Khoa Sinh học
Thành lập năm 1956, Khoa Sinh
học là một trong số các Khoa được thành lập đầu tiên của Trường Đại học Tổng
hợp Hà Nội. Qua hơn 65 năm phát triển, Khoa Sinh học đã trở thành một trong các
trung tâm hàng đầu cả nước về đào tạo cán bộ từ trình độ đại học đến thạc sĩ,
tiến sĩ cũng như về nghiên cứu khoa học thuộc các lĩnh vực khác nhau của ngành
Sinh học và Công nghệ Sinh học. Hiện nay Khoa Sinh học có một đội ngũ nhân sự
mạnh gồm 72 cán bộ, viên chức, trong đó gần 80% là giáo sư, phó giáo sư và tiến
sĩ. Từ chỗ chỉ có 2 bộ môn ban đầu, hiện nay Khoa có 9 bộ môn, 1 Trung tâm
nghiên cứu Khoa học sự sống và 1 Bảo tàng Sinh vật với bộ sưu tập hơn 100.000
mẫu thực vật và động vật lâu đời nhất, đa dạng nhất và quý hiếm nhất trong cả
nước. Khoa còn được Nhà nước đầu tư Phòng thí nghiệm trọng điểm Quốc gia về
Công nghệ Enzyme và Protein. Khoa Sinh học được xã hội đánh giá cao không chỉ
về khoa học cơ bản mà còn cả về nghiên cứu ứng dụng và quy trình công nghệ.
Triết lý giáo dục của Khoa
Sinh học: “Học tập chủ động, học đi đôi với hành, đổi mới sáng tạo và gắn với
nhu cầu xã hội”.
Với đội ngũ cán bộ có trình
độ cao, cơ sở vật chất phù hợp và luôn hành động theo triết lý giáo dục đã đề
ra, Khoa Sinh học đã đạt được nhiều thành tựu về giáo dục và đào tạo trong
nhiều năm qua. Hàng năm, Khoa Sinh học cung cấp cho xã hội khoảng 150 cử nhân
khoa học sự sống thuộc hai ngành Sinh học và Công nghệ Sinh học hệ chính quy,
trong đó có khoảng 15 cử nhân thuộc hệ đào tạo Cử nhân khoa học tài năng, với
các hướng chuyên ngành: Thực vật học, Động vật học, Đa dạng sinh học và bảo tồn
đa dạng sinh học, Sinh thái học, Sinh học môi trường, Hoá sinh học, Vi sinh vật
và công nghệ lên men, Di truyền học và kỹ thuật di truyền, Sinh học Tế bào và
nuôi cấy mô tế bào động vật, Sinh lý thực vật và nuôi cấy mô tế bào thực vật,
Lý sinh học, Sinh học người, Sinh lý học, Sinh y học. Với quá trình lịch sử lâu
dài về đào tạo chất lượng cao, từ năm 2009, Khoa Sinh học đã xây dựng một
chương trình đào tạo dựa theo chương trình đào tạo của Đại học Tufts, Hoa Kỳ. Khoa
cũng chú trọng đặc biệt đến giáo dục sau đại học và kết quả là số lượng học
viên cao học và nghiên cứu sinh tăng lên hàng năm. Hiện tại, Khoa Sinh học đang
đào tạo 8 chuyên ngành Cao học và 13 chuyên ngành Tiến sĩ. Hàng năm có khoảng
80 học viên cao học và 20 nghiên cứu sinh nhập học vào Khoa.
Các hướng nghiên cứu chính
tại Khoa Sinh học: Đa dạng sinh học và bảo tồn đa dạng sinh học; Sinh học và
sinh thái học các loài sinh vật có giá trị kinh tế và các loài quý hiếm; Sinh
thái học và Sinh học môi trường; Sử dụng hợp lý tài nguyên sinh vật và phát
triển bền vững; Đánh giá và quan trắc chất lượng môi trường bằng sinh vật chỉ
thị; Ứng dụng các biện pháp và chế phẩm sinh học trong việc phòng, chống các
bệnh cho cây trồng, vật nuôi và nuôi trồng thuỷ sản; Sinh học phân tử; Công
nghệ protein-enzyme và tìm kiếm, phát hiện các protein, enzyme có nhiều ứng
dụng trong Y học, công nghiệp thực phẩm và phát triển công nghệ sinh học; Công
nghệ nuôi cấy mô – tế bào thực vật; Công nghệ nuôi cấy mô – tế bào động vật; Công
nghệ tế bào gốc động vật; Kỹ thuật di truyền và kỹ nghệ gen; Vi sinh vật học và
Công nghệ lên men; Kỹ thuật và quy trình nuôi trồng nấm ăn và nấm dược liệu;
Tìm kiếm, thăm dò và tách chiết các chất có hoạt tính sinh học phục vụ Y học và
Dược học; Nghiên cứu sản xuất các bộ KIT phục vụ các nghiên cứu sinh học phân
tử và một số bộ KIT để phát hiện nhanh, sớm, chính xác một số bệnh hoặc mầm
bệnh hiểm nghèo.
