CÁCH XÂY DỰNG QUY TRÌNH SKINCARE HOÀN HẢO

Một làn da đẹp không chỉ đơn giản là vấn đề do gen di truyền hay DNA. Trên thực tế, thói quen chăm sóc da hằng ngày của bạn có ảnh hưởng rất lớn đến diện mạo của làn da. Nhưng tuỳ thuộc vào việc bạn đang đọc bài review sản phẩm nào trên mạng xã hội, hay bạn đang nhận sự tư vấn của bác sĩ da liễu nào mà vô hình chung tạo nên hàng loạt ý kiến khác nhau về cách chăm sóc da, từ việc lựa chọn kem dưỡng ẩm phù hợp cho đến cách bảo vệ làn da trước tác hại của tia UV… Đến cuối cùng thì, việc chăm sóc da vẫn chỉ đơn giản là một vấn đề cá nhân. Mỗi người là một cá thể riêng biệt, không ai sở hữu làn da giống với bất kỳ ai. Do đó, khi có được cho mình một nền tảng kiến thức skincare vững chắc, bạn sẽ không cần phải hoang mang trước quá nhiều sự lựa chọn, và việc sở hữu làn da đẹp không tì vết sẽ chẳng còn quá xa vời nữa.

Dưới đây là một số gợi ý mà bạn nên ghi nhớ để có thể xây dựng được quy trình chăm sóc da cơ bản đạt chuẩn, tối ưu cho chính làn da của mình.

I. Một số mẹo skincare trước khi bắt đầu

1. Quy trình 3 bước

Để đơn giản hoá, bạn có thể chia skincare routine thành 3 bước chính:

1. Làm sạch – rửa mặt.

2. Cân bằng da – cân bằng độ pH.

3. Dưỡng ẩm – cấp nước và làm mềm da.

Bất cứ quy trình chăm sóc da nào cũng đều nhằm mục đích điều chỉnh làn da của bạn trở về trạng thái ổn định và khoẻ mạnh để da hoạt động tốt nhất, đồng thời giúp khắc phục các vấn đề về da hoặc tập trung vào bất kỳ vùng da nào mà bạn cần điều trị / cải thiện. 

Chuyên gia chăm sóc da Kristina Holey tại San Francisco cho biết: “Thói quen làm đẹp hằng ngày sẽ là cơ hội giúp bạn nhận thấy những thay đổi đang diễn ra với chính bản thân bạn. Khi làn da của bạn biến chuyển theo độ tuổi, các sản phẩm chăm sóc da cũng vậy.” Tuy nhiên, cô ấy cũng nói thêm rằng: “Việc này không phải để tạo ra sự hoàn hảo.” Khi 3 bước chăm sóc da trở thành thói quen hằng ngày, điều đó sẽ giúp củng cố và nuôi dưỡng, tạo nền móng cho một làn da khoẻ mạnh.

2. Cho làn da thời gian để thích nghi

Bác sĩ da liễu Rachel Nazarian tại phòng khám Schweiger Dermatology Group – thuộc quận Manhattan (thành phố New York) cho biết: Khoa học & công nghệ của các sản phẩm chăm sóc da đã tiến bộ hơn rất nhiều so với trước kia, thế nhưng vẫn chưa tồn tại giải pháp nào có khả năng mang lại hiệu quả tức thời – do vậy bạn cần vẫn thời gian để gặt hái được những lợi ích. “Kết quả chỉ nhìn thấy được khi bạn sử dụng thường xuyên và đều đặn,” cô giải thích.

Nhìn chung, bạn nên cố gắng kiên trì sử dụng một sản phẩm trong ít nhất 6 tuần, với tần suất từ 1-2 lần/ngày để có thể nhận thấy sự khác biệt trên da.

Tip cho bạn: Dù là với bất kỳ sản phẩm chăm sóc da nào, hãy thoa theo thứ tự nhất quán – từ mỏng nhất đến dày nhất. Ví dụ: sữa rửa mặt, toner (nếu có), serum, và cuối cùng là kem dưỡng ẩm.

