Phân trùn quế là gì? Chia sẻ cách ủ phân trùn quế và hướng dẫn sử dụng
Phân trùn quế được nhắc đến khá nhiều hiện nay, tuy nhiên không phải ai cũng biết rõ phân trùn quế là gì hay cách ủ phân trùn quế cũng như sử dụng nó như thế nào cho hiệu quả. Bởi vậy trong bài viết sau đây chúng tôi tổng hợp đầy đủ các thông tin về phân trùn quế, hi vọng giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về nó.
Nội Dung Chính
1. Phân trùn quế là gì?
Phân trùn quế là phân của con trùn đỏ, một loại chất thải sau khi được trùn quế ăn với thành phần hữu cơ đa dạng và hàm lượng lớn. Theo nghiên cứu cho thấy trong phân trùn quế có các loại sinh vật hoạt tính như nấm mốc, vi khuẩn với công dụng cố định đạm tự do hay phân giải các chất xúc tác sinh học.
Ngoài ra, chất dinh dưỡng trong phân trùn quế cũng dễ tan khi hòa với nước. Các chất mùn này thường được tìm thấy nhiều nhất trong mặt đất và sử dụng để tạo môi trường giúp cây phát triển. Nồng độ pH của phân thu được từ trùn quế là 7 độ, thích hợp cho nhiều loại thực vật khác nhau.
2. Phân trùn quế có tác dụng gì?
Không phải ngẫu nhiên mà hiện nay bà con nông dân lại sử dụng phân trùn quế nhiều đến vậy trong nông nghiệp hay trong trang trại. Nguyên nhân là do nó mang lại những công dụng tuyệt vời như sau:
2.1. Kích thích nảy mầm
Với đặc điểm giữ được độ ẩm lớn cùng với lượng dinh dưỡng dồi dào, nhờ đó mà phân trùn quế giúp đất trở nên tơi xốp hơn, tạo điều kiện để các hạt thực vật nảy mầm với tỉ lệ cao hơn. Còn với những loại hạt hay cây nảy mầm mà sử dụng phân trùn quế thì nó mang lại môi trường tuyệt vời để cây phát triển đồng đều, khỏe mạnh.
2.2. Cung cấp dinh dưỡng
Thức ăn cho trùn quế là các loại rác thải hữu cơ, phân của gia súc gia cầm. Sau khi ăn xong chúng sẽ thải ra lượng phân tương đương, tuy nhiên lúc này phân trùn quế đã dễ hấp thu đối với các loại thực vật. Nhờ đó mà thực vật hấp thụ được đầy đủ các chất dinh dưỡng, tốc độ nhanh chóng và đảm bảo phát triển tối đa.
2.3. Nâng cao đề kháng
Phân trùn quế tan chậm trong đất, song nó lại có khả năng cố định đạm và phân giải xúc tác sinh học, vì thế mà các loài thực vật có thể hấp thụ được dinh dưỡng từ nó tối đa. Qua đó hạn chế các loài thực vật và đất trồng gặp môi trường gây hại, đảm bảo gia tăng sức đề kháng cho thực vật.
2.4. Tiết kiệm chi phí
Nếu như sử dụng các loại phân bón thông thường có tác dụng nâng cao năng suất cây trồng thì việc kết hợp nó cùng với phân trùn quế có thể gia tăng hiệu quả lên thêm 30%. Bởi vậy, bà con nông dân có thể tiết kiệm nhiều chi phí khi mua phân bón cho cây trồng, đồng thời cũng gia tăng hiệu suất thu hoạch.
2.5. Tăng cường năng suất
Trong thành phần của phân trùn quế có chứa các chất điều hòa sinh trường với hàm lượng cao như GA3 hoặc IAA. Nhờ đó mà nó giúp thực vật phát triển mạnh mẽ, gia tăng khả năng trao đổi chất cho cây. Sử dụng loại phân này đảm bảo cây trồng đạt năng suất cao hơn hẳn so với khi không sử dụng.
2.6. Cải tạo cho đất
Với độ pH trung tính, phân trùn quế giúp ổn định lại độ pH cho môi trường đất khi chúng thường xuyên thay đổi. Vốn dĩ khi lạm dụng phân hóa học trong thời gian dài sẽ làm cho độ pH của đất không được đảm bảo. Lúc này phân trùn quế sẽ giúp cho đất trở nên tơi xốp hơn, tăng cường thành phần dinh dưỡng cho cây trồng, là một nguyên liệu tuyệt vời để cải tạo đất hiệu quả.
2.7. Thích hợp cho cây
Phân trùn quế là loại hữu cơ vi sinh 100%, vì thế dù sử dụng nó để bón cho bất kỳ loại cây nào đều giúp chúng phát triển tốt. Dùng phân trùn quế cho lan, hồ tiêu, thanh long, các loại rau, dưa,… đều có công dụng tuyệt vời như với các loại cây nông nghiệp khác.
