Ưu điểm và nhược điểm đối với loại hình công ty 100% vốn nước ngoài
Với những điều kiện thuận lợi từ điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế xã hội cùng chính sách ưu đãi đầu tư, đặc biệt sau sự kiện Việt Nam gia nhập WTO, nhiều nhà đầu tư nước ngoài đã lựa chọn thị trường Việt Nam làm đích đến đầu tư. Đồng thời pháp luật Việt Nam cũng cho phép nhà đầu tư nước ngoài thành lập, tổ chức quản lý, điều hành công ty 100% vốn nước ngoài.
Tuy nhiên không ít nhà đầu tư nước ngoài còn băn khoăn có nên lựa chọn cách thức đầu tư này hay không. Bài viết sau sẽ phân tích cụ thể ưu điểm và nhược điểm đối với loại hình công ty 100% vốn nước ngoài để giải quyết vấn đề trên.
1. Công ty 100% vốn nước ngoài là gì?
Công ty 100% vốn nước ngoài là loại hình doanh nghiệp có tư cách pháp nhân, do nhà đầu tư nước ngoài bỏ toàn bộ vốn thành lập, tổ chức, quản lý, điều hành và thuộc sở hữu hoàn toàn của nhà đầu tư nước ngoài.
Công ty 100% vốn nước ngoài thường được thành lập dưới dạng công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần, do chủ đầu tư nước ngoài tự quản lý và chịu trách nhiệm về kết quả sản xuất kinh doanh, đồng thời cũng có những quyền lợi và nghĩa vụ trong hoạt động kinh doanh theo quy định.
2. Đặc điểm của loại hình công ty 100% vốn nước ngoài
Bên cạnh những đặc điểm chung của một doanh nghiệp, loại hình công ty 100% vốn nước ngoài còn có các đặc điểm sau:
- Nhà đầu tư có thể là cá nhân hoặc tổ chức nước ngoài thành lập công ty 100% vốn nước ngoài và kinh doanh tại Việt Nam.
- pháp luật Việt Nam không ấn định hình thức tổ chức riêng cho công ty 100% vốn nước ngoài. Theo đó hình thức tổ chức của công ty 100% vốn nước ngoài có thể là doanh nghiệp tư nhân, công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần.
- Công ty 100% vốn nước ngoài có thể có tư cách pháp nhân hoặc không có tư cách pháp nhân tuỳ thuộc vào loại hình doanh nghiệp mà nhà đầu tư nước ngoài đăng ký thành lập theo pháp luật Việt Nam. Trừ trường hợp nhà đầu tư nước ngoài lựa chọn loại hình doanh nghiệp tư nhân (không có tư cách pháp nhân), các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thành lập theo các hình thức khác đều có tư cách pháp nhân.
- Công ty 100% vốn nước ngoài hưởng quyền lợi và thực hiện các nghĩa vụ như Doanh nghiệp trong nước theo quy định pháp luật Việt Nam
- Toàn bộ tài sản của doanh nghiệp hoàn toàn thuộc về quyền sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài.
- Công ty 100% vốn nước ngoài do cá nhân, tổ chức nước ngoài tự quản lý cũng như chịu trách nhiệm về kết quả kinh doanh.
- Nhà nước Việt Nam thực hiện quản lý về thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, cấp giấy chứng nhận đầu tư, cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, và theo dõi, kiểm tra xem doanh nghiệp có thực hiện kinh doanh và thực hiện các nghĩa vụ khác theo đúng quy định pháp luật. Về cách thực tổ chức, quản lý, điều hành công ty 100% vốn nước ngoài nhà nước Việt Nam không có sự can thiệp.
3. Ưu điểm của loại hình công ty 100% vốn nước ngoài
Việc thành lập công ty 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam ngày càng được các tổ chức, cá nhân nước ngoài đẩy mạnh bởi những ưu điểm nổi trội sau:
- So với các hình thức đầu tư khác, thành lập công ty 100% vốn nước ngoài là hình thức đầu tư mang tính bền vững, lâu dài và có tổ chức.