II. Cách xây dựng chu trình chăm sóc da

1. Làm sạch

Bác sĩ da liễu Carlos Charles (ngụ tại thành phố New York) cho biết, rửa mặt là bước cơ bản và thiết yếu nhất trong mọi quy trình chăm sóc da. “Hằng ngày, làn da của chúng ta phải tiếp xúc với các tác nhân ô nhiễm môi trường, bụi bẩn và nhiều yếu tố khác. Do đó, bạn nên rửa mặt đều đặn 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng và tối để làm sạch da, giữ da thông thoáng, tránh tình trạng bít tắc lỗ chân lông, xỉn màu hoặc tệ hơn là nổi mụn.”

2. Chọn sữa rửa mặt phù hợp với làn da của bạn

Sữa rửa mặt là bước làm sạch da cơ bản nhưng vô cùng quan trọng. Một loại sữa rửa mặt phù hợp với làn da sẽ giúp thực hiện tốt chức năng làm sạch nhưng không lấy đi lượng dầu / độ ẩm tự nhiên trên da, không làm da bị khô căng hay mất nước sau khi sử dụng. 

Bên cạnh đó, bạn nên kết hợp với các sản phẩm tẩy tế bào chết vật lý / cơ học với tần suất từ 1-2 lần mỗi tuần để tăng cường hiệu quả làm sạch da, giúp loại bỏ da chết và dầu thừa. Tuy nhiên, cần lưu ý tránh sử dụng các sản phẩm có chứa vỏ hạt óc chó nghiền (walnut shells) hoặc các thành phần có tính chất bào mòn da.

Dưới đây là một số gợi ý lựa chọn sữa rửa mặt cho từng loại da và tình trạng da khác nhau:

• Da dầu hoặc da dễ nổi mụn: chọn sữa rửa mặt dạng tạo bọt (foaming liquid). Khi kết hợp với nước hoặc xịt ra tay (đối với dạng tạo bọt sẵn), sữa rửa mặt sẽ tạo thành lớp bọt khí bông mịn giúp thâm nhập sâu vào lỗ chân lông và phá vỡ liên kết giữa bụi bẩn, bã nhờn dư thừa cùng các tạp chất khác, mang lại cho bạn làn da sạch thoáng mịn màng.

• Da khô, mẩn đỏ và / hoặc da dễ bị eczema: chọn sữa rửa mặt dạng kem (cream) hoặc lotion. Các loại sữa rửa mặt này thường được điều chế với công thức chứa các chất làm mềm da (emollient) như Glycerin hoặc Bơ Hạt Mỡ (Shea Butter), từ đó vừa giúp lấy đi tạp chất, vừa cấp ẩm cho da mềm mại và không bị khô sau khi rửa mặt.

• Da nhạy cảm: chọn dạng dầu (oil). Mặc dù việc cho dầu lên da mặt có thể khiến bạn thấy nhờn rít và cảm giác không sạch, nhưng thực tế là có. Dầu có khả năng hoà tan dầu thừa, bụi bẩn, kem chống nắng & lớp makeup trên da (nếu có), đồng thời giúp duy trì độ ẩm và củng cố hàng rào bảo vệ da khoẻ mạnh, không khiến da khô căng hay kích ứng. Lưu ý: hãy lựa chọn các sản phẩm dầu làm sạch da của thương hiệu uy tín, tuyệt đối không dùng các loại dầu nền (Carrier Oil) không chứa chất nhũ hoá / chất làm sạch bề mặt vì rất dễ làm bí tắc lỗ chân lông sinh mụn.