Sinh viên học ở Khoa không
những được trang bị đầy đủ kiến thức, khả năng tư duy sáng tạo, phương pháp
tiếp cận khoa học để giải quyết những vấn đề thực tiễn của ngành học mà còn có
kỹ năng nghề nghiệp và tay nghề cao, khả năng làm việc theo nhóm. Vì vậy, sinh
viên tốt nghiệp Khoa Sinh học được xã hội sẵn sàng tiếp nhận, đánh giá cao hoặc
có đủ điều kiện học tiếp cao học, tiến sĩ ở trong và ngoài nước. Nhiều sinh
viên của Khoa đã được các trường đại học nổi tiếng trên thế giới cấp học bổng
toàn phần như Đại học Bách khoa Paris, Đại học Tổng hợp Tokyo, Đại học Tổng hợp
Osaka, Đại học Tổng hợp Lômônôxốp, Đại học Jena Đức, Đại học Quốc gia
Singapore, …
Nhiều sinh viên được đào tạo
từ Khoa đã và đang là những nhà khoa học đầu ngành, những nhà lãnh đạo và
nghiên cứu chủ chốt ở các Viện nghiên cứu, các trường đại học, các Trung tâm
khoa học, những nhà quản lý từ Trung ương đến địa phương trong cả nước, đã có
nhiều cống hiến xuất sắc cho ngành Sinh học, Nông học, Lâm học, Thủy – hải sản,
Sinh thái, Tài nguyên, Môi trường, Y học, Dược học,… Hiện nay, Khoa Sinh học,
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên vẫn là nơi đào tạo ra những cử nhân Sinh học
có chất lượng cao cho cả nước.
1. Ngành Sinh học
Mục tiêu đào tạo: Sinh viên được trang bị những kiến thức đại cương
về khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, những kiến thức cơ bản về Sinh học,
những nguyên lý và các quá trình sinh học ở các mức độ khác nhau của khoa học
sự sống (phân tử, tế bào, cơ quan, cơ thể, quần thể, quần xã), mối quan hệ của
chúng với nhau và với môi trường ngoài; được trang bị các phương pháp thu thập
mẫu, đo đạc và tổng hợp, phân tích các số liệu, kỹ năng thực hành, được tiếp
cận những trang thiết bị máy móc, phát triển tư duy nghiên cứu và làm việc độc
lập; có khả năng ứng dụng Sinh học vào giải quyết các bài toán thực tế trong
các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kinh tế, xã hội.
Triển vọng nghề nghiệp: Sinh viên sau khi tốt nghiệp có đủ khả năng
đảm nhận các công việc phù hợp với chuyên môn ở trong và ngoài nước; làm việc
tại các viện nghiên cứu, các cơ quan quản lý, các bệnh viện, các khu công
nghiệp tập trung, các công ty có vốn đầu tư nước ngoài, các cơ sở sản xuất và
kinh doanh có sử dụng kiến thức sinh học. Giảng dạy tại các trường đại học, cao
đẳng, trung học phổ thông hoặc được đào tạo tiếp thạc sĩ và tiến sĩ trong và
ngoài nước.
2. Ngành Công nghệ Sinh học
Mục tiêu đào tạo: Trang bị cho sinh viên những kiến thức đại cương
về khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, những kiến thức cơ bản về các nguyên lý
và quá trình sinh học, về sinh học thực nghiệm, các phương pháp thu thập mẫu,
đo đạc và tổng hợp, phân tích các số liệu, sử dụng các phương pháp thí nghiệm hiện
đại của Công nghệ sinh học, tiếp cận những trang thiết bị máy móc phục vụ
nghiên cứu khoa học và kỹ năng thực hành, đồng thời giúp cho sinh viên khả năng
tư duy sáng tạo, phương pháp tiếp cận khoa học, hình thành và phát triển tư duy
nghiên cứu và làm việc độc lập, có khả năng ứng dụng công nghệ Sinh học vào các
lĩnh vực khoa học, công nghệ, kinh tế, xã hội.
Triển vọng nghề nghiệp: Sinh viên khi tốt nghiệp có đủ năng lực làm
việc tại các viện nghiên cứu, các cơ quan quản lý, các khu chế xuất, các khu công
nghiệp tập trung, các công ty liên doanh, các bệnh viện, các cơ sở sản xuất và
kinh doanh liên quan đến sinh học và công nghệ sinh học. Giảng dạy tại các
trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, trung học phổ thông hoặc đào
tạo tiếp thạc sĩ và tiến sĩ trong và ngoài nước.
