Các Phương Pháp Chọn Mẫu Trong Nghiên Cứu Khoa Học, Phương Pháp Chọn Mẫu Trong Nghiên Cứu Khoa Học

Chuyên mục

0. DỰ ÁN (15)1. ỨNG DỤNG TOÁN HỌC (379)2. TÀI CHÍNH & KINH TẾ (739)3. PHẦN MỀM TOÁN HỌC (62)4. GIÁO DỤC & NCKH (183)5. TÀI LIỆU (58)

Bài & Trang được đáng chú ý

Bài viết mới

0. DỰ ÁN ( 15 ) 1. ỨNG DỤNG TOÁN HỌC ( 379 ) 2. TÀI CHÍNH và KINH TẾ ( 739 ) 3. PHẦN MỀM TOÁN HỌC ( 62 ) 4. GIÁO DỤC và NCKH ( 183 ) 5. TÀI LIỆU ( 58 )Phương pháp chọn mẫu trong nghiên cứu khoa học ( NCKH )

Điều tra chọn mẫu có nghĩa là không tiến hành điều tra hết toàn bộ các đơn vị của tổng thể, mà chỉ điều tra trên 1 số đơn vị nhằm để tiết kiệm thời gian, công sức và chi phí. Từ những đặc điểm và tính chất của mẫu ta có thể suy ra được đặc điểm và tính chất của cả tổng thể đó. Vấn đề quan trọng nhất là đảm bảo cho tổng thể mẫu phải có khả năng đại diện được cho tổng thể chung.

Bạn đang xem: Phương pháp chọn mẫu trong nghiên cứu khoa học

Quá trình tổ chức điều tra chọn mẫu thường gồm 6 bước sau:

– Xác định tổng thể và toàn diện chung ( ta phải xác lập rõ tổng thể và toàn diện chung, chính do ta sẽ chọn mẫu từ đó )– Xác định khung chọn mẫu hay list chọn mẫu : Các khung chọn mẫu có sẵn, thường được sử dụng là : Các danh bạ điện thoại cảm ứng hay niên giám điện thoại thông minh xếp theo tên cá thể, công ty, doanh nghiệp, cơ quan ; những niên giám điện thoại cảm ứng xếp theo tên đường, hay tên quận huyện thành phố ; list liên lạc thư tín : hội viên của những câu lạc bộ, hiệp hội, fan hâm mộ mua báo dài hạn của những toà soạn báo … ; list tên và địa chỉ người mua có liên hệ với công ty ( trải qua phiếu Bảo hành ), những khách mời đến dự những cuộc tọa lạc và trình làng mẫu sản phẩm– Lựa chọn giải pháp chọn mẫu : Dựa vào mục tiêu nghiên cứu, tầm quan trọng của khu công trình nghiên cứu, thời hạn thực thi nghiên cứu, kinh phí đầu tư dành cho nghiên cứu, kiến thức và kỹ năng của nhóm nghiên cứu, … để quyết định hành động chọn giải pháp chọn mẫu Xác Suất hay phi Tỷ Lệ ; sau đó liên tục chọn ra hình thức đơn cử của giải pháp này .– Xác định quy mô mẫu ( sample size ) : Xác định quy mô mẫu thường dựa vào : nhu yếu về độ đúng chuẩn, khung chọn mẫu đã có sẵn chưa, chiêu thức thu thập dữ liệu, ngân sách được cho phép. Đối với mẫu Tỷ Lệ : thường có công thức để tính cỡ mẫu ; so với mẫu phi Xác Suất : thường dựa vào kinh nghiệm tay nghề và sự am hiểu về yếu tố nghiên cứu để chọn cỡ mẫu .– Xác định những thông tư để nhận diện được đơn vị chức năng mẫu trong trong thực tiễn : Đối với mẫu Xác Suất : phải xác lập rõ phương pháp để chọn từng đơn vị chức năng trong tổng thể và toàn diện chung vào mẫu sao cho bảo vệ mọi đơn vị chức năng đều có năng lực được chọn như nhau .– Kiểm tra quy trình chọn mẫu : thường kiểm tra trên những mặt sau : Kiểm tra đơn vị chức năng trong mẫu có đúng đối tượng người tiêu dùng nghiên cứu không ? ( vì thường mắc sai lầm đáng tiếc ở khâu chọn đối tượng người tiêu dùng : do tích lũy thông tin ở nơi không thích hợp, ở những người không thích hợp, hoặc bỏ lỡ thông tin của những người lẽ ra phải được phỏng vấn … ). Kiểm tra sự cộng tác của người vấn đáp ( hỏi càng dài thì sự phủ nhận vấn đáp càng lớn ). Kiểm tra tỷ suất hoàn tất ( xem đã tích lũy đủ số đơn vị chức năng thiết yếu trên mẫu chưa ) : trong phỏng vấn bằng thư có khi thư bị trả lại do không có người nhận, trong phỏng vấn bằng điện thoại cảm ứng hoàn toàn có thể không tiếp xúc được với người cần hỏi vì họ không xuất hiện hay họ không có điện thoại cảm ứng .Đi sâu vào chiêu thức chọn mẫu ta có 2 giải pháp chọn mẫu cơ bản là :

