Hà (họ) – Wikipedia tiếng Việt

Hà là một họ của người thuộc vùng Văn hóa Đông Á. Họ này có mặt ở Việt Nam (Hán Nôm: 何), Triều Tiên (Hangul: 하, Romaja quốc ngữ: Ha) và Trung Quốc (chữ Hán: 何, Bính âm: He).

Chữ 何 (hà) của họ này nghĩa gốc là “cái gì” (như “hà cớ gì”), tránh nhầm lẫn với chữ 河 (hà) mang nghĩa là “sông nước”, do chữ Quốc ngữ chỉ có thể biểu âm, không biểu nghĩa được như chữ Hán và chữ Nôm.

Tại Trung Quốc trong danh sách Bách gia tính họ Hà đứng thứ 21.

Ở Nước Ta, con cháu họ Hà đang sinh sống tại rất nhiều tỉnh, thành trên cả nước. Trong đó phải kể đến nhánh họ Hà đang sinh sống ở thôn Ân Phú, xã Xuân Phú, huyện Phúc Thọ, thành phố TP. Hà Nội. Hàng năm, cứ vào ngày Chủ nhật thứ 3 của tháng Chạp, đồng đội, con cháu họ Hà nhánh này lại tổ chức triển khai gặp mặt, họp tổng kết. Họ Hà tại Làng Lạc Chính, xã Trực Khang, huyện Trực Ninh, Tình Tỉnh Nam Định là một tộc họ lớn tại Trực Ninh, đã trải qua gần 20 đời tiếp nối đuôi nhau. Ngày rằm tháng giêng hàng năm, dòng họ tập trung chuyên sâu về tế tổ, gặp mặt và dâng hương tiên tổ .Một nhánh lớn khác họ Hà vốn có xuất thân là từ người họ Phí đổi thành họ Hà, con cháu của nhánh họ Hà này đến nay sinh sống ở Tỉnh Nam Định, Thành Phố Hải Dương, Vĩnh Phúc, Thanh Hóa ( Quan Sơn, Quan Hóa, Bá Thước ), Hải Phòng Đất Cảng, TP Hà Tĩnh, Tỉnh Ninh Bình, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Nam và Huế .

Người Nước Ta họ Hà có khét tiếng[sửa|sửa mã nguồn]

Theo Thần tích – Thần sắc số 1478 do hương lý làng xuân Dương, tổng Hạ Bì, huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ kê khai trước đây cho biết rằng vào thời Thục An Dương Vương có ông Hà Công Tích – Đô Thăng Công là thành hoàng làng .

Chuyện kể rằng ông Hà Công Tích sinh ngày 7 tháng giêng hóa ngày 01 tháng 5, hiển khánh ngày 9 tháng 8.Ông có công chiêu dân, lập làng Xuân Dương, làng Hạ Bì và Bì Châu, dậy dân làm ruộng, chăn tằm. Do có nhiều công lao với dân với nước ông được phong là Đô Thắng Công.

Các đời vua Tự Đức năm thứ 6, năm thứ 13 ; Vua Đồng Khánh năm thứ 2 ; Vua Duy Tân năm thứ 2 và Khải Định năm thứ 9 đều có sắc phong liên tục khẳng định chắc chắn công trạng của Hà Công Tính .Ngôi đền thờ ông được dựng ở nền đất phẳng giữa 2 gò núi, cạnh dòng suối. Xưa kia có ruộng tế do những giúp luân phiên đảm nhiệm. Lế tế thực thi vào những ngày sinh, ngày hóa, ngày hiển khánh và ngày 10 tháng 4 là ngày lệ phong sắc – Thần tích những ngày liên hoan khác diễn ra trong làng đều phải kính yết Thành hoàng làng. Trước đây lễ tế có Trâu, Dê, lợn, sau tính giảm, triển khai bằng lợn, gà, vịt …. bánh chay .Hà Tông Huân ( 1697 – 1766 ) đỗ bảng nhãn khoa thi đình năm Giáp thìn ( 1724 ), niên hiệu Bảo Thái thứ 5. Vì khoa thi này không có trạng nguyên và thám hoa, nên ông đỗ thủ khoa ( Đình nguyên Bảng nhãn ). Người đương thời vẫn quen gọi ông là ông Bảng Vàng, tức là bảng nhãn làng Vàng. Quê ông ở làng Kim Vực ( nay thuộc xã Yên Thịnh, huyện Thiệu Yên, tỉnh Thanh Hoá ) .Ông được triều đình cử giữ nhiều chức vụ khác nhau như tham gia soạn sử, dạy học ở trường Văn Miếu, làm Đốc Đồng, Đốc trấn, Hiến sát, rồi làm ngoại giao sắp xếp việc biên giới với nhà Thanh, đã giữ đúng quốc thể, giữ cho người ngoài phải kính nể. Ông từng giữ chức Thượng thư, rồi làm tể tướng, đứng đầu triều đình. Sự nghiệp văn võ song toàn, tài đức toàn vẹn, ông được giới sĩ phu cùng thời rất là ca tụng .

Ông mất tháng Giêng năm Cảnh Hưng thứ 27 (1766), thọ 70 tuổi. Sau khi ông mất nhân dân lập đền thờ ông. Trong có đôi câu đối của người xưa ca tụng tài đức của ông.”Sự nghiệp tam khôi thần báo trước””Văn chương bậc nhất được vua khen”.

Hà Vi Tùng tên khai sinh là Hà Đình Tùng, quê phố Xuân Hòa, thị xã Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. Quê gốc là Đa Phúc, xã Sài Sơn, tỉnh Sơn Tây nay thuộc Quốc Oai, TP.HN. Ông sinh ngày 8-2-1925, mất tại Nha Trang ngày 19-12-1994. Nhân dịp kỷ niệm 90 năm ngày sinh và 20 năm ngày mất của thiếu tướng Hà Vi Tùng, mái ấm gia đình và đồng đội của ông đã biên soạn cuốn sách ” Tướng Hà Vi Tùng – một người lính Nam tiến ” viết về cuộc sống và sự nghiệp cách mạng của ông. Đại tướng Nguyễn Quyết viết lời trình làng. Nhà xuất bản Đồng Nai ấn hành năm năm ngoái .

Người Trung Quốc họ Hà có nổi tiếng[sửa|sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nông Thôn