Văn hóa ăn uống của người Nhật và thực đơn ăn uống tốt cho sức khỏe

Người Nhật Bản vốn nổi tiếng với một nền văn hóa ẩm thực tinh tế và vô cùng đặc trưng bởi sự chỉn chu, bởi vậy ngay cả khi dùng bữa họ cũng có những nguyên tắc riêng. Hãy cùng Thanh Giang tìm hiểu một chút về văn hóa ăn uống của người Nhật để không quá bỡ ngỡ khi đi du học Nhật Bản nhé!

1. Văn hóa trên bàn ăn của người Nhật có gì thú vị?

Bàn ăn và cách ngồi ăn

Nhật Bản nổi tiếng là đất nước văn minh, làm gì cũng có nguyên tắc, ngay cả trong cuộc sống hằng ngày thì văn hóa ăn uống của người Nhật cũng có nhiều điều thú vị mang đậm bản sắc của đất nước Phù Tang. 

Có lẽ hiện nay những nhà hàng hay những món ăn Nhật Bản đã không còn quá xa lạ với người Việt, nếu có dịp bước vào những nhà hàng hay quán ăn Nhật Bản bạn sẽ dễ dàng bắt gặp những không gian vô cùng đặc biệt. Đó là những bữa ăn được đặt trên những chiếc bàn thấp và ngồi trên tấm chiếu Tatami thay vì bàn ăn kiểu phương Tây và bạn phải cởi giày và dép trước khi bước lên chiếu, tránh giẫm lên nệm của người khác.

Hầu hết người phương Tây không thể ngồi lâu trên sàn nhưng ở Nhật Bản ngồi thẳng đứng trên sàn là rất phổ biến trong nhiều tình huống. Ví dụ như trong bữa ăn truyền thống hay trong một buổi trà lễ và các sự kiện truyền thống khác. Cách ngồi chính thức cho cả nam và nữ là quỳ gối (seiza). Những người chưa ngồi quen theo kiểu này có thể sẽ không thoải mái sau một vài phút. Thường thì trong tình huống này, những người đàn ông sẽ ngồi bắt chéo chân, trong khi phụ nữ sẽ để cả hai chân sang một bên.

Nói “itadakimasu” khi bắt đầu bữa ăn

Trong văn hóa ăn uống của người Nhật, mọi người thường bắt đầu bữa ăn bằng câu nói “itadakimasu” nghĩa là “mời mọi người” còn nếu những người khác chưa có đồ ăn thì bạn cần nói “osaki ni itadakimasu”  – “cho phép tôi ăn trước nhé”. Và đừng quên nói “gochisosama (deshita)” (“Cảm ơn bạn đã cho tôi bữa ăn”) sau khi kết thúc bữa ăn.

Thực đơn ăn uống của người Nhật

Hiên nay những phong cách, thói quen ăn uống của người Nhật đã bị Âu hóa đi nhiều và trở nên khá đa dạng. Thay đổi rõ nét nhất là sự xuất hiện của bánh mì trong các bữa ăn. Hiện nay có rất nhiều người dùng bánh mì, trứng, sữa, và uống cà phê hay trà cho bữa sáng. Các bữa ăn tối của người Nhật cũng thay đổi với nhiều loại món ăn bao gồm cả các món ăn Nhật, các món ăn Tàu và cả các món ăn của phương Tây. Một bữa ăn truyền thống bao gồm có cơm, một món canh, các món ăn chính bao gồm thịt, cá và rau. Nói chung thì trẻ em Nhật thích các món ăn phương Tây như là xúc xích (Hamburger) hơn là các món ăn Nhật Bản cho nên các món ăn tối tại nhà thường có xu hướng thay đổi cho phù hợp với khẩu vị của chúng.

Những quy tắc khi uống

Khi uống các đồ uống có cồn, hãy phục vụ nhau chứ không phải bạn chỉ phục vụ riêng mình. Thỉnh thoảng hãy xem ly của bạn bè và rót thêm đồ uống cho họ. Tương tự như vậy, nếu ai đó muốn rót thêm đồ uống cho bạn thì bạn hãy nhanh chóng nhận lấy sự giúp đỡ đó. Đừng bắt đầu uống cho đến khi tất cả mọi người tại bàn rót đồ uống cho nhau và mọi người cùng nâng ly.

