Phương pháp điều tra trong nghiên cứu khoa học giáo dục – Tài liệu, ebook – Kiến Thức Cho Người lao Động Việt Nam
1. Một số điểm cơ bản về phương pháp điều tra : Điều tra trong nghiên cứu khoa học là dùng một mạng lưới hệ thống câu hỏi theo những nội dung xác lập nhằm mục đích tích lũy những thông tin khách quan nói lên nhận thức và thái độ của người được điều tra ( hoàn toàn có thể là cán bộ quản trị, giáo viên, học viên, cha mẹ học viên. ) Phương pháp này có 2 hình thức cơ bản : + Phương pháp phỏng vấn : là phương pháp dùng một mạng lưới hệ thống câu hỏi miệng để người được phỏng vấn vấn đáp bằng miệng nhằm mục đích thu được những thông tin nói lên nhận thức hoặc thái độ của cá thể họ so với một sự kiện hoặc yếu tố được hỏi. Đây là hình thức điều tra cá thể – cá thể, thường được sử dụng trong quy trình tiến độ đầu khi mới làm quen với khách thể. Khi đó người điều tra phỏng vấn một vài cá thể đa phần để thăm dò, phát hiện yếu tố, chuẩn bị sẵn sàng cho mạng lưới hệ thống câu hỏi trong phiếu điều tra. Phương pháp này có thuận tiện là dễ triển khai, mất ít thời hạn và trực tiếp cho ngay thông tin cần biết. Tuy nhiên phương pháp này chỉ hoàn toàn có thể thực thi được với 1 số ít ít cá thể cho nên vì thế thông tin thu được không mang tính khái quát. Nếu phỏng vấn nhiều người thì mất rất nhiều thời hạn, mặt khác những thông tin thu được cũng khó thống kê, giải quyết và xử lý. + Phương pháp điều tra bằng an-két : Là phương pháp dùng một mạng lưới hệ thống câu hỏi được chuẩn bị sẵn sàng sẵn trên giấy theo những nội dung xác lập, người được hỏi sẽ vấn đáp bằng cách viết trong một thời hạn nhất định. Phương pháp này được cho phép điều tra, thăm dò ý kiến hàng loạt nhiều người, có khi cả hàng người nên thường được sử dụng trong những cuộc điều tra xã hội học, trong nghiên cứu khoa học giáo dục. Cần chú ý quan tâm là cả phương pháp phỏng vấn và điều tra bằng an-két đều chỉ cho những thông tin về nhận thức, thái độ của đối tượng người dùng chứ chưa cho biết hành vi của họ. Vì thế chúng phải được phối hợp với những phương pháp nghiên cứu khác như quan sát, nghiên cứu mẫu sản phẩm hoạt động giải trí để có được thông tin khá đầy đủ về đối tượng người dùng. Ngòai hai hình thức cơ bản trên, lúc bấy giờ với sự tăng trưởng của công nghệ thông tin, phương pháp điều tra còn hoàn toàn có thể thực thi trên mạng internet. Điểm mạnh của hình thức này là hoàn toàn có thể thu được một số lượng rất lớn quan điểm vấn đáp. Tuy nhiên, người nghiên cứu không hề dữ thế chủ động nắm chắc đối tượng người dùng vấn đáp phỏng vấn có đúng nhu yếu của đề tài hay không cũng như tính xác nhận của những quan điểm vấn đáp ( hoàn toàn có thể có phần “ ảo ” trong số những quan điểm thu được ) .
15 trang
| Chia sẻ : tlsuongmuoi
| Lượt xem: 28520
Xem thêm: Nghiên cứu quốc tế
| Lượt tải: 20
Bạn đang xem nội dung tài liệu Phương pháp điều tra trong nghiên cứu khoa học giáo dục, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRA TRONG NCKH GIÁO DỤC Phạm Phúc Tuy Khoa CBQL và Nghiệp vụ Trường CĐSP Tỉnh Bình Dương 1. Một số điểm cơ bản về phương pháp điều tra : Điều tra trong nghiên cứu khoa học là dùng một mạng lưới hệ thống câu hỏi theo những nội dung xác lập nhằm mục đích tích lũy những thông tin khách quan nói lên nhận thức và thái độ của người được điều tra ( hoàn toàn có thể là cán bộ quản trị, giáo viên, học viên, cha mẹ học viên …. ) Phương pháp này có 2 hình thức cơ bản : + Phương pháp phỏng vấn : là phương pháp dùng một mạng lưới hệ thống câu hỏi miệng để người được phỏng vấn vấn đáp bằng miệng nhằm mục đích thu được những thông tin nói lên nhận thức hoặc thái độ của cá thể họ so với một sự kiện hoặc yếu tố được hỏi. Đây là hình thức điều tra cá thể – cá thể, thường được sử dụng trong quá trình đầu khi mới làm quen với khách thể. Khi đó người điều tra phỏng vấn một vài cá thể hầu hết để thăm dò, phát hiện yếu tố, sẵn sàng chuẩn bị cho mạng lưới hệ thống câu hỏi trong phiếu điều tra. Phương pháp này có thuận tiện là dễ triển khai, mất ít thời hạn và trực tiếp cho ngay thông tin cần biết. Tuy nhiên phương pháp này chỉ hoàn toàn có thể thực thi được với 1 số ít ít cá thể do