Nhiều HTX xe buýt ở TP HCM điêu đứng

Vừa hoàn thành chuyến xe lúc 10 giờ trưa, chị Nguyễn Thị Thanh – tiếp viên, cũng là chủ xe chạy tuyến số 24 (Bến xe Miền Ðông – Hóc Môn) – thở dài nói từ lúc xuất bến đến khi về bến, xe chỉ đón được 26 khách, thu về vài chục ngàn đồng, chẳng thấm vào đâu.

Không còn quỹ để “cứu” xã viên

Theo chị Thanh, để ” nuôi ” chiếc xe 80 chỗ này, mỗi tháng chị phải bỏ ra 45 triệu đồng – vừa trả nợ ngân hàng nhà nước ( vay mua xe ) vừa trả lương cho tài xế rồi đổ dầu, sửa chữa thay thế xe … Ðể tiết kiệm chi phí ngân sách, 2 tháng nay, chị phải theo xe làm tiếp viên thay vì thuê tiếp viên như trước. ” Khó khăn như thế nhưng 2 tháng nay, tiền tạm ứng trợ giá chưa được rót xuống nên xã viên càng khó khăn vất vả hơn. Như tôi còn đỡ vì tự làm tiếp viên, có việc làm khác bù đắp vào chứ nhiều chủ xe khác phải vay mượn khắp nơi để có tiền trả nợ ngân hàng nhà nước, lãi vay và trả lương cho tiếp viên, tài xế ” – chị Thanh kể .

Ông Nguyễn Thái Trung, chủ xe chạy tuyến số 56 (Bến xe Chợ Lớn – Đại học Giao thông Vận tải), buồn rầu nói hơn 3 tháng xe nằm bãi do dịch Covid-19, xã viên mất thu nhập nhưng vẫn phải chạy vạy để trả nợ ngân hàng. Từ ngày 1-10 đến nay, xe buýt hoạt động lại nhưng rất vắng khách, trung bình chỉ 10 – 15 hành khách/chuyến, giảm 70% so với trước. “Còn nhớ trước khi đợt dịch thứ 4 bùng phát, hằng tháng tôi có thể vay mượn tiền ký quỹ của HTX Vận tải xe buýt Quyết Thắng để đổ dầu, sửa xe… Tuy nhiên, 2 tháng nay, không thể vay mượn được tiền ký quỹ, tôi phải vay mượn khắp nơi để chuẩn bị đến kỳ trả nợ ngân hàng. Nếu cứ như thế này, coi bộ khó có thể cầm cự” – ông Trung lo lắng.

Chia sẻ khó khăn vất vả của các xã viên, đại diện thay mặt HTX Vận tải xe buýt Quyết Thắng cho biết đúng là tiền ký quỹ của HTX đang âm, không có năng lực tương hỗ xã viên nữa. Khó khăn lớn nhất, theo vị đại diện thay mặt này, là sắp đến kỳ trả nợ ngân hàng nhà nước, nếu xã viên không có tiền trả nợ, lố ngày, ngân hàng nhà nước sẽ phạt và ghi vào ” nợ xấu “. ” Trước tình thế cấp bách này, để tương hỗ xã viên, chúng tôi lôi kéo người nhà xã viên ai có tiền nhàn nhã cho HTX vay mượn với lãi suất vay 14 % / năm để chúng tôi tạm ứng cho xã viên trả nợ ngân hàng nhà nước nhưng xem ra cũng không khả thi ” – đại diện thay mặt HTX Vận tải xe buýt Quyết Thắng nói .Cho rằng việc chậm tạm ứng tiền trợ giá từ đầu năm đến nay tác động ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động giải trí xe buýt, ông Phùng Ðăng Hải, Giám đốc Liên hiệp HTX Vận tải thành phố, cho biết từ năm 2021 về trước, theo hợp đồng nguyên tắc về đáp ứng mẫu sản phẩm dịch vụ xe buýt thì đầu tháng, các đơn vị chức năng vận tải đường bộ sẽ được tạm ứng tiền trợ giá để giàn trải ngân sách nguyên vật liệu, lương tài xế, trả nợ ngân hàng nhà nước … Ðến khi có hợp đồng chính thức thì sẽ quyết toán lại, thường khoảng chừng tháng 6 mới hoàn tất thủ tục ký hợp đồng đặt hàng chính thức. Thế nhưng, từ năm 2022 đến nay, các đơn vị chức năng vận tải đường bộ chưa nhận được tiền tạm ứng như trước đây khiến nhiều xã viên rơi vào tình cảnh khó khăn vất vả bởi tiền bán vé hằng ngày thu được từ hành khách đang giảm khoảng chừng 80 % so với trước khi có dịch .Để bảo vệ hoạt động giải trí xe buýt trong thời hạn tới, nhiều đơn vị chức năng như Liên hiệp HTX Vận tải thành phố, HTX Vận tải 19-5, HTX Vận tải xe buýt Quyết Thắng, HTX Vận tải số 28, Công ty CP Xe khách Hồ Chí Minh … cùng ký đơn đề xuất kiến nghị gửi Sở Giao thông vận tải đường bộ ( GTVT ) và Trung tâm Quản lý giao thông vận tải công cộng TP HCM. ” Chúng tôi đề xuất kiến nghị xem xét, liên tục thực thi chủ trương tạm ứng tiền trợ giá cho hoạt động giải trí xe buýt như năm 2021 ” – ông Phùng Ðăng Hải nói .Nhiều HTX xe buýt ở TP HCM điêu đứng - Ảnh 1.Hành khách đi xe buýt ở TP TP HCM thưa thớt cộng với tiền trợ giá chưa được tạm ứng đã khiến nhiều xã viên trớ trêu

