Cách Làm Món Bánh Phu Thê của Ngân Nguyễn Thuý
“Lá chuối ôm bột lọc trong.
Ngọt ngào thơm nhụy đậu xanh ửng vàng.
Phu thê vui chuyện xóm làng.
Mừng nhau tác hợp thiếp, chàng nên duyên”!
“ …Bánh xu xê. Cái tên kỳ khôi này ở đâu mà ra? Thứ bột vàng và trong như hổ phách ấy, dẻo và quánh dưới hàm răng, là một thứ bánh rất ngon. Dù sao, cũng là một thứ bột thẳng thắn, vì nó dễ cho ta đoán trước để mà thèm thuồng những cái ngon ngọt hơn ẩn náu bên trong. Qua cái màu vàng óng ánh ấy, màu trắng của sợi dừa và màu vàng nhạt của đậu thêm một sắc nóng ấm và thân mật. Tôi bao giờ cũng ưa thức ăn nào có một hình sắc đẹp đẽ cái đẹp lúc trông ngắm giúp nhiều cho cái thưởng thức lúc ăn lắm.” – Trích Thạch Lam.
Bánh Phu Thê, hay còn có nhiều tên gọi khác là xu xuê, xu xê, su sê là một trong các loại bánh truyền thống, đặc sản làng Đình Bảng, Bắc Ninh. Chuyện kể rằng khi vua Lý Anh Tông đi đánh trận, người vợ ở nhà thương chồng vất vả đã tự tay vào bếp làm bánh gửi ra cho chồng. Vua ăn thấy ngon, nghĩ đến tình vợ chồng đã đặt tên bánh là Bánh Phu Thê. Nhiều nơi quan niệm rằng, sử dụng Bánh Phu Thê trong đám cưới sẽ mang lại nhiều hạnh phúc, thủy chung và sắt son cho các cặp vợ chồng. Bánh Phu Thê được sử dụng nhiều trong các ngày lễ ăn hỏi, đám cưới hay các hỷ tiệc khác.
Vỏ bánh dẻo dai, nhân thơm, ăn ngon mà không ngấy. Bánh truyền thống thường có màu vàng của hoa hòe, nay người ta đã pha thêm các hương vị khác để bánh bắt mắt và mới lạ hơn. Màu đỏ tượng trưng cho sự may mắn, tài lộc, nhất là vào dịp đầu năm mới, miền Bắc đã vào mùa gấc, mình sử dụng gấc chín làm bánh, lên màu đỏ rất đẹp, màu xanh là từ lá dứa (hay còn gọi là lá nếp).
Phu thê đi cặp với nhau, dây đỏ là dây tơ hồng. Chính vì thế ăn hỏi Người ta hay làm bánh này.