Ví Dụ Về Một Bài Báo Khoa Học, Hướng Dẫn Cách Thức Viết Một Bài Báo Khoa Học – Kiến Thức Cho Người lao Động Việt Nam
Ngoài ra, một bài báo còn có nhan đề, tóm tắt, tác giả, tài liệu tìm hiểu thêm, lời cảm ơn, những bảng biểu và lời chú thích. Thông thường, khi bạn biết cách viết một bài báo khoa học thì bạn sẽ biết cách đọc một bài báo khoa học và ngược lại .
Đọc nhan đề và tóm tắt để phân loại các bài báo
Khi lựa chọn một bài báo để đọc, tất yếu bạn sẽ phải đọc nhan đề và tóm tắt của bài báo. Khi tra cứu tài liệu trên thư viện hay trên internet, thông tin tiên phong mà bạn nhận được là nhan đề, sau nữa là phần tóm tắt. Nhan đề của một bài báo thường tiềm ẩn những thông tin bắt đầu chủ chốt như câu hỏi nghiên cứu và điều tra, đối tượng người dùng được nghiên cứu và điều tra, phương pháp nghiên cứu và điều tra, những biến sẽ được kiểm chứng, quá trình được điều tra và nghiên cứu, và hoàn toàn có thể là hiệu quả quan trọng nhất được rút ra từ điều tra và nghiên cứu. Ví dụ : Numberical and Experimental Study of General Gas Diffusion Equation within Fractal Pores ( Combustion Science and Technology, Vol. 188, Issue. 7, năm nay ) hay Woman’s Autonomy and Work Status in Nepal : A Study of Their Effects on Anaemia ( Social Change, Vol. 46, Issue. 2, năm nay ) .
Phần tóm tắt chứa đựng những thông tin về mục đích nghiên cứu, lý thuyết và phương pháp được áp dụng, các biến được sử dụng, nơi khảo sát, các kết quả và kết luận. Trong quá trình tìm kiếm tài liệu, bạn sẽ đọc được rất nhiều nhan đề và tóm tắt khác nhau. Bạn sẽ có một cái nhìn tổng quan về vấn đề, về các phương pháp đã sử dụng, các kết quả sơ bộ (Hình 2: Minh họa phần Tóm Tắt trên tạp chí khoa học). Trong thời đại ngày nay, với lượng xuất bản phẩm ngày càng lớn, việc đọc nhan đề và tóm tắt là cách tốt nhất để tiết kiệm thời gian đọc, đồng thời cho phép bạn phân loại bài báo ở các mức độ đọc khác nhau: rất quan trọng cần đọc trước, quan trọng, quan trọng nhưng chưa cần đọc ngay, không quan trọng nhưng thú vị cần lưu lại để đọc sau này..v.v.
Bạn đang đọc: Ví Dụ Về Một Bài Báo Khoa Học, Hướng Dẫn Cách Thức Viết Một Bài Báo Khoa Học
Hình 2 : Minh họa phần Tóm Tắt trên tạp chí khoa học
Hình 2 : Minh họa phần Tóm Tắt trên tạp chí khoa học
Đọc lướt để làm quen với bài báo
Nhìn qua cấu trúc, các đề mục và tiểu mục của bài báo để biết khung phân tích của tác giả.Nhìn qua ngày xuất bản vì một số ngành thì các nghiên cứu gần đây (cách hiện tại không quá 5-7 năm) mới thích hợp, trừ những nghiên cứu cơ bản.Nhìn qua tác giả và nhóm tác giả để xác định lĩnh vực chuyên môn, uy tín của họ trong lĩnh vực tương ứng và mối quan tâm nghiên cứu của họ xem có phù hợp với quan tâm của bạn không.Nhìn qua các bảng biểu, sơ đồ cùng với các lời chú thích của bài báo.Ghi lại bất cứ câu hỏi hay nhận xét ban đầu nào nảy ra trong đầu của bạn về bài báo.