• Da lão hoá: chọn dạng sáp (melting balm). Các dạng sáp tẩy trang / làm sạch da thường có kết cấu dày đặc và mềm mại tựa như bơ, nhưng lại dễ dàng “tan chảy” và chuyển thành dạng lỏng khi được thoa lên da mặt. Bạn có thể dùng dạng sáp để làm sạch ngay cả lớp trang điểm dày, đậm mà không cần nước. Đặc biệt, dạng sáp thường có xu hướng giúp làm dịu da tốt.

• Mọi loại da: chọn nước tẩy trang hạt mi-xen (micellar water). Micellar water là sản phẩm chăm sóc da chủ lực trong routine của người Pháp, với công thức không chứa xà phòng – thay vào đó là các phân tử mi-xen (nhóm phân tử Nano có một đầu ưa nước và một ưa dầu) hoạt động như một “thỏi nam châm” có khả năng hấp thụ tạp chất và dầu nhờn hiệu quả mà không gây khô căng da. Micellar Water phù hợp cho hầu hết mọi loại da và không cần rửa lại với nước như những sản phẩm sữa rửa mặt thông thường – thay vào đó, bạn chỉ cần lau lại một lượt với bông cotton mềm.

3. Non-Comedogenic chính xác là gì?

Non-Comedogenic (không gây bít tắc lỗ chân lông) là một thuật ngữ thường xuất hiện trên nhãn các loại mỹ phẩm và đôi lúc cũng được các chuyên gia chăm sóc da sử dụng, nhưng không phải lúc nào cũng được định nghĩa một cách dễ hiểu, đơn giản & rõ ràng. 

Chú ý bảng thành phần để tránh gây bí tắc lỗ chân lông, sinh mụn hoặc viêm nang lông

Giải thích một cách ngắn gọn thì: Nếu một sản phẩm được gắn nhãn là Non-Comedogenic – điều đó có nghĩa sản phẩm không làm tắc nghẽn lỗ chân lông và không sinh nhân mụn, cũng như không gây tắc nghẽn da, tuyến dầu hoặc kích ứng nang lông. Tuy nhiên, khái niệm Non-Comedogenic này lại khá mập mờ và không được một cơ quan có thẩm quyền nào xác nhận. Kể cả FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) cũng không hề đưa ra danh sách các nguyên liệu mỹ phẩm nào đạt chuẩn Non-Comedogenic. Đa phần các công ty sản xuất mỹ phẩm tự thực hiện các bài test nội bộ để xác định rằng một sản phẩm có khả năng gây mụn hay không (Một số thành phần gây mụn phổ biến được biết đến chẳng hạn như dầu dừa và bơ cacao). Theo lẽ thường, nếu sản phẩm có càng ít thành phần thì càng dễ để xác định được khả năng gây phản ứng / kích ứng da.

4. Cân bằng da

Có thể bổ sung bước cân bằng da bằng cách sử dụng Toner. Vậy Toner là gì?

Nước Cân Bằng Làm Sạch Chứa BHA & Prebiotics – MartiDerm Essentials Balancing Toner  (Nguồn: martidermvietnam.com)

Tại Việt Nam, Toner được biết đến nhiều hơn với tên gọi “Nước hoa hồng”. Thông thường, Toner có đặc tính làm se da và hỗ trợ se khít lỗ chân lông. Theo bác sĩ Nazarian chia sẻ: “Ban đầu, Toner được tạo ra như một sản phẩm với nền cồn được sử dụng để hạn chế sự tiết dầu ở da nhờn và giúp loại bỏ bụi bẩn còn sót lại sau khi rửa mặt.” Tuy nhiên, công thức ngày nay đã phát triển Toner thành một sản phẩm bổ trợ – giúp cung cấp thêm dưỡng chất, hỗ trợ các bước chăm sóc da kế tiếp trong routine được hấp thụ vào da một cách tốt nhất, trong khi vẫn giúp cân bằng làn da.