2. Bộ quy tắc “vàng” trong văn hóa ăn uống của người Nhật

Hòa cùng nhịp sống hiện đại và có nhiều sự du nhập từ phương Tây cũng như nhiều nền văn hóa Á Đông, tuy nhiên người Nhật vẫn giữ được những nét đẹp truyền thống riêng biệt trong nền văn hóa và văn hóa khi dùng bữa nói riêng. Do đó, du học sinh và thực tập sinh khi đến với xứ Phù Tang cũng cần tìm hiểu một chút về văn hóa Nhật Bản để không bị lạ lẫm quá! Biết đâu những nét đặc trưng này sẽ làm bạn thêm yêu vùng đất mà mình sắp tới hay những kiến thức này cũng có thể giúp bạn nhiều điều khi làm việc trong những môi trường văn hóa Nhật Bản. 

Ví dụ trong bữa ăn bạn cần chú ý một số nguyên tắc như:

• Đừng quên mời mọi người trước khi ăn với câu nói いただきます (itadakimasu).

• Và kết thúc với ごちそうさまでした (gochisōsama-deshita) giống với Cảm ơn mọi người vì bữa ăn.

• Đừng cắm đũa thẳng đứng vào giữa bát cơm vì người Nhật chỉ làm vậy cho người chết

• Đừng đâm, chọc đũa vào thức ăn. Hãy dùng đũa để gắp thức ăn từ tốn, nhẹ nhàng

• Đừng chà đũa vào nhau vì điều đó ám chỉ rằng đôi đũa đó rẻ tiền

• Đừng để đũa lên trên miệng bát. Ở Việt Nam điều này là bình thường nhưng với Nhật Bản thì không. Bạn hãy đặt đũa lên những chiếc gác đũa nhé.

• Không dùng đũa mình đang dùng để gắp thức ăn cho người khác

• Nếu bạn muốn gắp thức ăn cho những người cùng bàn, hãy đổi đầu đũa trước khi gắp. Tốt nhất là nên lấy đôi đũa mới để gắp thức ăn cho người khác.

• Không đặt đũa trỏ vào bất kỳ ai ngồi cùng mâm

• Hãy để tay lên trên bàn, đừng để tay ở đùi/chân

• Khi nhai hãy nhai nhỏ nhẹ, tránh phát ra âm thanh lớn

• Không xì mũi nơi công cộng, đặc biệt ở bàn ăn. Đó là lí do vì sao mọi người đeo khẩu trang khi bị cảm cúm/cảm lạnh

• Hãy ăn hết phần đồ ăn mình đã lấy vào bát cho dù bạn có thích ăn hay không. Đừng bỏ thừa. Nếu không ăn được nhiều, chú ý lấy lượng thức ăn vừa phải ngay từ đầu.

• Hãy đưa bát cơm lên ngang tầm miệng và ăn, đừng đưa quá thấp hoặc quá cao

• Hãy nhớ đặt bát, đĩa, đũa, nắp bát trở lại đúng vị trí của chúng như trước khi ăn.

• Đừng đổ nước tương trực tiếp vào cơm, sushi hoặc sashimi. Bạn hãy cho nước tương vào một chiếc bát nhỏ và nhúng đồ ăn vào bát đó nhé

• Đừng cắn thức ăn ra làm đôi khi ăn nhé bạn. Thức ăn của người Nhật làm với những miếng nhỏ rồi, nên hãy ăn chỉ bằng một miếng

3. Thực đơn ăn uống khoa học của người Nhật

Từ lâu những người phụ nữ ở Nhật đã nổi tiếng với làn da đẹp cùng vẻ ngoài tươi trẻ, đặc biệt người dân xứ sở hoa anh đào lại có tuổi thọ cao hàng đầu thế giới đó là nhờ phần lớn vào một chế độ ăn dinh dưỡng và hợp lý. Giải thích cho chế độ ăn uống ở xứ sở hoa anh đào, Naomi Moriyama, tác giả cuốn“Japanese Women Don’t Get Old or Fat” (Phụ nữ Nhật Bản lâu già và không béo) đã đưa người đọc vào bếp của mẹ cô tại Nhật Bản và tiết lộ 9 nguyên tắc ăn uống của người Nhật để sống lâu trong khi vẫn năng động và khỏe mạnh.

