Tìm hiểu lịch sử về con số 0

Thủa sơ khai

Số không được biết đến một cách trọn vẹn độc lập bởi người Babylon, người Maya và người Ấn Độ thời cổ đại. Tuy nhiên cũng có một số ít quan điểm cho rằng mạng lưới hệ thống số Ấn Độ chịu ảnh hưởng tác động của người Babylon. Hệ thống số của người Babylon bắt nguồn từ người Sumer – những người tiên phong trên quốc tế tăng trưởng một mạng lưới hệ thống số đếm. Khoảng từ 4000 – 5000 năm trước đây người ta chỉ hoàn toàn có thể dựa vào những sự vật hiện tượng kỳ lạ khác để định lượng về một sự vật nào đó. Robert Kaplan, tác giả cuốn “ Không cái gì là như vậy : Lịch sử tự nhiên của số không ” có một cặp nêm nhọn được dùng để màn biểu diễn một cột số trống – và đó chính là thủa bắt đầu của số không. Tuy nhiên, Charles Seife, tác giả cuốn “ Số không : Tiểu sử của một sáng tạo độc đáo nguy khốn ”, không cho rằng cái nêm màn biểu diễn cho vật giữ chỗ. Nhìn chung, những thông tin về một quá khứ rất xa như vậy là khó chớp lấy và chỉ mang ý nghĩa giả thuyết .
Khoảng năm 300 trước công nguyên là lúc hệ đếm của người Sumer đến với Babylon, những học giả đã đồng ý giả thuyết rằng người ta sử dụng kí hiệu nào đó là vật giữ chỗ. Ví dụ là số 3025 thì ở hàng trăm sẽ không là chữ số mà được thay bằng vật giữ chỗ đó. Ở thời này con người vẫn chỉ coi “ không ” là một khái niệm chứ không phải là một số lượng .

Số không ở Châu Mỹ

Năm 300 SCN, ở vùng đất châu Mỹ – nơi cách xa Babylon hơn 12000 dặm, người Maya ở châu Mỹ cũng đã khởi đầu manh nha có những nhận thức bắt đầu về khái niệm số không. Những năm 350, họ đã sử dụng nó như một vật giữ chỗ trên bộ lịch. Tuy niên trong những phương trình toán học của những nhà toán học Maya, số không lại không khi nào được hiện hữu. Có thể thấy rằng dù chưa thực sự được công nhận trên góc nhìn số học nhưng so với thời hạn trước kia, số không cũng đã dần có vị trí hơn trong đời sống thường thức

Ấn Độ – khái niệm không trở thành số không

Một số học giả có ý kiến rằng khái niệm số không ở Ấn Độ thừa hưởng từ Babylon. Tuy nhiên có nhiều người lại cho rằng việc phát triển khái niệm số không ở Ấn Độ là hoàn toàn độc lập.

Những khái niệm về số không Open khởi đầu ở Ấn Độ khoảng chừng năm 458. Các phương trình toán học đã được lý giải và truyền tụng trong thơ ca hoặc thánh ca thay vì những kí hiệu. Những từ khác nhau kí hiệu cho “ không có gì ” ví dụ như “ khoảng trống ”, “ khung trời ” hoặc “ khoảng trống ”. Đến năm 628, nhà thiên văn học và nhà toán học Hindu tên là Brahmagupta đã tăng trưởng một kí hiệu cho khái niệm không, đó là một dấu chấm bên dưới những số lượng. Ông còn tăng trưởng những phép toán sử dụng khái niệm này, viết những quy tắc thu về không qua phép cộng và phép trừ, và hiệu quả của việc sử dụng không trong những phương trình .
Có thể nói đây chính là lần tiên phong khái niệm ” zero ” được sử dụng như môt số lượng, vừa mang nghĩa là một kí hiệu và khái niệm. Đây cũng là tiền đề cho sự tăng trưởng sau này .

Từ Trung Đông đến Phố Wall

Trong vài thế kỉ tiếp sau đó, khái niệm số không đã liên tục được biết đến ở Nước Trung Hoa và Trung Đông. Theo Nils-Bertil Wallin, vào năm 773 sau công nguyên, số không đã đến với Baghdad và ở nơi đây nó trở thành một bộ phận của thông số đếm Ả rập, hệ đếm thiết kế xây dựng trên hệ đếm Ấn Độ .

Một nhà toán học người Ba Tư – Mohammed ibn-Musa al-Khowarizmi đã đề xuất nên sử dụng một vòng tròn nhỏ trong các phép tính nếu không có con số nào xuất hiện ở hàng chục. Người Arab gọi vòng tròn này là “sifr”, hay “khoảng trống”. Khoảng trống này rất quan trọng đối với al-Khowarizmi, ông đã sử dụng nó để phát minh ra đại số vào thế kỉ thứ chín. Al-Khowarizmi còn phát triển các phương pháp nhẩm để nhân và chia các con số, cái người ta gọi là thuật toán (algorithm) – một tên gọi từ tên của ông mà ra.

Số không liên tục đến với châu Âu qua đoàn quân xâm lược Maroc của đế chế Tây Ban Nha. Tại đây, số không đã được tăng trưởng thêm bởi nhà toán học rất nổi tiếng người Italy – Fibonacci. Nhà toán học đã sử dụng nó để giải những phương trình mà không cần bàn tính – thứ khi đó là công cụ đắc lực nhất để giải số học. Phát triển này được thông dụng rộng khắp trong giới thương nhân, họ sử dụng những phương trình của Fibonacci có chứa số không để làm sổ sách
Wallin cho biết chính quyền sở tại Italy thời xưa hoài nghi những số lượng Ả rập và đã ban lệnh cấm sử dụng số không. Giới thương nhân liên tục sử dụng nó một cách phạm pháp và bí hiểm, và từ số không trong tiếng Ả Rập khởi đầu không chỉ có nghĩa là một kí hiệu số, mà còn có nghĩa là “ mã ” ( code ) .
Vào thế kỉ mười bảy, số không được sử dụng rộng khắp trên toàn cõi châu Âu. Trở thành kí hiệu cơ bản trong hệ tọa độ của Rene Descartes, trong những tác phẩm giải tích của Isaac Newton và Gottfried Wilhem Liebniz .

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Phát Minh