Viện Nghiên cứu giống và công nghệ sinh học lâm nghiệp: 30 năm góp phần cải thiện giống cây rừng
Viện Nghiên cứu giống và công nghệ sinh học lâm nghiệp tiền thân là Trung tâm Nghiên cứu giống cây rừng (Viện Khoa học lâm nghiệp Việt Nam) được thành lập năm 1990. Trải qua 30 năm xây dựng và phát triển, Viện đã chọn tạo được hàng trăm giống cây lâm nghiệp, xây dựng được hàng chục vườn giống và rừng giống, góp phần quan trọng vào nâng cao năng suất, chất lượng rừng trồng ở Việt Nam trong thời gian qua.
Viện Nghiên cứu giống và công nghệ sinh học lâm nghiệp trực thuộc Viện Khoa học lâm nghiệp Việt Nam được thành lập theo Quyết định số 3128/QĐ-BNN-TCCB ngày 13/12/2012 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trên cơ sở nâng cấp Trung tâm Nghiên cứu giống cây rừng (thành lập năm 1990). Viện là một đơn vị nghiên cứu chuyên đề về cải thiện giống và bảo tồn nguồn gen cây rừng.
Trải qua 30 năm xây dựng và phát triển, các nhà khoa học của Viện đã luôn nỗ lực phấn đấu, vượt qua khó khăn, thử thách để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Bằng tâm huyết và nghị lực, tập thể cán bộ Viện đã nghiên cứu chọn tạo được hơn 150 giống các loại, xây dựng được 27 vườn giống và rừng giống. Các giống được Viện nghiên cứu chọn tạo đều có năng suất cao (bình quân đạt 20-40 m3/ha/năm), chất lượng gỗ tốt, chống chịu sâu bệnh. Có thể kể để một số giống do Viện nghiên cứu chọn tạo đã góp phần làm thay đổi đáng kể năng suất, chất lượng rừng trồng ở nước ta như giống keo lai BV10, BV16… Bên cạnh công tác nghiên cứu chọn tạo giống cây rừng, Viện đã cung cấp giống gốc và tham gia đào tạo, chuyển giao quy trình công nghệ nhân giống cho nhiều cơ sở sản xuất, qua đó, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng rừng trồng trong cả nước (từ dưới 10 m3/ha/năm giai đoạn trước năm 2000 lên 15-20 m3/ha/năm giai đoạn 2015-2020), nâng cao thu nhập đời sống người dân trồng rừng và phát triển các ngành kinh tế liên quan như sản xuất giấy, ván nhân tạo, xuất khẩu dăm gỗ…
Mô hình keo lai BV10
Thông qua hợp tác với các tổ chức quốc tế như: ACIAR, AusAid, Sida-SAREC, CSIRO, Đại học Kasersart (Thái Lan), Đại học Quốc gia Malaysia, Đại học Queensland (Australia), Viện Nghiên cứu lâm nghiệp nhiệt đới (Trung Quốc)…, Viện đã đào tạo được nguồn nhân lực có trình độ cao, tiếp nhận các các công nghệ và phương pháp nghiên cứu tiên tiến như tạo giống đa bội, chuyển gen, phân lập các gen mục tiêu, phát triển các phương pháp chọn giống thông qua chỉ thị phân tử… để chọn tạo thêm các giống có năng suất cao, chất lượng gỗ tốt, chống chịu sâu bệnh và thích nghi với điều kiện biến đổi của khí hậu. Đồng thời mở rộng quan hệ hợp tác với nhiều nước trong khu vực tạo thành một mạng lưới nghiên cứu để trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm cũng như trao đổi vật liệu giống nhằm đa dạng hóa tập đoàn giống công tác. Từ năm 2012, Viện là thành viên sáng lập nhóm nghiên cứu về di truyền và lâm sinh các loài keo của Liên minh các tổ chức nghiên cứu lâm nghiệp quốc tế (IUFRO). Ngoài ra, trong hành trình phát triển, Viện đã tham gia đào tạo được 15 tiến sỹ, liên kết đào tạo 20 thạc sỹ, bồi dưỡng nguồn nhân lực trong lĩnh vực giống, bảo tồn nguồn gen, công nghệ sinh học lâm nghiệp cho hàng chục đơn vị trong cả nước; công bố hàng trăm bài báo trên các tạp chí uy tín trong nước và quốc tế.
Mô hình keo lai tam bội bất thụ
Với các thành tích đạt được, Viện Nghiên cứu giống và công nghệ sinh học lâm nghiệp đã vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý như Huân chương Lao động hạng Ba (năm 1996), hạng Nhì (năm 2001), Giải thưởng Nhà nước về khoa học và công nghệ (năm 2000), Giải thưởng Bông lúa vàng Việt Nam (năm 2012 và 2018), Cờ thi đua của Chính phủ (năm 2020)…
Công Thường