Đọc kỹ và phân tích bài báo
Một bài báo khoa học không giống như một truyện ngắn cho nên bạn không cần phải đọc nó từ đầu cho đến cuối để hiểu toàn bộ câu chuyện. Bạn có thể chọn cho mình một thứ tự đọc riêng. Nhưng nếu bạn chưa có một nền tảng hay một ý tưởng nào về chủ đề được nghiên cứu, bạn nên đọc theo thứ tự từ phần giới thiệu cho đến phần kết luận đối với một vài bài báo đầu. Sau khi đọc được nhiều bài, bạn có thể đã có một khung làm việc chung cho vấn đề mà bạn quan tâm. Các bài báo tiếp theo, bạn không cần đọc tuần tự theo cấu trúc của nó mà đọc theo một ý tưởng mà bạn muốn đeo đuổi. Lúc đó, bạn có thể đọc theo thứ tự sau: tóm tắt -> kết luận -> phương pháp -> kết quả -> thảo luận hay theo thứ tự khác. Điều đó tùy thuộc vào bạn. Trong một bài báo, mỗi một phần giữ một chức năng riêng, chúng được kết hợp chặt chẽ giữa các thông tin để làm nổi bật những đóng góp mới của tác giả.
Xem thêm: Mẫu Đơn Xin Học Thêm Tại Nhà Cô Giáo? Đơn Xin Học Thêm Tại Trường
Phần trình làng thường nêu lên nguyên do điều tra và nghiên cứu. Phần ra mắt thường có 4 nội dung : phát biểu về yếu tố điều tra và nghiên cứu, tổng quan về yếu tố điều tra và nghiên cứu, mục tiêu điều tra và nghiên cứu và hiệu quả mong đợi ( hay giả thuyết nghiên cứu và điều tra ). Khi đọc phần này, bạn nên làm rõ những câu hỏi sau :Tại sao tác giả thực hiện cuộc nghiên cứu này? Tác giả muốn giải quyết vấn đề gì? Câu hỏi nghiên cứu là gì?Lỗ trống nào trong kiến thức mà tác giả muốn lắp đầy khi trình bày phần tổng quan nghiên cứu vấn đề (giữa cái đã biết và cái muốn biết hay khi chỉ ra những thiếu sót của những công trình trước đó)?Tác giả mong đợi kết quả gì? Những biến nào được đưa vào để kiểm chứng?Phần giải pháp sẽ nêu lên những kỹ thuật và chiêu thức đã được tác giả sử dụng để đạt được hiệu quả như mong ước. Bạn hãy tự vấn đáp những câu hỏi sau :Những kỹ thuật và phương pháp nào đã được tác giả sử dụng?So sánh phương pháp mà tác giả sử dụng với các phương pháp của các tác giả khác về cùng một chủ đề nghiên cứu để nhận ra những sự khác biệt trong phương pháp và kết quả.Phần tác dụng cung ứng những chứng cớ để ủng hộ hay bác bỏ giả thuyết nghiên cứu và điều tra. Bạn phải xem tác dụng nghiên cứu và điều tra có được trình diễn và nghiên cứu và phân tích một cách lô gích hay chưa. Bạn nên kiểm tra những biểu đồ và bảng biểu một cách cẩn trọng, đưa ra Tóm lại của riêng mình và nỗ lực lý giải nó trước khi đọc phần diễn giải của tác giả. Ghi lại bất kể thắc mắc, vướng mắc hay nhận xét nào về tác dụng nghiên cứu và điều tra .Phần bàn luận sẽ cung ứng những lý giải về tác dụng nghiên cứu và điều tra. Bạn đọc kỹ những lý giải và tự hỏi xem bạn có đồng ý chấp thuận với những lý giải đó không. Có câu hỏi nào phát sinh trong bạn khi đọc những lý luận đó không. Bạn hoàn toàn có thể đặt ra một số ít câu hỏi như :Tác giả đã có những lý giải hợp lý cho kết quả nghiên cứu hay chưa?Có những cách lý giải khác cho kết quả nghiên cứu mà tác giả chưa đề cập đến không?Tác giả có thành kiến khi đưa ra các lý giải không?Phần Kết luận sẽ tóm tắt lại những phát hiện / tác dụng nghiên cứu và điều tra chính, chỉ ra tầm quan trọng của điều tra và nghiên cứu và gợi ý con đường nghiên cứu và điều tra tương lai dựa trên hiệu quả của nghiên cứu và điều tra này .Sau khi đọc xong và mở màn viết tóm tắt nội dung bài báo, bạn hãy dành thời hạn để tâm lý và tự vấn đáp những câu hỏi sau :Tác giả đã giải quyết hợp lý vấn đề nghiên cứu chưa, có hạn chế nào trong những giải pháp mà tác giả đã đề ra (kể cả khi tác giả đã thừa nhận) hay không?Giả thuyết đặt ra có hợp lý chưa. Lô gích của bài báo có rõ ràng, có thể đánh giá được không?Các lập luận có được hỗ trợ bằng những dữ liệu vững chắc chưa, dữ liệu có được thu thập đúng cách chưa, liệu có thể có những dữ liệu khác thuyết phục hơn không?Ý tưởng của bài báo này đã tốt chưa, bạn có thể đưa ra những ý tưởng khác tốt hơn mà tác giả không nghĩ ra hay không?Các ý tưởng này có thể được phát triển thêm hay khái quát hơn được nữa chăng. Nếu bạn là người thực hiện bạn sẽ làm gì với nó.Một số kinh nghiệm tay nghề cho việc đọc hiệu suất caoKhi còn ở quá trình tích góp kiến thức và kỹ năng, bạn nên đọc và ghi chép cẩn trọng với những bước cơ bản như trên. Nhưng khi đã thuần thục trong trình độ, bạn sẽ cảm thấy rất thuận tiện trong việc đọc và nghiên cứu và phân tích bài báo. Bạn sẽ thuận tiện nhận ra đâu là góp phần mới, đâu là những hạn chế trong điều tra và nghiên cứu của tác giả .
