Vai trò của doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế thị trường

Doanh nghiệp nhà nước là một loại hình doanh nghiệp quan trong đối với nền kinh tế. Ở Việt Nam, vai trò của doanh nghiệp nhà nước được đề cao ngay cả trong chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Ngày nay trong nền kinh tế thị trường, vai trò của doanh nghiệp nhà nước càng được đề cao hơn. Bài viết dưới đây sẽ làm rõ vấn đề Vai trò của nhà nước trong nền kinh tế thị trường. Mời quý bạn đọc tham khảo.

1. Doanh nghiệp nhà nước là gì?

Tại khoản 11 Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020: “Doanh nghiệp nhà nước bao gồm các doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, tổng số cổ phần có quyền biểu quyết theo quy định tại Điều 88 của Luật này”.

Như vậy, theo quy định, Nhà nước chỉ cần nắm giữ 50% vốn điều lệ, tổng số cổ phần có quyền biểu quyết theo quy định của pháp luật trong doanh nghiệp thì doanh nghiệp đó được coi là doanh nghiệp Nhà nước. 

Xem thêm về Doanh nghiệp nhà nước là gì?

2. Đặc điểm của doanh nghiệp nhà nước

Doanh nghiệp Nhà nước bao gồm những đặc điểm cơ bản sau:

• Sở hữu vốn

Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ hoặc sở hữu phần vốn góp chi phối trên 50% dưới 100% vốn điều lệ. 

• Hình thức tồn tại

Doanh nghiệp nhà nước có thể tồn tại dưới nhiều hình thức: công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên.

• Tư cách pháp lý

Doanh nghiệp Nhà nước có tư cách pháp nhân.

• Chế độ chịu trách nhiệm

Chế độ trách nhiệm pháp lý trong doanh nghiệp Nhà nước là trách nhiệm hữu hạn. Thành viên chịu trách nhiệm về tất cả các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp Nhà nước trong phạm vi phần vốn góp đã cam kết góp vào doanh nghiệp.

• Tính linh hoạt 

Doanh nghiệp Nhà nước có quyền tự chủ và linh hoạt trong hoạt động nội bộ. Doanh nghiệp Nhà nước sẽ có những quy tắc và quy định riêng, nhưng vẫn phải tuân thủ quy định của Luật Doanh nghiệp hiện hành.

Xem thêm về Đặc điểm của Doanh nghiệp Nhà nước là gì?

3. Vai trò của doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế thị trường

Trong hội nghị trực tuyến toàn quốc với doanh nghiệp nhà nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh: Doanh nghiệp nhà nước phải đóng vai trò tiên phong trong đổi mới, sáng tạo, phát triển khoa học công nghệ; thể hiện vai trò dẫn dắt trong nền kinh tế, góp phần xây dựng nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, văn hóa doanh nghiệp, đạo đức kinh doanh, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động. Vì vậy, có thể thấy doanh nghiệp nhà nước đóng một vai trò hết sức quan trọng, mang tính định hướng, dẫn dắt, là công cụ để nhà nước điều tiết nền kinh tế vĩ mô…

3.1. Vai trò về kinh tế
Doanh nghiệp nhà nước đã góp phần khắc phục những mặt trái của nền kinh tế thị trường cũng như một số hạn chế của doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là về hàng hóa công cộng. Hàng hóa công cộng là một loại hàng hóa thiết yếu trong mọi nền kinh tế, và nó có một vai trò quan trọng trong một nước đang phát triển như Việt Nam. Việc doanh nghiệp nhà nước cung cấp chính hàng hóa công cộng sẽ đảm bảo được số lượng, giá cả cũng như chất lượng của sản phẩm.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp nhà nước cũng giữ vai trò quan trọng trong các ngành kinh tế then chốt, hay những ngành kinh tế mới, những ngành kinh tế yêu cầu có vốn đầu tư lớn, rủi ro cao để mang tính định hướng nền kinh tế.

3.2. Vai trò về chính trị

Doanh nghiệp nhà nước là một công cụ quan trọng giúp nhà nước điều tiết nền kinh tế vĩ mô, dẫn dắt nền kinh tế phát triển theo hướng xã hội chủ nghĩa. Doanh nghiệp nhà nước sẽ giúp nền kinh tế ổn định hơn, đảm bảo cơ sở cho kinh tế quốc gia, tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển và góp phần thu hút các doanh nghiệp nước ngoài. Doanh nghiệp nhà nước còn góp phần giúp nhà nước cụ thể hóa hay tiên phong thực hiện theo những chính sách chiến lược mà nhà nước đã ban hành, định hướng giúp các doanh nghiệp khác trong nền kinh tế.
Bên cạnh đó, một phần lợi nhuận của các doanh nghiệp nhà nước cũng được sử dụng với mục đích chính trị, đảm bảo cho các mục tiêu quan trọng khác của đất nước.

3.3. Vai trò về xã hội

Ngoài hoạt động vì mục tiêu lợi nhuận, một số doanh nghiệp nhà nước còn hoạt động vì mục tiêu an sinh, xã hội.

 Nước ta là một nước đang phát triển, vẫn còn tồn tại nhiều người dân có hoàn cảnh khó khăn, khó có thể đảm bảo cho cuộc sống. Vì vậy, nhà nước ta luôn cố gắng đảm bảo cho mọi người dân mức sống tối thiểu để người dân có động lực phát triển. Ví dụ như, Ngân hàng Chính sách xã hội luôn có những chính sách vay vốn dành cho những công dân gặp khó khăn với mức lãi suất thấp, tạo điều kiện cho họ có vốn để làm ăn, kinh doanh.

Các doanh nghiệp nhà nước cũng tạo thêm nhiều việc làm cho các công dân, với mức thu nhập ổn định, giảm chênh lệch giàu nghèo.
Một phần lợi nhuận của doanh nghiệp nhà nước sẽ được chuyển về Ngân sách nhà nước, và Ngân sách nhà nước cũng là một nguồn tiền để nhà nước thực hiện các chính sách xã hội.

Ngoài ra, doanh nghiệp nhà nước còn giữ những vai trò quan trọng khác, đó là những vai trò mang tính định hướng chứ không phải vai trò chủ đạo. Có thể hiểu, thay vì nắm quyền chi phí mọi lĩnh vực của nền kinh tế, doanh nghiệp nhà nước đã chuyển sang vài trò chính sách mang tính định hướng, để thực hiện những mục tiêu lớn của nhà nước.

Trên đây là những chia sẽ của chúng tôi về vấn đề Vai trò của doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế thị trường. Nếu Quý đọc giả có bất kỳ thắc mắc hay góp ý nào liên quan đến bài viết hoặc những vấn đề pháp lý khác hãy liên hệ với Công ty Luật ACC để nhận được sự hỗ trợ từ đội ngũ luật sư nhiều kinh nghiệm và đội ngũ tác giả của chúng tôi. Chúng tôi luôn sẵn lòng giải đáp thắc mắc của Quý bạn đọc. Trân trọng!

Đánh giá post

✅ Dịch vụ thành lập công ty
⭕ ACC cung cấp dịch vụ thành lập công ty/ thành lập doanh nghiệp trọn vẹn chuyên nghiệp đến quý khách hàng toàn quốc

✅ Đăng ký giấy phép kinh doanh
⭐ Thủ tục bắt buộc phải thực hiện để cá nhân, tổ chức được phép tiến hành hoạt động kinh doanh của mình

✅ Dịch vụ ly hôn
⭕ Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn ly hôn, chúng tôi tin tưởng rằng có thể hỗ trợ và giúp đỡ bạn

✅ Dịch vụ kế toán
⭐ Với trình độ chuyên môn rất cao về kế toán và thuế sẽ đảm bảo thực hiện báo cáo đúng quy định pháp luật

✅ Dịch vụ kiểm toán
⭕ Đảm bảo cung cấp chất lượng dịch vụ tốt và đưa ra những giải pháp cho doanh nghiệp để tối ưu hoạt động sản xuất kinh doanh hay các hoạt động khác

✅ Dịch vụ làm hộ chiếu
⭕ Giúp bạn rút ngắn thời gian nhận hộ chiếu, hỗ trợ khách hàng các dịch vụ liên quan và cam kết bảo mật thông tin