Khoa học xã hội 8 Bài 11: Sự phát triển của khoa học kỹ thuật và văn hóa thế giới (thế kỷ XVIII-nửa đầu thế kỷ XX)

Khoa học xã hội 8 Bài 11: Sự phát triển của khoa học kỹ thuật và văn hóa thế giới (thế kỷ XVIII-nửa đầu thế kỷ XX)

A. Hoạt động khởi động

(Trang 86 KHXH 8 VNEN) Quan sát các hình ảnh, hãy:

– Cho biết những hình dưới đây bộc lộ sự tăng trưởng của nghành nào .

– Nêu hiểu biết của em về sự phát triển của lĩnh vực đó.

Trả lời:

– Các hình ảnh trên bộc lộ sự tăng trưởng trong nghành nghề dịch vụ công nghiệp, đơn cử là những ngành công nghiệp hàng hải, công nghiệp đường tàu và ngành hàng không .
– Chiếc tàu thủy tiên phong chạy bằng động cơ hơi nước được phát minh bởi một người Pháp, Claude Jouffroy d ‘ Abbans. Năm 1783, ông đã sản xuất thành công xuất sắc chiếc tàu thủy tiên phong chạy bằng động cơ hơi nước với tên gọi Pyroscaphe và cho chạy thử trên sông Sa-o-ne .
– Đường ray xe lửa tiên phong cũng được George Stephenson thiết kế xây dựng, dài 32 cây số ( 20 dậm ), khởi đầu nối hai thị xã Stockton và Darlington vào năm 1825 và trên tuyến đường này, những xe lửa dùng hơi nước đã chạy theo một lịch trình đều đặn .
– Trong chuyến bay tiên phong vào ngày 17 tháng 12 năm 1903, chiếc máy bay do bạn bè nhà Wright sáng tạo bay được 40 m trong 12 giây trên không trung và trở thành chiếc máy bay tiên phong trong lịch sử dân tộc cất cánh thành công xuất sắc, được đặt tên là Flyer I .

B. Hoạt động hình thành kiến thức

I. Sự phát triển của kĩ thuật, khoa học, văn học và nghệ thuật thể kỉ XVIII – XIX

1. Khám phá những thành tựu chủ yếu về kĩ thuật

(Trang 87 KHXH 8 VNEN) Đọc thông tin, kết hợp với quan sát các hình ảnh, hãy:

– Trình bày những tân tiến về công nghiệp, giao thông vận tải vận tải đường bộ, nông nghiệp và quân sự chiến lược từ nửa sau thế kỉ XVIII đến cuối thế kỉ XIX .
– Cho biết vai trò của sắt, máy móc và động cơ hơi nước so với những ngành kinh tế tài chính và đời sống xã hội .

Trả lời:

* Tiến bộ về công nghiệp, giao thông vận tải vận tải đường bộ, nông nghiệp và quân sự chiến lược từ nửa sau thế kỉ XVIII đến cuối thế kỉ XIX :
– Công nghiệp : Kĩ thuật luyện kim được nâng cấp cải tiến làm tăng nhanh sản xuất thép. Nhiều máy sản xuất công cụ sinh ra. Các nguồn nguyên vật liệu mới như : than đá, dầu mỏ, … được sử dụng trong công nghiệp. Sắt trở thành nguyên vật liệu đa phần. Máy hơi nước được ứng dụng thoáng đãng .
– Giao thông vận tải đường bộ : Tiến bộ nhanh gọn với phát minh máy hơi nước. Năm 1807, Phơn-tơn ( Mĩ ) đóng được tàu thủy chạy bằng động cơ hơi nước tiên phong. Năm 1814, Xti-phen-xơn ( Anh ) sản xuất được loại xe lửa chạy trên đường tàu kéo theo nhiều toa với vận tốc nhanh. Giữa thế kỉ XIX, máy điện tín được phát minh ở Nga và Mĩ. Moóc-xơ ( Mĩ ) đã sáng tạo ra bảng vần âm cho điện tín gồm những gạch và chấm .
– Nông nghiệp : Có nhiều văn minh về kĩ thuật và chiêu thức canh tác. Sử dụng phân bón hóa học trong nông nghiệp. Sử dụng thoáng rộng những loại máy móc trong sản xuất : máy kéo chạy bằng hơi nước, máy cày nhiều lưỡi, máy gặt đập, …
– Quân sự : Nhiều vũ khí mới được sản xuất : đại bác, súng trường bắn nhanh và xa ; chiến hạm võ thép chạy bằng chân vịt có trọng tải lớn ; ngư lôi được sử dụng ; khí cầu, …
* Vai trò của sắt, máy móc và động cơ hơi nước so với những ngành kinh tế tài chính và đời sống xã hội : Tăng hiệu suất lao động, giải phóng sức lao động .