Ưu tiên các loại thực phẩm tốt

Theo nguyên tắc ăn uống của người Nhật, những loại thực phẩm họ ưu tiên ăn hàng ngày bao gồm:

• Cá

• Các loại rong biển

• Các loại rau

• Đậu nành

• Cơm

• Trái cây

• Trà xanh

Ưu tiên ăn cơm ở nhà với những thực phẩm giàu dinh dưỡng

Một bữa ăn truyền thống bao gồm cá nướng, một bát cơm, rau củ hầm, súp miso, trái cây cắt lát để tráng miệng và trà xanh. Người Nhật tiêu thụ gần 10% cá trên thế giới, mặc dù họ chỉ chiếm khoảng 2% dân số thế giới. Lượng axit béo omega-3 tiêu thụ hàng ngày này có thể giải thích tại sao họ sống lâu và khỏe mạnh. Bên cạnh đó, họ tiêu thụ các loại rau họ cải, bông cải xanh, cải bắp, cải xoăn, súp lơ và mầm Brussels nhiều gấp 5 lần so với người Mỹ.

Người Nhật sử dụng thực phẩm tươi và theo mùa

Điểm nhấn trong việc nấu nướng ở Nhật Bản là sử dụng thực phẩm tươi và trong mùa. Siêu thị Nhật Bản bày bán những thực phẩm tươi, phụ nữ Nhật Bản mua cá, thịt, rau, hoặc chuẩn bị bữa ăn của gia đình với thực phẩm được đóng gói nửa giờ ngày hôm đó.

Ăn chậm và chia thành những bữa nhỏ

Từ nhỏ, người Nhật đã được dạy ăn chậm, thưởng thức từng miếng một và thức ăn trên đĩa chỉ được bày bằng 1/3 so với kích thước đồ ăn của người Mỹ. Một số nguyên tắc cơ bản khi bày đồ ăn ở nhà của người Nhật như:

• Không bao giờ để đầy đĩa.

• Không bao giờ ăn một lượng lớn mỗi món ăn.

• Mỗi món được bày ở một đĩa riêng.

• Thiếu còn hơn thừa.

• Mỗi món được trang trí một cách tự nhiên.

• Thức ăn nên được trang trí nhẹ nhàng.

• Tươi ngon là trên hết.

• Thức ăn được chế biến kỹ nhưng vẫn giữ được độ tươi ngon

• Các cách chế biến thức ăn được sử dụng phổ biến nhất ở Nhật Bản gồm: Hấp, nướng trên chảo, xào, khoai tây chiên xào nhỏ lửa hoặc nhanh chóng trong một cái chảo… Các đầu bếp Nhật Bản sử dụng những loại dầu tốt cho tim và tăng hương vị của món ăn.

Và mặc dù các bữa ăn được chế biến không nhiều nhưng cũng khiến người ăn cảm thấy ngon miệng và không quá no.

Trên đây là những điều thú vị trong văn hóa ăn uống của người Nhật cùng chế độ ăn uống dinh dưỡng và khoa học được cả thế giới ngưỡng mộ và học hỏi. Đặc biệt nếu bạn có dự định đến Nhật học tập và làm việc thì bạn cần tìm hiểu một chút về văn hóa Nhật Bản để có thể nhanh chóng hòa nhập và “biết địch biết ta trăm trận trăm thắng” nhé!!

CLICK NGAY để được tư vấn và hỗ trợ MIỄN PHÍ

Chat trực tiếp cùng Thanh Giang 

Link facebook: https://www.facebook.com/thanhgiang.jsc

>>> Link Zalo: https://zalo.me/0964502233

>>> Link fanpage

• DU HỌC THANH GIANG CONINCON.,Jsc

  : https://www.facebook.com/duhoc.thanhgiang.com.vn

• XKLĐ THANH GIANG CONINCON.,Jsc

  : https://www.facebook.com/xkldthanhgiangconincon

Bài viết cùng chủ đề Đất nước Nhật Bản

Nguồn: https://duhoc.thanhgiang.com.vn