Sắt là gì? Vai trò và ứng dụng của kim loại sắt | Inox Đại Dương
Sắt là một trong những kim loại phổ biến nhất trên Thế giới. Công dụng của sắt mang lại không chỉ hữu ích cho ngành công nghiệp luyện kim và sản xuất mà còn là thành phần không thể thiếu của cơ thế. Để hiểu rõ hơn hãy cùng Đại Dương tìm hiểu “Sắt là gì ? Vai trò ứng dụng của sắt ngay dưới đây nhé!
Sắt là gì?
Sắt là kim loại có nhiều trong lớp vỏ và lõi Trái Đất. Kim loại sắt thường được tìm thấy trong các quặng sắt Magnetite hay Hematit và bằng phương pháp khử hóa học để tách được sắt ra khỏi các tạp chất.
Sắt và hợp kim từ sắt chiếm đến 95% tổng khối lượng sử dụng trong ngành sản xuất. Từ sắt nguyên chất, ngành luyện kim chế tạo ra nhiều hợp kim từ nó như gang, thép đen, thép cacbon, thép không gỉ, sắt non… mang những ưu điểm cơ – lý phù hợp và chi phí giá thành cũng cạnh tranh nên các hợp kim này được ứng dụng rất phổ biến trong nhiều lĩnh vực.
Sắt cũng là thành phần quan trọng cấu thành cơ thể sống. Nếu thiếu sắt, con người dễ gặp phải những chứng bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng sức khỏe và đời sống.
Cấu tạo và tính chất của kim loại sắt là gì ?
Một số thông tin cơ bản về kim loại sắt – tính chất vật lý của sắt
Nguyên tố hóa học
Fe
Số nguyên tử
26
Nhiệt độ nóng chảy
1538oC
Khối lượng nguyên tử
55,845
Tính dẫn nhiệt
Có
Tính dẫn điện
Có
Từ tính
Có
Kim loại sắt có bản chất rắn, màu trắng xám, có tính dẻo nên dễ rèn và linh hoạt trong gia công. Vì sắt có từ tính nên có thể hút được nam châm.
Tính chất hóa học
Nguyên tố sắt có thể tác dụng với phi kim (O2, Cl, S…), axit (HCl, H2SO4 (loãng), HNO3…), nước và muối.
Khi tác dụng với phi kim, phản ứng tạo ra sắt oxit hoặc sắt clorua, sắt sunfua tùy thuộc vào gốc phi kim mà nó phản ứng. Vd: Fe3O4
Khi tác dụng với axit:
-
Axit loãng: Khi sắt tác dụng với axit loãng, có thể tạo ra khí Hydro và Fe hóa trị 2
-
Axit đặc: Khi sắt tác dụng với axit đặc, có thể tạo ra sắt oxit và nước
Khi tác dụng với nước và tác động của nhiệt độ là cần thiết. Khi nhiệt độ dưới 5700oC, phản ứng sẽ tạo ra Fe3O4 và khí Hydro. Còn khi nhiệt độ cao hơn 5700oC, phản ứng tạo ra FeO và khí Hydro.
Khi tác dụng với muối: Fe đẩy kim loại trong dung dịch muối đồng thời tạo ra dung dịch muối mới.
Mời xem thêm: Crom là gì? kim loại cứng nhất thế giới này có gì HOT
Phân biệt kim loại sắt và thép
Nhiều người vẫn thường nhầm lẫn giữa sắt và thép, cho rằng chúng giống nhau. Tuy nhiên, kim loại sắt được hiểu là sắt nguyên chất, còn thép là hợp kim, có thành phần chủ yếu là sắt và một số nguyên tố khác.
Có thể phân biệt sắt và thép bởi cấu tạo và đặc điểm, tính chất qua bảng sau:
Sắt
Thép
Bản chất
Kim loại
Hợp kim
Cấu tạo
Nguyên chất, được tách ra khỏi quặng sắt bằng phương pháp khử
Thành phần gồm sắt, cacbon, silic, mangan…
Nhiệt độ nóng chảy
1538oC
1370oC
Màu sắc
Trắng xám
Bạc (Màu sắc có thể ảnh hưởng bởi những loại hợp kim khác nhau)
Ứng dụng
Vi chất bổ sung cho cơ thể
Tạo ra nhiều loại hợp kim
Là một trong những hợp kim của sắt, ứng dụng đa dạng trong hầu hết các lĩnh vực của cuộc sống.
Khả năng tái chế
Có thể tái chế
Có thể tái chế
Khả năng chống ăn mòn
Dễ ăn mòn, gỉ sét
Bị ăn mòn nhưng ít hơn sắt. Riêng thép không gỉ, khả năng chống ăn mòn vượt trội hơn hẳn những hợp kim khác.
Vai trò của sắt trong cuộc sống là gì ?
Sắt có vai trò quan trọng trong cuộc sống, vừa là yếu tố thiết yếu hình thành và duy trì sự sống cơ thể con người vừa là nguyên vật liệu phổ biến của nhiều sản phẩm.
