Nhận con nuôi phải làm lễ gì? Thủ tục nhận con nuôi duy tâm? – Luật Dương Gia

Việc nhận con nuôi hoặc cha mẹ nuôi vốn dĩ một nét văn hóa truyền thống lịch sử tốt đẹp của nhiều quốc gia, dân tộc khác nhau. Việc này thể hiện rõ bản chất tốt đẹp vốn có của mỗi người dân, bộc lộ niềm tin về đoàn kết, tương thân tương ái, giúp đỡ lẫn nhau trong việc nuôi dạy con cháu,nuôi dạy thế hệ sau. Phong tục này có ở nhiều vùng miền khác nhau, tuy nhiên, mỗi vùng miền lại có những suy nghĩ, phương pháp,thủ tục khác nhau về nghi thức nhận nuôi con nuôi. Vậy nhận nuôi con nuôi phải làm lễ gì và thủ tục nhận nuôi con nuôi duy tâm như thế nào? Hy vọng bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về vấn đề nêu trên.

Căn cứ pháp lý:

– Luật nuôi con nuôi 2010.

Tư vấn pháp luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài: 1900.6568

1. Nhận con nuôi duy tâm là gì?

Trước hết chúng ta phải hiểu duy tâm là gì?

Chủ nghĩa duy tâm là một trường phái triết học khẳng định rằng mọi thứ đều tồn tại bên trong tinh thần và thuộc về ý thức.

Theo đó, có thể hiểu nhận con nuôi duy tâm là việc thực hiện các lễ nghi, các hình thức thuộc về yếu tố tinh thần của con người, mang những nét tâm linh của từng cá nhân, văn hóa và tập quán của từng vùng miền khi tiến hành nhận nuôi con nuôi.

2. Một số hình thức nhận con nuôi phổ biến:

Nghĩa tử: là việc gia đình không có con, nhận nuôi con nuôi của người quen, đồng đội hay là con của chú bác, anh em họ trong nhà. Người nghĩa tử ấy sẽ được xem như con đẻ, có nghĩa vụ phải hiếu kính, phụng dưỡng cha mẹ nuôi. Ngược lại cha mẹ nuôi cũng phải yêu thương, chăm sóc, nuôi dạy con nuôi thật tốt. Thời gian nuôi con nuôi có thể từ nhỏ hoặc sau khi lớn. Người con nuôi có quyền hưởng di sản.

Nhận nghĩa tử hạ phóng: được hiểu trong trường hợp nhận con con nuôi là con của người khác, có thể là trẻ mồ côi hay con nhà nghèo khó. Thông thường đó là gia đình có điều kiện, phú quý có nhiều con rồi, cũng có thể nuôi nghĩa tử, một là vì người nuôi thương xót cho người khó khăn mà nhận nuôi cũng có thể là vì đối phương muốn có một cuộc sống đầy đủ hơn mà tình nguyện làm con nuôi.

3. Nhận con nuôi duy tâm phải làm lễ gì?

Có thể nói văn hóa nhận con nuôi của mỗi vùng miền, mỗi dân tộc trên đất nước ta cũng có những nét đặc trưng riêng. Điển hình về lễ nhận con nuôi, có thể thấy ở dân tộc Dao và dân tộc Ê-đê.

Lễ nhận con nuôi của người Dao: Khi một người được gia đình người Dao nhận về làm con nuôi bao giờ cũng sẽ có một con gà trống làm lễ báo cáo với ông bà, tổ tiên cho đứa trẻ được thành người Dao. Nếu là con trai lên 10 – 12 tuổi sẽ  làm lễ lập tĩnh đặt tên, nhập họ, nhập tên người Dao. Mọi thủ tục đối với con đẻ như thế nào, đối với con nuôi cũng thực hiện như thế. Trong gia đình người Dao kể cả trong gia phả cũng không bao giờ có sự phân biệt giữa con đẻ, con nuôi. Con nuôi nếu là cả cũng sẽ là người nối dõi của dòng họ.

Lễ nhận con nuôi của người Ê đê: lễ nhận con nuôi sẽ được diễn ra tại nhà của mẹ nuôi và có sự chứng kiến của già làng cùng với đông đảo bà con trong dòng họ. Tất cả mọi người sẽ ngồi đối diện nhau và cho ý kiến. Người nhận con nuôi và người được nhận làm con nuôi sẽ cùng nhau chạm tay vào cái vong và hứa trước hai già làng: “Từ nay về sau sẽ coi nhau như 2 mẹ con ruột thịt” Họ sẽ phải chăm sóc nhau, vui buồn, sướng khổ có nhau. Nếu làm trái lời hứa sẽ bị phạt một con bò đẻ được hai lứa. Hai bên gia đình đặt tín vật (guơng) cho hai già làng để họ làm chứng. Nếu có vấn đề gì xảy ra thì hai già làng đứng đầu dòng họ phải có trách nhiệm giải quyết ổn thỏa.

