Những điều thú vị về bộ não con người: 8 sự thật về não bộ | Trường Việt Anh TP.HCM

Trong khi các nhà nghiên cứu vẫn đang khám phá những bí mật về hoạt động của não bộ, họ đã khám phá ra rất nhiều thông tin về những hoạt động diễn ra trong đầu. Thực ra, vẫn còn rất nhiều hiểu lầm về não bộ. Bài viết dưới đây sẽ cho bạn những điều thú vị về não bộ con người

Những điều thú vị về não bộ con người

Chúng ta không chỉ sử dụng 10% bộ não của mình

Bạn đã bao giờ nghe nói rằng chúng ta chỉ sử dụng 10% bộ não của mình chưa? Đó là một thống kê thường được trích dẫn, nhưng việc lặp đi lặp lại liên tục không làm cho nó chính xác. Mọi người thường sử dụng chỉ số không chính xác này để ngụ ý rằng tâm trí có khả năng làm được những điều lớn lao hơn nhiều, chẳng hạn như trí thông minh tăng lên đáng kể, khả năng tâm linh hoặc thậm chí là trực quan cảm giác.

Nếu con số 10% là đúng, thì khả năng tổn thương não sẽ ít hơn rất nhiều — xét cho cùng, chúng ta chỉ phải lo lắng về việc 10% nhỏ bé đó của bộ não bị tổn thương.

Tổn thương não không phải lúc nào cũng vĩnh viễn

Bộ não rất mong manh và có thể bị tổn thương bởi những thứ như chấn thương, đột quỵ hoặc bệnh tật. Tổn thương này có thể dẫn đến một loạt hậu quả, từ sự gián đoạn nhẹ trong khả năng nhận thức đến sang chấn. Tổn thương não có thể nguy hiểm, nhưng có phải nó luôn vĩnh viễn?

Khả năng phục hồi của một người sau tổn thương não phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và vị trí của chấn thương. Ví dụ, một cú đánh vào đầu trong một trận bóng đá có thể dẫn đến tổn thương. Mặc dù vết thương có thể khá nghiêm trọng, nhưng hầu hết mọi người có thể hồi phục khi có thời gian để chữa lành. Mặt khác, một cơn đột quỵ nghiêm trọng có thể dẫn đến tổn thương rất có thể là vĩnh viễn.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là bộ não con người có độ dẻo dai ấn tượng. Ngay cả sau một sự kiện não nghiêm trọng, chẳng hạn như đột quỵ, não vẫn có thể tự chữa lành một phần hoặc toàn bộ theo thời gian và hình thành các kết nối mới.

Con người không hoàn toàn thuận não phải hay não trái

Bạn đã bao giờ nghe ai đó tự mô tả mình là người thuận não trái hay não phải chưa? Ý tưởng này bắt nguồn từ quan niệm phổ biến rằng mọi người bị chi phối bởi bán cầu não phải hoặc trái của họ. Theo ý tưởng này, những người “thuận não phải” được cho là sáng tạo và biểu cảm, trong khi những người “thuận não trái” được coi là có khả năng phân tích và logic hơn.

Trên thực tế, chúng ta có xu hướng hoàn thành tốt hơn các nhiệm vụ khi chúng ta sử dụng toàn bộ bộ não, ngay cả đối với những việc thường liên quan đến một khu vực nhất định của bộ não.

Xem thêm thông tin tại Bộ kỹ năng thế kỉ 21 thay đổi tương lai của người trẻ ngày nay 

Con người không có bộ não lớn nhất

Bộ não con người tương đối lớn so với kích thước cơ thể con người, nhưng con người không phải là loài có bộ não lớn nhất. 

Brain connected by wires receiving energy pulses.

Bộ não người trưởng thành trung bình nặng khoảng 1,36 kg và dài khoảng 15 cm. Bộ não động vật lớn nhất thuộc về cá nhà táng, nặng tới 8,16 kg! Một loài động vật có bộ não lớn khác là voi, với kích thước não trung bình khoảng 5 kg.

Mặc dù tỉ lệ bộ não con người so với cơ thể con người lớn hơn nhiều loài động vật, nhưng quan điểm cho rằng nó lớn nhất là không chính xác. Đáng chú ý, một loài động vật có tỉ lệ trọng lượng não trên cơ thể lớn hơn con người là chuột chù, với bộ não chiếm khoảng 10% khối lượng cơ thể.