1-Phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên (probability sampling methods):

*Chọn mẫu ngẫu nhiên ( hay chọn mẫu Phần Trăm ) là chiêu thức chọn mẫu mà năng lực được chọn vào toàn diện và tổng thể mẫu của toàn bộ những đơn vị chức năng của toàn diện và tổng thể đều như nhau. Đây là giải pháp tốt nhất để ta hoàn toàn có thể chọn ra một mẫu có năng lực đại biểu cho tổng thể và toàn diện. Vì hoàn toàn có thể tính được sai số do chọn mẫu, nhờ đó ta hoàn toàn có thể vận dụng được những chiêu thức ước đạt thống kê, kiểm định giả thuyết thống kê trong giải quyết và xử lý tài liệu để suy rộng tác dụng trên mẫu cho toàn diện và tổng thể chungTuy nhiên ta khó vận dụng chiêu thức này khi không xác lập được list đơn cử của toàn diện và tổng thể chung ( ví dụ nghiên cứu trên tổng thể và toàn diện tiềm ẩn ) ; tốn kém nhiều thời hạn, ngân sách, nhân lực cho việc thu thập dữ liệu khi đối tượng người dùng phân tán trên nhiều địa phận cách xa nhau, …

* Các phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên:

Chọn mẫu ngẫu nhiên đơn thuần ( simple random sampling ) :*Trước tiên lập list những đơn vị chức năng của toàn diện và tổng thể chung theo một trật tự nào đó : lập theo vần của tên, hoặc theo quy mô, hoặc theo địa chỉ …, sau đó đánh số thứ tự những đơn vị chức năng trong list ; rồi rút thăm, quay số, dùng bảng số ngẫu nhiên, hoặc dùng máy tính để chọn ra từng đơn vị chức năng trong toàn diện và tổng thể chung vào mẫu .Thường vận dụng khi những đơn vị chức năng của toàn diện và tổng thể chung không phân bổ quá rộng về mặt địa lý, những đơn vị chức năng khá đồng đều nhau về đặc thù đang nghiên cứu. Thường vận dụng trong kiểm tra chất lượng mẫu sản phẩm trong những dây chuyền sản xuất sản xuất hàng loạt .Xem thêm : Xem Điểm Sinh Viên Đại Học Bách Khoa Thành Phố Hà Nội, Trường CĐ Nghề Bách Khoa TP. Hà Nội

Chọn mẫu ngẫu nhiên hệ thống(systematic sampling):

