Đền Bạch Mã, Lặng Người Trước Mảnh Ghép Văn Hoá Ấn Tượng – Klook Blog

Hãy cho Đền Bạch Mã, Hà Nội vào kế hoạch tham quan, nếu bạn muốn chiêm ngưỡng nét đẹp vượt thời gian của thủ đô. Dưới đây là những sự thật “rất gì và này nọ” về Đền Bạch Mã, Hà Nội.  

#teamKlook yêu thích

du lịch Hà Nội

hẳn là đã quen thuộc với các di tích văn hóa vốn đã làm nên sắc màu cổ kính của thủ đô nghìn năm văn hiến. Thế nhưng, bạn có biết, vào những ngày đầu năm, người Hà Nội có phong tục đi lễ ở Tứ trấn Thăng Long không? Đó chính là 4 ngôi đền thiêng: Bạch Mã, Voi Phục, Kim Liên,

Quán Thánh

trấn giữ 4 vị trí huyết mạch của kinh thành Thăng Long, để bảo vệ kinh thành khỏi tai ương, bất ổn.

Klook Vietnam đã từng có dịp giới thiệu

Đền Quán Thánh

nằm ở phía Bắc, thì hôm nay sẽ tiếp tục đưa bạn đi đến Đền Bạch Mã nằm ở phía Đông nha, để cùng nhau nghe những câu chuyện mang đậm màu sắc huyền thoại, phác họa bức tranh lịch sử, văn hóa của dân tộc Việt Nam từ nghìn xưa.

Đôi Nét Về Đền Bạch Mã Hà Nội

Nguồn ảnh: vietnamplus

Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội là kinh đô của nước Việt có quy mô khá lớn ngay từ buổi đầu khởi dựng vào năm 1010. Nhiều công trình kiến trúc phản ánh sự phong phú của văn hóa tâm linh thời Lý, mà tiêu biểu là Tứ trấn Thăng Long, những nơi thờ các vị thần có công bảo quốc định bang, xây đắp và giữ gìn kinh thành Thăng Long. Trong đó, Đền Bạch Mã là nơi thờ thần Long Đỗ – Bạch Mã Đại vương, Thăng Long Thành hoàng, chiếm vị trí cực kỳ quan trọng trong văn hóa Đại Việt lúc bấy giờ.

Nằm giữa phố Hàng Buồm, giữa những mái ngói lô xô rêu phong phủ mờ, Đền Bạch Mã trở thành một điểm nhấn đẹp đẽ trong bức tranh phố cổ Hà Nội.  Ngôi đền còn có tên khác là Bạch Mã tối linh từ, không chỉ là ngôi đền cổ nhất Hà Nội, mà còn là di tích hiếm hoi có lưu lại niên đại khởi dựng, ấy là vào năm 866, tức thế kỷ IX. 

Thời xưa, vào dịp Tết nguyên đán, các vua thường dâng lễ tại Đền Bạch Mã và 3 ngôi đền còn lại trong nhóm Thăng Long tứ trấn để cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, cuộc sống ấm no; và tục này đã được người dân Hà thành duy trì đến tận ngày nay, khi vào những ngày đầu năm mới, Thăng Long tứ trấn luôn tấp nập người đi cúng lễ, cầu an.

Nguồn ảnh: wikimedia

Vào năm 1986, Đền Bạch Mã được xếp hạng là di tích lịch sử cấp quốc gia và trở thành nguồn tư liệu quý để nghiên cứu, tìm hiểu về Thăng Long – Hà Nội.

Hàng năm, Đền Bạch Mã là nơi tổ chức Lễ hội Đền Bạch Mã vào ngày 12 và 13 tháng 2 âm lịch, để suy tôn thần Long Đỗ với nhiều hoạt động mang ý nghĩa “uống nước nhớ nguồn” hết sức nhân văn của dân tộc.

Trải qua hơn một nghìn năm, ngôi đền đã được trùng tu nhiều lần nhưng vẫn giữ được cảnh quan uy nghiêm và những dấu tích cổ hiếm thấy, mang những giá trị văn hóa lịch sử vô cùng đặc biệt, và là điểm đến không thể bỏ qua khi đến du lịch Hà Nội.

Đền Bạch Mã Ở Đâu?

Đền Bạch Mã khi xưa thuộc địa dư phường Hà Khẩu, tổng Đông Thọ, huyện Thọ Xương, phủ Hoài Đức, kinh thành Thăng Long. Vị trí này nằm bên bờ sông Hồng, cạnh cửa sông Tô Lịch, thuộc phía Đông kinh thành. Nay, Đền Bạch Mã tọa lạc tại địa chỉ là số 76 phố Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội.

Hướng Dẫn Cách Đi Đến Đền Bạch Mã Hà Nội

Di chuyển đến Đền Bạch Mã không hề khó tí nào, vì ngôi đền nằm ở trung tâm quận Hoàn Kiếm, ngay khu phố cổ.

Nếu sử dụng phương tiện cá nhân, từ hồ Hoàn Kiếm, bạn theo đường Lê Thái Tổ đi về hướng phố Hàng Trống. Sau đó, rẽ trái tại phố Hàng Khay, sau đó là đường Đinh Tiên Hoàng. Đi qua bùng binh, tiếp tục đi theo phố Hàng Đào đến khi gặp phố Hàng Buồm thì rẽ phải.

Còn nếu đi bằng xe buýt, bạn có thể chọn một trong số các tuyến số: 01, 14CT, 18, 22A, 34, 18, 43 có điểm dừng gần Đền Bạch Mã.

Ngoài ra, dịch vụ

xe riêng có kèm tài xế

của Klook sẽ đưa bạn đi đến bất kỳ điểm tham quan nào mà bạn muốn, với lịch trình và thời gian hoàn toàn chủ động. Và vi vu qua Đền Bạch Mã cùng các địa danh văn hóa, các di tích lịch sử khác của thủ đô Hà Nội trên một

chiếc xe buýt hai tầng màu đỏ

cũng là ý tưởng tuyệt vời đó nha. Bạn có thể tham gia chuyến xe tham quan Hà Thành bằng cách đặt vé nhanh chóng – tiện lợi – tiết kiệm ngay trên nền tảng Klook.

Giờ Mở Cửa Đền Bạch Mã Tham Khảo

Hiện tại, Đền Bạch Mã đón khách từ 9h00 – 17h30 tất cả các ngày trong tuần. Riêng vào đêm Giao thừa, đền sẽ mở cửa suốt đêm để tiện cho khách tham quan ghé thăm, cùng tận hưởng không gian hoài cổ trong âm hưởng hân hoan của ngày đầu năm mới.

Sự Tích Đền Bạch Mã Hà Nội

Nguồn ảnh: vietnamplus 

Đền Bạch Mã là ngôi đền có lịch sử lâu đời bậc nhất ở đất Thăng Long, gắn liền với nhiều huyền thoại, truyền thuyết, sử tích kỳ thú về thần Long Đỗ. Một trong những câu chuyện ly kỳ được dân gian truyền tụng nhiều nhất là việc phá trấn yểm của Cao Biền.

Theo hai cuốn sách cổ: Lĩnh Nam chích quái và Việt điện u linh tập, vào cuối thời Đường, trước sự phản kháng của dân Đại Việt với đô hộ phương Bắc ngày càng tăng lên, Cao Biền được triều Đường cử sang làm tiết độ sứ ở Giao Châu để cai trị dân Việt và cho xây đắp thành Đại La. 

Tiết độ sứ Cao Biền được cho là người tài phép vô biên, có khả năng trấn yểm hết những vùng long mạch (đất tốt) hòng kiềm hãm người Việt mãi mãi.

Một lần, khi Cao Biền đang dạo chơi ở cửa Đông của thánh, từ đâu xuất hiện một vị thần ngồi uy nghi trên lưng rồng vàng lượn quanh thành. Cao Biền cho đó là yêu tinh, yêu quái nên muốn lập đàn cầu đảo trấn áp. 

Đêm đó, Cao Biền nằm mơ thấy vị thần ấy nói mình là Long Đỗ vượng khí, không phải yêu khí, thấy thành phủ mới xây nên chỉ muốn đến xem. Tuy nhiên, Cao Biền vẫn hoài nghi, nên cho lập pháp đàn, đắp tượng, lấy nghìn cân sắt làm bùa trấn yếm. 