đó thông tin thu được không mang tính khái quát. Nếu phỏng vấn nhiều người thì mất rất nhiều thời hạn, mặt khác những thông tin thu được cũng khó thống kê, giải quyết và xử lý. + Phương pháp điều tra bằng an-két : Là phương pháp dùng một mạng lưới hệ thống câu hỏi được sẵn sàng chuẩn bị sẵn trên giấy theo những nội dung xác lập, người được hỏi sẽ vấn đáp bằng cách viết trong một thời hạn nhất định. Phương pháp này được cho phép điều tra, thăm dò ý kiến hàng loạt nhiều người, có khi cả hàng người nên thường được sử dụng trong những cuộc điều tra xã hội học, trong nghiên cứu khoa học giáo dục …. Cần chú ý quan tâm là cả phương pháp phỏng vấn và điều tra bằng an-két đều chỉ cho những thông tin về nhận thức, thái độ của đối tượng người dùng chứ chưa cho biết hành vi của họ. Vì thế chúng phải được phối hợp với những phương pháp nghiên cứu khác như quan sát, nghiên cứu loại sản phẩm hoạt động giải trí … để có được thông tin không thiếu về đối tượng người dùng. Ngòai hai hình thức cơ bản trên, lúc bấy giờ với sự tăng trưởng của công nghệ thông tin, phương pháp điều tra còn hoàn toàn có thể triển khai trên mạng internet. Điểm mạnh của hình thức này là hoàn toàn có thể thu được một số lượng rất lớn quan điểm vấn đáp. Tuy nhiên, người nghiên cứu không hề dữ thế chủ động nắm chắc đối tượng người dùng vấn đáp phỏng vấn có đúng nhu yếu của đề tài hay không cũng như tính xác nhận của những quan điểm vấn đáp ( hoàn toàn có thể có phần “ ảo ” trong số những quan điểm thu được ). Trong khuôn khổ của bài này, tôi chỉ trình diễn cụ thể về phương điều tra bằng an-ket. 2. Hình thức câu hỏi trong điều tra bằng an-két : Điều tra bằng an-két là một phương pháp được sử dụng phổ cập trong điều tra xã hội học và nghiên cứu khoa học giáo dục. An-két ( có nhiều cách gọi khác nhau : phiếu hỏi, phiếu phỏng vấn, phiếu trưng cầu quan điểm, phiếu điều tra ) là công cụ hầu hết của phương pháp này. Hiệu quả của phương pháp phụ thuộc vào rất lớn vào việc phong cách thiết kế một bản an-két chuẩn có năng lực đem lại cho người nghiên cứu những thông tin khá đầy đủ, đúng chuẩn về đối tượng người tiêu dùng nghiên cứu. Mặt khác, một an-két được phong cách thiết kế chuẩn sẽ giúp cho việc tổng hợp, thống kê, giải quyết và xử lý những thông tin tích lũy được thuận tiện, thuận tiện. Có 3 lọai an-két : an-két đóng, an-két mở và an-két tích hợp 2 hình thức đóng và mở. 2.1 An-ket đóng là hình thức người điều tra đưa ra câu hỏi cùng với nó là những giải pháp vấn đáp, theo đó người vấn đáp chọn một hoặc nhiều giải pháp vấn đáp tương thích với quan điểm của mình ( việc được chọn một hay nhiều giải pháp vấn đáp tùy vào nội dung, nhu yếu của từng câu hỏi đơn cử ) Trong an-két đóng hoàn toàn có thể sử dụng những loại câu hỏi sau đây : a / Lọai câu hỏi được lập theo thang định danh : Trong những câu hỏi này người vấn đáp chỉ được chọn 1 hoặc được chọn nhiều giải pháp vấn đáp tương thích với quan điểm của mình. Ví dụ 1 : Theo anh ( chị ) việc thực thi chương trình môn học HĐGDNGLL cần phải ( ghi lại X vào ô tương ứng giải pháp được chọn ) : º Nhất thiết theo đúng qui định của Bộ GD-ĐT º Nên vận dụng cho tương thích hòan cảnh của địa phương, của trường Ví dụ 2 : Những khó khăn vất vả hầu hết khi tiến hành triển khai chương trình môn học HĐGDNGLL ở trường của anh ( chị ) là : º Không có thời hạn để xếp TKB º CSVC hạn chế º Kinh phí hạn hẹp º Năng lực tổ chức triển khai họat động của GVCN còn hạn chế º HS không hứng thú họat động ( Trong câu hỏi ở ví dụ 2 người vấn đáp hoàn toàn có thể lựa chọn một hoặc nhiều giải pháp tương thích với quan điểm của mình ) b / Lọai câu hỏi được lập theo thang thứ tự : Ví dụ 1 : Theo anh ( chị ) việc tổ chức triển khai lớp tập huấn này là : º Rất có lợi º Tương đối có lợi º Hơi có lợi º Không có lợi º Hòan tòan không có lợi Nếu trong câu hỏi có nhiều ý đều nhu yếu nhìn nhận theo cùng một thang thứ tự nào đó, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể phong cách thiết kế câu hỏi như trong ví dụ 2 dưới đây. Ví dụ 2 : Để triển khai thực thi tốt chương trình môn học HĐGDNGLL, theo anh ( chị ) những yếu tố sau đây có tầm quan trọng như thế nào ? ( Bằng