Theo một số tín ngưỡng khác: đối với những gia đình khó có con. Sau khi đứa bé lớn lên, vào ngày mồng 5 (Tết đoan ngọ, hãy dắt đứa bé này về nhà ba mẹ nuôi. Và sắp xếp vào vị trí trong nhà phụ hợp với lứa tuổi đứa bé sẽ được xem như con ruột trong nhà.Và sau khi lớn lên, con cháu anh em trong ba đời không được phép kết hôn với nhau vì đã được xem là anh em ruột trong gia đình.

4. Thủ tục nhận con nuôi duy tâm:

Để nhận con nuôi duy tâm không cần phải câu nệ, nhiều tiểu tiết nghi thức. Chỉ cần chọn ra một ngày tốt. Chuẩn bị một lễ xôi gà, mâm cúng gia tiên xin phép tổ tiên cho cháu bé, để đứa bé trở thành một thành viên trong gia đình.

Có thể đọc đoạn văn khấn như sau:

Con lạy chín phương trời, mười phương Phật, chư Phật mười phương .

Con kính lạy Hoàng thiên hậu thổ, chư vị tôn thần .

Con kính lạy ngài bản cảnh thành hoàng, ngài bản xứ thổ địa

Con kính lạy cao tằng tổ khảo, cao tằng tổ tỷ, thúc bá, đệ huynh, cô di, tỷ muội họ nội họ ngoại. Hôm nay ngày lành tháng tốt,

Họ tên bé : …, sinh năm : …

Đi làm con nuôi anh ( chị ) …. Sinh năm : … .

Ngụ tại : … rồi cầm một túi hoa quả cho con sang nhà nhận làm con. (Nhà bên này cũng làm lễ như nhà mình xin phép tổ tiên ) .

Nên mua một hoặc ba bộ quần áo, hoặc vật quý hơn, sách vở hay, kèm theo lễ vật tới gia tiên nhà bố mẹ nuôi để dâng lễ. Nhờ cha mẹ của em bé hay ông bà em bé khấn thưa giúp. Thông báo cho họ biết họ và tên của mình, tuổi, nơi ở và mong muốn được hỗ trợ nuôi dưỡng con cháu dòng họ của mình…

Con nuôi đủ năng lực pha trà và dâng trà thì phải dâng như cha mẹ nuôi. Thủ tục này không bắt buộc, làm được càng tốt. Sau đó thắp hương khấn xin lại như vậy. Cả nhà chờ tàn nhang rồi dọn mâm cơm xuống cả nhà cùng ăn. Sau khi bố nuôi hoặc mẹ nuôi lên thắp hương và khấn xin xong thì Tặng Ngay lại cho con nuôi một món quà .

5. Điều kiện nhận nuôi con nuôi:

Lễ và thủ tục nhận con nuôi được thực hiện theo nhiều cách khác nhau, tùy vào phong tục tập quán ở mỗi nơi, tuy nhiên để hợp pháp hóa việc nhận nuôi con nuôi cần đáp ứng các điều kiện của pháp luật về nhận nuôi con nuôi quy định tại Luật nuôi con nuôi 2010 như sau, cụ thể:

Căn cứ tại điều 14, Luật con nuôi 2010 quy định về điều kiện đối với người nhận con nuôi bao gồm:

– Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;

– Hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên;

– Có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi;

– Có tư cách đạo đức tốt.

Ngoài ra, người nhận con nuôi không được thuộc một trong các trường hợp đặc biệt sau:

– Đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên;

– Đang chấp hành quyết định xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh;

– Đang chấp hành hình phạt tù;

– Người nhận con nuôi Chưa được xóa án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của người khác; ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thành niên vi phạm pháp luật; mua bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em.

6. Điều kiện đối với người được nhận làm con nuôi:

Căn cứ theo Điều 8 Luật nuôi con nuôi năm 2010 quy định về người được nhận làm con nuôi như sau:

– Trẻ em dưới 16 tuổi

–  Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

+ Được cha dượng, mẹ kế nhận làm con nuôi;

+ Được cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận làm con nuôi.

Một người chỉ được làm con nuôi của một người độc thân hoặc của cả hai người là vợ chồng.

7. Thủ tục làm giấy khai sinh cho trẻ được nhận nuôi:

Ngoài ra, người nhận nuôi phải thực hiện các thủ tục làm giấy đăng kí nhận con nuôi theo quy định của pháp luật tại bộ phận “Một cửa” của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người được giới thiệu làm con nuôi thường trú hoặc nơi người nhận con nuôi thường trú.

Mặt khác phải theo dõi việc nuôi con nuôi và hệ quả pháp lý của việc nuôi con nuôi. Trong thời hạn 03 năm kể từ ngày giao nhận con nuôi, định kỳ sáu tháng một lần, cha mẹ nuôi có trách nhiệm thông báo tới Ủy ban nhân dân cấp xã nơi họ thường trú về tình trạng tinh thần, sức khỏe, thể chất, sự hòa nhập của con nuôi với cha mẹ nuôi, gia đình, cộng đồng. Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cha mẹ nuôi thường trú có trách nhiệm kiểm tra, theo dõi tình hình thực hiện việc nuôi con nuôi.

Trên đây là tất cả thông tin về thủ tục nhận nuôi con nuôi duy tâm và tất cả các thông tin liên quan. Trường hợp có thắc mắc vui lòng liên hệ theo số hotline bên dưới.