Sông Amazon kỳ vĩ – Tạp chí Thủy sản Việt Nam
Sông có lưu vực lớn nhất
Theo Wikipedia, sông Amazon bắt nguồn từ vùng núi trẻ Andes, được hợp thành bởi hơn 1.000 nhánh sông, chảy qua toàn bộ hoặc một phần lãnh thổ các nước Brazil, Colombia, Peru, Bolivia, Ecuador, Venezuela, Guiana, tạo thành một mạng sông rộng khắp Nam Mỹ. Sông Amazon dài thứ hai trên thế giới (sau sông Nil ở châu Phi), nhưng lại là sông có lưu vực lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 40% tổng diện tích đại lục Nam Mỹ. Chỗ rộng nhất của sông vào mùa khô khoảng 11 km, có thể lên đến 40 km vào mùa lũ, khu vực cửa sông có thể rộng tới 325 km. Do độ rộng của sông như vậy, người ta còn gọi là sông biển.
Sông Amazon chảy qua hầu hết những rừng mưa nhiệt đới nên lưu lượng rất lớn, đứng đầu thế giới. Lưu lượng trung bình ở cửa sông hàng năm là 120.000 m3/giây, đến mùa lũ có thể lên đến 200.000 m3/giây. Amazon cung cấp khoảng 20% lượng ngọt trên thế giới đổ vào đại dương.
11 triệu năm tuổi
Sông Amazon được Francisco De Orellan phát hiện năm 1542, ban đầu nó được đặt tên là Riomar. Một nghiên cứu của các nhà khoa học Đại học Liverpool Anh, Đại học Amsterdam Hà Lan và công ty dầu mỏ quốc gia Brazil Petrobras chỉ ra rằng sông Amazon đã 11 triệu năm tuổi, và nó có hình dạng như hiện nay từ 2,4 triệu năm trước. Họ đưa ra kết luận này nhờ nghiên cứu những mẫu trầm tích từ hai lỗ khoan ở cửa sông Amazon. Tuy thế, độ tuổi chính xác của sông Amazon vẫn là một bí ẩn. Các nhà nghiên cứu không thể xâm nhập vào Amazon Fan – một cột trầm tích dày tới 10 km ở con sông này, thay vào đó Công ty Petrobras đã quyết định khoan hai lỗ ở cửa sông để lấy trầm tích phục vụ cho nghiên cứu.
Sóng thủy triều dài nhất
Cùng sự tác động của sức hút Mặt trăng và địa thế đặc biệt, cửa sông Amazon hùng vĩ là nơi thu hút rất nhiều người đam mê bộ môn lướt sóng khi “sở hữu” những con sóng thủy triều dài nhất thế giới. Hiện tượng thiên nhiên kỳ thú này được gọi là Pororoca, xuất phát từ ngôn ngữ bản địa Tupi, có nghĩa là tiếng động lớn phá hoại. Tên gọi này bắt nguồn từ việc người ta có thể nghe thấy tiếng sóng 30 phút trước khi thấy nó, và nó có sức mạnh có thể phá hủy bất cứ điều gì, kể cả cây cối, nhà cửa và tất cả các loại động vật.
Thông thường, sóng thủy triều trên sông Amazon có chiều cao từ 1 – 2 m, tuy nhiên, vào những ngày đỉnh điểm, nó có thể cao đến 5 m. Đây là một cơ hội thú vị cho những động viên lướt sóng ưa mạo hiểm thử thách bản thân. Vì thế, lướt ván đã trở thành một hoạt động được tổ chức hàng năm tại đây kể từ năm 1999. Hiện, kỷ lục lướt sóng Pororoca đã được thiết lập bởi Picuruta Salazar, một tay lướt sóng người Brazil, với 37 phút và dài 12,5 km.
>> Lưu vực sông Amazon và lòng sông nơi đây có nhiều loài động vật nguy hiểm bậc nhất thế giới (như cá sấu đen, lươn điện, cá ma cà rồng, cá mập bò…).