cách ghi lại X vào cột mức độ quan trọng tương ứng với từng yếu tố ) YẾU TỐ MỨC ĐỘ QUAN TRỌNG Rất quan trọng Khá quan trọng Quan trọng Ít quan trọng Không quan trọng 1. Sự chỉ huy quyết tâm của hiệu trưởng 2. Phối hợp ngặt nghèo với họat động Đội 3. CSVC rất đầy đủ 4. GVCN nhiệt tình, nghĩa vụ và trách nhiệm cao 5. Bồi dưỡng tự quản cho HS 6. Chọn ND, hình thức hợp đồng tương thích Ví dụ 3 : Trong những lọai họat động sau đây, em hãy xếp thứ bậc từ thích nhất đến không thích ( 1 : thích nhất … 6 : không thích nhất ) bằng cách ghi chữ số chỉ thứ bậc vaò ô tương ứng với từng họat động. º Nghi thức Đội º Sinh họat chủ đề º Làm kế họach nhỏ º Cắm trại º Phụ trách sao nhi đồng º Công tác Trần Quốc Tỏan c / Lọai câu hỏi được lập theo thang khỏang cách : Ví dụ : Theo anh ( chị ), tầm quan trọng của những yếu tố sau đây như thế não so với nhà quản trị giáo dục ? ( 1 = không quan trọng, 7 = rất quan trọng ). Đối với mỗi yếu tố, anh ( chị ) khoanh tròn chữ số biểu lộ mức độ tầm quan trọng của yếu tố đó theo quan điểm của mình. 1. Am hiểu nghành nghề dịch vụ mình đang quản trị 1 2 3 4 5 6 7 2. Có trình độ học vấn cao 1 2 3 4 5 6 7 3. Có năng lượng quản trị, quản lý 1 2 3 4 5 6 7 4. Đạo đức gương mẫu 1 2 3 4 5 6 7 5. Được mọi người tôn trọng 1 2 3 4 5 6 7 6. Có sức khỏe thể chất tốt 1 2 3 4 5 6 7 d / Lọai câu hỏi được lập theo thang Likert : Loại câu hỏi này nhu yếu người vấn đáp phải xác lập rõ thái độ đồng ý chấp thuận hoặc không chấp thuận đồng ý về yếu tố được hỏi ở những mức độ khác nhau ( thường có 5 mức độ : trọn vẹn chấp thuận đồng ý, chấp thuận đồng ý, phân vân, không đồng ý chấp thuận, trọn vẹn không chấp thuận đồng ý ) Ví dụ : Nếu được tự do chọn nới công tác làm việc, anh ( chị ) chỉ chọn ở thành phố ? º Hòan tòan đồng ý chấp thuận º Đồng ý º Phân vân º Không chấp thuận đồng ý º Hòan tòan không đồng ý chấp thuận e / Lọai câu hỏi theo kiểu vi phân ngữ nghĩa : Đây là loại câu hỏi trong đó hoàn toàn có thể có nhiều ý, mỗi ý nêu 2 cực vấn đáp đối nhau, nhu yếu người vấn đáp chọn 1 trong 2 cực đó. Ví dụ : Theo anh ( chị ), nội dung đợt tập huấn này là : º Dễ – Khó º º Phù hợp – Không tương thích º º Hay – Không hay º º Có ích – Không có ích º f / Lọai câu hỏi xử lý một trường hợp giả định : Ví dụ : Để lập kế họach năm học, có bạn đã thực thi những việc làm sau đây : ( 1 ). Dự thảo kế họach ( 2 ). Xin quan điểm tư vấn của Hội đồng nhà trường ( 3 ). Thu thập thông tin thực tiễn ( 4 ). Triển khai không cho kế họach ( 5 ). Nghiên cứu văn bản chỉ huy của cấp trên Theo anh ( chị ), những việc làm đó phải được thực hiên theo trình tự nào ? Trả lời : … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …. 2.1 An-ket mở : a / Là lọai câu hỏi trong đó chỉ nêu câu hỏi, không có những giải pháp vấn đáp có sẵn như trong an-két đóng, người được hỏi phải tự vấn đáp bằng ngôn từ của mình. Ví dụ : Những khó khăn vất vả đa phần khi tiến hành triển khai chương trình môn học HĐGDNGLL ở trường của anh ( chị ) là gì ? Trả lời : … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …. … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … .. … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … b / Lọai câu hỏi xử lý trường hợp : Ví dụ : Anh ( chị ) sẽ triển khai những việc làm gì để lập một kế họach năm học của trường mình quản trị ? Trả lời : … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …. … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … .. … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …. c / Câu hỏi bộc lộ qua hình tượng ngôn từ ( thường được sử dụng trong nghiên cứu về tâm ý ) : Ví dụ 1 : Em hãy vẽ một bức tranh về mái ấm gia đình niềm hạnh phúc và 1 bức tranh về mái ấm gia đình không niềm hạnh phúc. Ví dụ 2 : Em hãy xem bức tranh và cho biết cảm nghĩ của mình về bức tranh đó. Ví dụ 3 : Hãy viết một đọan văn ngắn về mái ấm gia đình niềm hạnh phúc. 2.3 An-ket đóng và mở : Ví dụ : Những khó khăn vất vả hầu hết khi tiến hành triển khai chương trình môn học Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường của anh ( chị ) là : º Không có thời hạn để xếp thời khóa biểu º Cơ sở vật chất hạn chế º Kinh phí hạn hẹp º Năng lực tổ chức triển khai họat động của GV chủ nhiệm còn hạn chế º HS không hứng thú họat động Những khó khăn vất vả khác : … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … .. Chú ý : Những thuận tiện và khó khăn vất vả khi sử dụng loại an-két đóng và an-két mở + An-két đóng : Dễ thống kê, tổng hợp tác dụng điều tra do người vấn đáp chỉ lựa chọn trong số những giải pháp vấn đáp đã được phong cách thiết kế sẵn. Tuy nhiên, thông tin thu được về một yếu tố hoàn toàn có thể không không thiếu nếu người nghiên cứu không đưa ra được tổng thể những giải pháp vấn đáp hoàn toàn có thể có được về yếu tố đó ( bỏ sót giải pháp vấn đáp ) + An-két mở : Trong lọai này người vấn đáp hòan tòan không bị ràng buộc bởi những giải pháp vấn đáp được phong cách thiết kế trước. Nhưng cũng chính cho nên vì thế việc tổng hợp những quan điểm vấn đáp sẽ gặp nhiều khó khăn vất vả, những quan điểm vấn đáp hoàn toàn có thể tản mạn, không phản ánh thực chất yếu tố do sự khác nhau trong nhận thức của những người vấn đáp khác nhau. Từ đó người nghiên cứu gặp khó khăn vất vả trong việc rút ra những Tóm lại thiết yếu. Để khắc phục những khó khăn vất vả trên, trong nhiều trường hợp người nghiên cứu sử dụng lọai câu hỏi hỗn hợp an-két đóng và an-két mở. Trong lọai câu hỏi này người vấn đáp hoàn toàn có thể bổ trợ những giải pháp vấn đáp mà người nghiên cứu chưa đưa ra. Tuy nhiên, điều quan trọng vẫn là người nghiên cứu phải xem xét kỹ lưỡng để đưa ra khá đầy đủ những giải pháp vấn đáp hoàn toàn có thể có được đối từng với câu hỏi. 3. Kỹ thuật phong cách thiết kế phiếu phỏng vấn ( an-két ) : 3.1 An-két chưa chuẩn hoá và An-két chuẩn hoá : + An-két chưa chuẩn hóa : Là an-két dùng nhiều câu hỏi tự do, không ngặt nghèo về mặt thời hạn, về nội dung vấn đáp, về trình tự thắc mắc, trình tự những ý vấn đáp trong từng câu hỏi. Lọai này được dùng thử nghiệm trong giai đọan đầu với số lượng đối tượng người tiêu dùng điều tra hạn chế nhằm mục đích mục tiêu thăm dò, sẵn sàng chuẩn bị cho việc phong cách thiết kế an-két chuẩn hóa + An-két chuẩn hóa : Được sử dụng trong khi triển khai điều tra chính thức, trong đó phải hình thành một mạng lưới hệ thống câu hỏi khá đầy đủ và đúng mực về nội dung cần điều tra với trình tự ngặt nghèo, logic ; thời hạn triển khai được pháp luật rõ ràng, hài hòa và hợp lý bảo vệ những quy tắc cơ bản của một bản an-két. 3.2 Các quy tắc lập câu hỏi an-két : + Phải xác lập trình tự logic về nội dung của mạng lưới hệ thống câu hỏi ( xác lập những nội dung cần tìm hiểu và khám phá, số câu hỏi, trình tự logic của những câu hỏi ) + Từng câu hỏi phải được sọan một cách ngắn gọn, rõ ý, mỗi câu chỉ nên hỏi về một ý. + Trong câu hỏi nên dùng tiếng phổ thông, không được dùng tiếng địa phương, tiếng lóng hoặc tiếng nước ngòai gây khó hiểu cho người vấn đáp. + Khi đặt câu hỏi phải đưa ra không thiếu những giải pháp vấn đáp hoàn toàn có thể có được so với câu hỏi đó. Muốn vậy người nghiên cứu phải nắm vững kim chỉ nan của yếu tố và phải có bước triển khai điều tra thử để địa thế căn cứ vào đó mà hiệu chỉnh phiếu điều tra cho tương thích. + Không dùng lọai câu hỏi có đặc thù dồn ép hoặc lục vấn người vấn đáp. + Phải hướng dẫn phương pháp vấn đáp thắc mắc một cách ngắn gọn, dễ hiểu. 3.3 Các giai đọan thực thi điều tra bằng an-két : + Làm quen với khách thể + Xác định rõ nội dung, trình tự của mạng lưới hệ thống câu hỏi cần điều tra. + Sọan thử mạng lưới hệ thống câu hỏi tiên phong, lựa chọn hình thức thắc mắc tương thích từng câu hỏi. + Tiến hành điều tra thử bằng mạng lưới hệ thống câu hỏi tiên phong ở một số ít khách thể. + Điều chỉnh mạng lưới hệ thống câu hỏi sau khi điều tra thử ( hoàn toàn có thể nhờ những chuyên viên góp quan điểm, bổ trợ cho hòan chỉnh ) + Xây dựng phiếu điều tra với mạng lưới hệ thống câu hỏi chính thức ( xem phụ lục ) + Tiến hành điều tra chính thức. 4. Một số yếu tố khác cần chú ý quan tâm trong phương pháp điều tra : 4.1 Những nhu yếu so với người thực thi điều tra : + Có hiểu biết thâm thúy về yếu tố nghiên cứu ( phải nắm vững lý luận về yếu tố được nghiên cứu ) + Có hiểu biết về khách thể nghiên cứu + Có kỹ thuật sọan thảo an-két + Có kiến thức và kỹ năng xác lập thang bậc của thông số kỹ thuật cần đo, phong cách thiết kế bảng thống kê, tính tóan xử lý số liệu. + Có kỹ năng và kiến thức thực thi điều tra bảo vệ tính khách quan, tính tự nhiên. 