2. Tìm hiểu những tiến bộ về khoa học tự nhiên và khoa học xã hội

(Trang 88 KHXH 8 VNEN) Đọc thông tin, kết hợp quan sát các hình ảnh, hãy:

– Cho biết trong những thế kỉ XVIII – XIX, khoa học tự nhiên và khoa học xã hội có những văn minh gì ?
– Nêu vai trò của khoa học xã hội so với đời sống xã hội trong những thế kỉ XVIII – XIX .

Trả lời:

* Những văn minh của khoa học tự nhiên và khoa học xã hội trong những thế kỉ XVIII – XIX :
Khoa học tự nhiên :
+ Thế kỉ XVIII – XIX. Đầu thế kỉ XVIII, nhà bác học Niu-tơn ( Anh ) tìm ra thuyết vạn vật mê hoặc .
+ Giữa thế kỉ XVIII, nhà bác học Lô-mô-nô-xôp ( Nga ) tìm ra định luật bảo toàn vật chất và nguồn năng lượng cùng nhiều phát minh lớn về vật lí hóa học .
+ Năm 1837, nhà bác học Puốc-kin-giơ ( Séc ) tò mò bí hiểm của sự tăng trưởng của thực vật và đời sống của mỗi động vật hoang dã. Ông là người tiên phong chứng tỏ đời sống của mô sinh vật là sự tăng trưởng của tế bào và sự phân bào .
+ Năm 1859, nhà bác học Đác-uyn ( Anh ) công bố thuyết tiến hóa và di truyền .
Khoa học xã hội :
+ Các ngành khoa học xã hội cũng có những bước tiến can đảm và mạnh mẽ .
+ Ở Đức, chủ nghĩa duy vật và phép biện chứng được kiến thiết xây dựng tương đối triển khai xong với những đại biểu là Phoi-ơ-bách và Hê-ghen .
+ Ở Anh, chính trị kinh tế học tư sản sinh ra với những đại biểu xuất sắc là Xmít và Ri-các-đô .
+ Chủ nghĩa xã hội ngoạn mục gắn liền với tên tuổi của Xanh Xi-mông, Phu-ri-ê ( Pháp ) và O-oen ( Anh ) .
+ Phát minh lớn nhất về khoa học xã hội là học thuyết Chủ nghĩa xã hội khoa học ( giữa thế kỉ XIX ) do Mác và Ăng-ghen đề xướng. Đây là cuộc cách mạng trong lịch sử vẻ vang tư tưởng của loài người .
* Vai trò của khoa học xã hội so với đời sống xã hội trong những thế kỉ XVIII – XIX :
– Mang lại hệ tư tưởng mới, tiến công thành trì hệ tư tưởng phong kiến và nhà thời thánh .
– Giải phóng sức lao động .
– Nâng cao hiệu suất sản xuất .
– Nâng cao đời sống con người .

II. Sự phát triển của khoa học – kĩ thuật và văn hóa thế giới nửa đầu thế kỉ XX

1. Tìm hiểu sự phát triển của khoa học – kĩ thuật

(Trang 89 KHXH 8 VNEN) Đọc thông tin kết hợp quan sát các hình ảnh, hãy:

– Cho biết những thành tựu khoa học – kĩ thuật tiêu biểu vượt trội nửa đầu thế kỉ XX .
– Giải thích em hiểu như thế nào về câu nói của nhà khoa học A. Nô-ben : “ Tôi hy vọng trái đất sẽ rút ra được từ những phát minh khoa học nhiều điều tốt hơn là điều xấu ” .