Biểu đồ doanh số bán lẻ của tạp chí The Times và Daily Paragraph (Hình 3) dưới đây là một ví dụ về việc đọc tích cực.
Hình 3 : Biểu đồ doanh thu kinh doanh nhỏ của tạp chí The Times và Daily ParagraphNếu nhìn vào biểu đồ cột bên phải, bạn sẽ nghĩ rằng lệch giá của “ The Times ” gấp đôi “ Daily Telegraph ”. Nhưng khi đọc kỹ vào phần tỉ lệ bạn sẽ thấy rằng “ The Times ” chỉ đạt lệch giá lớn hơn “ Daily Telegraph ” khoảng chừng 10 % mà thôi. Vì vậy khi đọc, bạn nên :Đọc từ thông tin khái quát đến thông tin cụ thểKiểm tra các bảng biểu và biểu đồ một cách cẩn thậnLuôn đặt ra những câu hỏi khi đọc và đối chiếu thông tin với các bài báo khác về cùng chủ đề. Điều đó giúp bạn hiểu và nhớ thông tin tốt hơn.Viết lại tóm tắt nghiên cứu giúp bạn khắc sâu thông tin và làm cho việc học tập và nghiên cứu của bạn có hệ thống hơnNói tóm lại, để đọc bài báo khoa học một cách hiệu suất cao và nhanh gọn, người đọc trước hết phải xác lập mục tiêu đọc. Sau đó, người đọc cần phải đọc nhan đề ( gồm có đối tượng người dùng, phương pháp, quá trình nghiên cứu và điều tra ) và tóm tắt bài báo ( gồm có mục tiêu, kim chỉ nan, chiêu thức được vận dụng, những biến được sử dụng, nơi khảo sát, những hiệu quả và Kết luận ). Sau đó, người đọc cần đọc lướt để làm quen với bài báo để xem khung nghiên cứu và phân tích của tác giả, tính tương thích của bài báo so với mình. Cuối cùng, người đọc cần đọc kỹ và nghiên cứu và phân tích bài báo. Người đọc còn luôn phải đặt ra những câu hỏi, Dự kiến và so chúng với phần trình diễn của tác giả, sau đó ghi lại những dữ kiện quan trọng của bài báo và đặt bài báo trong mối đối sánh tương quan với những bài báo khác đã đọc để nhận ra những góp phần mới của tác giả. Người đọc cũng nên tóm tắt bài báo bằng tiếng mẹ đẻ sau khi đọc xong, gồm có những câu hỏi nghiên cứu và điều tra và những câu vấn đáp, những lập luận được đưa ra, những dữ kiện được nghiên cứu và phân tích và những Kết luận được rút ra. Làm được điều này, việc đọc bài báo khoa học sẽ trở nên thuận tiện, đúng chuẩn và đem lại nhiều thông tin hơn khi nào hết .
Tài liệu tham khảo:
Tác giả: ThS. Vũ Thị Thu Thanh, Hoàng Bảo Lân
Chuyên mục: cf68
Xem thêm: Sách Giáo Khoa Khoa Học Lớp 5