Các tế bào não mới có thể hình thành trong suốt cuộc đời

Trí tuệ xa xưa mà từ lâu đã cho rằng người lớn có rất nhiều tế bào não và chúng ta không bao giờ hình thành những tế bào mới. Liệu rằng một khi các tế bào bị mất, liệu chúng có biến mất vĩnh viễn không? Các chuyên gia đã phát hiện ra bằng chứng cho thấy bộ não trưởng thành của con người thực sự hình thành các tế bào mới trong suốt cuộc đời, ngay cả khi về già.

Quá trình hình thành các tế bào não mới được gọi là quá trình hình thành các nơ ron thần kinh và các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng quá trình này xảy ra ở ít nhất một vùng quan trọng của não gọi là hồi hải mã. 

Tuy nhiên, điều đáng chú ý là nghiên cứu về chủ đề này còn bất đồng quan điểm và một số nhà thần kinh học không coi đây là một lí thuyết đã được chứng minh, theo Viện Y tế Quốc gia (NIH).

Rượu có thể ảnh hưởng đến các tế bào não

Một phần quan niệm sai lầm rằng uống rượu có thể dẫn đến chết tế bào trong não và không bao giờ phát triển tế bào thần kinh mới. Uống quá nhiều hoặc quá thường xuyên, sẽ mất đi những tế bào não quý giá mà bạn không bao giờ lấy lại được. 

Các nhà nghiên cứu không tin rằng việc sử dụng rượu thực sự giết chết các tế bào não, mặc dù bằng chứng cho thấy rằng nó có thể ức chế sự phát triển của tế bào mới.  Ngoài ra, sử dụng lâu dài có thể có tác động đáng kể đến hoạt động của não.

Có khoảng 85 tỷ tế bào thần kinh trong não người

Một thống kê cho thấy có khoảng 100 tỉ tế bào thần kinh trong não người. Con số này đã được lặp đi lặp lại thường xuyên và lâu đến mức không ai hoàn toàn chắc chắn nó bắt nguồn từ đâu. Tuy nhiên, vào năm 2009, một nhà nghiên cứu đã quyết định đếm tế bào thần kinh trong não người trưởng thành và nhận thấy rằng con số này hơi sai lệch một chút.

Dựa trên nghiên cứu này, có vẻ như bộ não con người chứa gần 85 tỉ tế bào thần kinh. Con số này sai lệch nhiều hơn so với con số 100 tỉ.

Sử dụng phong cách học tập không nhất thiết phải hiệu quả

Phong cách học tập gợi ý rằng mỗi người có một phong cách học tập ưa thích giúp họ học tốt nhất. Ví dụ, một lí thuyết phổ biến đề xuất rằng mọi người có xu hướng học bằng thính giác, thị giác hoặc vận động nhiều hơn. Nói cách khác, một số người học tốt nhất bằng cách nghe, nhìn hoặc làm.

Mặc dù đây là một khái niệm hấp dẫn, nhưng có rất ít nghiên cứu cho thấy rằng việc học dựa trên phong cách ưa thích của bạn thực sự có bất kỳ tác động nào đến kết quả học tập. Một nghiên cứu quy mô lớn không tìm thấy bằng chứng ủng hộ việc sử dụng các công cụ đánh giá phong cách học tập.

————–

Nguồn: VeryWell Mind.

Nguồn bài viết gốc: Kendra Cherry, 2021, 8 facts about the brain, truy xuất từ: https://www.verywellmind.com/myths-about-the-brain-2794884, ngày dịch 20/11/2022. 

Người dịch: Tâm lí gia Nguyễn Trần Phước

Văn phòng tham vấn tâm lí trên mây của Dự án Bảo hiểm sức khoẻ tinh thần xác định tầm nhìn và sứ mệnh của mình, hướng đến việc xây dựng môi trường học đường lành mạnh, hỗ trợ học sinh – phụ huynh – giáo viên nhận biết và phòng ngừa các khó khăn tâm lí.

Chúng tôi luôn muốn trở thành người bạn đồng hành chăm sóc sức khỏe tinh thần và bảo vệ tương lai của thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay và cả mai sau.

Mọi thắc mắc xin liên hệ:

  • Email: [email protected]
  • Fanpage: https://www.facebook.com/phongtamlitrenmay/
  • Hotline: 0905.723.209
  • Đăng ký tham vấn tâm lý: TẠI ĐÂY