Phát triển đội ngũ giáo viên mầm non đáp ứng yêu cầu chuẩn nghề nghiệp trong giai đoạn hiện nay.

Phát triển đội ngũ giáo viên mầm non đáp ứng yêu cầu chuẩn nghề nghiệp trong giai đoạn hiện nay

1. Sự cần
thiết, mục đích của việc thực hiện phát triển đội ngũ giáo viên mầm non.

Phát triển đội ngũ nhà
giáo, đội ngũ cán bộ quản lý là một yếu tố rất quan trọng trong việc nâng cao
chất lượng giáo dục ở các cấp học.

Công tác phát triển đội ngũ nhà giáo, đội ngũ quản lý
giáo dục cần phải được xây dựng kế hoạch dài hạn, có nội dung cụ thể, theo định
hướng với tinh thần đổi mới giáo dục và đào tạo của Đảng, Nhà nước trong tình
hình mới.

Phát triển đội ngũ
nhà giáo là một cơ sở để thực hiện hoàn thành các mục tiêu giáo dục. Trong đó,
giáo dục mầm non là mắc xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, là một
bậc học có tầm quan trọng đặc biệt trong chiến lược phát triển nguồn lực con
người. Giáo viên mầm non là người thầy đầu tiên giữ vai trò quyết định trong
việc giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ,
hình thành những nhân cách đầu tiên cho trẻ và chuẩn bị cho trẻ bước vào lớp 1.
Để đạt được mục tiêu đó cần phải có một đội ngũ giáo viên đủ về số lượng, đồng
bộ về cơ cấu và có chất lượng cao.

Chuẩn
nghề nghiệp giáo viên mầm non, ban hành tại Thông tư số 26/2018/TT-BGDĐT ngày 08
tháng 10 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã trở thành
“thước đo” về chất lượng của tất cả giáo viên mầm non. Tuy nhiên để chuẩn này
thực sự phát huy tác dụng, những người làm công tác quản lý nhà trường cần phải
có những giải pháp phát triển đội ngũ
dựa trên chuẩn, hướng tới chuẩn và đáp ứng yêu cầu đặc thù của từng địa phương.

Cùng với sự đổi mới ở các cấp học, giáo dục mầm non
từng bước thực hiện đổi mới chương trình, phương pháp, hình thức tổ chức cho
trẻ mầm non hoạt động học tập, vui chơi nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo
dục trẻ từ 3 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi, đáp ứng với yêu cầu của các bậc phụ
huynh và xã hội. Hiện nay, đội ngũ giáo viên mầm non huyện Thới Bình nói chung
trường mầm non Rạng Đông nói riêng, có trình độ chuẩn và trên chuẩn đạt 97,26%
nhưng do xuất phát điểm thấp và được nâng chuẩn từng bước nên trình độ chuyên
môn còn nhiều bất cập so với yêu cầu đổi mới chương trình nuôi dưỡng, chăm sóc
và giáo dục trẻ… Ngoài ra, đội ngũ giáo viên trẻ mới ra trường một số nơi chưa
qua tuyển dụng, một số chưa qua thực tế giảng dạy nên kinh nghiệm và khả năng
chuyên môn còn nhiều hạn chế. Vì thế, chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo
dục trẻ mầm non, trẻ nhà trẻ của huyện chưa thể phát triển cao. Xuất phát từ
những lý do trên và qua thực tế chưa có đề án nào nghiên cứu về phát triển đội
ngũ giáo viên mầm non nên tôi lựa chọn tham luận “Phát triển đội ngũ giáo viên mầm
non đáp ứng yêu cầu chuẩn nghề nghiệp trong giai đoạn hiện nay”.

2. Cơ sở thực tiễn

Sau hơn 30 năm đổi mới, nhiều giải pháp nhằm xây dựng
và phát triển đội ngũ nhà giáo ở các cấp học đã được nghiên cứu và áp dụng rộng
rãi. Đặc biệt từ khi có chủ trương của Đảng “về đổi mới căn bản và toàn diện
nền giáo dục Việt Nam” thì một số dự án, công trình nghiên cứu khoa học lớn
liên quan đến đội ngũ giáo viên ở tất cả các cấp học đã được thực hiện.

Huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau là một huyện vùng sâu,
tuy chất lượng đội ngũ cũng được quan tâm đầu tư và hầu hết đều đạt chuẩn về
trình độ. Nhưng đến nay vẫn còn một bộ phận không nhỏ đội ngũ giáo viên mầm non
còn hạn chế nhiều về mặt chuyên môn và chưa ổn định về cơ cấu độ tuổi, đòi hỏi
phải có những giải pháp phát triển đội
ngũ giáo viên mầm non đáp ứng với thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước, đáp ứng với yêu cầu chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non và trong bối cảnh
đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục Việt Nam.

3. Giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên mầm non đáp ứng yêu cầu
chuẩn nghề nghiệp trong giai đoạn hiện nay.

Giải pháp thứ nhất, chú trọng công
tác giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao nhận thức về vị trí, chức năng và
nhiệm vụ của người giáo viên mầm non

Tăng cường giáo dục chính
trị tư tưởng nhằm nâng cao nhận thức cho đội
ngũ giáo viên về chủ nghĩa Mác – Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đường lối, quan điểm của
Đảng; chủ trương, chính sách của Nhà nước và của Ngành về công tác giáo dục và
đào tạo. Nâng cao nhận thức về vị trí, chức
năng và trách nhiệm của người giáo viên mầm non trong thời kỳ thực hiện công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đồng thời giúp cho người giáo viên tiếp cận
với quan điểm giáo dục hiện đại.

Hiểu rõ hơn về sứ mệnh
của đội ngũ giáo viên đó là đào tạo thế hệ trẻ
thành những “Người công dân tốt, người lao động tốt, người chiến sĩ tốt, người
cán bộ tốt của nhà nước”.

Làm cho mọi giáo viên
luôn có ý thức vươn lên, có tinh thần cầu tiến, coi việc học, tự học, tự bồi
dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và tự khẳng định mình trong
chuyên môn và cuộc sống là một nhu cầu không thể thiếu đối với người giáo viên,
từ đó chủ động sắp xếp công việc, tự giác học tập, trau dồi đạo đức, lối sống
là tấm gương để học sinh soi vào, đáp ứng sự phát triển của nhà trường và những
chuẩn mực xã hội, góp phần vào việc trồng người vì lợi ích trăm năm của đất
nước theo lời dạy của Bác Hồ: “Dù khó khăn đến đâu cũng phải tiếp tục thi đua
dạy tốt và học tốt”.

Bản thân mỗi thầy giáo,
cô giáo phải là một tấm gương sáng trong cuộc sống, có tinh thần vì học sinh
thân yêu và vì chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục của nhà trường để từ
đó mọi người thấy được sứ mệnh và sự cống hiến của đội ngũ nhà giáo trong việc
chăm sóc, giáo dục thế hệ trẻ nhanh chóng trưởng thành, trở thành công dân tốt
của nước Việt Nam trong thời kỳ hội nhập với thế giới.

Giải pháp thứ hai, xây dựng kế hoạch chiến lược tuyển
chọn đội ngũ giáo viên mầm non phù hợp với sự
phát triển giáo dục của địa phương

Xây dựng kế hoạch tuyển
chọn đội ngũ giáo viên là giúp nhà trường khắc
phục, bổ sung nhanh chóng tình trạng còn thiếu về số lượng, yếu về chất lượng
và chưa đồng bộ về cơ cấu, là một công việc trọng tâm và cấp thiết hiện nay.
Xây dựng kế hoạch tuyển chọn được giáo viên mới sẽ góp phần ổn định và thúc đẩy
quá trình phát triển đội ngũ giáo viên phù hợp với tình hình
phát triển giáo dục của nhà trường và giúp nhà trường đạt mục tiêu chung.

Giải pháp thứ ba, bố trí, sắp xếp đội ngũ giáo
viên mầm non phù hợp với khả năng,
điều kiện và vị trí việc làm của từng trường

Phân công, sử dụng hợp lý
đội ngũ giáo viên nhằm khai thác “tài sản trí tuệ”
của đội ngũ giáo viên giỏi, có kinh nghiệm lâu
năm, khuyến khích họ truyền đạt kinh nghiệm cho thế hệ trẻ và cống hiến hết
mình cho sự nghiệp “trồng người”, đồng thời cũng tạo cơ hội cho đội ngũ giáo viên trẻ có cơ hội được thể hiện,
phát huy tài năng và quan trọng đó là được công hiến cho sự phát triển của nhà
trường.

Để đảm bảo chất lượng
chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục của mỗi nhà trường cần kiên quyết không bố trí
chuyên môn cho những giáo viên không có đủ phẩm chất, năng lực và trình độ. Nên
phân công thêm công việc kiêm nhiệm cho những người có năng lực và tâm huyết.

Giải pháp thứ tư, thực hiện tốt công tác bồi dưỡng và tự
bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên mầm non về phẩm chất chính trị, năng lực chuyên môn đúng chuẩn giáo
viên mầm non theo quy định

Công
tác bồi dưỡng giáo viên là công tác mang tính chiến lược, đây là công việc phải
làm thường xuyên, liên tục và lâu dài để xây dựng một đội ngũ giáo viên đủ về số
lượng, phù hợp về cơ cấu và có chất lượng cao, phục vụ cho chiến lược phát
triển lâu dài của mỗi nhà trường.

Nhà
trường cần đầu tư kinh phí để hỗ trợ công tác bồi dưỡng nâng cao trình độ cho
ĐNGV như: kinh phí đi lại, ăn ở, mua tài liệu cho giáo viên; khen thưởng đột xuất nếu giáo viên đạt kết quả xuất sắc trong
đợt bồi dưỡng và coi đây là nguồn đầu tư cho phát triển.

Giáo viên phải xác định
công tác bồi dưỡng cho bản thân là xuất phát từ “học trong nhà trường, học
ngoài xã hội và tự học” để góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng và
giáo dục trẻ trong toàn huyện.

Giải pháp thứ năm, tăng cường công tác đánh giá giáo viên
mầm non theo chuẩn nghề nghiệp

Giúp
giáo viên mầm non tự đánh giá năng lực nghề nghiệp, trên cơ sở đó xây dựng kế
hoạch học tập, rèn luyện phấn đấu nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chính
trị, chuyên môn, nghiệp vụ.

Thông qua đánh
giá năng lực làm việc, hiệu trưởng có thể điều chỉnh việc phân công giáo viên
cho phù hợp, phát hiện và làm bộc lộ những tiềm năng trong họ, giúp họ phát
triển toàn diện. Bên cạnh đó cũng nhận được thông tin phản hồi của giáo viên về
phương pháp quản lý, các chế độ, chính sách của nhà trường, tăng cường quan hệ
tốt đẹp giữa cấp trên và cấp dưới.

Giải pháp thư sáu, xây dựng chính sách thu hút, đổi
mới công tác thi đua khen thưởng để tạo động lực giảng dạy cho đội ngũ giáo
viên mầm non

Đối với giáo
viên, kích thích động lực giảng dạy và tạo môi trường làm việc thuận lợi về vật
chất lẫn tinh thần là “nút bấm” để tạo ra động lực cho quá trình dạy học và là
một yếu tố cơ bản ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả công việc mà họ phụ trách.
Khi mọi thành viên trong tập thể đều cảm thấy hài lòng, thỏa mãn với những lợi
ích cá nhân trong lợi ích chung, họ sẽ gắn kết, nhất trí cùng đồng tâm, hiệp
lực và cùng chí hướng thực hiện mục tiêu của tổ chức của nhà trường.