4.2 Nguyên nhân của những lỗi trong điều tra bằng an-két : 4.2.1 Lỗi do người nghiên cứu : + Chủ yếu do việc sọan câu hỏi : số câu quá ít, quá khó, câu hỏi chưa chuẩn ( không rõ ràng, một câu có nhiều ý hoặc vấn đáp thế nào cũng được ), xác lập mức độ những thông số kỹ thuật đo chưa chuẩn. + Do triển khai điều tra không tuân thủ lao lý, thể thức ( không bảo vệ tính khách quan, mớm ý, nỗ lực hướng tâm lý của người được điều tra theo ý mình, người được hỏi phải vấn đáp trong điều kiện kèm theo thúc ép về thời hạn … ) 4.2.2 Lỗi do người được điều tra : + Tâm thế bị điều tra, quá lo ngại + Trình độ thấp hoặc không hiểu được hoặc hiểu không đúng mực về yếu tố cần vấn đáp. + Thời điểm điều tra không thuận tiện + Ý thức : không ủng hộ người điều tra nên chỉ vấn đáp qua loa cho xong việc. 4.2.3 Một số quan tâm khác : a / Để tăng hiệu suất cao của việc điều tra về một yếu tố nghiên cứu, cần xem xét và so sánh quan điểm của những đối tượng người tiêu dùng khác nhau về yếu tố đó. Ví dụ : Để nhìn nhận năng lực tự quản của HS, hoàn toàn có thể phong cách thiết kế 3 phiếu hỏi : – Phiếu 1 dành cho HS để khám phá HS tự nhìn nhận như thế nào về khẳ năng tự quản của mình – Phiếu 2 dành cho những CBQL nhà trường, tổng đảm nhiệm : CBQL nhà trường vàTổng đảm nhiệm nhìn nhận năng lực tự quản của HS – Phiếu 3 dành cho những GVCN : GVCN nhìn nhận năng lực tự quản của HS Điều cần quan tâm là quan điểm của 3 lọai đối tượng người dùng điều tra trên đều phải dựa trên cùng một thang đo. b / Phương pháp điều tra chỉ phát huy tính năng khi được phối hợp tốt với những phương pháp nghiên cứu khác như phương pháp quan sát, phương pháp nghiên cứu mẫu sản phẩm họat động …. 5. Phương pháp trình diễn bảng thống kê và xử lý số liệu : Trong nghiên cứu khoa học, sau khi đã tích lũy được những số liệu điều tra thì yếu tố rất quan trọng là phải trình diễn, giải quyết và xử lý những số liệu đó như thế nào để khai thác có hiệu suất cao những số liệu thực tiễn đó, rút ra được những nhận xét Kết luận khoa học, khách quan so với những yếu tố cần nghiên cứu, khảo sát. Hiện nay có những ứng dụng xử lý số liệu thống kê như SPSS.Phần mềm này giúp nhà nghiên cứu giải quyết và xử lý nhanh, đúng mực những số liệu thu được từ những cuộc điều tra xã hội học. Tuy nhiên so với những người chưa có điều kiện kèm theo tiếp cận ứng dụng này, không chỉ có vậy trong khoanh vùng phạm vi một đề tài nhỏ, số liệu điều tra không nhiều thì tất cả chúng ta hoàn toàn có thể vận dụng những phương pháp tương đối đơn thuần. Trong khoanh vùng phạm vi bài này tôi chỉ xin trình làng một vài cách lập bảng thống kê, giải quyết và xử lý đơn thuần để những đồng nghiệp hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm. Những phương pháp phức tạp khác ( biểu đồ, phép thử trong thực nghiệm … ) tôi không trình diễn ở đây. 5.1 Phương pháp tính tỉ lệ % : Đây là phương pháp đơn thuần nhất, thường vận dụng cho những câu hỏi được sọan theo thang định danh Ví dụ : Với câu hỏi : Những khó khăn vất vả đa phần khi tiến hành triển khai chương trình môn học HĐGDNGLL ở trường của anh ( chị ) là : º Không có thời hạn để xếp TKB º CSVC hạn chế º Kinh phí hạn hẹp º Năng lực tổ chức triển khai họat động của GVCN còn hạn chế º HS không hứng thú họat động Chúng ta hoàn toàn có thể lập bảng thống kê những số liệu thu được và tính tỷ suất % của mỗi khó khăn vất vả được chọn trong tổng số những người vấn đáp câu hỏi trên : Bảng 1 : NHỮNG KHÓ KHĂN TRONG VIỆC THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH HĐGDNGLL TS người vấn đáp : 200 KHÓ KHĂN tiến sỹ quan điểm Tỉ lệ % 1. Không có thời hạn để xếp TKB 2. CSVC hạn chế 3. Kinh phí hạn hẹp 4. Năng lực tổ chức triển khai họat động của GVCN còn hạn chế 5. HS không hứng thú họat động 126 140 144 48 72 63 % 70 % 72 % 24 % 36 % Từ đó tất cả chúng ta hoàn toàn có thể xếp thứ tự những khó khăn vất vả được chọn theo tỷ suất % giảm dần và lý giải yếu tố theo hiệu quả đã tích lũy được. Phương