Trả lời:

* Các thành tựu khoa học – kĩ thuật tiêu biểu vượt trội nửa đầu thế kỉ XX :
– Trong nghành Vật lí có lí thuyết nguyên tử tân tiến, đặc biệt quan trọng là lí thuyết tương đối của nhà bác học Đức An-be Anh-xtanh. Các phát minh lớn về Vật lí học của thế kỉ XX, từ nguồn năng lượng nguyên tử đến lade, bán dẫn … đều có tương quan đến lí thuyết này .

– Các lĩnh vực khác: Hóa học, Sinh học, các khoa học về Trái Đất (Hải dương học, Khí tượng học…) đều đạt được những thành tựu to lớn.

– Nhiều phát minh khoa học cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX đã được đưa vào sử dụng như điện tín, điện thoại cảm ứng, rađa, hàng không, điện ảnh với phim có lời nói và phim màu …
* Về câu nói của nhà khoa học A. Nô-ben : “ Tôi hy vọng quả đât sẽ rút ra được từ những phát minh khoa học nhiều điều tốt hơn là điều xấu ” :
– Nhiều thành tựu khoa học bị mang vào nghành nghề dịch vụ quân sự chiến lược, nhiều vũ khí mới được chế ra. Đặc biệt là vũ khí sinh học, hóa học …
– Các thành tựu y tế nếu vận dụng không đúng mục tiêu nhân đạo sẽ bị vận dụng cho những yếu tố phi nhân đạo .

2. Tìm hiểu sự hình thành và phát triển của văn hóa Xô viết

(Trang 90 KHXH 8 VNEN) Đọc thông tin kết hợp quan sát các hình ảnh, hãy:

– Nêu những thành tựu của nền văn hóa truyền thống Xô viết. Kể tên một số ít tác phẩm văn học Xô viết mà em biết .
– Giải thích vì sao xóa nạn mù chữ được coi là trách nhiệm số 1 trong việc kiến thiết xây dựng một nền văn hóa truyền thống mới ở Liên Xô .

Trả lời:

* Những thành tựu của nền văn hóa truyền thống Xô viết :
– Về giáo dục : Xóa bỏ thực trạng mù chữ và nạn thất học. Sáng tạo chữ viết cho những dân tộc bản địa trước đây chưa có chữ viết. Phát triển mạng lưới hệ thống giáo dục quốc dân, …
– Về khoa học – kĩ thuật : đạt được nhiều thành tựu rực rỡ tỏa nắng và sở hữu nhiều đỉnh điểm khoa học quốc tế .
– Về văn hóa truyền thống – thẩm mỹ và nghệ thuật : Đất vỡ hoang, Sông Đông êm đềm của Sô-lô-khốp, Thép đã tôi thế đấy của Nikolai A.Ostrovsky, Bài ca sư phạm của A.Ma – ca-ren-cô .
* Xóa nạn mù chữ được coi là trách nhiệm số 1 trong việc thiết kế xây dựng một nền văn hóa truyền thống mới ở Liên Xô, vì :
– Tình trạng mù chữ ở nước Nga rất thông dụng : trước cách mạng, 3/4 dân số Nga mù chữ. Muốn biến hóa thực trạng lỗi thời, chậm tăng trưởng thì người dân phải biết đọc, biết viết, trách nhiệm của nhà nước là phải xóa nạn mù chữ .
– Trình độ dân trí là tiêu chuẩn để nhìn nhận sự tăng trưởng kinh tế tài chính – văn hóa truyền thống của một vương quốc .
– Cần có những người có trình độ văn hóa truyền thống cao, đội ngũ tri thức phần đông để Giao hàng cho công cuộc thiết kế xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

C. Hoạt động luyện tập

1. (Trang 91 KHXH 8 VNEN) Lập bảng thống kê những thành tựu chủ yếu của kĩ thuật, khoa học, văn học, nghệ thuật trong các thế kỉ XVIII – nửa đầu thế kỉ XX theo yêu cầu sau:

Trả lời:

2. (Trang 91 KHXH 8 VNEN) Hãy giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm văn học tiêu biểu trong các thế kỉ XVIII – XIX.

