguyên tử ; mạng In-tơ-nét liên kết vạn vật sử dụng thế hệ máy tính có trí tuệ tự tạo được cho phép kiến thiết xây dựng những nhà máy sản xuất và xí nghiệp sản xuất mưu trí ; công nghệ tiên tiến in 3D ; những nguồn nguồn năng lượng tái sinh ( nguồn năng lượng mặt trời ; nguồn năng lượng gió ; nguồn năng lượng thủy triều, nguồn năng lượng địa nhiệt ) ; những thành tựu mới trong nghành nghề dịch vụ sinh học phân tử, sinh học tổng hợp và di truyền học, với sự tương hỗ của những phương tiện đi lại tân tiến, giúp giải thuật nhanh những hệ gen, khám phá sâu về mật mã di truyền, hoàn toàn có thể giúp chỉnh sửa mã gen để chữa những bệnh di truyền, tạo ra những giống cây xanh mới trong nông nghiệp có những tính năng thích ứng với thực trạng hạn hán, nước nhiễm mặn hoặc chống sâu bệnh Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư có những đặc thù sau :
1 ) Phát triển với vận tốc ở cấp số nhân, làm đổi khác nhanh gọn nền công nghiệp ở mọi vương quốc ;

2) Diễn ra trên phạm vi toàn cầu, làm thay đổi toàn bộ các hệ thống sản xuất, quản lý, quản trị; dịch vụ, nghỉ ngơi; giải trí của con người;

3 ) Dựa trên nền sản xuất linh động, phối hợp trong đó toàn bộ những khâu phong cách thiết kế, sản xuất ; thử nghiệm, cung ứng nhanh nhất nhu yếu của thị trường ; thậm chí còn tới từng cá thể ;
4 ) Không chỉ tạo ra “ môi trường tự nhiên cộng sinh ” giữa người và rô-bốt mà còn tạo ra ” môi trường tự nhiên cộng sinh ” giữa quốc tế ảo và quốc tế thực ;
5 ) Mở ra kỷ nguyên rô-bốt mưu trí, trọn vẹn sửa chữa thay thế con người trong nhiều nghành nghề dịch vụ hoạt động giải trí khác nhau ;
6 ) Mở ra kỷ nguyên công nghệ tiên tiến sản xuất loại sản phẩm không có phế thải ;
7 ) Công nghệ cảm ứng được sử dụng phổ cập với hiệu quả là vào khoảng chừng giữa thập kỷ thứ 3 của thế kỷ này, 10 % dân số sẽ mặc quần áo liên kết với In-tơ-nét ; 10 % mắt kính liên kết với In-tơ – nét, sử dụng điện thoại di động cấy ghép vào người, 30 % việc truy thuế kiểm toán ở công ty được thực thi bằng trí tuệ tự tạo ;
8 ) Đẩy nhanh quy trình tiến độ tăng trưởng cuộc cách mạng mới trong quân sự chiến lược, trong đó sẽ ứng dụng phổ cập những vũ khí trang bị mưu trí sử dụng trí tuệ tự tạo và tăng trưởng phương pháp tác chiến lấy mạng làm TT. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư không chỉ làm biến hóa hàng loạt diện mạo đời sống xã hội mà còn làm đổi khác cơ bản phương pháp hoạt động giải trí trong nghành quân sự chiến lược .