pháp tính điểm trung bình, xếp thứ bậc : Phương pháp này vận dụng có hiệu suất cao để giải quyết và xử lý những thông tin thu được từ những câu hỏi được sọan thảo theo thang thứ tự, thang khỏang cách hoặc thang Likert. Việc cho điểm và tính điểm trung bình ( giá trị trung bình ) của từng yếu tố được xem xét giúp người nghiên cứu xác lập mức độ giá trị, xếp hạng những yếu tố và từ đó hoàn toàn có thể rút ra những Tóm lại, nhận xét khách quan, khoa học. Ví dụ 1 : Với câu hỏi : Để triển khai thực thi tốt chương trình môn học HĐGDNGLL, theo anh ( chị ) những yếu tố sau đây có tầm quan trọng như thế nào ? ( Đánh dấu X vào cột mức độ quan trọng tương ứng với từng yếu tố ) YẾU TỐ MỨC ĐỘ QUAN TRỌNG Rất quan trọng Khá quan trọng Quan trọng Ít quan trọng Không quan trọng 1. Sự chỉ huy quyết tâm của hiệu trưởng 2. Phối hợp ngặt nghèo với họat động Đội 3. CSVC vừa đủ 4. GVCN nhiệt tình, nghĩa vụ và trách nhiệm cao 5. Bồi dưỡng tự quản cho HS 6. Chọn ND, hình thức hợp đồng tương thích Chúng ta thiết lập bảng thống kê số liệu thu nhận được như dưới đây : Bảng 1 : NHỮNG YẾU TỐ QUAN TRỌNG TRONG VIỆC THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH HĐGDNGLL TS người vấn đáp : 20 YẾU TỐ Số quan điểm chọn theo từng mức độ Điểm TB Thứ bậc Rất quan trọng Khá quan trọng Quan trọng Ít quan trọng Không quan trọng 1. Sự chỉ huy … 12 6 2 3,5 1 2. Phối hợp ngặt nghèo … 6 9 4 1 3 5 3. CSVC không thiếu … 8 9 3 3,1 4 4. GVCN nhiệt tình … 11 8 1 3,5 1 5. Bồi dưỡng tự quản … 9 9 3,15 3 6. Chọn ND, HT …. 7 5 3 3 2 2,6 6 Trong đó điểm trung bình của mỗi yếu tố được tính bằng cách : * Cho điểm 4, 3, 2, 1, 0 tương ứng với mỗi quan điểm chọn rất quan trọng, khá quan trọng, quan trọng, ít quan trọng hoặc không quan trọng * Công thức tính điểm trung bình của từng yếu tố : Điểm trung bình ( của yếu tố ) = Trong đó : A, B, C, D lần lượt là số quan điểm chọn rất quan trọng, khá quan trọng, quan trọng, ít quan trọng, không quan trọng. N là tổng số người được hỏi. Ví dụ : ĐTB ( yếu tố 1 ) = ( 12×4 + 6×3 + 2×2 ) / 20 = 3,5 * Đánh giá mức độ quan trọng của từng yếu tố địa thế căn cứ vào giá trị điểm trung bình của yếu tố đó : – Từ 3,2 đến 4 : Rất quan trọng – Từ 2,4 đến cận 3,2 : Khá quan trọng – Từ 1,6 đến cận 2,4 : Quan trọng – Từ 0,8 đến cận 1,6 : Ít quan trọng – Từ 0 đến cận 0,8 : Không quan trọng * Dựa vào điểm trung bình của những yếu tố để xếp thứ bậc về mức độ quan trọng của những yếu tố đó. Rút ra những nhận xét thiết yếu. Trong lọai câu hỏi được sọan theo thang Likert hoàn toàn có thể cho điểm mỗi yếu tố cần xem xét theo thang chứng minh và khẳng định hoặc thang phủ định : Thang chứng minh và khẳng định Thang phủ định Hòan tòan đồng ý chấp thuận 5 đ 1 đ Đồng ý 4 đ 2 đ Phân vân 3 đ 3 đ Không chấp thuận đồng ý 2 đ 4 đ Hòan tòan không chấp thuận đồng ý 1 đ 5 đ Trong thang khẳng định chắc chắn, giá trị trung bình của một yếu tố nào càng cao thì mức độ gật đầu của nó càng cao. Ngược lại trong thang phủ định, giá trị trung bình của yếu tố nào càng cao thì mức độ được đồng ý của nó càng thấp ( mức độ không gật đầu càng cao ). Ví dụ 2 : Với câu hỏi : Theo anh ( chị ), tầm quan trọng của những yếu tố sau đây như thế nào so với nhà quản trị giáo dục ? ( 1 = không quan trọng, 7 = rất quan trọng ). Đối với mỗi yếu tố, anh ( chị ) khoanh tròn chữ số biểu lộ mức độ tầm quan trọng của yếu tố đó theo quan điểm của mình. 1. Am hiểu nghành mình đang quản trị 1 2 3 4 5 6 7 2. Có trình độ học vấn cao 1 2 3 4 5 6 7 3. Có năng lượng quản trị, chỉ huy 1 2 3 4 5 6 7 4. Đạo đức gương mẫu 1 2 3 4 5 6 7 5. Được mọi người tôn trọng 1 2 3 4 5 6 7 6. Có sức khỏe thể chất tốt 1 2 3 4 5 6 7 Chúng ta thiết lập bảng thống kê số liệu thu được từ những phiếu vấn đáp như trình diễn dưới đây : Bảng 2 : TẦM QUAN TRỌNG CỦA CÁC YẾU TỐ ĐỐI VỚI NHÀ QUẢN LÝ GIÁO DỤC tiến sỹ người vấn đáp : 20 CÁC YẾU TỐ Số quan điểm lựa chọn theo từng mức độ ĐTB Hạng 1 2 3 4 5 6 7 1. Am hiểu nghành nghề dịch vụ mình đang quản trị 5 2 3 10 5,55 3 2. Có trình độ học vấn cao 1 1 2 3 2 4 7 5,2 5 3. Có năng lượng quản trị, chỉ huy 4 1 5 10 6,05 1 4. Đạo đức gương mẫu 1 3 3 5 9 5,57 2 5. Được mọi người tôn trọng 9 5 3 3 