Sắt có tác dụng gì đối với sức khỏe con người
-
Trong cơ thể người, sắt là nguyên tố vi lượng, chiếm tỉ lệ chỉ 0,004% trong nhiều loại tế bào nhưng lại vô cùng quan trọng, tham gia vào quá trình tạo ra sắc tố, vận chuyển khí oxy, giúp tế bào hô hấp được ổn định và hiệu quả. 2/3 lượng sắt có trong hồng cầu, 1/3 còn lại có trong gan, thận và các cơ quan khác.
-
Đối với phụ nữ có thai – vốn là đối tượng dễ thiếu sắt. Việc bổ sung đầy đủ sắt không chỉ giúp thai phụ khỏe mạnh mà còn tránh tình trạng nguy hiểm vì mất máu trong quá trình sinh nở.
-
Đối với trẻ em, đủ sắt giúp cơ thể, trí não phát triển tốt, tập trung hơn trong học tập. Cơ thể hấp thu được nhiều dưỡng chất khác nên không bị thấp, còi, suy dinh dưỡng.
-
Ngoài ra, sắt còn góp phần tạo ra enzym quan trọng của hệ miễn dịch cơ thể.
Sắt có tác dụng gì đối với ngành công nghiệp
Từ nguyên tố sắt, các nhà luyện kim tạo ra nhiều hợp kim khác hữu ích và phù hợp với nhu cầu của hầu hết các ngành công nghiệp nhẹ đến công nghiệp nặng. Hợp kim là vật liệu gia tăng ưu điểm hơn và hạn chế những khuyết điểm của sắt nguyên chất. Những hợp kim phổ biến của sắt:
-
Thép: Thành phần hợp kim gồm sắt, cacbon (0,01 – 2%), silic, mangan… Có 2 loại thép là thép thường và thép đặc biệt. Thép đặc biệt được thêm 1 số thành tố như Crom, Niken… và thường được ứng dụng trong những sản phẩm quan trọng.
- Thép không gỉ: Là hợp kim của sắt với crom, tỉ lệ crom từ 10.5%. Đây là hợp kim mang ưu điểm vượt trội về khả năng chống ăn mòn vượt xa sắt và các hợp kim khác của nó.
Là hợp kim của sắt với crom, tỉ lệ crom từ 10.5%. Đây là hợp kim mang ưu điểm vượt trội về khả năng chống ăn mòn vượt xa sắt và các hợp kim khác của nó.
-
Gang: Gồm có gang trắng và gang xám. Thành phần của gang gồm sắt và cacbon. Ngoài ra còn chứa silic. Tỉ lệ cacbon và silic ít sẽ cho ra gang trắng với tính chất cứng, giòn trong khi tỉ lệ cacbon và silic cao sẽ tạo ra gang xám, có tính mềm dẻo hơn.
Với tỉ lệ các nguyên tố khác nhau, sắt tạo ra những hợp kim đa dạng, đóng vai trò quan trọng và mang đến tính ứng dụng cực kỳ cao trong các ngành công nghiệp, đặc biệt là ngành cơ khí sản xuất.
Ứng dụng của kim loại sắt là gì ?
Sắt và các hợp kim của nó hiện diện ở khắp mọi nơi, mọi lĩnh vực đời sống từ đồ dùng hằng ngày đến công việc và sản xuất.
Những ngành ứng dụng sắt phổ biến:
-
Đồ dùng gia dụng: Bàn ghế, kệ sắt, móc treo, bồn rửa, thùng rác, máy móc thiết bị gia đình như máy giặt, máy xay, máy cắt…
-
Đồ dùng nội – ngoại thất: Cầu thang, cửa, cổng sắt, phụ kiện cửa, lan can, hàng rào, chân trụ đèn, tủ, kệ, tượng nghệ thuật, chao đèn…
-
Giao thông vận tải: Các loại cầu đường (cầu vượt, cầu đi bộ, cầu vượt sông), đường sắt (đường ray xe lửa), cột đèn đường, khung sườn các phương tiện giao thông (tàu hỏa, xe ô tô, xe máy…)
-
Ngành xây dựng: Giàn giáo, chốt, trụ vững, khung cốt thép, lưới an toàn, thanh la, thanh V…
-
Ngành cơ khí: Bộ phận máy móc, thiết bị, phụ kiện cơ khí, bát, bản lề. Ngoài ra còn là nguyên vật liệu chủ chốt trong gia công cơ khí những sản phẩm chủ lực, theo kỹ thuật và yêu cầu từ nhiều đối tượng khách hàng.
-
Ngành y: Vi chất sắt bổ sung cho cơ thể. Ngoài ra, còn là nguyên liệu làm giường, tủ y tế, cây treo truyền dịch, xe đẩy, xe lăn…
Bài viết liên quan: Tuyệt chiêu tẩy rỉ sét trên kim loại là gì ?
Ban biên tập: Đại Dương
5
/
5
(
1
vote
)