Thách thức đối với Việt Nam

Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 ( CMCN 4.0 ) sẽ tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ do nhu yếu tìm kiếm phương pháp sản xuất mới hiệu suất cao, vững chắc hơn trước những thử thách như đổi khác khí hậu, già hóa dân số hay những yếu tố bảo mật an ninh khác ngày càng tăng lên. Cuộc cách mạng này sẽ mang tới nhiều thời cơ tăng trưởng và hội nhập, nhưng đồng thời cũng đặt ra nhiều thử thách với những nước đang tăng trưởng như Nước Ta .
Trong toàn cảnh Nước Ta đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế tài chính quốc tế với việc hoàn tất nhiều hiệp định thương mại tự do quy mô lớn như TPP, FTA với EU, Liên minh kinh tế tài chính Á – Âu …, việc tiếp cận thành tựu cách mạng sản xuất mới sẽ tạo ra công cụ đắc lực giúp Nước Ta tham gia hiệu suất cao chuỗi giá trị toàn thế giới và đẩy nhanh quy trình công nghiệp hóa, tân tiến hóa quốc gia. Những cải cách công nghệ tiên tiến mang tính nâng tầm hoàn toàn có thể dẫn đến những điều kỳ diệu trong sản xuất và hiệu suất .
Về phía nhà nước, dưới ảnh hưởng tác động của cuộc cách mạng này, công tác làm việc điều hành quản lý của nhà nước của Nước Ta cũng sẽ có được sức mạnh công nghệ tiên tiến mới để tăng quyền trấn áp, nâng cấp cải tiến mạng lưới hệ thống quản trị xã hội. Song cũng như những chính phủ nước nhà khác trên quốc tế, nhà nước Nước Ta cũng sẽ ngày càng phải đương đầu với áp lực đè nén phải đổi khác cách tiếp cận hiện tại của mình để hoạch định và thực thi chủ trương, trong đó quan trọng nhất là phải nâng cao vai trò của người dân trong quy trình này. Điều này sẽ càng có ý nghĩa hơn khi Nước Ta đang tiến vào giai đoan tăng trưởng mới rất quan trọng yên cầu thay đổi can đảm và mạnh mẽ về tư duy, quyết tâm cao của nhà nước nhằm mục đích công nghiệp hóa, hiện đại hóa .
Về phía doanh nghiệp, ngân sách cho giao thông vận tải và thông tin sẽ giảm xuống, dịch vụ phục vụ hầu cần và chuỗi đáp ứng sẽ trở nên hiệu suất cao hơn, và những ngân sách thương mại sẽ giảm bớt, tổng thể sẽ làm lan rộng ra thị trường và thôi thúc tăng trưởng kinh tế tài chính. Về phía đáp ứng, nhiều ngành công nghiệp đang tận mắt chứng kiến sự gia nhập của những công nghệ tiên tiến mới, nó tạo ra những cách trọn vẹn mới để ship hàng cho nhu yếu trong hiện tại và biến hóa triệt để những chuỗi giá trị ngành công nghiệp đang hoạt động giải trí. Do đó, những doanh nghiệp Nước Ta sẽ tiếp cận được với những công nghệ tiên tiến tân tiến, cải tổ phẩm chất, vận tốc, Chi tiêu mà khi được chuyển giao nó có giá trị hơn .
Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng có được những quyền hạn nhất định khi sự minh bạch ngày càng rõ hơn, chăm sóc của người tiêu dùng, và những khuôn mẫu mới về hành vi của người tiêu dùng ( ngày càng kiến thiết xây dựng dựa trên quyền truy vấn vào những mạng di động và tài liệu ) buộc những doanh nghiệp phải thích nghi với cách mà họ phong cách thiết kế, tiếp thị, và cung ứng những mẫu sản phẩm và dịch vụ. Khi công nghệ tiên tiến và tự động hóa lên ngôi, họ sẽ đương đầu với áp lực đè nén cần nâng cao chất lượng, nâng cấp cải tiến và thay đổi những dây chuyền sản xuất công nghệ tiên tiến, tuyển nhân lực có năng lượng về công nghệ tiên tiến, đồng thời phải đương đầu với sự cạnh tranh đối đầu ngày càng nóng bức của doanh nghiệp quốc tế. Những điều này là thực sự khó khăn vất vả trong toàn cảnh doanh nghiệp Nước Ta vẫn còn thua kém rất lớn những doanh nghiệp quốc tế về công nghệ tiên tiến, cũng như nhân lực và vốn góp vốn đầu tư như lúc bấy giờ .

Tuy nhiên, CMCN 4.0 lần này cũng đang đặt ra nhiều thách thức mới đối với các nước đang phát triển như Việt Nam. Đó là thách thức tụt hậu xa hơn, lao động chi phí thấp mất dần lợi thế, khoảng cách công nghệ và tri thức nới rộng hơn dẫn đến phân hóa xã hội sẽ sâu sắc hơn… Chính phủ, các doanh nghiệp, các trung tâm nghiên cứu và cơ sở giáo dục tại Việt Nam cần phải nhận thức được và sẵn sàng thay đổi và có chiến lược phù hợp cho việc phát triển công – nông nghiệp, dịch vụ và kinh tế hay nguồn nhân lực trong thời kỳ Internet vạn vật và cuộc CMCN 4.0.

Cuộc cách mạng công nghiệp ( CMCN ) lần thứ tư đã và đang đến. Đây là cuộc cách mạng chưa từng có trong lịch sử dân tộc quả đât, nó sẽ diễn biến rất nhanh, là sự phối hợp của công nghệ tiên tiến trong những nghành nghề dịch vụ vật lý, số hóa và sinh học, tạo ra những năng lực trọn vẹn mới và có ảnh hưởng tác động thâm thúy so với những mạng lưới hệ thống chính trị, xã hội, kinh tế tài chính của quốc tế .
Cuộc cách mạng sản xuất mới này được Dự kiến sẽ tác động ảnh hưởng can đảm và mạnh mẽ đến mọi vương quốc, chính phủ nước nhà, doanh nghiệp và người dân khắp toàn thế giới, cũng như làm đổi khác cơ bản cách tất cả chúng ta sống, thao tác và sản xuất .
Quốc Hưng ( sưu tầm )