Hầu hết các chuyên gia, chẳng hạn như Jordana Mattioli – chuyên viên thẩm mỹ tại thành phố New York cho biết rằng cô xem Toner như một bước tuỳ chọn: “Toner là một cách tốt để bạn bổ sung một thành phần cụ thể nào đó không có mặt trong các sản phẩm còn lại vào routine, hoặc xem như một lớp bổ sung dưỡng chất khác cho da.” 

Một số hoạt chất “siêu sao” trong Toner mà bạn có thể bổ sung như:

• Alpha Hydroxy Acid / Beta Hydroxy Acid: giúp nhẹ nhàng loại bỏ các tế bào da chết làm tắc nghẽn lỗ chân lông, cải thiện làn da bị tổn thương do ánh nắng mặt trời và giảm thiểu tình trạng da bị xỉn màu. 

• Hyaluronic Acid: giúp tăng cường dưỡng ẩm, giữ ẩm và giúp da căng mọng, từ đó giải quyết hiệu quả các vấn đề liên quan nếp nhăn. 

• Nước hoa hồng hoặc chiết xuất trà xanh: hỗ trợ làm dịu kích ứng, giảm mẩn đỏ và đặc biệt là tác dụng kháng viêm. 

• Vitamin E và C: những hoạt chất cực kì mạnh mẽ trong việc ức chế sự hình thành của các gốc tự do có hại cho da.

Chuyên gia da liễu Mattioli cho biết: “Nên thoa toner sau khi rửa mặt sạch và trước khi thực hiện các bước chăm sóc da tiếp theo. Cách cơ bản và dễ nhất khi sử dụng Toner là cho sản phẩm ra bông tẩy trang và nhẹ nhàng thoa đều khắp mặt. Thoa toner bằng tay sạch là hiệu quả nhất. Chỉ cần đổ một vài giọt vào lòng bàn tay của bạn, sau đó vỗ đều lên mặt cho đến khi sản phẩm thấm hết vào da”. 

Hầu hết các sản phẩm Toner đều có thể được sử dụng vào buổi sáng và buổi tối, nhưng nếu sản phẩm Toner có chứa AHA, BHA mang tính chất tẩy tế bào chết thì chỉ nên sử dụng vào ban đêm và cách ngày.

5. Điều trị với Serum / Ampoule

Ampoule Chống Oxy Hoá, Phục Hồi, Điều Tiết Bã Nhờn – MartiDerm The Originals Proteos Liposome (Nguồn: martidermvietnam.com)

Có thể nói Serum chính là đồng minh đắc lực của làn da. Các dưỡng chất cần thiết và mạnh mẽ được điều chế, sau đó cô đặc lại dưới dạng Serum / Ampoule sẽ giúp giải quyết được rất nhiều vấn đề về da, từ các đốm sắc tố, thâm sạm nám, thâm mụn đến nếp nhăn. Mattioli nói: “Ngay cả khi không gặp bất kỳ vấn đề cụ thể nào, bạn vẫn cần chuẩn bị cho bản thân một loại Serum / Ampoule có tác dụng chống oxy hóa dùng vào buổi sáng để bảo vệ da toàn diện trước những tác nhân gây hại hàng ngày.” 

Để xử lý các vấn đề cụ thể mà làn da đang mắc phải, sau đây sẽ là những hoạt chất tuyệt vời cần có trong sản phẩm Serum / Ampoule nếu muốn có một chu trình skincare hoàn hảo:

• Hyaluronic Acid: giúp giữ ẩm và tăng cường chức năng hàng rào bảo vệ da, từ đó ngăn ngừa việc da mất đi độ ẩm vốn có.

• Vitamin C: giúp làm sáng làn da bị xỉn màu, làn da gặp vấn đề về đốm sắc tố như thâm, sạm, nám, tàn nhang, thâm mụn…

• Retinol (Vitamin A) hoặc các Peptide: tăng khả năng kích thích sản xuất Collagen và Elastin và các protein trong cơ thể, giúp ngăn ngừa lão hóa, đẩy lùi sự hình thành các nếp nhăn và chảy xệ da.