Muốn chi tiền, phải ký hợp đồng chính thức

Lý giải về nguyên do các đơn vị chức năng vận tải đường bộ chưa nhận được tiền tạm ứng như mọi năm, bà Nguyễn Thị Dạ Thảo, Giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông vận tải công cộng TP Hồ Chí Minh, cho biết theo pháp luật hiện hành, các bên phải hoàn tất hợp đồng chính thức mới được đơn vị chức năng cấp phép chi tạm ứng, giao dịch thanh toán. Hiện nay, Trung tâm Quản lý giao thông vận tải công cộng nỗ lực đẩy nhanh công tác làm việc đánh giá và thẩm định, phê duyệt dự trù, ký hợp đồng để tạm ứng, giao dịch thanh toán cho các đơn vị chức năng vận tải đường bộ .tin tức thêm về quá trình tạm ứng, thanh toán giao dịch, trợ giá, đại diện thay mặt Sở GTVT TP Hồ Chí Minh cho biết trước khi ký hợp đồng chính thức thì Trung tâm Quản lý giao thông vận tải công cộng sẽ gửi dự thảo hợp đồng đến các đơn vị chức năng vận tải đường bộ. Sau đó TT sẽ tổng hợp quan điểm và gửi dự trù từng tuyến cho các đơn vị chức năng vận tải đường bộ để triển khai ký hợp đồng đặt hàng. Thông thường, nhanh nhất cũng mất khoảng chừng 15 ngày để hoàn tất việc ký hợp đồng. ” Sở GTVT đã nhận được đề xuất kiến nghị của các đơn vị chức năng vận tải đường bộ nên nhu yếu TT đẩy nhanh quy trình tiến độ ký hợp đồng đặt hàng trong tuần này và tuần sau. Sau khi có hợp đồng sẽ gửi sớm cho Kho bạc để chi tiền tạm ứng, giao dịch thanh toán cho các đơn vị chức năng vận tải đường bộ ” – đại diện thay mặt Sở GTVT TP TP HCM cho biết .

Cũng theo đại diện Sở GTVT TP HCM, từ ngày 1-3, xe buýt khôi phục lại 70% – 80% số tuyến theo kế hoạch đặt ra. Việc khôi phục dần các tuyến xe buýt sẽ giúp tăng dần lượng khách vì giảm thời gian chờ đợi cũng như tăng tính kết nối giữa các tuyến, giảm áp lực cho chủ xe. Riêng khoản chi phí do giá xăng dầu tăng trong thời điểm này vẫn sẽ được tính vào tiền trợ giá như các năm. 

Nghe chủ xe than mà não lòng!

8 giờ ngày 3-3, chúng tôi đón tuyến xe buýt Bến Thành – Ðại học Nông Lâm để đến Khu Công nghệ cao ( TP Thủ Ðức, TP TP HCM ). Ghi nhận cho thấy suốt hành trình dài tuyến khoảng chừng 1 giờ, chỉ có 10 khách lên xe .Trên xe, tài xế cho biết tuy lượng khách đã mở màn tăng nhẹ nhưng với 10 khách / chuyến thì chủ xe cũng lỗ vì không có lệch giá. Cũng theo tài xế này, hơn 2 tháng nay, do xe buýt chưa chạy đủ số chuyến nên tài xế như anh chạy 1 ngày nghỉ 2 ngày, tiền lương mỗi tháng cũng giảm hơn 50 %. ” Tuy thu nhập của tài xế giảm nhưng mỗi lần nhận lương từ chủ xe là mỗi lần tôi não lòng, vì chủ xe liên tục than phiền trước việc phải chạy vạy khắp nơi để có tiền trả cho tài xế và tiếp viên ” – tài xế xe buýt bộc bạch .