Trong phân trùn quế có chứa hàm lượng đa, trung và vi lượng giúp cây trồng dễ hấp thụ. Đặc biệt, nó có khả năng ngậm nước gấp 9 lần thể tích của nó, điều này giúp duy trì độ ẩm cho cây, hạn chế lượng nước tưới, nhân công tưới tiêu.
Bộ rễ cây khi được bón phân trùn quế cũng đảm bảo phát triển khỏe mạnh. Chỉ cần bón phân 10 đến 15 ngày và bới gốc lên bạn sẽ thấy bộ rễ cây phát triển trắng xóa. Điều đó minh chứng rằng phân trùn quế chính là chất xúc tác để giúp cây hấp thụ được chất dinh dưỡng tối ưu. Đồng thời nó cũng giúp giữ chất dinh dưỡng, giải phóng dần dần cho cây trồng phát triển ổn định, lâu dài, giúp đất trở nên màu mỡ hơn.
2.8. Tăng cường chất lượng
Đối với các loài cây như cam, quýt, dưa hấu,… mà được bón bằng phân trùn quế thì quả sau khi thu hoạch sẽ đậm đà hương vị hơn. Còn với rau xanh chúng cũng sẽ tươi ngon, an toàn cho sức khỏe, là nguyên liệu thân thiện với môi trường, phù hợp canh tác hữu cơ.
3. Các loại phân trùn quế
Phân trùn quế có tốt không là tùy thuộc vào việc lựa chọn loại nào, có phù hợp với mục đích sử dụng hay không. Cụ thể hiện nay trên thị tường có những loại phân trùn quế như sau:
3.1. Phân trùn quế dạng bột
Đây là loại phân trùn quế phổ biến nhất sử dụng cho cây trồng. Nó có dạng bột nên chứa nhiều chất dinh dưỡng, độ ẩm, vi sinh vật đa dạng. Khi dùng chúng sẽ đảm bảo cung cấp được đầy đủ chất dinh dưỡng cho cây, giúp cây và đất được thoáng khí hơn.
Hiện nay phân trùn quế dạng bột thích hợp dùng cho các loại rau sạch, hoa, cây cảnh, cây ăn trái,… Cách sử dụng cũng rất đơn giản, dùng nó để bón lót hoặc bón thúc đều được, riêng với rau trồng tại vườn thì các chuyên gia khuyên bạn nên dùng liều lượng phân 1 kg/m2.
3.2. Dịch trùn quế
Dịch trùn quế được coi là một loại phân bón thế hệ mới cho cây trồng. Nó được làm thông qua quá trình thủy phân trùn quế tươi bằng chế phẩm sinh học. Công dụng của sản phẩm này là cung cấp chất dinh dưỡng giúp cây dễ hấp thu và phát triển.
Ưu điểm của dịch trùn quế là bổ sung được chất dinh dưỡng đa, trung và vi lượng cho cây trồng. Muốn sử dụng được nó chỉ cần pha loãng cùng nước và phát huy hiệu quả khi bón cho cây hoa, rau, cây có múi, cây ăn quả,… Tuy nhiên bà con cần lưu ý chỉ nên bón khi cây ở trong giai đoạn phát triển đến khi chớm nụ và ra quả non. Ngoài ra bón phân cho cây vào buổi sáng sớm để phát huy công dụng của nó tối đa.
3.3. Phân trùn quế viên nén
Phân trùn quế dạng viên nén là loại phân được trải qua quá trình nén thành các viên trụ tròn, nó giúp giảm độ ẩm trong phân mà vẫn đảm bảo chất lượng, tốt cho cây trồng. Điểm cộng của loại phân này là sạch sẽ, tiện lợi trong quá trình sử dụng, đặc biệt là độ ẩm của nó dưới 10% nên giúp người dùng dễ dàng bảo quản hơn.
Với dạng viên nén giúp phân trùn quế tan chậm, hạn chế sự thất thoát lượng phân bón tối đa. Hiện nay người ta sử dụng loại phân trùn quế dạng viên nén để bón nhiều cho cây hoa lan, hoa hồng, bonsai,…
3. Cách ủ phân trùn quế
Cách ủ phân trùn quế không hề đơn giản chút nào, bởi nó trải qua rất nhiều công đoạn khác nhau và cũng tốn không ít công sức. Cũng bởi vì vậy mà giá phân trùn quế trên thị trường hiện nay không hề rẻ chút nào. Nếu muốn tiết kiệm chi phí bạn có thể học cách tự ủ loại phân này ngay tại nhà theo đúng hướng dẫn quy trình bên dưới.