• Vitamin B3 (Niacinamide): với nhiều công dụng cho làn da như kháng viêm, giúp làm dịu các đốm mẩn đỏ và kích ứng, đồng thời cải thiện làn da có vấn đề về mụn trứng cá, làm sáng da & mờ thâm mụn, hỗ trợ se khít lỗ chân lông.

Nếu da gặp phải nhiều vấn đề khác nhau, bạn có thể điều trị bằng cách kết hợp nhiều sản phẩm cùng lúc. Mattioli chia sẻ: “Tôi khuyên bạn nên điều trị các vùng da khác nhau bằng các sản phẩm khác nhau. Bạn có thể sử dụng một loại Serum / Ampoule Vitamin C lành tính ít bị Oxy hóa, sau đó thoa thêm các loại kem có đặc tính điều trị các đốm sắc tố nám và tàn nhang để tăng hiệu quả rõ rệt.” Quan trọng hơn cả là trong quá trình điều trị cần có sự theo dõi và kiểm tra chặt chẽ của các bác sĩ da liễu hoặc những người có chuyên môn để tránh các phản ứng phụ không mong muốn xảy ra.

Một lời khuyên từ bác sĩ Nazarian: “Đừng tiết kiệm thời gian bằng cách mix sản phẩm Serum / Ampoule với kem dưỡng, điều này sẽ làm chúng giảm đi tác dụng, thay vào đó hãy sử dụng từng sản phẩm riêng biệt và kiên nhẫn chờ đợi để các dưỡng chất thẩm thấu và hoạt động tối đa trên da.”

Không phải tất cả các loại serum đều được sử dụng với tần suất giống nhau. Điều này phụ thuộc theo thành phần. Chuyên gia Mattioli chia sẻ: “Tôi thích dùng chất chống oxy hóa hơn vào buổi sáng vì chúng giúp bảo vệ làn da tránh khỏi tác động của môi trường, bởi hầu hết chúng ta đều không sử dụng đủ lượng kem chống nắng cần thiết. Tuy nhiên, một số thành phần chỉ nên sử dụng tốt nhất vào ban đêm. Đơn cử chính là Retinol (Vitamin A) bởi đặc tính làm da nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời.” 

6. Dưỡng ẩm

Chức năng cơ bản nhất của kem dưỡng ẩm là cấp nước và làm mềm da. Bác sĩ Charles giải thích: “Về cơ bản, kem dưỡng ẩm giúp lưu giữ và ngăn ngừa sự mất nước của da, đồng thời bổ sung các hoạt chất dưỡng ẩm và ngăn cả quá trình lão hóa xảy ra, chẳng hạn như Ceramides”. Kem dưỡng ẩm từ lâu đã là sản phẩm được các bác sĩ khuyên dùng quanh năm, và hầu như dành cho mọi loại da. “Da sẽ mất dần khả năng giữ ẩm khi chúng ta già đi”, bác sĩ Nazarian nhấn mạnh, “Các hoạt động chăm sóc & làm sạch da hàng ngày như việc rửa mặt có thể loại bỏ các chất hydrat hóa tự nhiên trên bề mặt.”

Kem dưỡng ẩm

“Tất cả làn da đều cần được cung cấp độ ẩm, bất kể đó là da thường, da khô hay thậm chí là da dầu,” Mattioli lưu ý. 

Kem Dưỡng Phục Hồi Chống Lão Hóa Đa Chức Năng – MartiDerm Platinum GF Vital Age Cream (Nguồn: martidermvietnam.com)

Các loại kem bạn thoa vào buổi sáng được sử dụng để bảo vệ làn da khỏi những tác nhân gây hại từ môi trường — nhiều loại kem dưỡng có chứa chất chống oxy hóa để giảm thiểu sự tấn công bởi các gốc tự do, hoặc kem chống nắng giúp bảo vệ làn da khỏi bức xạ tia cực tím. 

