Ý NGHĨA CỦA GÀ CÚNG TRONG NGÀY LỄ TẾT
Gà cúng được biết đến là một thứ lễ vật không thể thiếu trong mâm lễ cúng dâng ông bà tổ tiên vào các dịp Lễ, Tết, cúng giỗ… có quá nhiều phong tục tập quán được lưu giữ cho đến nay đặc biệt là Cúng gà vào đêm 30 Tết, vậy việc cúng gà vào đêm 30 Tết có ý nghĩa gì?
– Việc cúng gà trống trong đêm giao thừa đã trở thành tục lệ của bao gia đình vào thời khắc linh thiêng giữa năm cũ và năm mới. Thường những người đàn ông trụ cột trong gia đình phải chuẩn bị các thứ để bày bàn cúng tổ tiên vào thời khắc quan trọng này.
Trong dân gian bảo nhau cùng lựa ra con gà trống to khỏe mập mạp nhất để cúng vào đêm giao thừa để cầu cho mưa thuận gió hòa.
– Ngoài ra con gà còn được biết đến với những phẩm chất quý giá sau mà con người luôn luôn muốn hướng tới để hoàn thiện Bản thân trong năm mới.
+ Một là: đầu có mào như đội mũ, thân có màu lông đẹp như quần áo, gọn gàng đó là Văn.
+ Hai là: chân cứng, có cựa nhọn để làm vũ khí, ấy là Võ.
+ Ba là: thấy đối thủ là xông vào, ấy là Dũng.
+ Bốn là: tìm thấy thức ăn liền gọi đồng loại, đó là Nhân.
+ Năm là: đúng giờ, đúng canh liền cất tiếng gáy, ấy là Tín.
– Binh thư có câu: “Phàm người làm tướng phải có đủ những đức: Văn, Võ, Dũng, Nhân, Tín mới có thể làm ba quân mến phục. Có vậy mới là tướng tài để đánh thắng cường địch”. Loài gà có đủ 5 đức ấy, đức nào cũng đáng quý, trong đó gà lấy đức Tín làm đầu. Bất kể mùa đông hay mùa hạ, ngày nắng hay ngày mưa đều cất tiếng gáy đúng giờ, đúng canh để báo hiệu cho mọi người khắp trốn cùng quê thức dậy lo làm, lo ăn.
Cúng gà vào những ngày nào trong Tết âm lịch
– Chúng ta cúng gà vào đêm giao thừa ngoài mục đích nêu trên còn để rước ông bà về ăn tết cùng gia đình.
– Ngoài ra vào mồng 3 Tết cũng cúng gà với mục đích tiễn ông bà đi về sau khi đón tết xôm tụ cùng con cháu trong nhà.
* Con gà cúng ngày mùng 3 phải chọn thật no tròn, chắc nịch, có cặp chân đẹp, bày biện thật long trọng. Mâm cơm phải có canh rau, đồ xào, các loại nước chấm, trà rượu để ông bà mát ruột, hài lòng. Chân gà giữ lại để treo đằng cửa cùng với hình ông cọp, bộ tiền vàng mã cũng phải chuẩn bị thật chu đáo.
Tết cổ truyền của người VN được khai hội từ ngày 23 tháng Chạp kéo dài đến ngày tiễn ông bà là xem như mãn tiệc. Với những người bận rộn, chỉ cần du xuân và thực hiện những tập tục của ngày Tết đến hết mùng 3 là mãn nguyện, đủ đầy. Trong khi đó, giới phật tử, người về hưu, những ai không phải lo cơm áo gạo tiền thường tiễn xuân, chào Tết đến tận rằm tháng Giêng, đi cho đủ 10 ngôi tự (đi 10 kiểng chùa) để cầu an.
Cách làm gà cúng hợp phong thủy
– Để có một con gà cúng đẹp phải chọn lựa thật kỹ. Gà trống màu phải đỏ tươi, nhú cao đều và lông mượt mà nhanh nhẹn, có đôi chân nhỏ nhắn khỏe mạnh, có cân nặng từ 1,4 đến 1,9 kg.
– Làm gà cúng cần phải dùng dao thật sắc để cắt tiết, không cắt nhiều lần làm hỏng cổ gà không đẹp, chuẩn bị nồi to nấu nước và muối để rữa gà vệ sinh các bộ phận.
– Gà trống cắt tai, gà mái cắt cổ là nguyên tắc đầu tiên nếu muốn làm một con gà cúng đúng nghĩa và hơp phong thủy. Bở làm như vậy có thể lấy hết tiết gà ra, khi luộc gà sẽ không bị bầm đen do chưa lấy hết tiết gà.
– Quá trình trụng gà nước xôi và lặc lông gà phải diển ra nhanh gọn không làm hỏng lớp da gà do nhúng nước sôi quá lâu.
– Sau khi lông sạch xát muối để khử mùi hôi và đảm bảo vệ sinh khi sử dụng.
Cách mổ gà cúng
Cách 1 mổ gà cúng bằng cách moi và mổ phần gần hậu môn gà, mổ moi sẽ làm gà đẹp hơn khi bày ra đĩa cúng.
Các bước mổ gà moi:
– 1 rạch 1 đường nỏ dưới lường gà cách hậu môn khoàng 4 cm đến hậu môn gà, lôi toàn bộ diều, ruột gà ra ngoài bằng đường này và để riêng.
– Sau khi mổ ruột moi sạch các nội tạng, vệ sinh sát muối khoang ruột thì chúng ta cho chân gà quắp vào trong khoang ruột vừa làm trống.
– Bước cuối cùng xỏ lạt qua mũi gà sau đó vòng qua hai bên cánh để gà có thể ngẩn cao đầu khi ra đĩa cúng, hai cánh chụm lại như là vái lạy dân lên thần linh một cách thành kính.
Trên đây là một số chia sẻ chúng tôi sưu tầm về ý nghĩa của việc cúng gà trong đêm giao thừa cũng như hướng dẫn cách làm gà cúng. Mong rằng những chia sẻ trên đây sẽ góp phần giúp cho các bạn hiểu hơn về nguồn gốc của tục lệ dân tộc trong ngày Tết.