Trả lời:

Lép Tôn-xtôi ( 1828 – 1910 ), nhà văn Nga, nổi tiếng với những tác phẩm : Chiến tranh và Hòa bình, An-na Ka-rê-ni-na, Phục sinh. Với chủ nghĩa hiện thực phê phán, qua những tác phẩm của mình, Tôn – x tôi đã chống lại trật tự xã hội phong kiến Nga hoàng, ca tụng phẩm chất của người dân Nga trong công cuộc kiến thiết xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Lê-nin đã nhìn nhận những tác phẩm của Tôn-xtôi như “ tấm gương phản chiếu cách mạng Nga ” .

3. (Trang 91 KHXH 8 VNEN) Nêu một số tác phẩm văn học Xô viết mà em biết.

Trả lời:

– Những câu truyện sông Đông, Thảo nguyên xanh, Sông Đông êm đềm, Đất vỡ hoang, Họ đã chiến đấu vì Tổ quốc của Sô-lô-khốp .
– Thép đã tôi thế đấy – N. Ô – xtrốp – xki .
– Chiến tranh và tự do của Lép Tôn-xtoi .

D-E. Hoạt động vận dụng – tìm tòi mở rộng

1. (Trang 91 KHXH 8 VNEN) Theo em, phải làm gì để phát huy tinh thần sáng tạo về khoa học – kỹ thuật trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở nước ta hiện nay?

Trả lời:

– Có nhiều chủ trương tương hỗ điều tra và nghiên cứu và ứng dụng khoa học kỹ thuật .
– Thúc đẩy học tập, điều tra và nghiên cứu khoa học-kỹ thuật .
– Giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa truyền thống dân tộc bản địa trong học tập nghiên cứu và điều tra, phát huy niềm tin hiếu học của dân tộc bản địa .

2. (Trang 91 KHXH 8 VNEN) Theo em, phải làm gì để phát huy những mặt tích cực của những thành tựu khoa học – kỹ thuật (thế kỷ XVIII-nửa đầu thế kỷ XX), đồng thời hạn chế những mặt tiêu cực do chính con người lợi dụng thành tựu khoa học – kỹ thuật gây ra.

Trả lời:

– Đào tạo vững vàng về mặt tư tưởng, đạo đức những nhà khoa học .
– Ứng dụng những thành tựu về mặt tích cực, y học, sản xuất …
– Kêu gọi quốc tế chung tay phản đối vận dụng khoa học kỹ thuật vào quân sự chiến lược, chống sản xuất những loại vũ khí diệt trừ .
– Cần có chính sách trấn áp việc ứng dụng thành tựu khoa học kỹ thuật, tránh để những thành tựu ứng dụng vào những mục tiêu xấu .

3. (Trang 91 KHXH 8 VNEN) Sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về các thành tựu khoa học – kỹ thuật, văn học, nghệ thuật thế kỷ XVIII- nửa đầu thế kỷ XX.

Trả lời:

Xem thêm những bài Giải bài tập Khoa học xã hội lớp 8 chương trình VNEN hay khác :

Giới thiệu kênh Youtube VietJack

Ngân hàng trắc nghiệm lớp 8 tại khoahoc.vietjack.com

Đã có app VietJack trên điện thoại cảm ứng, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi trực tuyến, Bài giảng …. không lấy phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS .

Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k8: fb.com/groups/hoctap2k8/

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Theo dõi chúng tôi không tính tiền trên mạng xã hội facebook và youtube :

Các bài Giải bài tập Khoa học xã hội lớp 8 VNEN được biên soạn bám sát sách giáo khoa Hướng dẫn học Khoa học xã hội 8 chương trình VNEN mới.

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Phát Minh