Chủ tịch Hồ Chí Minh & tổng thống J.Kennedy, ai nói trước ?
Chả sai.
Vì đúng là ngày 20 tháng 1 năm 1961, John F. Kennedy tuyên thệ nhậm chức tổng thống thứ 35 của Hoa Kỳ, và trong bài diễn văn nhậm chức, Kennedy kêu gọi người dân Mỹ hãy trở nên những công dân tích cực, “Đừng bao giờ hỏi đất nước có thể làm gì cho chúng ta, nhưng hãy tự hỏi chúng ta có thể làm gì cho đất nước” (Ask not what your country can do for you, ask what you can do for your country).
Và trên một Đài truyền hình trong nước, khi giới thiệu bài hát Khát vọng tuổi trẻ của nhạc sĩ Vũ Hoàng, cũng bảo rằng câu nói “Đừng hỏi Tổ Quốc đã làm gì cho ta mà hãy hỏi ta đã làm gì cho Tổ Quốc” là của tổng thống Mỹ John F. Kennedy đọc trong lễ diễn văn nhậm chức ngày 20 tháng 1 năm 1961.
Chả sai lắm.
Nhưng đúng hoàn toàn thì chưa.
Vì trước khi Kennedy phát biểu câu nói trên 6 năm, thì Hồ Chí Minh, chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, đã nói ý như thế trong bài nói chuyện tại buổi lễ khai mạc Trường Đại học Nhân dân Việt Nam ngày 19 tháng 1 năm 1955:
“Phải quan tâm đến việc khôi phục và xây dựng lại nước nhà. Nhiệm vụ của thanh niên không phải là hỏi nước nhà đã cho mình những gì. Mà phải tự hỏi mình đã làm gì cho nước nhà? Mình phải làm thế nào cho ích lợi nước nhà nhiều hơn? Mình đã vì lợi ích nước nhà mà hy sinh phấn đấu chừng nào?” ( Báo Nhân dân, số 326, ngày 21-1-1955).
Bìa sách “Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta”
Nói như một nhạc sĩ khi bàn về vấn đề này, thì quan trọng không phải là đòi lại “quyền tác giả”cho câu Kennedy nói, là của Bác Hồ. Câu của bác Ken thì kệ bác ấy thôi.
Nhưng có vấn đề khác. Khi các văn bản của ta trích câu của Bác Hồ: “Nhiệm vụ của thanh niên không phải là hỏi nước nhà đã cho mình những gì. Mà phải tự hỏi mình đã làm gì cho nước nhà?” , thì nhiều người, kể cả người Việt Nam, lại cho câu này là của Kennedy và