Kem Dưỡng Phức Hợp 1% Retinol Phục Hồi Hỗ Trợ Trị Mụn & Trẻ Hóa – MartiDerm Platinum GF Vital Age Night Cream (Nguồn: martidermvietnam.com)

Quan trọng hơn cả đó chính là kem dưỡng da ban đêm. Việc sử dụng kem dưỡng đêm có chứa thành phần như Retinol giúp thúc đẩy quá trình sừng hóa của da, tăng cường bóc tróc tế bào chết, kích thích sản sinh Collagen và góp phần làm mờ đi các đốm nâu trên da. Những loại kem này cũng bổ sung độ ẩm, hấp thụ tối đa và nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh suốt cả đêm dài.

Gợi ý cách lựa chọn kem dưỡng ẩm cho từng loại da:

• Da dầu hoặc dễ nổi mụn: chọn dưỡng ẩm dạng gel nền nước, mỏng nhẹ và thẩm thấu nhanh chóng vào da.

• Da thường đến hỗn hợp: chọn dưỡng ẩm dạng lotion, có khả năng cấp ẩm cao hơn dạng gel nhưng vẫn thẩm thấu tốt.

• Da khô: dạng kem (cream) hoặc kem mềm (soft cream), có nền dầu và kết cấu dày hơn dạng lotion.

• Da viêm, nhạy cảm (không có mụn): chọn dạng balm với kết cấu gần tương tự như dạng kem nhưng dày đặc hơn, đặc biệt thích hợp với những làn da khô đến rất khô.

7. Kem mắt

Liệu kem mắt có thật sự quan trọng cho quy trình chăm sóc da? Đó là điều chắc chắn, tuy nhiên, nếu làn da tồn tại những vấn đề cụ thể hơn – chẳng hạn như quầng thâm, khô căng hoặc xuất hiện bọng mắt thì việc sử dụng kem mắt là hoàn toàn cần thiết. Bác sĩ Nazarian cho biết: “Vùng da quanh mắt rất nhạy cảm và mỏng manh.” Do đó, các bác sĩ da liễu thường khuyên dùng các sản phẩm kem dưỡng được thiết kế chuyên biệt cho vùng da quanh mắt, lành tính và dịu nhẹ, không gây kích ứng cho vùng da vốn đã nhạy cảm này.

8. Kem chống nắng

Kem Chống Nắng Phổ Rộng Toàn Diện Ngừa Lão Hóa, Phòng Chống Nám Quay Lại – MartiDerm The Originals Proteos Screen SPF50+ Fluid Cream (Nguồn: martidermvietnam.com)

Tất cả các chuyên gia da liễu ​​đều nhất trí một điều: “Kem chống nắng chính là sản phẩm chăm sóc da quan trọng nhất”. Bác sĩ Charles đã chỉ ra công dụng của kem chống nắng là cực kỳ quan trọng và là một phần không thể thiếu trong liệu trình chăm sóc da hoàn hảo. “Sử dụng kem chống nắng hàng ngày và kiên trì sẽ giúp ngăn ngừa sự phát triển của các nếp nhăn & các khuyết điểm về sắc tố – những dấu hiệu đặc trưng của quá trình lão hóa”. Quan trọng hơn, việc sử dụng kem chống nắng hàng ngày có thể giúp ngăn ngừa sự hình thành của một số bệnh ung thư da. Vậy nên các chuyên gia khuyến khích sử dụng kem chống nắng hàng ngày có chỉ số SPF phổ rộng tối thiểu là 30.

Cách sử dụng kem chống nắng hiệu quả theo bác sĩ Nazarian: “Hãy thoa kem chống nắng 30 phút trước khi ra nắng, và thoa lại ít nhất hai giờ một lần. Kem chống nắng hóa học nên được thoa trực tiếp lên da sạch, trong khi kem chống nắng vật lý có thể được thoa vào bước cuối cùng trong quy trình chăm sóc da của bạn, trước bước trang điểm.”