Việc khen thưởng
kịp thời những gương tiên tiến là công việc rất quan trọng bởi đặc điểm lao động
của nghề sư phạm bao gồm cả yếu tố tinh thần và vật chất. Nếu người lãnh đạo
nhà trường chỉ quan tâm chú trọng vào vật chất thì chưa đạt hiệu quả trong khi
đó tâm lí giáo viên mong muốn được xã hội ghi nhận công sức họ đóng góp với sự
nghiệp giáo dục lớn hơn nhiều so với vật chất xã hội mang lại, còn khi kết hợp
đảm bảo được cả hai yếu tố vật chất và tinh thần thì đây chính là giải
pháp hữu hiệu nhất để kích thích, động
viên và tạo động lực cho họ yên tâm cống hiến vì chất lượng và uy tín của nhà
trường. Hơn nữa, việc khen thưởng những nhân tố này còn tạo động lực phấn đấu
cho những cá nhân còn lại.

Thực hiện nghiêm
túc, đầy đủ, kịp thời các chế độ, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với giáo
viên mầm non, tôn trọng quyền lợi chính đáng của giáo viên. Kịp thời giải quyết
những thắc mắc kiếu nại của giáo viên trong việc thực hiện các chế độ chính
sách.

Có chế độ khen
thưởng, ưu tiên xem xét, đề bạt những giáo viên đạt thành tích cao trong các
hội thi như giáo viên giỏi cấp tỉnh, giáo viên có nhiều thành tích trong công
tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ… nhằm động viên, khuyến khích giáo
viên kịp thời, đúng lúc, tạo động lực kích thích để họ phát huy hết khả năng
của mình vì chất lượng chăm sóc, giáo dục và vì sự nghiệp của bản thân.

4. Kết luận

Xây dựng đội ngũ nhà giáo
nói chung, đội ngũ giáo viên ở trường mầm non là
nhiệm vụ trọng tâm trong sự tồn tại, phát triển và nâng cao chất lượng chăm
sóc, nuôi dưỡng, giáo dục của các nhà trường mầm non trong giai đoạn hiện nay.

Những giải pháp thực hiện
mang lại hiệu quả nhất định, góp phần quan trọng vào việc phát triển đội ngũ,
nâng cao chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục của nhà trường. Tuy nhiên,
so với yêu cầu đổi mới giáo dục như hiện nay thì công tác phát triển đội ngũ giáo viên còn bất cập cần khắc phục như đội ngũ giáo viên còn thiếu về số lượng, yếu về
trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và bản lĩnh chính trị, cơ cấu đội ngũ thiếu đồng
bộ, công tác tuyển dụng, bồi dưỡng chưa thật sự được quan tâm và tiến hành
thường xuyên, các chính sách hỗ trợ nhằm bảo đảm đời sống… còn nhiều hạn chế.

Mỗi giải pháp đề xuất đều
có cách thực hiện khác nhau nhưng nhìn chung chúng có mối liên hệ gắn bó, tác
động qua lại và bổ trợ lẫn nhau. Vì vậy, các giải pháp đó phải được thực hiện
một cách đồng bộ, thống nhất thì mới đạt kết quả cao, đáp ứng yêu cầu nâng cao
chất lượng giáo dục mầm non trong giai đoạn hiện nay. Bên cạnh đó, để các giải
pháp nêu trên có hiệu quả cần có sự quan
tâm, chỉ đạo của các cấp và sự phối kết hợp của các ban ngành, trong đó chủ yếu
là ngành GD & ĐT. Nhưng quan trọng
nhất là sự đoàn kết, nhất trí và sự nỗ lực phấn đấu của mỗi thầy giáo, cô giáo.

Qua kiểm chứng, cả 5 giải pháp đề xuất đều được CBQL
và giáo viên có kinh nghiệm đánh giá là rất cần thiết và có tính khả thi. Nếu
tổ chức thực hiện tốt và đồng bộ các giải pháp này thì sẽ giúp nâng cao chất
lượng chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục ở các trường mầm non nói riêng và chất
lượng đội ngũ giáo viên của huyện nói chung.

(Bài tham luận của Phòng GD&ĐT huyện Thới Bình)