*Trước tiên lập list những đơn vị chức năng của toàn diện và tổng thể chung theo một trật tự quy ước nào đó, sau đó đánh số thứ tự những đơn vị chức năng trong list. Đầu tiên chọn ngẫu nhiên 1 đơn vị chức năng trong list ; sau đó cứ cách đều k đơn vị chức năng lại chọn ra 1 đơn vị chức năng vào mẫu, … cứ như thế cho đến khi chọn đủ số đơn vị chức năng của mẫu. Ví dụ : Dựa vào list bầu cử tại 1 thành phố, ta có list theo thứ tự vần của tên chủ hộ, gồm có 240.000 hộ. Ta muốn chọn ra một mẫu có 2000 hộ. Vậy khoảng cách chọn là : k = 240000 / 2000 = 120, có nghĩa là cứ cách 120 hộ thì ta chọn một hộ vào mẫu .Chọn mẫu cả khối ( cluster sampling ) :*Trước tiên lập list toàn diện và tổng thể chung theo từng khối ( như làng, xã, phường, lượng loại sản phẩm sản xuất trong 1 khoảng chừng thời hạn … ). Sau đó, ta chọn ngẫu nhiên một số ít khối và tìm hiểu toàn bộ những đơn vị chức năng trong khối đã chọn. Thường dùng giải pháp này khi không có sẵn list vừa đủ của những đơn vị chức năng trong toàn diện và tổng thể cần nghiên cứu. Ví dụ : Tổng thể chung là sinh viên của một trường ĐH. Khi đó ta sẽ lập list những lớp chứ không lập list sinh viên, sau đó chọn ra những lớp để tìm hiểu .Chọn mẫu phân tầng ( stratified sampling ) :*Trước tiên phân loại toàn diện và tổng thể thành những tổ theo 1 tiêu thức hay nhiều tiêu thức có tương quan đến mục tiêu nghiên cứu ( như phân tổ những Doanh Nghiệp theo vùng, theo khu vực, theo mô hình, theo quy mô, … ). Sau đó trong từng tổ, dùng cách chọn mẫu ngẫu nhiên đơn thuần hay chọn mẫu hệ thống để chọn ra những đơn vị chức năng của mẫu. Đối với chọn mẫu phân tầng, số đơn vị chức năng chọn ra ở mỗi tổ hoàn toàn có thể tuân theo tỷ suất số đơn vị chức năng tổ đó chiếm trong toàn diện và tổng thể, hoặc hoàn toàn có thể không tuân theo tỷ suất. Ví dụ : Một toà soạn báo muốn triển khai nghiên cứu trên một mẫu 1000 doanh nghiệp trên cả nước về sự chăm sóc của họ so với tờ báo nhằm mục đích tiếp thị việc đưa thông tin quảng cáo trên báo. Toà soạn hoàn toàn có thể địa thế căn cứ vào những tiêu thức : vùng địa lý ( miền Bắc, miền Trung, miền Nam ) ; hình thức chiếm hữu ( quốc doanh, ngoài quốc doanh, công ty 100 % vốn quốc tế, … ) để quyết định hành động cơ cấu tổ chức của mẫu nghiên cứu .Chọn mẫu nhiều quá trình ( multi-stage sampling ) :Phương pháp này thường vận dụng so với tổng thể và toàn diện chung có quy mô quá lớn và địa phận nghiên cứu quá rộng. Việc chọn mẫu phải trải qua nhiều quy trình tiến độ ( nhiều cấp ). Trước tiên phân loại tổng thể và toàn diện chung thành những đơn vị chức năng cấp I, rồi chọn những đơn vị chức năng mẫu cấp I. Tiếp đến phân loại mỗi đơn vị chức năng mẫu cấp I thành những đơn vị chức năng cấp II, rồi chọn những đơn vị chức năng mẫu cấp II … Trong mỗi cấp hoàn toàn có thể vận dụng những cách chọn mẫu ngẫu nhiên đơn thuần, chọn mẫu hệ thống, chọn mẫu phân tầng, chọn mẫu cả khối để chọn ra những đơn vị chức năng mẫu. Ví dụ : Muốn chọn ngẫu nhiên 50 hộ từ một thành phố có 10 thành phố, mỗi thành phố có 50 hộ. Cách thực thi như sau : Trước tiên đánh số thứ tự những thành phố từ 1 đến 10, chọn ngẫu nhiên trong đó 5 thành phố. Đánh số thứ tự những hộ trong từng thành phố được chọn. Chọn ngẫu nhiên ra 10 hộ trong mỗi thành phố ta sẽ có đủ mẫu thiết yếu .