Đêm hôm sau, trời đất tối đen, mưa gió dữ dội, đốt bùa sắt thành tro bụi. Trước sự việc này, Cao Biền giận dữ và quyết định quay về Bắc; còn người dân lập đền thờ thần Long Đỗ.

Nguồn ảnh: redsvn

Gần 200 năm sau, khi Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư ra Đại La và đổi tên thành Thăng Long, triều đình muốn mở rộng phủ thành nhưng cứ đắp xong thị lại sụt lở, bèn đến đền Long Đỗ để cầu khẩn.

Quả nhiên, đêm hôm đó, vua Lý Thái Tổ được thần Long Đỗ làm mộng báo rằng, sẽ có con ngựa trắng từ đền đi theo hướng Tây rồi vòng về hướng Đông rồi trở về điểm xuất phát, nhà vua cứ cho xây dựng theo vết chân ngựa để lại thì sẽ không bị sụt lở nữa. 

Thật vậy, sau khi đắp thành thành công, vua Lỹ Thái Tổ đã tạc tượng ngựa trắng để thờ và sắc phong cho thần làm Quốc đô Định bang Thành hoàng Đại vương, tức là Thành hoàng của cả thành Thăng Long. Ngôi đền từ đó còn được gọi là Đền Bạch Mã.

Đền Bạch Mã Hà Nội Thờ Ai?

Tại Hà Nội nói riêng và tại Việt Nam nói chung, có nhiều di tích thờ đa thần nhưng rất ít nơi thờ độc thần, và Đền Bạch Mã là một trong số đó. Nơi đây thờ duy nhất một vị thần Long Đỗ – Bạch Mã Đại vương. 

Một điều thú vị là, thần Long Đỗ không chỉ được thờ ở Đền Bạch Mã, mà còn xuất hiện ở một số di tích khác. Riêng ở nội thành Hà Nội đã có đến 11 di tích thờ vị thần linh thiêng này, chứng tỏ vai trò vô cùng to lớn của Đền Bạch Mã trong đời sống tinh thần của người Việt cũng như trong văn hóa của dân tộc.

Văn Khấn Đền Bạch Mã

Vào các ngày rằm của tháng, hoặc mùng 1 âm lịch, hay vào dịp đầu năm mới người dân thường đến Đền Bạch Mã để khấn vái cầu xin cho gia đạo bình an, gặp nhiều may mắn và thuận lợi. Sau khi dâng lễ, thắp hương, bạn có thể đọc văn khấn trước các ban thờ, hoặc chỉ cần đặt văn khấn lên một cái đĩa nhỏ, rồi đặt vào mâm lễ dâng cúng. Khi thực hiện lễ hóa vàng thì phải hóa văn khấn trước. Tiếp đó, trong khi đợi hết một tuần nhang thì bạn có thể đi tham quan khuôn viên Đền Bạch Mã.

“Lác Mắt” Trước Kiến Trúc Đền Bạch Mã Hà Nội Đặc Sắc

Nguồn ảnh: redsvn

Khi đến thăm Đền Bạch Mã, bạn sẽ bị choáng ngợp bởi một vẻ đẹp kiến trúc chứa đựng trí tuệ và đời sống tinh thần phong phú của người Việt ngày xưa.

Qua nhiều đợt trùng tu, kiến trúc đền hiện nay chủ yếu mang phong cách nghệ thuật thời Nguyễn vào thế kỷ 19 với cấu trúc theo chiều dọc, khép kín, bao gồm: nghi môn, phương đình (sân trước), đại bái (đình ngoài), thiên hương, cung cấm (nơi thờ tượng thần Bạch Mã) và nhà hội đồng. 

Đền xây dựng theo hình chữ “tam” trên khu đất rộng gần 600m2, quay mặt về hướng Nam. Mở cửa bước vào là phương đình được tôn tạo từ cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX – khi chỉ còn 4 cột và 2 tầng 8 mái, một tam bảo và hơn 13 hoành phi. Họa tiết trạm trổ trên các ô cửa đền khá giống với phong cách kiến trúc của phương đình của Hội quán Quảng Đông ở Hội An, và nhiều mảng chạm mang dấu tích của người Hoa vẫn còn tồn tại trong Đền Bạch Mã. Ngoài ra, hai bên phương đình còn có miếu thờ Tề Vương Phi và Bể Núi.