- Do mức vốn sở hữu chiếm tuyệt đối, Nhà đầu tư nước ngoài sẽ nắm toàn quyền trong việc chi phối hoạt động kinh doanh, quản lý vận hành của doanh nghiệp.
- Việc nắm quyền điều hành và trực tiếp ra quyết định đầu tư là điều kiện để nhà đầu tư thực hiện được chiến lược kinh doanh của họ một cách tối ưu. Vì vậy, so với hình thức đầu tư khác, nhà đầu tư có thể chủ động hơn trong việc quản lý cũng như triển khai các chiến lược kinh doanh.
Theo thống kê, đa phần cách thức tổ chức, quản lý của các công ty 100% vốn nước ngoài thường đem đến hiệu quả kinh tế cao hơn.
- Với nguồn vốn đầu tư lớn, dài hạn ít biến động, nhà đầu tư nước ngoài có thể chủ động về nguồn vốn và tự quản lý vốn đầu tư của mình.
- Với hình thức đầu tư thành lập công ty 100% vốn nước ngoài, nhà đầu tư có thể áp dụng các tiến bộ khoa học công nghệ, quy trình kinh doanh, sản xuất hiện đại để khai thác những lợi thế của thị trường và các điều kiện thuận lợi khác để đạt hiệu quả cao nhất. Đây là một trong những ưu thế cạnh tranh của công ty 100% vốn nước ngoài so với các doanh nghiệp Việt Nam.
4. Nhược điểm của loại hình công ty 100% vốn nước ngoài
- Hạn chế về ngành nghề đầu tư kinh doanh:
- Công ty 100% vốn nước ngoài không được thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh trong các ngành, nghề quy định tại Điều 6 và các Phụ lục 1, 2 và 3 Luật Đầu tư 2020.
- Đối với những ngành, phân ngành dịch vụ chưa cam kết hoặc không được quy định tại Biểu cam kết của Việt Nam trong WTO và điều ước quốc tế về đầu tư khác mà pháp luật Việt Nam đã có quy định về điều kiện đầu tư đối với nhà đầu tư nước ngoài thì áp dụng quy định của pháp luật Việt Nam.
- Nhà đầu tư nước ngoài thuộc vùng lãnh thổ không phải là thành viên WTO thực hiện hoạt động đầu tư tại Việt Nam được áp dụng điều kiện đầu tư như quy định đối với nhà đầu tư thuộc quốc gia, vùng lãnh thổ là thành viên WTO, trừ trường hợp pháp luật và điều ước quốc tế giữa Việt Nam và quốc gia, vùng lãnh thổ đó có quy định khác.
- Do giới hạn trong các Điều ước, Cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên, với một số lĩnh vực ngành nghề không thể thành lập công ty 100% vốn nước ngoài mà phải tiến hành liên doanh với chủ thể trong nước.
- Do bất đồng văn hoá, ngôn ngữ, việc quản lý và sử dụng nhân công dễ phát sinh bất đồng. Vì vậy nhà đầu tư nước ngoài nên có cách thức quản lý phù hợp.
- Các chính sách ưu đãi của nhà nước vẫn chưa thật sự linh hoạt đối với nhà đầu tư nước ngoài.
- Mặc dù pháp luật Việt Nam không can thiệp vào cách thức quản lý, tiếp cận và mở rộng thị trường của loại hình Công ty 100% vốn nước ngoài. Tuy nhiên pháp luật vẫn quy định một khuôn khổ nhất định để giữ cho thị trường Việt Nam không bị xâm chiếm quá nhiều, bảo vệ các doanh nghiệp trong nước.
- Giữa doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp nước ngoài sẽ có sự khác biệt về văn hóa trong kinh doanh, điều này sẽ ảnh hưởng tới khả năng tiếp cận khách hàng cũng như tiếp cận và mở rộng thị trường của các Công ty 100% vốn nước ngoài.