Chức danh khoa học là gì?
Thực tế chúng ta cũng ít nhất một lần nghe được các khái niệm như Giáo sư, phó giáo sư, chủ tịch, phó chủ tịch, bác sĩ, dược sĩ,… Các từ trên được gọi là chức danh của mỗi người. Chức danh khoa học là gì?
Chức danh là gì?
Chức danh là bổn phận và sự ghi nhận một vị trí được tổ chức xã hội, tổ chức nghề nghiệp, tổ chức chính trị hợp pháp công nhận.
Chức danh được trao cho mỗi người nhằm mục đích nêu lên nhiệm vụ, nghĩa vụ, trách nhiệm họ nắm giữ và cũng để phân biệt từng cá nhân trong tổ chức, tập thể.
Người nắm giữ chức danh có thể được một tổ chức hay một đơn vị quản lý hoặc không. Không bắt buộc người nắm giữ chức danh phải thuộc đơn vị nào quản lý.
Thường thì người giữ chức danh nào thì cũng gắn liền với chức vụ đó hoặc một chức danh gắn liền với nhiều chức vụ. Ví dụ: Chức danh Chủ tịch nước Việt Nam được pháp luật quy định gắn với các chức vụ: Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội đồng Quốc Phòng và An ninh.
Chức danh được chia thành 2 loại chính là: Chức danh khoa học và chức danh nghề nghiệp. Chức danh khoa học là gì?
Chức danh khoa học là gì?
Chức danh khoa học là tên gọi cần được viết đúng và theo thứ tự học hàm, học vị, ngành hoặc chuyên ngành đào tạo nếu cần và khi cần thiết thì viết cụ thể ngành học hoặc chuyên ngành đào tạo kèm theo.
Ví dụ: Thay vì viết tiến sĩ-bác sĩ thì phải viết tiến sĩ y khoa (TS. Y khoa), thay vì viết thạc sĩ-kiến trúc sư thì viết thạc sĩ- kiến trúc (ThS. Kiến trúc) hoặc Giáo sư – tiến sĩ Y khoa, Phó Giáo sư – Cử nhân kinh tế…
– Thực trạng hiện nay cho thấy trong những năm gần đây chúng ta sử dụng không chính xác những tên chức danh khoa học gây nên sự sai theo một hệ thống, làm ảnh hưởng không tốt tới sự kính trọng của ta dành cho họ.
– Chúng ta thường bắt gặp trên các phương tiện thông tin đại chúng (báo, đài), trên các bảng hiệu (văn phòng luật sư, kiến trúc sư,…), thậm chí trong các văn bản khoa học, tồn tại cách viết tùy tiện như tiến sĩ-bác sĩ (TS-BS), bác sĩ-thạc sĩ (BS-ThS), luật sư- tiến sĩ (LS-TS), Thạc sĩ- kiến trúc sư (ThS-KTS)…
Điều này đã dẫn đến một tình trạng vừa thiếu lại vừa thừa, thừa khi sử dụng hai cấp học vị mà thiếu đi chuyên ngành đào tạo (khi cần thiết). Do đó để sử dụng đúng chức danh khoa học, chúng ta cần hiểu rõ và chính xác về chúng để tránh tình trạng sai nối tiếp sai mà tạo nên sự thiếu chuyên nghiệp.
Vai trò của chức danh trong công việc
Chức danh khoa học là gì? đã được giải đáp ở trên, theo đó chức danh trong công việc có vai trò như sau:
– Có một chức danh cao và đủ nội lực trong công việc sẽ tạo rất nhiều động lực cho chính người lao động, khiến họ cảm thấy mình có giá trị hơn, có tầm quan trọng với công ty hơn từ đó cho họ suy nghĩ ngầm rằng mình phải có trách nhiệm với nó mà hoàn thành tốt việc mình đảm nhiệm.
– Trong doanh nghiệp đối với mỗi chức danh còn xác định rõ nhiệm vụ, công việc được phân công được giao cho từng nhân viên từ đó giúp doanh nghiệp có một bộ máy quản lý rõ ràng, có cái nhìn tổng quan trực diện về năng suất hiệu quả công việc của mỗi cá nhân. Trên cơ sở đó sẽ có phương án tốt nhất để phân bổ công việc sao cho hiệu quả.
– Ngoài ra việc phân tích đánh giá bộ máy nhân lực của công ty cũng sẽ cho công ty các thông tin về điều kiện môi trường làm việc của mỗi cá nhân, giúp cho ta biết điểm mạnh, điểm yếu, chỗ nào thừa chỗ nào đủ để có thể luân chuyển công việc một cách có lợi nhất cho công ty và người lao động.
– Việc sử dụng chức danh không chỉ đơn giản nhằm mục đích tạo địa vị cho mỗi cá nhân, nhân viên trong hoạt động kinh doanh của công ty mang tính chủ trương tham mưu hoạch định theo các chính sách phát triển vĩ mô mà còn là chính sách chiêu mộ thu hút, giữ chân người tài người người có năng lực kinh có kinh nghiệm công tác.
Bên cạnh đó đây cũng là một hình thức để khen thưởng và tôn vinh các đóng góp cống hiến của nhân viên.
Phân biệt chức danh và chức vụ
Chức danh và chức vụ là hai vấn đề quan trọng, có ý nghĩa thực tế trong đời sống xã hội khi xác nhận về tư cách, về địa vị của cá nhân thuộc đối tượng có chức danh, chức vụ nhất định trong từng đơn vị.
Trong thực tế một cá nhân khi vừa nắm giữ chức vụ vừa có thể có chức danh, hai thuật ngữ này thường xuyên đi cùng nhau nhưng không phải trong mọi trường hợp. Một cá nhân có thể có một trong hai thuật ngữ trên hoặc có cả hai.
Chức danh khoa học là gì? đã được giải đáp ở nội dung trên, tuy nhiên cần phải phân biệt được giữa hai khái niệm chức danh và chức vụ.
Tiêu chí
Chức danh
Chức vụ
Định nghĩa
Chức danh là bổn phận và sự ghi nhận một vị trí được tổ chức xã hội, tổ chức nghề nghiệp, tổ chức chính trị… hợp pháp công nhận.
Chức vụ là sự đảm nhiệm một vai trò, địa vị nào đó trong một tổ chức, một tập thể.
Về sự công nhận
Được xã hội công nhận
Được xã hội và quan trọng hơn là cơ quan, tổ chức công nhận
Về nhiệm vụ
Thực hiện nhiệm vụ gắn với tên gọi, như giáo viên (giảng dạy), bác sĩ (khám, chữa bệnh),
Thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau gắn với quyền quản lý
Về đơn vị quản lý
Có thể được quản lý bởi cơ quan, tổ chức hoặc không
Phải được quản lý bởi một cơ quan, tổ chức nhất định