Nguồn ảnh: redsvn

Tiến vào bên trong, bạn sẽ thấy Đền Bạch Mã còn giữ được rất nhiều yếu tố kiến trúc cổ truyền được thể hiện qua những cột gỗ lim được điêu khắc tinh xảo và các mái đỡ, tạo thành thế “giá chiêng chồng rường con nhị” và “hệ cùng 3 phương”. Chính lối kiến trúc cổ này đã giúp cho Đền Bạch Mã có sự vững chãi bất chấp thời gian.

Đặc biệt, gần như không còn đền chùa nào giữ được huyệt thông âm như Đền Bạch Mã. Đó là một cái giếng ở phía bên phải đền, một thứ quan trọng theo quan điểm tả dương hữu âm, và giếng huyệt chính là âm. Đền Bạch Mã lưu giữ 15 tấm bia đá tạc lại những lần tu sửa đền, các quy định của chúa Trịnh trong miễn thuế, sưu dịch để trông nom đền, cùng nhiều di vật cổ có giá trị như: sắc phong của nhiều vị vua triều Lê, Tây Sơn hay triều Nguyễn, kiệu thờ, hạc thờ, đôi phỗng, v.v.

Các Địa Điểm Du Lịch Gần Đền Bạch Mã Hà Nội

Nguồn ảnh: hanoimoi

Từ khi hình thành, Hàng Buồm là nơi tập trung nhiều hiệu ăn sang trọng, nổi tiếng nhất Hà Nội, đặc biệt là vào cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX.

Giờ đây, phố Hàng Buồm là thiên đường ẩm thực với

vô vàn món ngon Hà Nội

, những quán café đông khách. Không khí ở đây lúc nào cũng náo nhiệt, vui vẻ, đặc biệt là vào những ngày cuối tuần, khi

Phố đi bộ Hà Nội

bắt đầu lên đèn.

Bên cạnh đó, chỉ mất 3 phút đi bộ là bạn đã check-in được

con phố không ngủ Tạ Hiện

, làm vài cốc bia, nhắm vài miếng mồi rồi hẵng về cũng được phải không!

Các Nhà Nghỉ & Khách Sạn Gần Đền Bạch Mã

Nguồn ảnh: EsplendorHotel 

1. Scent Premium Hotel

• Địa chỉ: 31 ngõ Hàng Hành, phố Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội

• Giá tham khảo: từ 591.000đ/đêm

2. Maya Boutique Hotel & Spa

• Địa chỉ: 20 đường Đào Duy Từ, phường Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội

• Giá tham khảo: từ 781.000đ/đêm

3. Hanoi Esplendor Hotel and Spa

• Địa chỉ: 80 phố Hàng Gà, phường Hàng Bồ, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội

• Giá tham khảo: từ 553.000đ/đêm

4. Hanoi Prime Center Hotel

• Địa chỉ: 36 ngõ Hàng Hương, phố Hàng Mã, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội

• Giá tham khảo: từ 195.000đ/đêm

5. Ancient Paradise Hotel

• Địa chỉ: 95 phố Hàng Chiếu, phường Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội

• Giá tham khảo: từ 426.000đ/đêm

Có lẽ, không đâu trên nước Việt Nam có nhiều đền, chùa, đình, miếu như ở Hà Nội. Mảnh đất nghìn năm văn hiến ấy đã chứng kiến những sự đổi thay của dân tộc Việt Nam qua biết bao thời kỳ lịch sử. Nếu có dịp

lang thang ở Hà Nội trong một ngày

, #teamKlook có thể làm một tour Tứ trấn Thăng Long, bao gồm: Đền Bạch Mã, Đền Quán Thánh, Đền Kim Liên, Đền Voi Phục, và đặc biệt là

Hoàng thành Thăng Long

– nơi khởi nguồn lịch sử của vùng đất kinh kỳ.

Đi theo theo tiếng gọi của quê cha đất tổ để vi vu Đền Bạch Mã Hà Nội thôi!

CÓ THỂ BẠN SẼ THÍCH: