VẾT THƯƠNG TRÊN MẶT: LÀM THẾ NÀO ĐỂ ĐẨY NHANH QUÁ TRÌNH LÀNH THƯƠNG VÀ HẠN CHẾ HÌNH THÀNH SẸO

Bạn có thể che đi vết thương, vết sẹo trên hầu hết các bộ phận của cơ thể, nhưng nếu những vết thương – vết sẹo đó nằm ở trên mặt lại là một câu chuyện khác, khó hơn rất nhiều!

Nếu chẳng may, vào một ngày không được đẹp trời, bạn có một vết cắt, vết trầy xước ở trên mặt thì việc điều trị, chăm sóc đúng cách và khoa học sẽ là cực kì quan trọng.  Bạn muốn các vết thương nhanh chóng lành lại không để lại sẹo, bài viết dưới đây là dành cho bạn.

Các bước xử lý ban đầu

Việc đầu tiên cần làm với mọi vết thương trên cơ thể nói chung và trên mặt nói riêng, tất nhiên sẽ là cầm máu. Hãy sử dụng một miếng vải sạch hoặc gạc y tế, dùng tay áp chặt lên vết cắt, vết trầy cho đến khi hết hoặc giảm chảy máu. Duy trì tư thế ngồi hoặc đứng, cố gắng giữ phần đầu của bạn cao hơn so với tim, điều này sẽ phần nào giúp cầm máu và đặc biệt là sẽ giúp giảm sưng.

Các bạn, đặc biệt là các bạn nữ hãy giữ bình tĩnh và cố gắng kiềm chế không khóc, vì khóc sẽ làm tăng lưu lượng máu đến mặt, làm vết thương ở mặt chảy máu nhiều hơn.

Làm sạch

Một khi máu đã ngừng chảy, làm sạch các vết thương trên mặt một cách cẩn thận sẽ giúp làm giảm thời gian lành thương. Rửa tay bằng xà phòng và nước ấm, sau đó lau khô bằng khăn sạch để giảm khả năng nhiễm trùng vết thương. Nhẹ nhàng rửa sạch vết thương bằng xà phòng nhẹ hoặc các nước sát khuẩn thích hợp với nước sạch – mát. Không nên dùng nước ấm, vì điều này có thể khiến mao mạch dãn nở và gây chảy máu trở lại.

Loại bỏ bất kỳ bụi bẩn hoặc mảnh vụn bằng nước và lau nhẹ bằng vải sạch. Nếu bạn phải sử dụng nhíp để loại bỏ các mảnh vụn, hãy khử trùng chúng bằng cồn 70 độ trước khi dùng.

Trong bước làm sạch này, các chuyên gia khuyên bạn không nên dùng nước ô-xy già, vì da mặt là một  trong những vùng da mỏng và nhạy cảm nhất cơ thể, tính ô-xy hóa cao của H2O2 trong oxy già tuy có thể diệt khuẩn rất hiệu quả, nhưng lại có thể phá hủy các mô và tế bào tại vết thương, khiến vết thương lâu lành và tăng nguy cơ hình thành sẹo, sẹo xấu sau này.

Băng bó vết thương trên mặt

Sau khi đã làm sạch, bôi các chế phẩm giúp thúc đẩy liên thương trực tiếp lên vết thương (dùng kháng sinh trong một số trường hợp có nguy cơ nhiễm trùng cao).

Điều cần lưu ý ở bước này là chú ý giữ ẩm cho vết thương. Trái với quan niệm thông thường cho rằng vết thương càng khô càng tốt, thì hiện nay các bác sĩ cũng như các hiệp hội điều dưỡng trên thế giới đều khuyến cáo:  hãy giữ ẩm vết thương, độ ẩm thích hợp sẽ cải thiện thời gian cần thiết để làm lành vết thương trên mặt. Theo một số nghiên cứu, thì việc duy trì độ ẩm tại vết thương có thể đẩy nhanh quá trình liền thương hơn tới 50% so với việc để vết thương khô. Hiện nay, trên thị trường có một số chế phẩm thích hợp để giữ ẩm vết thương, hãy lựa chọn sản phẩm phù hợp.

Một sản phẩm được nhiều chuyên gia tin dùng hiện nay là Healit gel, chế phẩm vừa có khả năng thiết lập và duy trì độ ẩm sinh lý cho vết thương, vừa có khả năng thúc đẩy quá trình liền thương qua cơ chế thu hồi gốc tự do. Đây là sản phẩm được nhập khẩu nguyên hộp từ châu Âu với hiệu quả làm ngưng chảy máu, hết đau chỉ trong vòng 1 giờ, tạo hàng rào bảo vệ cho vết thương, ngăn ngừa nhiễm khuẩn và tối ưu hóa độ ẩm, pH vùng tổn thương. Healit thúc đẩy nhanh quá trình lành thương, giảm thời gian liền thương và hạn chế sẹo xấu. Healit có thành phần polymer đồng trùng hợp HEMA-HAS có khả năng bắt giữ và bất hoạt gốc tự do tại vết thương. Gốc tự do được cho là một trong các nguyên nhân chính dẫn đến việc các vết thương lâu lành. HEMA-HAS giúp kiểm soát và ngăn chặn sự tăng sinh quá mức của ROS (gốc tự do). Tham khảo thêm

Sau bước bôi các chế phẩm hỗ trợ, hãy đặt một một tấm gạc vô trùng lên vết thương và đảm bảo nó ở đúng vị trí. Cố gắng không di chuyển các cơ mặt của bạn quá nhiều để giữ cho vết thương không bị co kéo trong quá trình chữa lành.

Để ngăn ngừa hoặc giảm sưng, có thể chườm một túi nước đá lên vết thương trong 10 đến 20 phút, ba đến bốn lần một ngày.

Đến cơ sở y tế

Trong trường hợp bạn có một vết cắt sâu, không thể tự cầm máu thì bạn cần phải tới các cơ sở y tế càng sớm càng tốt. Trong trường hợp vết cắt sâu và rộng không thể kéo các mép lại với nhau thì có thể nó sẽ cần phải khâu. Lúc này, việc vết thương có nhanh lành hay không và tỷ lệ để lại sẹo phụ thuộc vào kỹ thuật người khâu cũng như cơ địa bản thân.

Hãy theo dõi các dấu hiệu biểu thị vết thương đang bị nhiễm trùng, chẳng hạn như đỏ, sưng, mủ, sốt hoặc cảm giác nóng từ vết thương. Nhiễm trùng khiến vết thương lâu lành hoặc tệ hơn là làm vết thương mở rộng, lúc này thì nguy cơ vết thương để lại sẹo là cực kì cao. Nhiễm trùng có thể xảy ra tại bất kỳ thời điểm nào trong quá trình lành thương, vì vậy điều quan trọng là phải giữ cho vết thương sạch sẽ và được thay băng hàng ngày.

Điều trị bổ sung các vết thương trên mặt

Trong 24 giờ đầu tiên sau khi vết thương ở mặt xảy ra, không dùng aspirin hoặc các thuốc giảm viêm-chống đau thuộc nhóm NSAIDS, vì chúng có thể ức chế quá trình đông máu và có thể làm gia tăng lưu lượng máu đến vùng mặt. Trong 48 giờ đầu sau khi bị thương, tránh tắm nước nóng, chườm nóng, thức ăn nóng và đồ uống nóng, vì những thứ này có thể làm tăng phản ứng sưng viêm.

Theo các chuyên gia da liễu thì việc cung cấp độ ẩm, tối ưu quá trình lành thương và rút ngắn thời gian hồi phục là phương pháp phòng ngừa sẹo, sẹo xấu hiệu quả nhất hiện nay. Một khi sẹo đã hình thành thì việc loại bỏ nó là cực kì khó khăn và lâu dài chưa kể tới nguy cơ tái phát rất cao.

Khi vết thương đã khép miệng, bạn có thể tháo băng, nhưng hạn chế tối đa việc để vết thương tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Trong ánh nắng và một số nguồn sáng có tia UV, tác nhân này sẽ làm tăng sắc tố tại vết thương tạo ra các vết thâm dai dẳng sau khi vết thương đóng miệng.  Bạn có thể phòng ngừa điều này bằng cách bôi kem chống nắng thích hơp.

Trong quá trình lành thương, có thể bạn sẽ cảm thấy ngứa, nhưng hãy nhớ là tuyệt đối không được gãi, cũng như bóc bất kỳ vảy nào trên vết thương, vì những hành động tưởng như vô hại này có thể dẫn đến sẹo vĩnh viễn.

Chữa sẹo trên mặt

Có một tin buồn rằng, mặc dù bạn đã thực hiện rất tốt và kịp thời các bước như ở trên, nhưng một vài vết thương vẫn có thể để lại sẹo (đặc biệt là vết thương sâu, nhiễm trùng, cơ địa, …). Lúc này, điều bạn có thể làm là xử lý chúng bằng các chế phẩm có chứa gel silicone. Những chế phẩm này có thể giúp vết sẹp mỏng và mờ dần, để đạt được hiệu quả tốt đa thì nên dùng càng sớm càng tốt, chậm nhất là ba tháng sau khi vết thương đã lành và cần ít nhất là 4-6 tháng sử dụng để quan sát thấy hiệu quả. Hãy chọn đúng chế phẩm phù hợp và kiên trì!

Trong trường hợp các vết sẹo lớn, sẹo lõm hoặc phì đại (sẹo lồi), hãy gặp các bác sĩ da liễu hoặc bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ để được tư vấn và điều trị bằng các phương pháp điều trị thích hợp. Một số phương pháp hay dùng hiện nay như tiêm chất làm đầy, tiêm steroid, vi bào mòn, tái tạo bề mặt bằng laser, hoặc phẫu thuật có thể được sử dụng để điều trị các vết sẹo trên mặt.