3.1. Chuẩn bị vật liệu
Để ủ phân trùn quế bà con cần phải chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu như sau:
- Thùng xốp với nắp đậy đảm bảo tránh mưa gió, chuột,… Không cần phải thùng xốp kín, có lỗ cũng được nhưng phải nhớ che chắn mưa gió, nếu không nước chảy vào sẽ làm hư hỏng các nguyên liệu ủ phân.
- Bãi đất trống với độ ẩm trung bình.
- Các loại rác hữu cơ.
- Cơm canh thừa.
- Nước gạo, vỏ giá đỗ.
- Bã đậu nành.
- Cách loại rau bỏ đi, vỏ trái cây.
- Nguồn cacbon.
- Giấy báo, bìa carton.
- Con trùn quế được lấy từ đất hay có sẵn phân trùn.
3.2. Quá trình thực hiện
Bước 1: Đầu tiên bạn cần một lớp rác hữu cơ từ các nguyên liệu đã chuẩn bị ở trên. Trường hợp có sẵn phân trùn quế thì hãy cho vào một chút bởi khả năng chúng vẫn còn chứa trứng trùn quế.
Bước 2: Trộn thêm các thành phần chứa cacbon rồi thả trùn vào. Sau khi tất cả nguyên liệu đều đã được đảo đều thì hãy cho vào thùng xốp rồi đậy kín lại.
Bước 3: Hằng ngày có thể cho thêm phân bò vào để trùn ăn. Vốn dĩ đây cũng là loại thức ăn tốt cho trùn quế. Còn nếu sử dụng phân bò tươi thì phải hòa với nước trước rồi mới cho trùn ăn. Nguyên nhân là trong quá trình ủ phân tươi có thể khiến cho kết quả thu lại không được như ý muốn. Tuy vậy bạn cũng không thể dùng phân bò đã qua xử lý để cho trùn quế ăn.
Nguyên nhân là do trùn quế thích môi trường ẩm ướt, trường hợp quá khô thì trùn sẽ chết, thậm chí là chết hàng loạt. Vậy nên đảm bảo giữ ẩm cho hỗn hợp tạo phân trùn quế, đồng thời bạn cũng nên thường xuyên quan sát, kiểm tra tưới nước. Kiên trì trong thời gian 30 ngày bạn sẽ thu lại được phân của trùn quế với số lượng trùn con rất nhiều. Nhận biết phân thành công đó là nó có màu nâu và cực kỳ tơi xốp.
4. Cách sử dụng phân trùn quế
Ngoài việc nắm rõ phân trùn quế là gì bà con còn phải biết cách sử dụng phân trùn quế như thế nào để phát huy được hiệu quả của nó, đảm bảo sử dụng nó thích hợp với từng mục đích khác nhau. Cụ thể như sau:
4.1. Liều lượng sử dụng
- Đối với nhu cầu trồng hoa, cây cảnh: Bà con nên trộn phân trùn quế với đất theo tỉ lệ 3:5 hay dựa vào nhu cầu cụ thể của loài hoa, cây cảnh để trộn phân và bón cho cây.
- Đối với rau xanh trồng tại nhà: Bà con nên trộn phân trùn quế cùng đất theo tỉ lệ 1:1 rồi bón cho cây. Vì phân trùn quế cao cấp, hàm lượng dinh dưỡng dồi nào nên bà con không cần phải sử dụng thêm một loại phân bón nào khác.
- Đối với các rau mầm: Bà con hãy cho 1kg phân trùn quế nguyên chất vào trong hộp nhựa có kích thước tầm 1 gang tay. Sau đó thả hạt giống vào và đợi đủ ngày để thu hoạch rau mầm.
- Đối với cây trồng đại trà: Bà con hãy sử dụng 250kg đến 300kg phân trùn quế cho 1000 mét vuông đất.
- Đối với cây ăn trái: Trung bình mỗi cây cần bón 1/2kg hoặc 1kg phân trùn quế. Mỗi năm chỉ cần bón 1 đến 2 lần là đạt hiệu quả cao như ý muốn.
- Đối với cây hồ tiêu: Định kỳ mỗi năm bón 1 đến 2 lần, mỗi lần bón từ 1 đến 2 kg cho các nọc tiêu.
4.2. Mục đích sử dụng
Làm phân bón lỏng
Để làm phân bón lỏng bà con hãy dùng 10 lít nước pha với 1kg phân trùn quế rồi sục khí bằng máy bơm oxy khoảng 24 giờ. Khi đó nước pha với phân trùn quế có thể dùng bình xịt để bón cho cây tương tự như tưới nước cho lá cây. Còn đối với phần bã còn lại dùng để bón cây, phòng ngừa được nhiều sâu bệnh.