2,3 6 6. Có sức khỏe thể chất tốt 1 2 2 3 6 7 5,3 4 Trong đó cách tính điểm trung bình ( ĐTB ) tựa như như trong ví dụ 1. Theo đó cho điểm 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 tương ứng với mỗi quan điểm chọn mức độ là 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7. Căn cứ điểm trung bình để xác lập mức độ giá trị và xếp hạng những yếu tố theo mức độ giá trị đó Ví dụ 3 : Với câu hỏi : Trong những lọai họat động sau đây, em hãy xếp thứ bậc từ thích nhất đến không thích ( 1 : thích nhất … 6 : không thích nhất ) bằng cách ghi chữ số chỉ thứ bậc vaò ô tương ứng với từng họat động. º Nghi thức Đội º Sinh họat chủ đề º Làm kế họach nhỏ º Cắm trại º Phụ trách sao nhi đồng º Công tác Trần Quốc Tỏan Số liệu thu được từ câu hỏi trên được trình diễn trong bảng thống kê dưới đây : Bảng 3 : MỨC ĐỘ HỨNG THÚ CỦA HỌC SINH ĐỐI CÁC HỌAT ĐỘNG TS học viên vấn đáp : 40 HỌAT ĐỘNG Thứ bậc của hợp đồng được HS lựa chọn ĐTB HẠNG 1 2 3 4 5 6 Nghi thức Đội 2 5 8 10 15 4,775 6 Sinh họat chủ đề 5 10 7 8 7 3 3,275 3 Làm kế họach nhỏ 5 11 5 9 10 4,200 4 Cắm trại 25 6 4 5 1,725 1 Phụ trách sao nhi đồng 10 15 8 4 3 2,735 2 Công tác Trần Quốc Tỏan 2 5 10 11 12 4,650 5 Trong đó điểm trung bình ( ĐTB ) của mỗi họat được tính theo công thức : ĐTB ( của hợp đồng ) = Trong đó A, B, C, D, E, F lần lượt là số quan điểm mà họat động được lựa chọn ở thứ bậc là 1, 2, 3, 4, 5, 6. Với cách tính này, họat động nào có điểm trung bình thấp hơn thì họat động đó được học viên ưa thích hơn. Chú ý : Trong việc tính giá trị trung bình của cảc yếu tố nghiên cứu như trình diễn ở trên, nếu tất cả chúng ta tính phương sai và độ lệch chuẩn để xác địng độ phân tán của những biện lượng chung quanh giá trị trung bình thì Kết luận sẽ xác đáng hơn. 5.3 Tính thông số đối sánh tương quan thứ bậc : + Công thức tính thông số đối sánh tương quan thứ bậc ( Spearman ) : ( – 1 R 1 ) Trong đó : N là số lượng những đơn vị chức năng được xếp hạng. R là 1 số ít nhỏ hơn 1. Giá trị của R càng gần 1 thì chứng tỏ mối đối sánh tương quan càng chặt. Nếu R < 0 : Tương quan nghịch R > 0 : Tương quan thuận 0,7 R < 1 : Tương quan chặt 0,5 R < 0,7 : Tương quan 0,3 R < 0,5 : Tương quan không chặt Chú ý : Thường người ta tính R với N giữa 5 và 30 ; Với N quá nhỏ ( N30 ) thì việc xếp hạng thực sự là khó khăn vất vả. Ví dụ : Điểm kiểm tra về nhận thức và kỹ năng và kiến thức trong một môn học của 10 học viên thu được như trong bảng thống kê dưới đây : HS Điểm nhận thức Điểm kỹ năng và kiến thức A 10 18 B 6 13 C 8 14 D 12 19 E 11 17 F 15 18 G 22 28 H 19 25 I 18 23 J 21 27 Để tìm sự đối sánh tương quan giữa điểm nhận thức và điểm kỹ năng và kiến thức của HS, trước hết tất cả chúng ta phải xếp hạng những HS theo điểm nhận thức ( X ), theo điểm kiến thức và kỹ năng ( Y ). Nếu có nhiều HS trùng cùng một thứ hạng thì thứ hạng của mỗi HS đó tính là trung bình cộng của những thứ hạng trong khoanh vùng phạm vi những thứ hạng trùng đó. Ví dụ : + Nếu có 2 HS đồng hạng 5, thì thứ hạng của mỗi học viên sẽ là : ( 5 + 6 ) / 2 = 5,5 + Nếu có 3 HS đồng hạng 5, thì thứ hạng của mỗi HS sẽ là : ( 5 + 6 + 7 ) / 3 = 6 N = 10 HS Điểm nhận thức Thứ bậc ( X ) Điểm kỹ năng và kiến thức Thứ bậc ( Y ) A 10 8 18 6.5 2.25 B 6 10 13 10 0 C 8 9 14 9 0 D 12 6 19 5 1 E 11 7 17 8 1 F 15 5 18 6.5 2.25 G 22 1 28 1 0 H 19 3 25 3 0 I 18 4 23 4 0 J 21 2 27 2 0 Tổng : 6.5 Hệ số đối sánh tương quan thứ bậc ( giữa nhận thức và kỹ năng và kiến thức ) : R = 1 – = 1 – = 0.8696 ( đối sánh tương quan chặt ) Kết luận : Nhận thức và kiến thức và kỹ năng của HS có đối sánh tương quan chặt với nhau. Nghĩa là học viên có điểm nhận thức thì cũng có điểm kiến thức và kỹ năng tốt. Trong trường hợp một trong hai biến là biến lượng ( biến kia là định hạng ) thì hoàn toàn có thể xếp thứ tự những giá trị của biến lượng, từ đó xếp hạng những đơnh vị và tính thông số R như trên. Ngòai ra phương pháp này còn hoàn toàn có thể sự dụng để khám phá sự đối sánh tương quan giữa quan điểm của nhiều đối tượng người dùng điều tra về một yếu tố nào đó. Ví dụ, trong một đề tài nghiên cứu khoa học, người nghiên cứu triển khai tìm hiểu và khám phá quan điểm về tầm quan trọng