Vai trò cực lớn của enzym trong đời sống của chúng ta

“Nếu không có enzym sẽ không có đời sống” – BS. Edward Howell, Mỹ –

Enzym là một loại chất đạm với nhiều chuỗi axit amin liên kết với nhau. Chất này hiện diện trong mọi tế bào sống, từ thực vật tới động vật và có nhiều tác dụng đối với cơ thể như: gây ra nhiều phản ứng hóa học thiết yếu cho sức khỏe, sự tiêu hóa thực phẩm của con người, có tác dụng kích thích vào não bộ, cung cấp năng lượng cho tế bào…

Tầm quan trọng của enzym

Nếu không có enzym, tế bào sẽ bị tê liệt. Nên enzym giữ vai trò quan trọng trong sự hô hấp, di chuyển, suy nghĩ, hành vi, phát âm cũng như duy trì sự hữu hiệu của hệ miễn dịch. Một số enzym cũng có thể vô hiệu hóa các hóa chất độc gây ra ung thư, hoặc do ô nhiễm môi trường…

Enzym còn liên quan đến quá trình tổng hợp chất béo trong cơ thể, đồng thời chính là yếu tố giúp kích thích sự phát triển khỏe mạnh của da và tóc ở con người. Khi enzym khả năng tổng hợp chất béo ở con người bị giảm đi, nó sẽ khiến cho da rất dễ nhạy cảm và dễ nổi mụn, có thể dẫn tới ung thư da cũng như làm rụng tóc.

Ai tìm ra enzym?

Công trình nghiên cứu đầu tiên về enzym là do nhà hóa học Jon Jakob Berzelius (Thụy Ðiển) thực hiện. Tới năm 1926, James B. Summer (Mỹ) đã tạo ra enzym urease, nhờ đó ông đã được giải thưởng Nobel vào năm 1947. Từ đó nhiều nghiên cứu kế tiếp đã tìm ra cả vài ba ngàn loại enzym khác, và việc nghiên cứu ứng dụng các chế phẩm enzym ngày càng được chú trọng ở các lĩnh vực khác nhau.

Ứng dụng của enzym tại Việt Nam

1. Trong y dược

Hiện nay trong y học đã xuất hiện lĩnh vực mới gọi là chẩn đoán enzym, có nhiệm vụ:

– Phân tích xác định nồng độ cơ chất như glucose, cholesterol… với sự hỗ trợ của enzym.

– Xác định hoạt tính xúc tác của enzym trong mẫu sinh vật.

– Xác định nồng độ cơ chất với sự hổ trợ của thuốc thử enzym đánh dấu.

– Dùng enzym để định lượng các chất, phục vụ công việc xét nghiệm chẩn đoán bệnh, ví dụ dùng để kiểm tra glucose nước tiểu rất nhạy.

– Dùng enzym làm thuốc ví dụ protease làm thuốc tắc nghẽn tim mạch, tiêu mủ vết thương, làm thông đường hô hấp, chống viêm, làm thuốc tăng tiêu hóa protein, thành phần của các loại thuốc dùng trong da liễu và mỹ phẩm…

Enzym trong hoa quả giúp bảo vệ gan.

2. Trong công nghiệp thực phẩm

Enzym là một công cụ để chế biến các phế liệu của công nghiệp thực phẩm thành thức ăn cho người và vật nuôi. Đặc diệt được dùng trong một số ngành công nghiệp thực phẩm:

– Sản xuất rượu vang.

– Sản xuất nước quả và nước uống không có rượu.

– Sản xuất các mặt hàng từ quả: quả cô đặc, mứt.

– Sản xuất nước giải khát.

– Sản xuất cà phê…

3. Trong nông nghiệp

Có thể sử dụng các loại chế phẩm enzym khác nhau để chuyển hóa các phế liệu, đặc biệt là các phế liệu nông nghiệp cải tạo đất phục vụ nông nghiệp. Ở Nhật Bản hàng năm đã sản xuất hàng vạn tấn chế phẩm cellulase các loại để dùng trong nông nghiệp. Ở nước ta việc dùng enzym vi sinh vật góp phần trong sản xuất phân hữu cơ đang được khai thác để thay thế cho phân hóa học.

 Cảnh báo

Cơ quan Thực Dược Phẩm Mỹ coi enzym như thực phẩm phụ chứ không phải là thuốc trị bệnh. Nếu bạn có ý định dùng thì nên hỏi ý kiến bác sĩ.

Cũng cần phân tích cẩn thận lời giới thiệu của nhà sản xuất để biết rõ thành phần, cách dùng và tác dụng phụ ngoài ý muốn.

Bình Nguyên

Theo tạp chí Sống Khỏe