Tăng cường nảy mầm
Nhằm đáp ứng mục đích này bà con hãy trộn phân trùn quế với đất theo tỉ lệ 1:4 và bón cho cây mà không cần phải bổ sung thêm một loại phân nào. Nếu là cây và hạt thì tỉ lệ nảy mầm cũng như sống của nó sẽ cao hơn. Còn với cây con thì chúng sẽ phát triển nhanh chóng, dĩ nhiên bà con cũng phải kiên trì áp dụng phương pháp này liên tục trong vòng 3 tháng liền.
Điều hòa dinh dưỡng
Sau một thời gian sử dụng đất trồng sẽ bị mất đi lượng lớn chất dinh dưỡng. Lúc này phân của trùn quế mang được coi là giải pháp khắc phục hiệu quả, giúp bổ sung lượng dinh dưỡng tuyệt vời cho vùng đất này. Theo đó, bà con chỉ cần hòa phân trùn quế cùng với nước và tưới lên vùng đất đã được xới lên. Trung bình tầm 3000kg phân sẽ được dùng cho 1ha đất trồng cần điều hòa chất dinh dưỡng.
Dùng làm phân bón
Bà con có thể dùng trực tiếp phân trùn quế để bón vào gốc cây, giúp cây phát triển mà không bị hư hại như bón phân hóa học. Đồng thời loại phân này cũng giúp cho thực phẩm sau khi thu hoạch đảm bảo chất lượng, năng suất cao, an toàn cho sức khỏe và môi trường.
4.3. Kết hợp phân trùn quế với nấm đối kháng Trichoderma
Mặc dù phân trùn quế có chứa các loại vi sinh vật đối kháng bệnh, tuy nhiên không chứa nấm đối kháng Trichoderma. Do đó, khi bổ sung chế phẩm Trichoderma giúp tăng cường khả năng chống chịu mầm bệnh của cây trồng lên đáng kể. Đặc biệt, khi kết hợp phân trùn quế và nấm đối kháng Trichoderma giúp mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dùng, tác dụng tích cực đến môi trường, cải thiện nền nông nghiệp phát triển bền vững.
Lưu ý khi dùng phân trùn quế kết hợp nấm đối kháng Trichoderma:
– Muốn đạt hiệu quả cao khi dùng phân trùn quế kết hợp nấm đối kháng Trichoderma bà con cần hạn chế tối đa việc sử dụng phân hóa học. Ngoài ra, cần bảo quản loại phân và chế phẩm này ở nơi thoáng mát, nếu vào mùa hè thời gian bảo quản có thể kéo dài 1 tháng, còn vào mùa đông sẽ kéo dài được 1.5 tháng. Khi bón phân cần giữ độ ẩm cần thiết cho đất, như vậy vi sinh vật ở trong phân mới hoạt động tốt.
– Đối với các loại đất chua thì phải bón vôi bột trước 10 đến 15 ngày rồi mới được bón phân trùn quế kết hợp nấm đối kháng Trichoderma. Tránh trộn phân trùn quế với phân hóa học, tro bếp vì làm vậy sẽ khiến vi sinh vật chết. Chỉ cần dùng phân trùn quế chung với nấm đối kháng Trichoderma mà không phải trải qua quá trình ủ phức tạp hay để qua ngày. Trộn 2 nguyên liệu này xong thì mang ra bón ngay, tuy nhiên cũng tùy vào loại cây trồng và thời điểm cây phát triển ra sao mà lựa chọn loại phân bón cho thích hợp.
– Tương lai, rất có thể sẽ có những giải pháp trồng cây không cần sử dụng phân hóa học, thuốc trừ sâu mà vẫn đảm bảo cây trồng khỏe mạnh, được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, an toàn, không độc hại cho con người và môi trường. Song, đó là chuyện của nhiều năm sau, còn ở thời điểm hiện tại việc sử dụng phân trùn quế kết hợp với vi sinh được xem là giải pháp an toàn và mang lại hiệu quả cao nhất.
– Để mua nấm đối kháng Trichoderma không quá khó, chỉ cần đến với Viện nghiên cứu Sinh Học Ứng dụng Nghiên Cứu và sản xuất VBIO – Đơn vị phân phối và đóng gói nấm đối kháng Trichoderma với đa dạng quy cách như 0.5kg, 1kg,… Sản phẩm với tác dụng cao trong việc tấn công, ký sinh và ứng chế nhiều loại nấm bệnh cho cây trồng. Kết hợp nó cùng phân trùn quế đảm bảo mang lại năng suất trồng trọt vượt trội.
Hi vọng rằng qua bài viết này bạn đọc có thể hiểu được phân trùn quế là gì, cách ủ phân trùn quế và sử dụng chúng sao cho hiệu quả nhất. Đừng quên ghé thăm chuyên trang của chúng tôi mỗi ngày để cập nhật thêm nhiều bài viết chia sẻ thú vị cũng như tìm được chế phẩm chăn nuôi, trồng trọt đúng như ý muốn.