của một số ít giải pháp tiến hành chương trình họat động giáo dục ngòai giờ lên lớp của những đối tượng người tiêu dùng : + Các cán bộ chỉ huy ngành giáo dục + Các cán bộ quản trị nhà trường + Các giáo viên chủ nhiệm lớp Đối với quan điểm của mỗi lọai đối tượng người dùng sau khi tổng hợp, tính điểm trung bình, xếp thứ bậc về tầm quan trọng của những giải pháp ( theo quan điểm của đối tượng người dùng đó ), người nghiên cứu sử dụng phương pháp tính thông số đối sánh tương quan thứ bậc : + Giữa quan điểm của cán bộ chỉ huy ngành GD với quan điểm của những CBQL nhà trường + Giữa quan điểm của những CBQL nhà trường với quan điểm của những những GVCN + Giữa quan điểm của những cán bộ chỉ huy ngành GD với quan điểm của những giáo viên chủ nhiệm lớp. Căn cứ vào những thông số đối sánh tương quan ( chặt hay không chặt … ) để lý giải về yếu tố cần nghiên cứu. Cần quan tâm : Các phương pháp tính điểm trung bình, thông số đối sánh tương quan thứ bậc cần được phối hợp với những phương pháp khác, những câu hỏi khác để hoàn toàn có thể lý giải rất đầy đủ nguyên do. Bản chất của yếu tố cần nghiên cứu. 5.4 Tính thông số theo thông số đo ( để nhìn nhận về mức độ tiếp tục, mức độ thiết yếu … của những giải pháp, yếu tố nào đó ) + Công thức : Trong đó : m là số quan điểm vấn đáp liên tục O là số quan điểm vấn đáp không tiếp tục M là tổng số quan điểm + Kết quả : 0,7 k < 1 : Thường xuyên 0,5 k < 0,7 : Tương đối tiếp tục 0,1 k < 0,5 : Ít tiếp tục + Ví dụ : Trong một cuộc khảo sát tìm hiểu và khám phá về mức độ liên tục trong việc vận dụng những giải pháp A, B, C, D … qua câu hỏi : Anh ( chị ) vui vẻ cho biết mức độ tiếp tục mà anh ( chị ) vận dụng những giải pháp sau đây : BIỆN PHÁP MỨC ĐỘ ÁP DỤNG Thường xuyên Thỉnh thỏang Không khi nào A B C D Người ta thu được những số liệu thống kê và tính thông số biểu lộ mức độ tiếp tục của những giải pháp trong bảng dưới đây Tổng số người trả lới : 45 Biện pháp Mức độ vận dụng Chỉ số Thứ hạng Thường xuyên Thỉnh thỏang Không khi nào A 36 6 3 0,73 1 B 12 24 9 0,06 4 C 25 14 6 0,42 2 D 30 3 12 0,40 3 Trong bảng trên thông số tiếp tục của giải pháp A là : k ( A ) = ( 36 – 3 ) / 45 = 0,73 Như vậy theo tác dụng trên thí giải pháp A có mức độ vận dụng là liên tục, những giải pháp C và D có mức độ tương đối tiếp tục, còn giải pháp B có mức độ ít tiếp tục. ————————————— PHỤ LỤC : PHIẾU PHỎNG VẤN Để góp thêm phần nâng cao chất lượng triển khai chương trình Họat động giáo dục ngoài giờ lên lớp ( HĐGDNGLL ), xin anh ( chị ) sung sướng vấn đáp những câu hỏi dưới đây bằng cách lưu lại X vào ô vuông tương ứng câu vấn đáp tương thích với quan điểm của anh ( chị ) hoặc vấn đáp ngắn gọn, đủ ý vào chố trống dưới câu hỏi. Xin chân thành cám ơn. ————————————— * tin tức cá thể : Họ và tên : … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …. GVCN lớp : … … … … … … … … … … …. Trường : … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … Câu 1 : Theo anh ( chị ) việc triển khai chương trình môn học HĐGDNGLL cần phải : º Nhất thiết theo đúng qui định của Bộ GD-ĐT º Nên vận dụng cho tương thích hòan cảnh của địa phương, của trường Câu 2 : Những khó khăn vất vả đa phần khi tiến hành thực thi chương trình môn học HĐGDNGLL ở trường của anh ( chị ) là : º Không có thời hạn để xếp TKB º CSVC hạn chế º Kinh phí hạn hẹp º Năng lực tổ chức triển khai họat động của GVCN còn hạn chế º HS không hứng thú họat động Khó khăn khác : … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … .. … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … .. Câu 3 : Để thực thi thục hiện tốt chương trình môn học HĐGDNGLL, theo anh ( chị ) những yếu tố sau đây có tầm quan trọng như thế nào ? ( Đánh dấu X vào cột mức độ tương ứng với từng yếu tố ) YẾU TỐ MỨC ĐỘ QUAN TRỌNG Rất quan trọng Khá quan trọng Quan trọng Ít quan trọng Không quan trọng 1. Sự chỉ huy quyết tâm của hiệu trưởng 2. Phối hợp ngặt nghèo với họat động Đội 3. CSVC khá đầy đủ 4. GVCN nhiệt tình, nghĩa vụ và trách nhiệm cao 5. Bồi dưỡng tự quản cho HS 6. Chọn ND, hình thức hợp đồng tương thích
Các file đính kèm theo tài liệu này :
- Phương pháp điều tra trong nghiên cứu khoa học giáo dục.doc