2-Phuơng pháp chọn mẫu phi ngẫu nhiên (non-probability sampling methods):

Chọn mẫu phi ngẫu nhiên ( hay chọn mẫu phi Phần Trăm ) là chiêu thức chọn mẫu mà những đơn vị chức năng trong tổng thể và toàn diện chung không có năng lực ngang nhau để được chọn vào mẫu nghiên cứu. Chẳng hạn : Ta thực thi phỏng vấn những bà nội trợ tới mua hàng tại nhà hàng siêu thị tại một thời gian nào đó ; như vậy sẽ có rất nhiều bà nội trợ do không tới mua hàng tại thời gian đó nên sẽ không có năng lực được chọnViệc chọn mẫu phi ngẫu nhiên trọn vẹn phụ thuộc vào vào kinh nghiệm tay nghề và sự hiểu biết về tổng thể và toàn diện của người nghiên cứu nên hiệu quả tìm hiểu thường mang tính chủ quan của người nghiên cứu. Mặt khác, ta không hề tính được sai số do chọn mẫu, do đó không hề vận dụng giải pháp ước đạt thống kê để suy rộng hiệu quả trên mẫu cho tổng thể và toàn diện chung

Các phương pháp chọn mẫu phi ngẫu nhiên:

Chọn mẫu thuận tiện ( convenience sampling ) :Có nghĩa là lấy mẫu dựa trên sự thuận tiện hay dựa trên tính dễ tiếp cận của đối tượng người dùng, ở những nơi mà nhân viên cấp dưới tìm hiểu có nhiều năng lực gặp được đối tượng người dùng. Chẳng hạn nhân viên cấp dưới tìm hiểu hoàn toàn có thể chặn bất kể người nào mà họ gặp ở TT thương mại, đường phố, shop, .. để xin triển khai cuộc phỏng vấn. Nếu người được phỏng vấn không chấp thuận đồng ý thì họ chuyển sang đối tượng người dùng khác. Lấy mẫu thuận tiện thường được dùng trong nghiên cứu tò mò, để xác lập ý nghĩa thực tiễn của yếu tố nghiên cứu ; hoặc để kiểm tra trước bảng câu hỏi nhằm mục đích hoàn hảo bảng ; hoặc khi muốn ước đạt sơ bộ về yếu tố đang chăm sóc mà không muốn mất nhiều thời hạn và ngân sách .

Chọn mẫu phán đoán (judgement sampling):

Là chiêu thức mà phỏng vấn viên là người tự đưa ra phán đoán về đối tượng người dùng cần chọn vào mẫu. Như vậy tính đại diện thay mặt của mẫu nhờ vào nhiều vào kinh nghiệm tay nghề và sự hiểu biết của người tổ chức triển khai việc tìm hiểu và cả người đi thu thập dữ liệu. Chẳng hạn, nhân viên cấp dưới phỏng vấn được nhu yếu đến những TT thương mại chọn những phụ nữ ăn mặc sang chảnh để phỏng vấn. Như vậy không có tiêu chuẩn đơn cử “ thế nào là sang trọng và quý phái ” mà trọn vẹn dựa vào phán đoán để chọn ra người cần phỏng vấn .Chọn mẫu định ngạch ( quota sampling ) :Đối với chiêu thức chọn mẫu này, thứ nhất ta triển khai phân tổ toàn diện và tổng thể theo một tiêu thức nào đó mà ta đang chăm sóc, cũng giống như chọn mẫu ngẫu nhiên phân tầng, tuy nhiên sau đó ta lại dùng chiêu thức chọn mẫu thuận tiện hay chọn mẫu phán đoán để chọn những đơn vị chức năng trong từng tổ để thực thi tìm hiểu. Sự phân chia số đơn vị chức năng cần tìm hiểu cho từng tổ được chia trọn vẹn theo kinh nghiệm tay nghề chủ quan của người nghiên cứu. Chẳng hạn nhà nghiên cứu nhu yếu những vấn viên đi phỏng vấn 800 người có tuổi trên 18 tại 1 thành phố. Nếu vận dụng chiêu thức chọn mẫu định ngạch, ta hoàn toàn có thể phân tổ theo giới tính và tuổi như sau : chọn 400 người ( 200 nam và 200 nữ ) có tuổi từ 18 đến 40, chọn 400 người ( 200 nam và 200 nữ ) có tuổi từ 40 trở lên. Sau đó nhân viên cấp dưới tìm hiểu hoàn toàn có thể chọn những người gần nhà hay thuận tiện cho việc tìm hiểu của họ để dễ nhanh gọn triển khai xong việc làm .